خودزنی تکفیری‌ها در لبنان و ناکام ماندن پروژه موصلی کردن عرسال

افراد مسلح جبهه النصره، داعش با حمله به ارتش لبنان در عرسال مرتکب اشتباه مرگباری شده و باعث بسته شدن آخرین گذرگاه و روزنه ای شده اند که مخالفان سوری در منطقه قلمون از آن استفاده می‌کردند.

به گزارش  تسنیم، آرامش نسبی که در پی موفقیت های ارتش های سوریه و لبنان و یا نیروهای حزب الله در برابر نیروهای تکفیری حاصل شده بود ،روز شنبه در پی اقدام ارتش لبنان  در بازداشت عماد احمد جمعه از رهبران ارشد جبهه النصره در شهر عرسال لبنان به هم خورد و در جریان درگیری هایی که روی داد دهها تن از نیروهای دو طرف کشته و زخمی و تعدادی از نیروهای ارتش نیز به اسارت نیروهای تکفیری داعش و النصره در آمدند . از عصر دوشنبه تقریبا همه مواضع ارتش لبنان از طرف گروههای تروریستی مورد حملات خمپاره ای قرار گرفت و ارتش لبنان نیز به مواضعی که این حملات از آن صورت گرفته بود پاسخ داد. ارتش لبنان که نیروهای مستقر خود را در منطقه تقویت کرده بود توانست جلوی همه حملات تروریستها را به مواضع ارتش بگیرد و خسارتهای سنگینی به آنها وارد و چندین دستگاه خودرو آنها را منهدم کند.

در همین حال افراد و گروههای تکفیری ضمن اینکه به روال سابق به بکارگیری شیوه های غیر انسانی همچون کشتار غیرنظامیان و تبدیل آنها به سپر انسانی و یا غارت مغازه ها متوسل شدند ، با فعال کردن دیگر اعضای خود در منطقه سنی نشین باب التبانه واقع در شهر طرابلس و یا با پرتاب موشک به به محله های مسکونی شهرک های «اللبوه» و «النبی عثمان» تلاش کردند گستره درگیریها را از این شهر به دیگر مناطق سنی نشین نیز گسترش دهند و آنها را نیز به این درگیریها وارد کنند .از اینرو از درگیری‌ها عرسال به عنوان شدیدترین درگیری از  زمان آغاز بحران سوریه در مارس ۲۰۱۱ نام برده می شود.
ارتش لبنان علیه تکفیریها ؛دولت لبنان به طور یکپارچه پشت ارتش
با وجود اینکه پیش از این نیز ارتش لبنان بارها با نیروهای تکفیری درگیر شده بود اما این بار به چند علت با قاطعیت بیشتر وارد عمل شده و به چیزی کمتر از پاکسازی کامل این شهر از عوامل تکفیری راضی نیست.
نخست اینکه ارتش بر اساس اطلاعات و منابعی که  به آنها دست یافته است به این مسئله پی برده که ظاهرا بنا بود توطئه موصل عراق این بار در عرسال لبنان تکرار شود اما ارتش به عنوان حافظ حاکمیت ملی و یکپارچگی ارضی لبنان پیشدستی کرده و این طرح را قبل از اجرا خنثی کرده است . در این راستا فرماندهی ارتش لبنان در بیانیه ای با بیان اینکه اقدامات مسلحانه ای که صورت می گیرد اتفاقی نیست از همه لبنانیها خواست در برابر خطرات موجود هوشیار باشند.

همچنین در این بیانیه فرماندهی ارتش تصریح کرد که هرگز به هیچ طرفی اجازه نخواهد داد درگیریها را از سوریه به خاک لبنان منتقل کند و تا هر فرد مسلح بیگانه ای به امنیت لبنان و سلامت نیروهای ارتش و نیروهای امنیتی لبنان آسیب وارد کند .

