کمیسیون حقوق بشر افغانستان: 'بچه‌بازی' نقض حقوق بشر است

در افغانستان، زنان اجازه ندارند در ملاء عام برقصند، اما به جای آن، پسران خردسال و نوجوان در حالی که لباس زنانه به تن دارند، برای مردان می رقصند.

مقامات کمیسیون حقوق بشر افغانستان اعلام کردند که افزایش پدیده "بچه‌بازی" یا سو استفاده جنسی و بدرفتاری با کودکان و نوجوانان، در این کشور موجب شده تا برای یافتن راهکارهای مبارزه با این پدیده، تحقیق ملی را راه اندازی کند.

ضیا شهریار، بی‌بی‌سی

بچه‌بازی، در افغانستان یک پدیده ناپسند اما گسترده اجتماعی است. برای مفهوم 'بچه‌بازی' تعریف رسمی در قوانین افغانستان وجود ندارد و به همین دلیل ابهامات در مورد آن مطرح است.

از نظر اجتماعی در افغانستان، 'بچه‌بازی' نوعی استفاده از پسران خردسال و نوجوان برای 'عیاشی و خوشگذرانی' و گاهی هم برای برقراری روابط جنسی است.

این 'عیاشی و خوشگذرانی' شامل پوشاندن لباس دخترانه به این پسران، بستن زنگ به پاهایشان، رقصاندنشان در 'محافل بچه‌بازی' و محافل عروسی، نگهداری آنها در خانه برای خوش نگهداشتن و گاهی ماساژ دادن فرد، و گشت و گذار همیشگی با او است.

در مواردی 'بچه' مورد سوءاستفاده جنسی نیز قرار می‌گیرد. این بخش از مفهوم بچه‌بازی به عنوان سوءاستفاده جنسی از کودکان در قوانین جزایی افغانستان جرم پنداشته می‌شود.

اما بقیه رفتارهای که زیر نام بچه‌بازی با کودکان صورت می‌گیرد، با آنکه غیر اسلامی پنداشته می‌شود، از نظر قانونی هنوز در افغانستان جرم به شمار نمی‌رود.

'بچه‌بازان' معمولا زورمندان و فرماندهان محلی، زمین‌داران، ثروتمندان و دیگر افراد با نفوذ هستند.

در بسا موارد مردان 'بچه‌باز' ازدواج کرده‌اند و در کنار آن 'بچه' هم نگهداری می‌کنند. گاهی هم حتی خانم‌ها و اعضای خانواده این افراد از این موضوع آگاه‌اند اما واکنش شان طوری است که گویا این یک موضوع عادی است.

از سوی دیگر مردم این عمل را ناپسند می‌دانند، اما افراد 'بچه‌باز' در افغانستان با واکنش شدید جامعه روبر نیستند و چه بسا دیده شده که شماری در محافل بچه‌بازی شرکت می‌کنند، در مورد آن صحبت می‌کنند و با آنکه آن را محکوم می‌کنند، اما به آن به عنوان یک 'خوشگذرانی' معمولی نگاه می‌کنند.

از سوی دیگر در مواردی در افغانستان مفهوم 'بچه‌بازی' با همجنس‌گرایی به اشتباه گرفته می‌شود. در حالیکه همجنس‌گرایی به رابطه دو فرد همجنس بالغ براساس رضایت خودشان گفته می‌شود، بچه‌بازی معمولا رابطه است که بنیاد آن را سوءاستفاده از کودکان تشکیل می‌دهد.

سیما سمر، رئیس کمیسیون حقوق بشر افغانستان در مراسم آغاز این تحقیق ملی، این پدیده را "تخطی آشکار حقوق بشری" خواند و از نهادهای دولتی، رسانه‌ها، جامعه مدنی و "افرادی که احساس مسئولیت می‌کنند" خواست که در روند انجام این تحقیق همکاری کنند.

او با اشاره به اینکه "بچه‌بازی" از نظر اسلام ممنوع و مذموم است، گفت که سخن گفتن از این پدیده اکنون در جامعه به عنوان "تابو" قلمداد می‌شود.

"'بچه‌بازی' چیست؟ ضیا شهریار، بی‌بی‌سیبچه‌بازی، در افغانستان یک پدیده ناپسند اما گسترده اجتماعی است"او گفت که بعد از انجام این تحقیق سفارشهایی نیز به نهادهای مربوطه برای انجام اقدامات لازم صورت خواهد گرفت.

خانم سمر تاکید کرد که استفاده جنسی و جسمی از کودکان مانند رقصاندن، پوشاندن لباس زنانه و بسته کردن زنگ در پای آنها شخصیت کشی است و این افراد بعد از این عمل در جامعه با این نام زندگی می‌کنند و بزرگ می‌شوند.

رئیس کمیسیون حقوق بشر افغانستان گفت که تعدادی از این کودکان از روی اجبار و برای پیدا کردن نان و پول دست به این کار می‌زنند که باید جلو آن گرفته شود.

او افزود که در گذشته بچه بازی یک پدیده منفور در جامعه افغانستان بود و اکنون کم کم قباحت گذشته را ندارد و کمیسیون حقوق بشر تلاش دارد که این عمل به دلیل اینکه یک پدیده غیر اخلاقی و تحقیر کودکان است باید جرم پنداشته شود.

خانم سمر افزود که این روند باعث شده تا کودکانی که برای این کار استفاده می‌شوند، عقده ای بار بیایند.

به گفته او وقتی این کودکان بزرگ شدند، برای اینکه بتوانند گذشته خود را جبران کنند، خود به نگهداری بچه مبادرت می ورزند تا انتقام خود را گرفته باشند و یک دور باطل ایجاد و باعث ترویج بیشتر این پدیده شوم می‌شود.

او گفت که کمیسیون حقوق بشر تلاش خواهد کرد که بعد از نشر این تحقیق این عمل را به عنوان جرم در قانون افغانستان بگنجاند که بعد از آن موضوع تطبیق آن نیز باید پی‌گیری شود.

رئیس کمیسیون حقوق بشر افغانستان توضیح داد که اکنون افراد "بچه باز" در مراسم عروسی و نامزدی، پسران جوان را می‌آورند و می رقصانند و در بخش‌هایی از جامعه نیز افراد "بچه باز" مورد احترام قرار می‌گیرند.

او گفت بعضی مردم آنها را در صدر مجلس می‌نشانند و بر سر بچه‌هایی که در حال رقص هستند، پول می اندازند و کف می‌زنند.

خانم سمر تاکید کرد که اکنون افرادی که چندین "بچه" را با خود می‌گردانند، مجرم پنداشته نمی‌شوند. "بچه‌ها" در ابتدا مجبور به این عمل می‌شوند و بعد به یک عادت تبدیل می‌شود و باید این کار یک تخطی حقوق بشری و جرم پنداشته شود.

ثریا صبحرنگ، رئیس بخش امور زنان این کمیسیون نیز در این مراسم گفت که بررسی‌های اولیه نشان می‌دهد که افرادی که دارای قدرت و پول هستند و مربوط به طبقه بالای جامعه هستند، دست به این کار می‌زنند.

او تاکید کرد که داشتن "بچه‌های" بیشتر نماد از قدرت و موقف مالی آنان به حساب می‌آید ولی این عمل در حقیقت شخصیت‌کشی این افراد است.

در حال حاضر صدها ویدئو از مراسم "بچه‌بازی" در کابل و دیگر شهرها فروخته می‌شود که صورت این افراد به طور واضح نمایان است.