شایعه انحلال وزارت بهداشت

جامعه > سلامت  - خبرهای تایید نشده از واگذاری وظایف درمانی به وزارت رفاه و آموزشی به وزارت علوم در سال ۹۰ حکایت می کند امید کریمی- زهرا تالانی: درحالی که به نظر می رسد بحث ادغام وزارت بهداشت در وزارت علوم، به فراموشی رفته است، اما در بدنه وزارت بهداشت کم کم آماده می شوند شبی ناگهان اعلام شود وزارتخانه ای به این نام وجود ندارد؛ دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در دانشگاه علوم پزشکی تهران ادغام شده است. مدتی بعد بگویند آموزش پزشکی از وزارت بهداشت جدا شده است، و چندی بعد هم خبر برسد به دلیل وظایف کم وزارت بهداشت، وزارت رفاه آن را می بلعد. وظایف وزارت بهداشت را هم بهداری استان انجام می دهد. همان شرایطی که ۴۰ سال پیش وجود داشت. این شایعات در بخش درمانی وزارت بهداشت به شدت قوی است.

"مدتی بعد بگویند آموزش پزشکی از وزارت بهداشت جدا شده است، و چندی بعد هم خبر برسد به دلیل وظایف کم وزارت بهداشت، وزارت رفاه آن را می بلعد"حتی خبرهای تایید نشده ای به گوش می رسد که مدیران بالادستی بخش درمانی وزارت بهداشت، کارمندان را آماده می کنند و به آنها می گویند به زودی وزارتخانه متبوع آنها، به نام رفاه، تغییر می کند. اما جستجوها در وزارت بهداشت و مجلس، چنین چیزی را تکذیب می کنند. بحث جدی درباره ادغام، حول جدا شدن اموزش پزشکی از وزارت بهداشت می چرخد که مخالفان سفت و سختی دارد، اما درباره انحلال وزارت بهداشت و واگذاری وظایف به وزارت رفاه و علوم، تاکنون سکوت بوده است. ضمن اینکه مخالفان این انحلال در وزارت بهداشت و مجلس توصیه می کنند سکوت خبری باشد تا شاید فراموش شود. هرچند که سابقه دولت در تصمیم های ناگهانی که نمونه بارز آن، در ادغام دو دانشگاه علوم پزشکی بود، هر احتمال و شایعه ای را جدی نشان می دهد.

رفاه، بهداشت را می خواهد یا بهداشت، رفاه را؟ این شایعه درحالی قوت گرفته است که چندی پیش، دکتر حسن امامی رضوی، معاون درمان وزیر بهداشت خواسته ای خلاف این شایعه را داشت. او در گفتگو با خبرآنلاین گفت: «به نظر اگر بخش های از وزارت رفاه در وزارت بهداشت ادغام شود در ارائه خدمات به مردم می تواند مفید تر باشد.این طرحی بود که در سال گذشته نیز در مجلس وارد و منجر مصوبه کمیسیون هم شد ولی به دلایلی به سر انجام نرسید. البته ما چندان اصرار به ادغام آن به وزارت بهداشت نداریم . نکته اساسی که ما بر آن تاکید داریم آن است که یک دستگاه باید سیاست گذار در امور سلامت باشد. این اصل هم در قانون برنامه پنجم آمده است.

"حتی خبرهای تایید نشده ای به گوش می رسد که مدیران بالادستی بخش درمانی وزارت بهداشت، کارمندان را آماده می کنند و به آنها می گویند به زودی وزارتخانه متبوع آنها، به نام رفاه، تغییر می کند"با این مضمون که صندوق بیمه ها یکی شوند و به صندق های سلامت ایرانیان تبدیل شوند. این صندوق اگر به هر وزارت وابسته شود از نظر ما تفاوت چندانی ندارد اما معتقدیم که باید حوزه سیاست گذاری در بهداشت و در مان و بیمه در یکجا باشد. قرار است در ترکیب  قانون برنامه بازنگری شود و جایگاه شورای عالی بیمه را دولت تعیین کند. اما اگر این سیاست گذاری که در قالب شورای عالی بیمه خواهد بود به وزارت بهداشت که متولی سلامت در جامع است سپرده شود بهتر است. الان هم در اختیار وزارت رفاه نیست بلکه دبیرخانه آن در این وزارتخانه است.» اما اختلاف وزارت بهداشت و وزارت رفاه طولانی مدت است.

