روسیه تا کجا به نبرد با امریکا ادامه می دهد؟/شبیه سازی اشتباه تاریخی «جنگ سرد» میان آمریکا و روسیه

سرویس سیاسی «فردا»؛ موضوع درگیری روسیه و آمریکا در زمینه اوکراین مساله ای است که کارشناسان مختلف درباره آن سخن گفته اند. مساله اصلی که در این زمینه بدان اشاره شده است شکل گیری روسیه جدید در برابر غرب و بویژه آمریکاست.

نکته جالبی که در همین زمینه قابل توجه است، اقدام تهدید آمیز آمریکا علیه روسیه است. آمریکا روسیه را به شدت تهدید به تحریم اقتصادی کرده است و با توجه به اینکه روسیه در شرایط ایده آلی در زمینه اقتصادی به سر نمی برد به نظر می رسد این مساله به عنوان اهرم فشار و ترمزی برای فعالیت های روسیه در بلند مدت راهگشا باشد. درواقع اقتصاد اینک به عنوان ابزاری برای اعمال فشار کشورها از سوی آمریکا مورد استفاده قرار می گیرد. ضمن اینکه با توجه به سخنان تونی بلر موضوع اصلی در این زمینه نبرد ایدئولوژیک غرب با اسلام است و با توجه به اینکه روسیه دیگر تهدیدی ایدئولوژیک محسوب نمی شود، می توان آن را بر اساس منافعی که دارد مدیریت کرد.

"سرویس سیاسی «فردا»؛ موضوع درگیری روسیه و آمریکا در زمینه اوکراین مساله ای است که کارشناسان مختلف درباره آن سخن گفته اند"

برغم اوج‌گیری بحران اوکرائین، چندی پیش تونی بلر از قدرت‌های غربی خواست که اختلاف با روسیه را بر سر اوکراین کنار بگذارند و علیه تهدید فزاینده «اسلام رادیکال» با روسیه متحد شوند.

با این اوصاف، درواقع اینکه مطرح می شود روسیه و امریکا درگیر جنگ سرد دیگری می شود یک شبیه سازی اشتباه تاریخی است؛ چراکه دیگر نه روسیه آن شوروی سابق با آن توان نظامی و خط ایدئولوژیک است و نه آمریکا به عنوان قدرت دیگر در این عرصه همه هم و غم خود را معطوف به روسیه خواهد کرد.

اینک بازیگران دیگری نظیر چین پا به عرصه قدرت گذاشته اند و آمریکا در این زمینه احساس نگرانی کرده است. ضمن اینکه گرچه روسیه و آمریکا در دو محور اوکراین و سوریه درگیر هستند اما با توجه به منافع مشترک و یا تهدید مشترکی که این دو قدرت جهانی درگیر آن هستند این مسائل قابل حل و فصل است. به عنوان نمونه روسیه به هیچ وجه نمی تواند از صادرات نفت و گاز به اروپا و همچنین پولی که از این راه عایدش می شود، صرف نظر کند و همچنین اتحادیه اروپا نیز در این روند منافعش با روسیه گره خورده است و نمی خواهد در زمینه واردات انرژی که شامل نفت و گاز می شود دچار مشکل شود.

بدین لحاظ موضوع وقوع جنگ سرد دوم میان آمریکا و روسیه با توجه به المان های خاص این موضوع منتفی است و حتی ایجاد تفاهم میان طرفین دور از ذهن نیست. اما در این روند با توجه به تاکید تونی بلر، نخست وزیر سابق انگلیس به جنگ ایدئولویک اسلام و غرب که در افکار نظریه پردازان غربی نیز نمود دارد، مطرح می شود.

با این اوصاف دو موضوع در این زمینه مطرح می شود که می توان بدان توجه کرد. یک اینکه در روند جنگ نیابتی در سوریه موضوع نبرد غرب با ایدئولوژی اسلام و بخصوص محور مقاومت مشهود است و در بحث روسیه نیز به دلیل عدم پیروی این کشور از یک ایدئولوژی خاص و منعفت محور بودن دولت این کشور شکل گیری تفاهم میان آمریکا و روسیه دور از ذهن نیست البته با توجه به شرایط حاضر در سوریه و اوکراین هنوز منفعت روسیه در پیگیری سیاست های کنونی اش است اما به نظر می رسد که در آینده روسیه در موضوع اوکراین با یک انعطاف پذیری عمل کند، چراکه منافع این کشور با کشور اوکراین پیوند ویژه ای دارد و از سوی دیگر منافع روسیه در جدال مستقیم و سخت با آمریکا و اتحادیه اروپا در آینده تامین نمی شود.