برگزاری بیست و دومین اجلاس کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و ترکیه

به گزارش باشگاه خبرنگاران دانشجویی ایران "ایسکانیوز" در این اجلاس که طی روزهای شنبه و یکشنبه برگزار شد مسئولین وکارشناسان دو کشور همکاریهای فیمابین در حوزه های اقتصادی ، تجاری ، حمل و نقل ، انرژی ، صنایع ، کشاورزی ، امور مرزی و استانی ، محیط زیست، گردشگری ، میراث فرهنگی و پزشکی را مورد بررسی قرار دادند. سپس آقای دکتر علی اکبر صالحی وزیر امور خارجه کشورمان در سخنان اختتامیه با اشاره به ظرفیتهای موجود دو کشور ، حصول به هدف افزایش حجم مبادلات فیمابین به ۳۰ میلیارد دلار تا ۵ سال آینده را دور از دسترس ندانست. رئیس ایرانی کمیسیون مشترک ،دو کشور ایران و ترکیه را مکمل یکدیگر خواند که به عنوان نمونه تولید پنجاه درصد مقالات علمی و فناوری کشورهای اسلامی توسط این دو کشور نشان از ظرفیتهای بالقوه طرفین در زمینه های مختلف علمی، فناوری ، تجاری،صنعتی ، فرهنگی و گردشگری دارد. وی تلاش برای هموار کردن و تسریع همکاری ها و روابط فی مابین را دارای آثار خیری دانست که نه تنها ایران و ترکیه بلکه سایر کشورهای منطقه را بهره مند می سازد. دکتر صالحی با اشاره به وجود مرزهای دوستی و امن ایران و ترکیه، تصریح کرد: باید بدنبال اتحادیه ای بود که در برگیرنده منافع دو ملت بزرگ ایران و ترکیه باشد.

"وی تلاش برای هموار کردن و تسریع همکاری ها و روابط فی مابین را دارای آثار خیری دانست که نه تنها ایران و ترکیه بلکه سایر کشورهای منطقه را بهره مند می سازد"وی برگزاری کمیسیون های مشترک اقتصادی را بهترین راه آشنایی دو کشور با ظرفیتهای یکدیگر و موثرترین شیوه برای آسیب شناسی موانع توسعه اقتصادی توصیف کرد. متن سخنرانی وزیر امور خارجه کشورمان به شرح زیر است: عالیجناب آقای جودت ایلماز وزیر محترم مشاور دولت جمهوری ترکیه خانمها وآ‌قایان همکاران گرانقدر و حضار محترم ،در ابتدا مایلم حضور جناب عالی و هیات همراه را در کشور اسلامی ایران گرامی بدارم. امیدوارم در طول اقامت در وطن اسلامی ایران اوقات خوش و پرثمری داشته باشید. همچنین جا دارد از تلاشهای دلسوزانه اعضای محترم هیاتهای جمهوری اسلامی ایران و ترکیه برای انجام مذاکرات کارشناسی ، نهائی نمودن متن یادداشت تفاهم و برگزاری موفق کمیسیون مشترک مراتب تشکر خود را ابزار نمایم. عالیجناب ، خانمها و آ‌قایان جمهوری اسلامی ایران و جمهوری ترکیه با برخورداری از تمدن کهن ، روابط همواره پایدار و مستمر را در طول تاریخ تجربه نموده اند.

البته الزامات حاکم بر روا بط بین المللی فراز و نشیبهایی را نیز بر این روابط دیرینه تحمیل نموده است. آنچه که مهم است اینکه این دو کشور در هیچ مقطعی از تاریخ نسبت به تحولات یکدیگر بی تفاوت نبوده و هرگونه تحول در هر یک از دو کشور آثار متنابهی را بر کشور مقابل ایجاد نموده است . دوکشور همچنین از پتانسیل ها و توانمندیهای قابل توجه ای برخوردار هستند و مسئولین دو کشور نیز با اذعان به این ظرفیتها طی سالهای اخیر تلاشهای چشمگیری بعمل آورده اند که از جمله این تلاشها می توان به سفرهای جناب آقای احمدی نژاد رئیس محترم جمهور کشورمان در سال ۲۰۰۸ و سفر جناب آقای اردوغان نخست وزیر محترم ترکیه به ایران در سال ۲۰۰۹ میلادی و سفر جناب آقای رحیمی معاون اول محترم رئیس جمهور به ترکیه در سال ۲۰۱۰ میلادی و سفر قریب الوقوع جناب اقای عبدالله گل رئیس جمهور محترم ترکیه اشاره کرد. بانگاهی به روند فزاینده مبادلات تجاری کشور ترکیه متوجه می شویم که روابط ترکیه با کشورهای همسایه منجمله جمهوری اسلامی ایران رو به گسترش است. عملکرد سیاسی و اقتصادی دولتمردان ترکیه طی سا لهای اخیر بیانگر آن است که برای گسترش روابط با کشورهای منطقه اهمیت خاصی قائل هستند.

