گلایه‌های ناجا از نبود کمپ ترک اعتیاد

تابناک - ۶ فروردین ۱۳۹۳

با اجرای طرح جمع‌آوری معتادان ولگرد از سطح شهر تهران انتظار می‌رفت که اکنون با گذشت ۴ مرحله از اجرای آن، تعداد معتادان نصف شود اما اهمال برخی دستگاه‌ها، موجب بازگشت مجدد معتادان به شهر شده و سبب شده این «طرح برای هیچ» اجرا شود.

به گزارش فارس، مدتی است که نیروی انتظامی تهران بزرگ اقدام به جمع آوری معتادان و ولگردان از سطح شهر می‌کند. طرحی که در آغاز با استقبال مردم و نهادهای مرتبط با شهر و جامعه روبرو شد و قرار بر این شد که معتادان بی خانمان و ولگرد از سطح شهر جمع‌آوری شوند و به کمپ‌های ترک اعتیاد فرستاده شوند.

براساس آخرین آمارهایی که سازمان بهزیستی اعلام کرده است، حدود یک میلیون و ۳۲۵ هزار نفر در ایران به مصرف مواد مخدر اعتیاد دارند. سردار ساجدی‌نیا فرمانده پلیس تهران بزرگ نیز قبل از شروع طرح برخورد با معتادان بی خانمان، تعداد افراد معتاد ولگرد را در تهران حدود ۳ هزار نفر عنوان کرده بود و گفته بود: «البته تعداد معتادان پرخطر در تهران کمتر از ۵۰۰ نفر است و به گفته کارشناسان تعداد معتادان بی‌خانمان دو هزار نفر است اما ما می‌گوییم که تعداد معتادان بی خانمان تا سقف سه هزار نفر است.»

با اجرای این طرح تاکنون در ۴ مرحله، حدود ۱۵۰۰ نفر از معتادان خیابان خواب و ولگرد توسط نیروی انتظامی دستگیر شده‌اند. با یک حساب سرانگشتی می‌توان متوجه شد که تاکنون بنا به آماری که فرمانده نیروی انتظامی تهران داده است، نیمی از معتادان ولگرد دستگیر شده‌اند و شهر نیز باید از وجود این معتادان «نیمه پاک» باشد.

اما نکته قابل توجه بعد از اجرای این طرح آن است که برای مردمی که هر روز در سطح شهر تردد می‌کنند، این تغییر در تعداد معتادان ولگرد ملموس و قابل مشاهده نیست. آنها با خود می‌گویند که پلیس نیمی از این معتادان را دستگیر و از سطح شهر جمع‌آوری کرده است، ولی چرا تعداد آنها کم نمی‌شود؟

برای پاسخ این سوال در حاشیه یکی از همین طرح‌های جمع‌آوری معتادان به سراغ سردار ساجدی‌نیا رفتیم و از او پرسیدیم که چه تعداد از این معتادان به کمپ‌های ترک اعتیاد و نگهداری معتادان منتقل می‌شوند؟ که وی پاسخ داد: « تعدادی از این افراد به دلیل نبود ظرفیت‌ در کمپ‌های ترک اعتیاد به جامعه برمی‌گردند اما من آمار دقیقی از آن ندارم و مسئولین مربوطه باید پاسخگوی آن باشند».

این مطلب حتی برای وزیر کشور هم سوال شده بود تا جاییکه وی چندی پیش گفته بود که ناجا توانایی جمع‌آوری معتادان و برخورد با آنها را ندارد چرا که اگر داشت، ما این تعداد معتاد را در سطح شهر نمی‌دیدیم.

این صحبت‌های وزیر کشور با واکنش فرمانده نیروی انتظامی رو برو شد.

احمدی مقدم در پاسخ گفت: «من صحبت‌های ایشان را نشنیدم اما خود وزیر کشور رئیس ستاد مبارزه با مواد مخدر است و طبیعتاً خود آنها باید موانع بر سر راه را برطرف کنند.

"نیروی انتظامی همواره اعلام کرده است که آماده است اگر امکانات فراهم باشد تمامی معتادان را جمع‌آوری کنند"نیروی انتظامی همواره اعلام کرده است که آماده است اگر امکانات فراهم باشد تمامی معتادان را جمع‌آوری کنند. ما نیاز به زیر‌ساخت‌هایی داریم که مسئول تهیه آنها نیروی انتظامی نیست».

فرماندهان نیروی انتظامی بارها و در مقاطع مختلف زمانی به این نکته اشاره کرده‌اند که ناجا وظیفه‌ای در مورد جمع‌آوری معتادان از سطح شهر ندارد. همین چند روز گذشته بود که سردار ساجدی نیا، فرمانده تهران بار دیگر تاکید کرد: «با وجود اینکه ناجا در این زمینه مسئولیتی نداشت اما حاضر شد تا معتادان را از سطح خیابان‌ها جمع کند. در این زمینه اما با مشکلاتی مانند کمبود کمپ‌های ترک اعتیاد و بازپروری معتادان مواجه هستیم که امیدواریم به زودی برطرف شوم».