شاید از زمانی که قرار شد هر دو وزارتخانه بحث پزشک خانواده را با همکاری هم پیش ببرند؛ در دولت نهم. کار این اختلاف حتی به برکناری دکتر موید علویان، اولین معاون سلامت کامران باقری لنکرانی، وزیر بهداشت دولت نهم منجر شد. اختلافات او و وزارت رفاه سر بودجه پزشک خانواده و انتقاداتی که او به وزیر رفاه، عبدالرضا مصری داشت، باعث شد مدت ماموریت علویان در وزارت بهداشت زودتر از موعد مقرر به پایان برسد و دکتر امامی رضوی جانشین شود. ان روزها مصری، مقبولیت بیشتری در هیات دولت داشت و حتی نماینده های کمیسیون بهداشت و درمان به شدت از ناتوانی باقری لنکرانی در به کرسی نشاندن حرفش در هیات دولت، گله داشتند. اکنون هیچ کدام از این سه نفر (مصری، لنکرانی و علویان) مدیر اجرایی ارشد دولتی نیستند.

"بحث جدی درباره ادغام، حول جدا شدن اموزش پزشکی از وزارت بهداشت می چرخد که مخالفان سفت و سختی دارد، اما درباره انحلال وزارت بهداشت و واگذاری وظایف به وزارت رفاه و علوم، تاکنون سکوت بوده است"همان موقع هم وزارت بهداشت علاقه داشت بیمه ها از وزارت رفاه به بهداشت منتقل شوند. اما این اتفاق نیفتاد تا اکنون وزارت رفاه، با مدیریت صادق محصولی، بی سر و صدا بهداشت را بخواهد. جدول موافقان و مخالفان ادغام وزارت بهداشت نام/ سمت موافق/مخالف اظهار نظر دکتر مرضیه وحید دستجردی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مخالف بحث ادغام وزارت بهداشت با وزارت علوم و وزارت رفاه شایعه است و ادغامی صورت نخواهد گرفت. وزارت بهداشت یکبار ادغام شده است و بیشتر از این ادغام نخواهد شد. مطمئن باشید وزارت بهداشت با وزارتخانه دیگری ادغام نخواهد شد.

دکتر حسینعلی شهریاری رییس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس مخالف کمیسیون بهداشت و درمان مخالف واگذاری بخش آموزش به وزارت علوم است چون این کار صدمه زیادی به بدنه پزشکی کشور واد می کند. من بحث وا گذاری درمان به وزارت رفاه را هم کاملا رد می کنم چون چنین کاری امکانپذیر نیست و نباید به این موضوع پرداخت. ادغام وزارت بهداشت در سایر وزارتخانه ها کاری غیرعملی و نادرست است. کمیسیون بهداشت با هر نوع ادغام وزارت بهداشت و درمان مخالف است. در تمامی کشورهای جهان، بخش بهداشت و درمان ‌از الگوی وزارتخانه مستقل تبعیت می کند؛ ضمن اینکه در ایران نیز این الگو پس از تشکیل وزارتخانه بهداشت و درمان توانسته است به بسیاری از نیازهای کشور در این زمینه به خوبی پاسخ دهد.