"دکتر صالحی با اشاره به وجود مرزهای دوستی و امن ایران و ترکیه، تصریح کرد: باید بدنبال اتحادیه ای بود که در برگیرنده منافع دو ملت بزرگ ایران و ترکیه باشد"اینجانب نیز از فرصت استفاده نموده و تاکید می نمایم که دولت ایران نیز خط مشی مشابهی را در منطقه دنبال می کند. بر این اساس دو کشور تصمیم گرفته اند. حجم مبادلات راتا ۵ سال آینده به ۳۰ میلیارد دلار افزایش دهند. باتوجه به ظرفیتهای موجود، رسیدن به این هدف دور از دسترس نیست. شاهد این مدعا روند توسعه روابط دو کشور طی سه سال گذشته است.

درحالیکه بحران اقتصادی فراگیری که هنوز هم ادامه دارد گریبانگیر همه کشورها شده، در سایه روابط عمیق و استراتژیک جمهوری اسلامی ایران و ترکیه دو کشور توانستند سیر صعودی روابط تجاری خود را حفظ نمایند. با این وجود لازم است در راه شناخت موانع توسعه روابط اقتصادی دو جانبه و برطرف کردن مجدانه آن تلاش نمائیم . شاهد برخی موانع توسعه روابط دو جانبه اقتصادی میان ایران و ترکیه عبارتند از : ۱- فقر اطلاعاتی بخش خصوصی دو کشور از بازارهای تولید و مصرف یکدیگر ۲- وجود موانع قانونی و بروکراسی دست و پا گیر ۳- کم تحرکی در حوزه ارتباطات بانکی بین دو کشور ۴- عدم استفاده کافی از ظرفیتهای ارتباطی و حمل و نقلی دو کشور و ...در این میان برگزاری کمیسیون های مشترک اقتصادی بهترین راه آشنایی دو کشور با ظرفیتهای یکدیگر و موثرترین شیوه برای آسیب شناسی موا نع توسعه روابط اقتصادی و کارآمدترین ابزار برای حل و فصل مشکلات و موانع موجود بر سر راه گسترش روابط اقتصادی می باشد. خوشبختانه کشورهای ما تا کنو ن با برگزاری ۲۲ اجلاس اراده جدی خود برای گسترش همکاری ها را به اثبات رسانده اند. اگرچه تا رسیدن سطح روابط به جایگاه شایسته و متناسب با ظرفیتهای موجود راه طولانی باقی مانده است اقدامات بعمل آمده در جهت پیگیری و اجرایی نمودن توافقات کمیسیونها ،چشم انداز روشنی را برای آینده روابط ایجاد کرده است.

"وی برگزاری کمیسیون های مشترک اقتصادی را بهترین راه آشنایی دو کشور با ظرفیتهای یکدیگر و موثرترین شیوه برای آسیب شناسی موانع توسعه اقتصادی توصیف کرد"خانم ها ، آقایان ، حضار محترم حال در شرایطی که اراده سیاسی دو کشور بر گسترش روابط استوار است و زمینه های توسعه همکاریهای دو کشور نیز در نتیجه استفاده بهینه از ظرفیتهای موجود متصور خواهد بود و از آنجا که این اجلاس در نظر دارد ضمن ارزیابی همکاریهای فعلی ، راه کارهای قابل تحقق برای گسترش هر چه بیشتر مناسبات را ارائه نماید، اجازه می خواهم برخی ظرفیتها و راهکارهای قابل پیش بینی با هدف گسترش دائمی روابط را به طور کلی مورد اشاره قرار دهم. ۱-با وجود ۵۰۰ کیلومتر مرز مشترک و داشتن یک بازار ۱۵۰ میلیونی و وجود نیروی کار جوان، تحصیل کرده و ارزان و موقعیت منحصر به فرد ژئوپلتیکی و راهبردی ایران و ترکیه ، هیچ مانعی برای توسعه و تعمیق روابط دو کشور در همه زمینه ها وجود ندارد. ۲- در ارتباط با امور مرزی افزایش و گشایش دروازه های مرزی از دو به پنج دروازه و نیز طرح گمرک واحد در دستور کار مذاکرات طرفین است. همچنین باتوجه به بازگشائی گذرگاه مرزی رازی - کاپیکور انتظار می رود طرفین با همکاری مجدانه تسهیلات لازم را برای فعال شدن سایر مبادی مرزی دو کشور منجمله مرز سرو - اسن دره بعمل آورند. ۳- در بخش نفت و گاز انتظار ما این است که در مسیری حرکت کنیم که انتقال نفت وگاز تمامی کشورهای همجوار ایران اعم از کشورهای شمالی و جنوبی به اروپا با مشارکت کشورهای مبداء مقصد و کشورهای مسیر ترانزیتی یعنی ایران و ترکیه که طبیعی ترین و اقتصادی ترین مسیر است ، صورت پذیرد.اهم موضوعات قابل اشاره در این بخش عبارتند از: بهره برداری مشترک از حوزه پارس جنوبی ، حل و فصل اختلافات در قرار داد فروش گاز، سرمایه گذاری شرتهای ترک در میادین گازی خشکی، احداث خط لوله ششم انتقال گاز دهکلان- میاندوآب - بازرگان، احداث خط لوله انتقال گاز اهواز - بازرگان ، انتقال گاز ایران به اروپا از طریق ترکیه (پرشین پایپ لاین ) و طرح انتقال گاز ترکمنستان به ترکیه از طریق قلمرو جمهوری اسلامی ایران .

