دگرگونی در ساختار نیروهای نظامی پس از مشروطه و زمینه ‏گیری ارتش نوین ایران

دگرگونی در ساختار نیروهای نظامی پس از مشروطه و زمینه ‏گیری ارتش نوین ایران

این نوشتار با هدف بازشناسی دلایل تشکیل ژاندارمری می‌کوشد به این پرسش‌ها پاسخ دهد که چه عوامل موجب پیدایش ژاندارمری در ایران گردید؟ و پرسش دیگر این‏که زمینه‌های تشکیل ارتش نوین ملّی در ایران چه بوده است؟

چکیده مقاله:

برقراری امنیت و تثبیت حاکمیّت ملّی از جمله چالش‌های دولت‌های پس از مشروطیت بود. مشروطه‌خواهان به نیروهای نظامی دوران استبداد اعتمادی نداشتند و ناکارآمدی آنان به ویژه پس از کودتای محمدعلی‌شاه، ضرورت بازنگری در ساختار نیروهای نظامی- انتظامی را اجتناب‏ناپذیر می‌کرد. این نوشتار با هدف بازشناسی دلایل تشکیل ژاندارمری می‌کوشد با استفاده از روش توصیفی- تاریخی و با مراجعه به اسناد و منابع دست اول، به این پرسش‌ها پاسخ دهد که چه عوامل موجب پیدایش ژاندارمری در ایران گردید؟ و پرسش دیگر این‏که زمینه‌های تشکیل ارتش نوین ملّی در ایران چه بوده است؟ این بررسی نشان می‌دهد بر اثر بروز ناامنی‌های فراوان در نواحی مختلف ایران پس از مشروطیت و وجود عواملی که وصول مالیات‌ها را با دشواری رو‏به ‏رو می‌کرد، مجلس شورای ملّی بر آن شد تا برای تأمین ثبات سیاسی و تضمین درآمدهای مالیاتی، به تشکیل نیروی نظامی-انتظامی تازه‌ای رأی دهد که در آینده سرچشمه تحوّلات بسیار گردید. ژاندارمری که با استفاده از افسران و روش‌های اروپایی در ایران شکل گرفت، نه‏ تنها حاصل نیاز فوری ایرانیان به برقراری امنیّت بود، بلکه با تأثیرگذاری بر ساختار قشون استبدادی، زمینه پایه‌گذاری ارتش نوین ایران را فراهم آورد.

کلیدواژگان: ژاندارمری، ارتش نوین، مشروطیت، انگلستان، روسیه، ناامنی اجتماعی.

نویسنده:

محمد پیری

فصلنامه مطالعات تاریخ انتظامی - سال دوم، شماره ۵، تابستان ۱۳۹۴.

برای مشاهده کامل مقاله روی فایل مقابل کلیک کنید.  

.