"ضمن اینکه مخالفان این انحلال در وزارت بهداشت و مجلس توصیه می کنند سکوت خبری باشد تا شاید فراموش شود"همچنین وزارت بهداشت، شرح وظایفی سنگینی دارد که سایر وزارتخانه ها قادر به انجام وظایف آن به درستی نخواهند بود. دکتر محمدعلی محققی معاون آموزشی وزیر بهداشت مخالف بحث واگذاری درمان و بهداشت به وزارت رفاه و علوم کاملا غیر کارشناسی است و در بافت اداری کشور یک چنین چیزی تحقق نمی یابد. لذا نباید به هیچ وجه به این موضوع پرداخت. از نظر من کسانی که این موضوع را مطرح کردند قصد شوخی داشتند و به وظایف وزارت بهداشت و این دو وزارتخانه آشنایی ندارند. سلیمان جعفرزاده رییس کمیسیون اجتماعی مجلس موافق زمزمه هایی درباره واگذاری بخش بهداشت به وزارت رفاه شنیده می شود.

اما هنوز هیچ طرح مکتوبی به مجلس نرسیده است. در هر حال، باید این موضوع کارشناسی شود تا نتیجه مثبتی داشته باشد. به نظر من وزارت رفاه توانایی اجرای وظایف وزارت بهداشت در حوزه سلامت و درمان را دارد. دکتر محمدعلی چراغی مشاور وزیر در امور پرستاری و رییس دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی تهران مخالف در گذشته هم آموزش  پزشکی از بخش درمان جدا بود  و چنین امکانی می تواند باز هم وجود داشته باشد که بخش آموزش را جدا کنند اما جدایی بخش درمان غیر ممکن است. چون زیرساختهای آن در وزارت رفاه وجود ندارد و به این سرعت نمی توان این کار را انجام  داد.

"هرچند که سابقه دولت در تصمیم های ناگهانی که نمونه بارز آن، در ادغام دو دانشگاه علوم پزشکی بود، هر احتمال و شایعه ای را جدی نشان می دهد"البته در حال حاضر  جدایی بخش آموزش از وزات بهداشت مخالفان سرسختی دارد چه رسد به جدایی بخش درمان از آن. بنابراین تصور می کنم این موضوع صحت نداشته باشد. به هرحال در تمام دنیا نهادی به نام بهداشت و درمان وجود دارد که آموزش و درمان را به عهده دارد. دکتر سید امیر محسن ضیایی قائم مقام معاون آموزشی وزارت بهداشت مخالف ادغام آموزش پزشکی با وزارت علوم عقب گرد از اصول علمی دنیاست. علم آموزش پزشکی به نقطه‌ای رسیده که باید پاسخگو باشد.

در این شرایط آموزش پزشکی نباید جدا از فیلد درمانی باشد. نمی‌توانیم در این رابطه عقب گرد کنیم. ما نمی‌گوییم آموزش پزشکی فعلی خالی از مشکل است، اما هر کاری نیاز به پایش و نظارت دارد. آموزش و پژوهش دو رکن اصلی در توسعه زیرساخت‌های کشور است. با ادغام آموزش پزشکی با وزارت بهداشت این دو رکن در خدمت سلامت کشور قرار گرفت و تا کنون آثار بسیار مفیدی از خود به جای گذاشته است و حتی دیگر کشورها نیز به این نتیجه رسیده‌اند.

"رفاه، بهداشت را می خواهد یا بهداشت، رفاه را؟ این شایعه درحالی قوت گرفته است که چندی پیش، دکتر حسن امامی رضوی، معاون درمان وزیر بهداشت خواسته ای خلاف این شایعه را داشت"دکتر زلفی‌گل رییس دانشگاه بوعلی سینا همدان موافق به علت جدا بودن دانشگاه‌های وابسته به وزارتخانه‌های بهداشت و علوم و از بین رفتن تحقیقات بین رشته‌ای در این دانشگاه‌ها، پیشنهاد می کنم که وزارتین بهداشت و علوم با یکدیگر ادغام شوند. اگر بخواهیم وزارت بهداشت از وزارت علوم جدا باشد، عملا اهداف مدنظر تحقق پیدا نمی کند. باید وزارت بهداشت و وزارت علوم یکی شود، چرا که مقوله تحقیقات و دانشگاه‌ها در حال حاضر مانند دو جزیره جدا از هم شده‌اند. رشته‌های پزشکی، ارتباطی با رشته‌های علوم ندارند و در این راستا بنده معتقدم که بهتر است به جای ادغام وزارت آموزش و پرورش با وزارت علوم به دنبال ادغام وزارت بهداشت با وزارت علوم باشیم. محمد مهدی‌نژاد معاون پژوهشی وزیر علوم - موضوع ادغام دو وزارت بهداشت و علوم نیست بلکه آنچه مطرح است اگر ببحث ادغام بخش آموزش و پژوهش وزارت بهداشت با وزارت علوم است.