۴- دربخش حمل و نقل جمهوری اسلامی ایران و جمهوری ترکیه به دلیل برخورداری از مرزهای مشترک و قرار گرفتن در موقعیت استراتژیک حمل و نقلی و اتصال دو قاره ‌آسیا و اروپا ،از زمینه و امتیاز گسترده ای در این بخش برخوردارند. تاکنون نیز همکاری های خوبی در این بخش صورت گرفته و زمینه های فراوانی نیز برای توسعه همکاری ها وجود دارد. در این رابطه به منظور حفظ و ارتقای کارآمدی خط ریلی تاریخی و راهبردی موجود بین دوکشور ، باید ترتیبی اتخاذ گردد تا مسیر موجود به طور فعال و در سطح مناسب حمل و نقل ایران و ترکیه مورد استفاده قرار گرفته و روند گسترش ظرفیت موجود این مسیر، به خاطر طرحهای بزرگ آینده متوقف نگردد. در بحث ترانزیت مایلم به دو نکته دیگر اشاره نمایم. بازسازی فری بوتهای موجود دردریاچه وان و افزایش هر چه زودتر تعداد فری بوتها جهت تسهیل و تسریع در انتقال مسافرین مورد انتظار ما است .

"عالیجناب ، خانمها و آ‌قایان جمهوری اسلامی ایران و جمهوری ترکیه با برخورداری از تمدن کهن ، روابط همواره پایدار و مستمر را در طول تاریخ تجربه نموده اند"در زمینه گردشگری نیز هر ساله استانبول و دیگر شهرهای ترکیه میزبان تعداد زیادی از مسافرین ایرانی است که با اهداف توریستی و تجاری به کشور شما سفر می کنند .از مسئولین ذیربط در ترکیه انتظار می رود تسهیلات رفاهی درشان و منزلت ملت ایران و روابط دوستانه و همسایگی بین دو کشور را در اختیار آنان قرار دهند.همچنین بحث ترانزیت بندر عباس - طرازبوزان که مورد تایید و تاکید مقامات عالیه دوکشور قرار گرفته است ، یکی از زمینه ها و ظرفیتهای همکاری دو کشور می باشد. این موضوع در حال حاضر در دستور کار مذاکراتی مقامات دوکشور قرار دارد. باتوجه به شرایط موجود بایستی کمک کرد تا هر چه زودتر به مرحله اجرائی برسد .بدیهی است یکی از مهمترین اقداماتی که در این زمینه می توان انجام داد، ایجاد مکانیزم تشویقی و اهرمهای کاربردی جهت تحرک لازم در این مسیر می باشد. ۵- در زمینه همکاریهای بازرگانی و بانکی تقویت روابط تجاری و بازرگانی جمهوری اسلامی ایران و جمهوری ترکیه و افزایش و تنوع در روابط بازرگانی تا رساندن حجم مبادلات تجاری به رقم ۳۰ میلیارد دلار در سال همانگونه که مورد اشاره قرار گرفت، از اولویتهای مورد تاکید مقامات عالیرتبه دو کشور است. در این راستا امیدواریم ساز وکاری بر روابط تجاری دو کشور حاکم گردد که دربخش تجارت غیر نفتی موازنه نسبی حاصل شود.

