تجارت حداقلی در بازاری بزرگ

ایلنا - ۳۱ تیر ۱۳۹۰

طبق آمار موجود ارزش کل صادرات کالاهای غیرنفتی ایران به کشورهای عضو اکودر سال گذشته به حدود چهار میلیارد و ۳۱ میلیون دلار رسید. ایلنا: در طول سال گذشته از کل صادرات ۲۶ میلیارد دلاری غیرنفتی کشور تنها حدود چهار میلیارد دلار مربوط به بازار بزرگ کشورهای عضو اکو بوده است. این امر بیانگر غفلت تجاری از بازاری بزرگ است. به گزارش خبرنگار ایلنا ،طی هفته گذشته چهارمین نشست مقامات ارشد بازرگانی و تجارت خارجی کشورهای عضو سازمان همکاری‌های اقتصادی ECO با هدف بررسی استراتژی جامع سرمایه گذاری و تجارت منطقه ای در افغانستان برگزار شد تا بار دیگر مسئولان ۱۰ کشور عضو این سازمان گرد هم آیند و همچون همیشه بر توسعه سطح روابط تجاری با یکدیگر تاکید کنند. در این میان نماینده کشور ما با تاکید بر اولویت مشارکت در ترتیبات تجاری منطقه در حوزه تجارت خارجی راهی این اجلاس شد.

"طبق آمار موجود ارزش کل صادرات کالاهای غیرنفتی ایران به کشورهای عضو اکودر سال گذشته به حدود چهار میلیارد و ۳۱ میلیون دلار رسید"اکو از جمله سازمان های فراملی است که با رویکرد گسترش فعالیت های اقتصادی و تجاری در منطقه آسیای غربی شکل گرفت اما باوجود سال ها فعالیت و افزایش تعداد اعضا، تاکنون بازخورد مثبتی در راستای توسعه سطح مناسبات تجاری و تسهیل تجارت میان کشورهای عضو نداشته است. با وجود آنکه هر ساله گروهی از نمایندگان کشورهای عضو دور هم جمع شده و بر رفع موانع تجاری در منطقه تاکید می کنند اما باید عنوان کرد که اکو بر خلاف سازمان های مشابه خود نتوانسته گام موثری در راستای برداشتن مرزهای تجاری و تحقق تجارت آزاد بردارد. سهم ایران از تجارت با کشورهای عضو اکو همواره بسیار ناچیز و محدود بوده است، این در حالی است که ۹ کشور عضو سازمان از مزیت های بالایی برای تجارت برخوردار هستند، این امر یعنی غفلت از بازاری بزرگ و بالقوه. همانطور که اشاره شد، هفته گذشته نماینده کشور ما یعنی رئیس سازمان توسعه تجارت با رویکرد و شعار "مشارکت در ترتیبات تجاری منطقه ای در حوزه تجاری خارجی" به چهارمین نشست مقامات ارشد اقتصادی اکو رفت. اما واقعا تا چه اندازه می توان با این شعارها به رشد سهم کشورمان از حضور در بازار و تجارت با کشورهای منطقه امید داشت؟ طبق آمار موجود ارزش کل صادرات کالاهای غیرنفتی ایران به کشورهای عضو اکو در سال ۱۳۸۸ برابر با سه میلیارد و ۶۹ میلیون دلار بوده است.

این ارزش در سال گذشته به حدود چهار میلیارد و ۳۱ میلیون دلار رسید. براساس این آمار در سال گذشته ایران در قبال صادرات چهار میلیارد دلاری چیزی در حدود سه میلیارد و ۳۰۶ میلیون دلار کالا نیز از کشورهای این منطقه وارد کشور کرده است. در این میان طی سال گذشته بیشترین صادرات ایران در حوزه اکو مربوط به کشور افغانستان به ارزش یک میلیارد و ۳۳۷ میلیون دلار و کمترین صادرات را به قرقیزستان به ارزش ۳۱ میلیون و ۷۳۳ هزار دلار داشته است. اما در همین مدت بیشترین واردات صورت گرفته توسط کشورهای عضو اکو به ایران مربوط به ترکیه به ارزش دو میلیارد و ۴۵۵ میلیون دلار بوده است. اما نگاهی به عملکرد تجاری کشور در سال گذشته نشان از عملکرد ضعیف ایران در حوزه صادرات و تجارت در منطقه اکو دارد.

