پیام امام جمعه قم به روحانی

سفر دو روزه حسن روحانی به قم پایان یافت. مهمترین بخش از سفر رئیس جمهوری اسلامی به قم، دیدارهای او با مراجع مذهبی ساکن این شهر بود و رسانه‌های داخلی وابسته به جناح‌های سیاسی درون حکومت در انتظار بودند تا با مشخص شدن تعداد مراجعی که با روحانی دیدار می‌کنند، برآوردی از موفقیت سفر او داشته باشند. البته این ماجرا تنها به سفر حسن روحانی مربوط نیست. هر بار که یکی از مقامات حکومتی به قم سفر می‌کند، دیدارهایی که با مراجع مذهبی انجام می‌شود، سنجه‌ای از میزان مقبولیت او در میان جریان سنتی مذهبی تلقی می‌شود.

مراجع مذهبی منتقد معمولا حاضر به دیدار با مسئولان جمهوری اسلامی نیستند.

"هر بار که یکی از مقامات حکومتی به قم سفر می‌کند، دیدارهایی که با مراجع مذهبی انجام می‌شود، سنجه‌ای از میزان مقبولیت او در میان جریان سنتی مذهبی تلقی می‌شود"لیست این مراجع نیز در این سالها تغییر کرده است. زمانی آیت‌الله سیدصادق روحانی، آیت‌الله سیدمحمد حسینی‌شیرازی (درگذشت۱۳۸۰) و آیت‌الله سید حسن طباطبایی‌قمی (درگذشت ۱۳۸۶)، از مراجع منتقد ساکن قم محسوب می‌شدند که در هیچ ملاقاتی با مسئولان رسمی جمهوری اسلامی حاضر نبودند. با درگذشت چند تن از این مراجع، اکنون نیز آیت‌الله سیدصادق روحانی در چنین دیدارهایی شرکت نمی‌کند. در ماه‌های اخیر، فشار زیادی بر بیت آیت‌الله روحانی وارد شده و هواداران او متهم به ایجاد اختلاف میان شیعیان و اهل سنت شده‌اند.

البته هواداران او این اتهام را رد کرده و بهانه حکومت برای فشار بر بیت او می‌دانند.

گفته می‌شود آیت‌الله مکارم شیرازی با وجود شرایط مشابه، به دلیل نزدیکی با حکومت مشکلی نداشته است. مکارم نیز تلوزیون ماهواره‌ای مشابه دارد و سخنان علنی علیه اهل سنت زده است. آیت‌الله مصباح‌یزدی نیز در سال‌های اخیر رفتاری مشابه داشته است.

بجز مراجع غیرسیاسی منتقد، آیت‌الله حسینعلی منتظری (درگذشت ۱۳۸۸) نیز از جمله مراجعی بود که در سالهای اخیر در دیدارهای رسمی حضور نداشت. با درگذشت او، اکنون آیت‌الله صانعی و آیت‌الله بیات زنجانی از جمله کسانی هستند که موقعیت مشابه او را دارند.

"با درگذشت چند تن از این مراجع، اکنون نیز آیت‌الله سیدصادق روحانی در چنین دیدارهایی شرکت نمی‌کند"

چنانچه این مراجع را کنار بگذاریم، سفر روحانی به قم یکی از موفق‌ترین سفرهای رسمی مسئولان حکومتی به قم در سال‌های اخیر محسوب می‌شود. روحانی در این سفر موفق به دیدار با آیات عظام وحید خراسانی، شبیری‌زنجانی، صافی‌گلپایگانی، موسوی‌اردبیلی، جوادی‌آملی، جعفر سبحانی، مکارم شیرازی و نوری همدانی شد.

در میان این لیست هم نام مراجع راستگرای قم همچون نوری‌همدانی و مکارم شیرازی وجود داشت و هم مراجع متمایل به گروه‌های چپ همچون موسوی اردبیلی. از طرفی برخی مراجع غیر سیاسی‌همچون شبیری‌زنجانی و صافی‌گلپایگانی نیز با روحانی دیدار کرده بودند. اما مهمترین دیدار روحانی با آیت‌الله وحید خراسانی بود که چند سال پیش، حتی حاضر به دیدار با آیت‌الله خامنه‌ای هم نبود.

جلسه دیدار وحید خراسانی با روحانی خصوصی بوده، اما چند جمله هم قبل از جلسه خصوصی منتشر شده است. از جمله اینکه آیت‌الله وحید گفته است: "شما یکی از بهترین روسای جمهوری هستید و البته با مشکلات طاقت فرسایی مواجهید."