به عبارت دیگر واردات غیر نفتی ترکیه از ایران افزایش یابد. تحقق این خواسته ، نیازمند حصول توافق بین دو کشور در زمینه تجارت ترجیحی و تجارت مرزی، سهولت در گشایش اعتبار و انتقال پول و افزایش سطح همکاری بین بانکهای طرفین می باشد که امیدوارم با جدیت بیشتری پیگیری گردد. در زمینه موافقتنامه تجارت ترجیحی بین دو کشور انتظار ما این است که فهرست کالاهای مشمول پیشنهادی مورد تایید طرفین قرار گیرد تا به روند مذاکرات و حصول توافق سرعت بخشیده شود.خانمها و آ‌قایان همکاران گرانقدر بحمد ا... بیست و دومین اجلاس کمیسیون مشترک اقتصادی بین دو کشور در فضائی صمیمانه با موفقیت برگزار شد. ماحصل این دور مذاکرات توافقات گسترده طرفین در زمینه های حمل و نقل، تجارت و بازرگانی ، انرژی ، صنعت و معدن، کشاورزی، گمرک، ارتباطات ، بهداشت و محیط زیست همکاریهای استانی و غیره می باشد.

"البته الزامات حاکم بر روا بط بین المللی فراز و نشیبهایی را نیز بر این روابط دیرینه تحمیل نموده است"امیدواریم طرفین با پیگیری مجدانه توافقات کمیسیون بیست و دوم، قدمی موثر در بهبود روابط اقتصادی دو کشور برداشته و زمینه را برای تحقق هدف ۳۰ میلیارد دلاری مبادلات تجاری دو کشور فراهم آورند. در خاتمه ضمن تشکر مجدد از هیات محترم ترکیه به خاطر حضور فعال و مسئولانه در این دور از مذاکرات، امیدوارم بتوانیم در پرتو تحقق اهداف اجلاس فعلی ، فصول جدیدی از همکاریها را برای آینده پی ریزی نمائیم. موفقیت روز افزون مردم و مسئولین جمهوری ترکیه را از خداوند متعال مسئلت دارم. ***** جودت ایلماز وزیر مشاور دولت جمهوری ترکیه و رئیس طرف ترک کمیسیون مشترک اقتصادی نیز طی سخنانی با اشاره به همسایگی ، تاریخ و مدنیت مشترک دیرینه، جمعیت ۱۵۰ میلیونی دو کشور و دیگر ظرفیتهای همکاری فی مابین ،ارتباط و مناسبات نزدیک دو کشور را برای دو ملت و کشورهای منطقه مهم توصیف کرد. وی با تشریح شرایط رو به رشد اقتصادی ترکیه علیرغم بحران اقتصادی جهان طی سالهای اخیر ، از پیشرفتهای اقتصادی جمهوری اسلامی ایران نیز ابراز خرسندی کرد و افزود : بر این اساس لازم است همکاری های اقتصادی دو کشور را ارتقاء دهیم و در این راستا یادداشت تفاهم همکاریهای دو کشور در چارچوب کمیسیون مشترک در حوزه های مختلف مهم است .

ایلماز با تاکید بر اینکه همکاری های اقتصادی دو کشور باید همپای همکاری های سیاسی فیمابین باشد، تصریح کرد: حجم وا قعی مبادلات فی مابین باتوجه به ظرفیت های مشترک بسیار فراتر از میزان فعلی (‌ده میلیارد دلار ) است .و برای رسیدن به هدف ۳۰ میلیارد دلار حجم مبادلات تا ۵ سال آینده باید گامهای بلند تری برداریم و در این راستا برگزاری کمیسیونهای مشترک بسیار مهم است.بر اساس این گزارش در خاتمه این نشست سند یادداشت تفاهم بیست ودومین اجلاس کمیسیون مشترک اقتصادی جمهوری اسلامی ایران و جمهوری ترکیه از سوی دکتر صالحی وجودت ایلماز روسای ایرانی وترک کمیسیون مشترک اقتصادی به امضاء رسید. این سند شامل ۹ سرفصل ، ۳۰ بخش و ۹۴ بند، برنامه همکاریهای دو کشور تا اجلاس آتی کمیسیون مشترک در سال آینده را ترسیم کرده است. همکاری در زمینه حمل ونقل زمینی ، ریلی ، هوائی ، دریائی ، تجارت، امور بانکی ، سرمایه گذاری، صنایع، انرژی ( نفت و گاز و برق) کشاورزی، مرزی و استانی در این سند مورد توجه قرار گرفته است