"ایلنا: در طول سال گذشته از کل صادرات ۲۶ میلیارد دلاری غیرنفتی کشور تنها حدود چهار میلیارد دلار مربوط به بازار بزرگ کشورهای عضو اکو بوده است"در سال گذشته ارزش کل صادرات کشور بدون احتساب میعانات گازی به رقم ۲۶ میلیارد و ۳۱۶ میلیون دلار رسید. در واقع از کل صادرات ۲۶ میلیارد دلاری غیرنفتی کشور در سال گذشته، تنها حدود چهار میلیارد دلار آن مربوط به منطقه اکو بوده است. جمعیت کشورهای عضو اکو (به استثنای ایران) چیزی در حدود ۳۰۰ میلیون نفر است که این امر به معنای وجود یک بازار بالقوه و استرات‍ژیک در جوار ما است که به دلایل مختلف از جمله کمرنگ بودن سیاست های حمایتی و تجاری دولت در این منطقه، مورد غفلت قرار گرفته است. اغلب کشورهای عضو اکو جزو اقتصادی های نسبتا ضعیف دنیا محسوب می شوند و در حوزه های مختلف به دیگر کشورها وابسته هستند، این امر شرایط ویژه ای را برای ما به منظور حضور در بازار این کشورها فراهم می آورد. به واقع می توان با برخورداری از یک استراتژی مشخص شرایط را برای حضور پررنگ در بازار این کشورها فراهم کرد.

کما اینکه تجارت با این کشورها به واسطه کم بودن فاصله جغرافیایی دارای مزیت های اقتصادی است. شاید بهتر آن باشد که متولیان دولتی و سیاستگذاران اقتصادی کشور با نگاهی واقعی تر به پتانسیل های تجارت خارجی، به جای برنامه ریزی های برای حضور در بازارهایی که حضور موفقیت آمیز در آنها برای ما دور از ذهن و البته غیر اقتصادی است، اولویت خود را به بازارهای پیرامونی با لحاظ مشترکات مختلف قرار دهند. به طور قطع تا زمانی که نگاه سیاستگذاران تجاری کشور به پتانسیل های مورد غفلت در بازار اکو اصلاح نشود، نمی توان امیدی به بهبود سهم ایران از بازار این کشورها داشت، بر این اساس باید باز هم به سهم حداقلی از بازاری بزرگ قناعت کرد تا این بازار برای همیشه از دایره حضور ایران خارج شود. یکی از اولویت‌های همکاری‌های چندجانبه در چارچوب اکو، فراهم کردن شرایط و زمینه‌های مناسب برای تقویت همکاری‌های تجاری است. وضعیت خاص برخی از کشورهای عضو این سازمان مانند افغانستان، پاکستان و پنج کشور آسیای میانه، بازار بالقوه ای را برای افزایش تبادلات تجاری به نفع کشورهای قدرتمندتری مانند ترکیه و ایران فراهم می آورد، فرصتی که تاکنون ایران از آن بهره خاصی نبرده است.

"در این میان نماینده کشور ما با تاکید بر اولویت مشارکت در ترتیبات تجاری منطقه در حوزه تجارت خارجی راهی این اجلاس شد"گفتنی است که طی سال‌های اخیر در راستای پیشبرد فعالیت‌های اقتصادی اکو، مجموعه ای ‌از اسناد همکاری شامل موافقت‌نامه‌ها و طرح‌های اجرایی در بخش‌های مختلف تدوین شده که اصولا تنها در حد موافقت نامه باقی مانده و به مرحله اجرا در نیامده اند. گزارش از مولود حاجی زاده

منابع خبر

اخبار مرتبط