تمام سلام نخست وزیر لبنان نیز با بیان اینکه حاکمیت و امنیت لبنان از طرف گروههای تروریستی هدف حمله قرار گرفته و به حاکمیت ملی تجاوز شده و کرامت ارتش و نیروهای امنیتی هدف قرار گرفته است تصریح کرد  یک برنامه مشکوک در حال اجرا است.
دوم اینکه ارتش در برابر حملات غافلگیر کننده تکفیری ها تلفات نسبتا زیادی متحمل شد به گونه ایی تنها تا روز سه شنبه 14  نظامی لبنان کشته ،۸۶ تن دیگر زخمی  و 22  تن دیگر ناپدید شدند( که البته به گفته مقامات ارتش به اسارت نیروهای داعش و النصره در آمده اند) که این مسئله عزم ارتش را برای آزادی نظامیان خود و گرفتن انتقام خون شهدا و زخمی های راسخ تر کرده است .
و بلاخره عامل سوم در این زمینه پشتیبانی فراگیر و گسترده دولت لبنان از اقدام ارتش برای مقابله با خطر پروژه "موصلی کردن عرسال"است. هر چند در لبنان هنوز هم صدای های مخالف از سوی افراد وابسته به جناح ۱۴ مارس شنیده می شود اما تمام سلام نخست وزیر لبنان- که  در نبود رئیس جمهور بار سنگین دولت را به دوش می کشد- در پی نشست فوق العاده هیات دولت اعلام کرد :" درباره این تحولات خطرناک، هیئت دولت تصمیم گرفت که همه دستگاه ها و نهادهای رسمی را برای دفاع از کشور و جلوگیری از هر نوع تلاش برای ایجاد اخلال در امنیت آن و نیز جلوگیری از تبدیل شدن کشور به عرصه  درگیری های خارجی بسیج کند.

"از عصر دوشنبه تقریبا همه مواضع ارتش لبنان از طرف گروههای تروریستی مورد حملات خمپاره ای قرار گرفت و ارتش لبنان نیز به مواضعی که این حملات از آن صورت گرفته بود پاسخ داد"این مسئولیت در وهله اول بر عهده حاکمیت سیاسی با همه نهادهای قانونی آن و نیز برعهده موسسه ها و گروه های سیاسی مختلف قرار دارد. این مسئولیت همچنین بر دوش نیروهای مسلح اعم از ارتش و نیروهای امنیتی قرار دارد که از لحظات اول با شرافتمندی و صلابت برای دفاع از خاک کشور و حفظ امنیت لبنان و ثبات  به عمل به وظیفه ملی خود در جلوگیری کردن از متجاوزان پرداختند."

در این راستا تمام سلام در پاسخ به برخی تلاش ها برای وساطت میان مهاجمان تکفیری و ارتش تاکید کرد :" راهکارهای سیاسی با تکفیریها وجود ندارد تنها راه عقب نشینی افراد مسلح از عرسال و مناطق اطراف آن و بازگشت دولت با همه دستگاههایش به این منطقه لبنان است." نبیه بری رئیس پارلمان نیز در سخنانی تاکید کرد، صحبت در خصوص مسائلی از قبیل آتش بس تنها در صورتی امکانپذیر است که افراد مسلح از منطقه عرسال خارج شوند و نیروهای امنیتی و نظامی ربوده شده را آزاد کنند. وی تصریح کرد سرنوشت کشور لبنان هم اکنون در محک آزمون قرار دارد و این امر نیازمند موضعگیریهای قاطعانه است .
علاوه بر این دولت لبنان از فرانسه به تعهدات خود در خصوص ارسال تسلیحات نظامی به ارتش این کشور عمل نماید.گفتنی است در اواخر دسامبر گذشته  در جریان سفر فرانسوا اولاند رئیس جمهور فرانسه به عربستان ، دولت ریاض هزینه فروش سه میلیارد دلار سلاح فرانسوی به ارتش لبنان را متقبل شد .همچنین در اواسط ژوئن گذشته ، در کنفرانسی بین المللی در رم نیز جامعه بین الملل در مورد حمایت خود از نیروهای مسلح لبنان اطمینان داد و قرار شد نیروهای مسلح لبنان برای مبارزه بهتر با تروریسم و پیامدهای بحران سوریه توسط گروهی از کشورها آموزش ببینند.
واکنش های خارجی ؛ برندگان و بازندگان
در عرصه جهانی شورای امنیت سازمان ملل با صدور بیانیه « حمایت خود را از نیروهای مسلح لبنان و نیروهای امنیتی داخلی در مبارزه‌شان با تروریسم و در جلوگیری از تلاش ها برای تضعیف ثبات لبنان، ابراز کرد ».اعضای  این شورا« بر لزوم تلاش های بیشتر برای تقویت توانایی های نیروهای امنیتی لبنان برای مواجهه با تروریسم و پرداختن به دیگر چالش های امنیتی تاکید کردند ».شورای امنیت سازمان ملل متحد همچنین از سیاستمداران لبنانی خواست « وحدت ملی را حفظ کنند » و از هر گونه دخالت و مشارکت در « بحران سوریه » خودداری کنند.