مسئله ادغام دو وزارتخانه یا واگذاری بخش آموزش و پژوهش وزارت بهداشت به وزارت علوم را نمی‌توان خیر کامل یا شر کامل عنوان کرد. من در مقام یک مسئول نمی‌توانم به شکل یک کارشناس از معایب و فواید اجرای شدن این طرح صحبت کنم و باید طرح موضوع در جمع مسئولان و جمع‌بندی به این سوال پاسخ داد. حسن عباسی عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس موافق پیشنهاد ادغام وزارتخانه‌های علوم و بهداشت و درمان، پیشنهادی منطقی و مناسب است. پیش از این نیز این دو وزارتخانه در بخش‌هایی با یکدیگر به نوعی ادغام بوده‌اند. اگر راهکارهای مناسب در جهت تدوین ساختار و رویکرد مناسب در این زمینه پیشنهاد داده شود، می‌توان امیدوار بود که این دو وزارتخانه با یکدیگر ادغام شوند.

"نکته اساسی که ما بر آن تاکید داریم آن است که یک دستگاه باید سیاست گذار در امور سلامت باشد"وزارتخانه‌های علوم و بهداشت هم اکنون در بخش عمده‌ای از فعالیت‌های خود مشترک هستند و اگر مسئولان امر بتوانند زمینه و ساختار ادغام دو وزارتخانه را با یکدیگر به درستی تنظیم کنند، حاصل این ادغام می‌تواند خروجی خوبی داشته باشد. کمیسیون آموزش در ارتباط با ادغام وزارتخانه‌ها به خصوص ادغام وزارتخانه‌های علوم و بهداشت وارد شده و موضوع را بررسی خواهد کرد. البته پیش از این کمیسیون از مرکز پژوهش‌های مجلس برای ارائه گزارشی تحقیقی در رابطه با ادغام وزارتخانه‌های مرتبط با کمیسیون درخواست کرده است. دکتر سید شهاب الدین صدر نایب رییس مجلس و رییس سازمان نظام پزشکی مخالف شاید ادغام دو وزارتخانه بهداشت وعلوم، منافعی در پی داشته باشد اما وزارت بهداشت پس از تشکیل در سال ۶۴ دستاوردهای زیادی بدست آورده است که نباید نادیده گرفته شود و باید پس از بررسی کارشناسی دقیق، این ادغام صورت گیرد. برخی با توجه به اینکه آموزش پزشکی به عهده وزارت بهداشت است، به دنبال این ادغام هستند در حالی که آموزش پزشکی سنخیت کاملی با حوزه بهداشت و درمان دارد و در صورتی که بدون بررسی و کار کارشناسانه این ادغام صورت گیرد، آسیب زیادی به حوزه سلامت و بهداشت و درمان کشور وارد خواهد شد.

دکتر امیدوار رضایی عضو هیئت رئیسه مجلس مخالف اشکالاتی در سیستم فعلی بهداشت و درمان کشور وجود دارد، اما فکر نمی‌کنم درمان مشکلات فعلی، ادغام آموزش عالی با وزارت بهداشت باشد، اما در کل، موضوع ادغام این دو وزارتخانه را نیازمند کارشناسی بیشتر می‌دانم. مصطفی قانعی معاون پژوهشی وزیر بهداشت مخالف شایعه ادغام را خبرنگاران ساخته‌اند و آن را توسعه می‌دهند. این شایعه واقعیت ندارد و از زبان هیچ کدام از مسئولان شنیده نشده است و در بحث کلان کشور نیز برای تثبیت آن تصمیم‌گیری نشده است. ۴۴