اهمیت دیدار با وحید خراسانی در انتقادات چند سال اخیر او از وضعیت حکومت بوده است. او حتی یکبار در اسفند ماه سال ۱۳۸۹ از اینکه صدور حکم زندان در ایران عادی شده است، به شدت انتقاد کرده و گفته بود: " فقیهی که به عمق فقه رسیده باشد، می‌داند حبس در چه مواردی است و چقدر امر حبس شدید است. اساس دین بر حریت بشر است و حبس و زندانی کردن او و حرمان او از جامعه و خانواده در چه حد از شدت است و موارد حبس در شریعت در چه مواردی و با چه دقتی مطرح شده است "

پیش از آن و در آبان ماه سال ۱۳۸۹، که آیت‌الله خامنه‌ای به قم سفر کرده بود، خودداری آیت‌الله وحید خراسانی و آیت‌الله موسوی اردبیلی از دیدار با وی به مهم‌ترین خبر این سفر تبدیل شده بود. در آن زمان که حدود یک سال از بحران انتخاباتی سال ۱۳۸۸ سپری شده بود، سفر خامنه‌ای به قم در واقع تلاشی برای نمایش نفوذ او در میان مراجع مذهبی تلقی می‌شد، اما این ماجرا موجب خشم محافل هوادار رهبر جمهوری اسلامی شده بود.

"در ماه‌های اخیر، فشار زیادی بر بیت آیت‌الله روحانی وارد شده و هواداران او متهم به ایجاد اختلاف میان شیعیان و اهل سنت شده‌اند"

حتی در آن زمان حجت الاسلام عبدالحسین خسروپناه که از نزدیکان رهبر جمهوری اسلامی محسوب می‌شود، طی سخنانی علت عدم دیدار وحید خراسانی با خامنه‌ای را نگرانی او از وضعیت اهل سنت توصیف کرده و گفته بود: "تشخیص من این است که ایشان دغدغه مهمی نسبت به اهل سنت در کشور دارند و معتقدند که اهل سنت دارند خیلی در این کشور میدان می‌گیرند، مقام معظم رهبری نیز معتقدند که باید با محبت رابطه شیعه وسنی تقویت شود تا هم شیعیان در دیگر کشورها در امنیت باشند و هم شیعه و سنی بتوانند در جهان در برابر استکبار بایستند، حکم اولیه اسلام هم همین است. تعبیر و تشخیص من این است که ایشان می گوید من وقتی به دیدار رهبری بروم باید نسبت به این مساله اعتراض کنم و ایشان هم معذوریت هایی دارند؛ بالاخره بین مراجع و علما یک سلسله روابط خاصی است و الا اصلا این گونه نیست که حضرت آیت الله وحید خراسانی مخالف نظام باشند، ایشان حفظ نظام را هم واجب می دانند." خسروپناه اضافه کرده بود: "نظرات ایشان درمساله ولایت فقیه نظر مرحوم آیت‌الله خویی است و لذا حتی ایشان وقتی می‌خواستند بحث بیع را مطرح کنند، ایشان احتراما گفتند من بحث را مطرح نکنم چون ممکن است تضعیف نظام تلقی شود و درست نیست، لذا وارد بحث ولایت فقیه نشدند و باید توجه داشت که رابطه رهبری با مراجع تقلید فوق العاده است."

با اینهمه روایت رسانه‌های منتقد جمهوری اسلامی از علت عدم دیدار وحید خراسانی با خامنه‌ای چیز دیگری بود. برای نمونه سایت ندای‌آزادی، در آن زمان نوشته بود: "در بین روحانیون حوزه علمیه قم، پیشبینی شده بود که آیت الله وحید خراسانی به دیدار خامنه ای نمی رود و حتی اجازه نمی دهد خامنه ای به دیدار او برود، اما ایشان فرزندان خود را برای دیدار خامنه ای می فرستد.این موضوع باعث شده بسیاری به این نتیجه برسند که منظور آقای وحید خراسانی یادآوری این واقعیت بوده که رهبر جمهوری اسلامی با وجود ادعای سوال برانگیز مرجعیت در حد مرجع نیست و اگر حرفی دارد به فرستادگان من یعنی فرزندانم بزند. پیش از این گفته شده بود که آقای خامنه ای قصد گرفتن مجوز اجتهاد برای فرزندش را داشته در حالی که بر اساس نظر بزرگان حوزه، ایشان باید ابتدا برای خودش درخواست اجتهاد کند آنگاه برای فرزندش.این مطلب در بین روحانیون، مدرسین و طلاب جوان حوزه علمیه دهان به دهان نقل قول می‌شود."

دیدار آیت‌الله وحید خراسانی با حستن روحانی در واقع موفقیتی بزرگ برای رئیس جمهوری اسلامی در محافل مذهبی سنتی تلقی خواهد شد.

روزنامه شرق در گزارشی با عنوان "دستاورد قم" به اهمیت دیدار آیت‌الله وحید خراسانی و حجت‌الاسلام حسن روحانی اشاره کرده و نوشته است: "در این بین، حضور رییس‌جمهور در بیت آیت‌الله‌العظمی وحید‌خراسانی، با توجه به روال همیشگی این مرجع بزرگ تقلید که سکوت در مسایل سیاسی است، اهمیت ویژه‌ای داشت و جملاتی که آیت‌الله وحید‌خراسانی در تمجید از حسن روحانی و دولت او بیان کرد، پیام‌های ویژه‌ای با خود به‌همراه داشت."

.