اتخاذ این موضع در کل به نفع دولت و ارتش این کشور و حاوی این پیام بود که این شورا و به طور کلی جامعه جهانی از حفظ ثبات در لبنان حمایت می کنند و با سوری و عراقی کردن لبنان مخالفند. به نظر می رسد اتخاذ چنین مواضعی ای در رویکرد حامیان داخلی و عربی تکفیری ها در قبال تحرکات و تعرضات اخیر آنها در لبنان نیز موثر بوده است .چنانکه نه تنها فرانسه از پاسخ مثبت به درخواست ارتش لبنان به ارائه تسلیحات مورد توافق با هزینه عربستان خبر داد بلکه برخی منابع به نقل از سعد حریری از کمک یک میلیارد دلاری دیگر عربستان به لبنان و ارتش این کشور خبر دادند . هر چند هدف اصلی عربستان از ارائه کمک های تسلیحاتی به ارتش این کشور تقویت حضور سنی ها در داخل ارتش و کاهش نقش و نفوذ شیعیان است (که امکان دارد در آینده به قطبی کردن ارتش بینجامد)اما در وضعیت کنونی ارائه کمک‌ها ی تسلیحاتی به ارتش لبنان که با تکفیری های مورد حمایت سعودی در جنگ است ،می تواند چالش های موجود میان عربستان و گروههای تکفیری را بیشتر کند و هزینه های سیاسی و امنیتی برای آن در پی داشته باشد .
اما در مقابل حملات مشترک داعش و النصره به ارتش لبنان در شهر عرسال نه تنها در داخل درستی مواضع حزب الله را یکبار دیگر برای همه لبنانی ها  و حتی کشورهای غربی به اثبات رساند- که همواره  از رشد گروههای تکفیری ها به عنوان خطر جدی برای امنیت و ثبات لبنان یاد می کرد و ورود پیشدستانه به جنگ سوریه را از این منظر توجیه پذیر می دانست-بلکه وضعیتی فراهم کرد که دولت و ارتش های سوریه و لبنان نیز بتدریج به سمت یکدیگر حرکت کنند.چنانکه به محض حملات تکفیری ها به ارتش لبنان در عرسال، ارتش سوریه با تحکیم تسلط خود بر کوههای استراتژیک منطقه به سمت مرزهای لبنان پیشروی کرد تا با محاصره تروریست ها آنها را قیچی و این منطقه حساس را به منطقه بسته تبدیل کند.

نتیجه گیری
در مجموع به نظر می رسد افراد مسلح جبهه النصره، داعش با حمله به ارتش لبنان در عرسال مرتکب اشتباه مرگباری شده و آخرین تیر خلاص را به خود شلیک کردند  .

زیرا تا پیش از این ،عرسال  جدا از اینکه به محل اسکان یکصد هزار آواره جنگ سوریه تبدیل شده بود بلکه نیروهای تکفیری نیز از این شهربه انحای مختلف از تهیه امکانات غذایی و دارویی برای خود استفاده می کردند و مجروحان خود را به این شهر منتقل می کردند اما اکنون با ارتکاب اشتباه مرگبار باعث بسته شدن آخرین گذرگاه و روزنه ای شده اند که مخالفان سوری در منطقه قلمون از آن استفاده می کردند.از طرف دیگر حملات تکفیری ها در لبنان با توجه به همزمانی آن با حملات رژیم صهیونیستی در غزه و همچنین حملات داعش در عراق- که در هر دو مورد نگرانی جامعه جهانی را درپی داشته -در مقطعی صورت گرفته که دست حامیان و همپیمانان داخلی و منطقه ای آنها را بسته و مانع از این شده که آنها بتوانند از این حملات  حمایت کنند و یا حتی در قبال آن سکوت کنند.با اینحال تحرکات اخیر داعش در لبنان و عراق یکبار دیگر از این واقعیت پرده برداشت که رژیم صهیونیستی تا چه اندازه در این گروهها نفوذ دارد و در مواقعی که نیاز دارد آنها را شاید بدون اینکه خودشان نیز متوجه شده باشند در جهت اهداف و منافع خود فعال می‌کند