طبیعی است که اجرای اینگونه طرح‌ها نیاز به زیرساخت‌های بسیاری در کشور دارد که مهمترین آنها وجود کمپ‌های دولتی ترک اعتیاد برای نگهداری این تعداد معتاد دستگیر شده است و بنا به گفته فرمانده ناجا شهر تهران فاقد این تعداد کمپ ترک اعتیاد است. اما مسئول تهیه زیرساخت‌ها برای اجرای این طرح چه دستگاهی است؟

درست بعد از اجرای طرح جمع‌آوری معتادان بود که عباسعلی ناصحی رئیس دفتر سلامت اجتماعی، روان و اعتیاد وزارت بهداشت گفت: «نیروی انتظامی بدون هماهنگی با وزارت بهداشت اقدام به جمع آوری معتادان کرده است، اما با این وجود وزارت بهداشت مشغول خدمت رسانی است».

ناصحی در گفت‌وگویی اجرای این طرح را در راستای اجرای ماده ۱۶ مصوبه جدید مجمع تشخیص مصلحت نظام برای مبارزه با اعتیاد دانست و گفت: «به این ترتیب معتادان پرخطر خیابانی توسط نیروی انتظامی جمع آوری و به اردوگاه منتقل می‌شوند».

به گفته ناصحی در تهران اردوگاه شفق محل جمع آوری معتادان است که از همان روزهای اول طرح و به محض اطلاع وزارت بهداشت، تیم‌های بهداشتی و درمانی به مرکز شفق اعزام شدند و اقدامات لازم در زمینه بهداشت و درمان در این اردوگاه از سوی تیم‌های اعزامی در حال انجام است.

با نگاهی به وظایف وزارت بهداشت درمی‌یابیم که نگهداری از معتادان و تاسیس کمپ‌های ترک اعتیاد بر عهده این وزارتخانه نیست و آنها تنها همانگونه که رئیس دفتر سلامت اجتماعی، روان و اعتیاد وزارت بهداشت تاکید می‌کند، تنها وظیفه ارائه خدمات بهداشتی به معتادان را دارند.

اما قانون، حمایت و توانبخشی معتادان را از ماموریت‌های سازمان بهزیستی کشور عنوان کرده است و مقرر کرده تا اجرای برنامه‌های کاهش آسیب و عوارض بهداشتی و اجتماعی و اعتیاد و پیشگیری از گسترش بیماری ایدز در کشور از طریق آموزش معتادان پرخطر و خانواده‌های آنها، توزیع وسایل پیشگیری کننده، راه اندازی DIC و کلینیک‌های متادون از سوی سازمان بهزیستی اجرا شود.

در این راستا فرید براتی سده، معاون پیشگیری و درمان اعتیاد مرکز توسعه پیشگیری سازمان بهزیستی کشور گفت: «هم اکنون ۷۵۳ مرکز اقامتی در زمینه ترک اعتیاد درکشور فعال است که به طور میانگین هر مرکز ظرفیت بستری و درمان ۴۰ معتاد را دارد.

پارسال ۱۸۵هزار نفر در کشور از خدمات این مراکز بهره مند شدند».

این در حالی است که در وب‌سایت سازمان بهزیستی در بخش امکانات تعداد مرکز درمان (دولتی) و بازتوانی سرپایی و بستری معتادان (دولتی و غیردولتی تحت نظارت) ۴۶۵ و تعداد مرکز درمان معتادین ۱۳۷، عنوان شده است.

با مرور وظایف دستگاه‌هایی چون نیروی انتظامی، وزارت بهداشت و سازمان بهزیستی مشخص می‌شود که در طرح جمع‌آوری معتادان از سطح شهر، آن دستگاه که به وظایف خود عمل نکرده است و محل نگهداری معتادان را آماده نکرده، سازمان بهزیستی است که همانگونه که اشاره شد، نگهداری از معتادان وظیفه قانونی این سازمان به شمار می‌رود.

اهمال سازمان بهزیستی در انجام وظایف ذاتی خود موجب شده است که نه تنها معتادان جمع‌آوری شده بعد از گذشت مدت زمان کوتاهی و بدون گذراندن دوران بهبودی بار دیگر به جامعه بازگردند، بلکه سبب هدر رفتن بودجه‌ای عظیم می‌شود که نیروی انتظامی و وزارت بهداشت برای اجرای این طرح در حال هزینه هستند.

منابع خبر

اخبار مرتبط

دیگر اخبار این روز

تابناک - ۶ فروردین ۱۳۹۳