«سوریه نیازمند یک انقلاب در ذهنیت همگانی است»

«عماد الرشید، از فعالان سیاسی سوریه در تحلیلی که روزنامه «گاردین» آن را در بخش «نظرات» (Comment is Free)منتشر کرده است می گوید که در سوریه نه فقط رژیم بلکه فرهنگ روشنفکری حاکم که مبلغ و توجیه گر دیکتاتوری است باید دگرگون شود.«عماد الرشید، از فعالان سیاسی سوریه در تحلیلی که روزنامه «گاردین» آن را  در بخش «نظرات» (Comment is Free)منتشر کرده است می گوید که در سوریه نه فقط رژیم بلکه فرهنگ روشنفکری حاکم که مبلغ و توجیه گر دیکتاتوری است باید دگرگون شود. فصل بهار در سوریه امسال با صدای گلوله از راه رسید و صدای گلوله و شلیک تانک جایگزین فاتحه خوانی در مراسم تشییع جنازه ها شد. این حوادث خونبار نشان می دهد که دوران تفاهم و آشتی ملی  به سر آمده و بهاری که سالها این کشور چشم انتظار آن بود ممکن است بالاخره از راه برسد. «عماد الرشید» می افزاید که تنها مشکل سوریه حکومت دیکتاتوری و سرکوبگر حزب بعث نیست. مشکل دیگر این کشور مثل سایر جوامع عربی، این است که بسیاری از روشنفکران عرب و سوری یا به خاطر اعتقادات و یا در هراس از زندان و شکنجه در تمام دوره پسا استعمار دیکتاتوری و سرکوبگری حکومت ها را تئوریزه و توجیه کرده اند.

"فصل بهار در سوریه امسال با صدای گلوله از راه رسید و صدای گلوله و شلیک تانک جایگزین فاتحه خوانی در مراسم تشییع جنازه ها شد"این ذهنیت و منش فکری برای موجه جلوه دادن دیکتاتوری انواع و اقسام دلایل را ارائه می کند. به عنوان مثال «مقابله با تهدیدهای خارجی اولویت درجه اول کشور است» و یا « مردم کشور برای پذیرش دمکراسی آمادگی ندارند و عناصر و گروه های ارتجاعی از هرگونه تحولی سوء استفاده خواهند کرد.» محور اصی تفکر و ذهنیت اکثر روشنفکران عرب این است:« اگر رژیم برود هرج و مرج همه جا را فرا خواهد گرفت.» «عماد الرشید» سپس خاطر نشان می کند که روند حوادث « بهار عرب» به شکل خودجوش راه حل این معضل را ارائه داده است. مردم ابتکار عمل را خود به دست گرفته و روشنفکران اکنون دنباله رو آنها هستند. این شرایط تمام روشنفکران عرب را با این وظیفه روبرو کرده است که فرضیه های خود در دفاع از رژیم های استبدادی را مورد بازبینی صادقانه قرار دهند. انقلاب علیه استبداد باید دو هدف را در نظر داشته باشد ، یکی تغییر رژیم و دیگری تغییر دادن ذهنیت همگانی در جهان عرب است که برای چندین دهه استبداد و رژیم های دیکتاتوری را توجیه کرده و می پسندیده است.

برای پیشگیری از اینکه انقلابیون امروز در آینده به دیکتاتورهای جدیدی بدل نشوند این وظیفه تمام مردم و به خصوص وظیفه روشنفکران اصیل و متعهد است که این ذهنیت را دگرگون کنند. «عماد الرشید» در ادامه تحلیل خود که روزنامه «گاردین » آن را منتشر کرده یادآوری می کند که حکومت سوریه تاکنون تمام درخواست ها برای اصلاحات را که مردم مطرح کرده و یا دوستان حکومت توصیه کرده اند رد کرده است.از نگاه حکومت سوریه رژیم بعث تنها نماینده ، تنها رهبر و تنها نماد قانون و جمهوری و هویت ملی سوریه است. ریشه چنین ایده ای در قانون اساسی مصوبه سال ۱۹۷۳ است که به رییس جمهور به عنوان رییس حکومت اختیارات مطلق داده است.  حزب بعث سوریه در سالهای میانی قرن گذشته به عنوان یک جنبش پان عربی شکل گرفت. روشنفکران این حزب زمینه های فکری قانون اساسی استبدادی سوریه را فراهم کردند.

"این حوادث خونبار نشان می دهد که دوران تفاهم و آشتی ملی  به سر آمده و بهاری که سالها این کشور چشم انتظار آن بود ممکن است بالاخره از راه برسد"درست است که حکومت بعث و نهادهای امنیتی و سرکوبگر آن مسئول خشونت های اخیراند ولی  روشنفکران سوری نیز به همان اندازه در تداوم دیکتاتوری و سرکوب خشن ماههای اخیر مقصر و مسئول اند. در یک مقیاس کلی شرایط فعلی سوریه با سالهای خروج نیروهای نظامی استعمار فرانسه شباهت فراوانی دارد. در آن سالها آنچه که موجب شکل گیری هویت ملی این کشور جدید شد ایده تشکیل یک جمهوری مستقل بود. به غیر از نهاد جمهوریت، سوریه هیچ عامل نیرومند دیگری برای پیوند و یکپارچگی ملی ندارد. بنابراین مردم این کشور نهاد ریاست جمهوی و  شورای وزیران را نماینده منافع و یا نماد کشور خود تلقی نمی کنند.

«عماد الرشید» هشدار می دهد که اگر سرکوب خشونت بار توسط حکومت سوریه ادامه یابد تنها عامل و نهاد پیوند در این کشور یعنی جمهوری نیز با خطر تجزیه و فروپاشی روبرو خواهد شد. به همین خاطر ضروری است که از تمام فعالان سیاسی سوری از هر گرایش و دیدگاهی خواسته شود تا در کنفرانس نجات ملی شرکت کنند. یک چنین اقدامی زمینه ها را برای شکل گیری دمکراسی مدنی فراهم خواهد کرد و به بسط معیارهایی مثل حقوق شهروندان ، عدالت و آزادی و برابری حقوق همگان کمک خواهد کرد. وی در پایان می گوید در یک چنین شرایطی صدای شلیک گلوله و حرکت تانکها ممکن است متوقف شود و در آن حالت می توان از مرگ زودرس بهار سوریه پیشگیری کرد