با تصاحب میراث فرهنگی‌مان توسط کشورهای همسایه چه کنیم؟/ دعوایی که به نان لواش و ملانصرالدین کشیده است

سرویس فرهنگی «فردا»؛ این روزها دیگر خبر مصادره آثار فرهنگی ایران توسط کشورهای مختلف موضو

ع تعجب آوری نیست. از مولانا و تار گرفته تا نان لواش و حالا ملانصرالدین همه این میراث تاریخی به نام دیگر کشورها در یونسکو ثبت جهانی شده‌اند. ایران کشوری غنی از لحاظ میراث فرهنگی است اما از یک سو بی‌توجهی به این موضوع سبب شده تا کشورهای دیگر دست به مصادره این اموال معنوی ما بزنند و از سوی دیگر از ظرفیت‌های فرهنگی کشورمان که با دیگر کشورهای منطقه مشترک هستیم نتوانیم برای رسیدن به همکاری و همیاری منطقه‌ای که لازمه حیات بین المللی است بهره‌برداری کنیم.

اما نکته قابل توجهی که باید در این زمینه بدان توجه کنیم، مصادره ملی این میراث گرانبهاست.

کشورهای همسایه با تکیه بر تاریخ گره خورده خود با کشورمان

این آثار را به نام خود در یوسنکو ثبت می‌کنند و در این حین رقابتی ایجاد می‌شود میان ما و آنان که این آثار را به نام خودمان ثبت کنیم. رقابتی که بعضا به مشاجره و اختلافات فرهنگی دامن می‌زند.

"سرویس فرهنگی «فردا»؛ این روزها دیگر خبر مصادره آثار فرهنگی ایران توسط کشورهای مختلف موضوع تعجب آوری نیست"در حالی که اگر به طور منصفانه نگاه کنیم می‌بینیم که این میراث فرهنگی مشترک می‌تواند منشاء‌ اتفاقات خوب فرهنگی در سطح منطقه و فضای بین الملل برای ما و همسایگانمان باشد.

متاسفانه در این زمینه غفلت کرده‌ایم و تنها حرص و جوش ثبت آثار و تصرف میراث معنوی‌مان توسط دیگران را می‌خوریم. اگر به صورت درست نگاه کنیم برخورد با مباحث فرهنگی، فرهنگ خاص خود را می‌طلبد و در این زمینه می‌توانیم با مناعت طبع به طور مشترک با کشورهای همسایه که قرابت فرهنگی زیادی با ما دارند از این موارد بهره‌برداری کنیم و نسبت به اشاعه این فرهنگ و نزدیکتر کردن کشورهای همسایه به خود تلاش کنیم که خود فصلی از دیپلماسی فرهنگی است. در این زمینه عید نوروز الگوهای خوبی است که هر ساله سران چند کشوری که این عید باستانی را جشن می‌گیرد، دور هم جمع می‌کند.

برگزاری جشنواره‌های مشترک در این موارد و تاکید بر اشتراکات فرهنگی و نه اختلافات بر سر تصاحب این موارد خود می‌تواند آغاز این رویداد فرهنگی مبارک باشد.

با این نگاه به خوبی در می‌یابیم که همانقدر که ما در تصاحب این میراث معنوی سهم داریم، دیگران نیز سهم دارند و هر چقدر که این میراث بر فرهنگ و زندگی مردم این مرز و بوم اثر گذاشته ، بر زندگی مردم سرزمین های همجوارمان نیز اثرگذار بوده است.

از این رو می‌توانیم تهدیدات فرهنگی از این لحاظ را به یک فرصت و امتیاز جالب فرهنگی تبدیل کنیم. ضمن آنکه بار روانی این ماجرا هر روز می‌تواند به رقابت وپررنگ شدن اختلافات میان کشورهای همجوار با ما بیفزاید. همچنین با توجه به وسعت و خیل اثار و اقدام کشورهای مختلف از جمله آذربایجان، ازبکستان، ارمنستان، پاکستان و ... به نظر نمی‌رسد که ایران بتواند در جنگ تصاحب میراث فرهنگی همواره پیروز میدان باشد.

"از مولانا و تار گرفته تا نان لواش و حالا ملانصرالدین همه این میراث تاریخی به نام دیگر کشورها در یونسکو ثبت جهانی شده‌اند"

بنابراین به راحتی می‌توان با ثبت اثار فرهنگی مشترک بابی از تفاهم نامه‌های فرهنگی و قرابت‌های معنوی را در منطقه باز کرد که بلاشک به نفع ماست.