اینترنت ملی از هفته آینده می‌آید؛ چه بلایی قرار است بر سر ارتباط ایرانیان با جهان بیاید؟

چکیده :وزیر ارتباطات و فن‌آوری اطلاعات از آغاز به کار "اینترنت ملی" در هفته آینده خبر داده که به گفته او با این اقدام ارتباط حدود ۴۲ هزار دستگاه دولتی با اینترنت قطع و به شبکه ملی منتقل خواهد شد. اما دکتر شهشهانی بنیانگذار اینترنت در ایران گفته است: اگر بیشتر مردم بدانند اینترنت ملی یعنی چه، با آن مخالف خواهند بود. چون مدلی که مطرح است، شبیه چیزی است که در چین وجود دارد....

کلمه – گروه اجتماعی:‌ رضا تقی‌پور، وزیر ارتباطات و فن‌آوری اطلاعات از آغاز به کار “اینترنت ملی” در هفته آینده خبر داده که به گفته او با این اقدام ارتباط حدود ۴۲ هزار دستگاه دولتی با اینترنت قطع و به شبکه ملی منتقل خواهد شد.

این طرح که تقی پور از آن به عنوان “اینترنت ملی” و “شبکه ملی اطلاعات” یاد کرده تا هفته آینده در کل کشور برای تمامی دستگاه‌های اجرایی راه‌اندازی خواهد شد و در تمامی مراکز سوئیچ استانی یعنی ۳۱ استان عملیاتی و طی مراسمی پرده‌برداری می‌شود.”

این اعلام وزیر دولت احمدی نژاد اما همچنان تا حد زیادی مبهم است و مشخص نیست کیفیت دسترسی ایرانیان به شبکه جهانی اینترنت پس از این چگونه خواهد بود.

در همین باره در کلمه بخوانید:
کاهش سرعت و پهنای باند اینترنت کشور به بهانه ملاحظات امنیتی/ اینترنت ملی از مهر می‌آید؟

در واقع پس از انتخابات مخدوش ریاست جمهوری سال ۱۳۸۸ و اعتراضات مردمی پس از آن، موضوع گسترش فیلترینگ و نیز راه اندازی شبکه ملی اینترنت مورد توجه حکومت قرار گرفت و با قطع یا کاهش سرعت اینترنت و گسترش فیلترینگ، صحبت از طرحی با عنوان اینترنت پاک یا حلال و ملی هم به میان آمد.

تاکنون تاریخ های مختلفی برای راه اندازی اینترنت ملی مطرح شده است. سال گذشته وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با اشاره به تصمیمات راهبردی کشور در عرصه راه اندازی زیرساختهای دفاع سایبری، از زیربار آمدن اولین مرحله از شبکه ملی اطلاعات در خردادماه سال ۹۱ به عنوان یکی از تصمیمات اصلی در این بخش خبر داد.

پیش از این حتی زمان راه اندازی “اینترنت ملی” تا ۲۲ بهمن‌ ۱۳۹۰ اعلام شده بود.

تقی پور همچنین در ۱۸ دی ماه ۱۳۹۰، اعلام کرد که شبکه ملی اطلاعات تا ۶ ماه آینده راه‌اندازی می‌شود و گفت: «براساس تکلیفی که تا پایان برنامه پنجم توسعه داریم، با تکمیل این طرح، باید همه مراکز داده‌ها و میزبانی سایت‌ها به داخل کشور منتقل شود. این شبکه پاسخگر نیاز های کاربران خواهد بود.»

وزیر ارتباطات در سخنان جدید خود “نصب تجهیزات و جداسازی” را از جمله دلایل تأخیر به‌وجود آمده در این طرح عنوان کرده و گفته است: «کلیات اجرای این پروژه به تمامی دستگاه‌ها ابلاغ و به صورت عملیاتی نیز با تمامی وزارتخانه‌ها مسائل مربوطه مطرح شده است.»

حاکمیت به دنبال چیست؟

نگرانی بسیاری از شهروندان این است که اجرای این طرح در فازهای بعدی به اعمال محدودیت‌های بیشتر بر اینترنت یا حتی قطع دسترسی ایرانیان به اینترنت منجر شود، اما کارشناسان می گویند اجرای این طرح با کیفیت فعلی استفاده از اینترنت را با محدودیت بیشتری از آنچه که هم اکنون هست، مواجه نمی کند.

با این حال دکتر شهشهانی رئیس دانشکده ریاضیات دانشگاه صنعتی شریف که از وی به عنوان بنیانگذار اینترنت در ایران یاد می شود پیش از این به روزنامه قدس گفته بود: اگر بیشتر مردم بدانند اینترنت ملی یعنی چه، با آن مخالف خواهند بود.

"اما دکتر شهشهانی بنیانگذار اینترنت در ایران گفته است: اگر بیشتر مردم بدانند اینترنت ملی یعنی چه، با آن مخالف خواهند بود"چون مدلی که مطرح است، شبیه چیزی است که در چین وجود دارد.

وی افزود: متأسفانه این روزها تمام الگوبرداری های ما از چین است، شاید در بسیاری امور تقلید خوب باشد، ولی در همه امور جواب نمی دهد. جریانی که واقعیت دارد و از آن به اینترنت ملی یاد می شود یعنی اتصالهای داخلی خوب و گسترده ای داشته باشیم، ولی همه اتصالهای خارجی مان از یک کانالهای قابل کنترل عبور کند. اکنون هم شاید ۹۵ درصد اتصال ایران از طریق مخابرات انجام می شود، با فیبر نوری، بنابراین وقتی وارد بسیاری از سایت ها می شوید فیلتر شده است. در واقع اینترنت ملی یعنی همین! پس چندان نمی تواند مورد توجه واقع شود.

وزیر ارتباطات مدعی شده بر اساس این طرح با جداسازی شبکه اطلاعات داخلی از شبکه اینترنت جهانی ایران «قادر به مهار صد در صدی حملات سایبری خواهیم بود و دیگر بدافزاری وارد نخواهد شد. مگر برخی شیطنت‌ها که ممکن است از داخل کشور منشا بگیرند.»

از نگاه او اینترنت «به عنوان ابزاری بسیار قوی در انقلاب های رنگی مورد استفاده و بهره برداری قرار می گیرد و گوگل تمامی اطلاعاتش را در اختیار سازمان سیا قرار می دهد.»

او پیش از این در توضیح راه اندازی اینترنت ملی با اعلام اینکه «اعتمادی به اینترنت نیست، از همین رو ما اینترنت پاک را به تعبیری موازی با شبکه اینترنت در کشور راه اندازی می‌کنیم» گفته بود: «وجود آسیب‌های امنیتی درکنار آسیب های فرهنگی، اجتماعی و اخلاقی در شبکه اینترنت موجب شده است که کشورها، شبکه موازی با اینترنت راه‌اندازی کنند.»

تقی پور در سخنان دیگری نیز درباره اینترنت گفته بود: «اینترنت کنونی بر مبنا و اساس تئوری‌های اومانیستی و لیبرالیستی است.

اینترنت برای جوامع خطرناک است و نیاز به باز تعریف دارد در این راستا طرح اینترنت پاک ارائه شده‌است.»

حیدر مصلحی، وزیر اطلاعات هم بهمن‌ سال گذشته از گسترش شبکه‌های اجتماعی در اینترنت به‌عنوان “تهدیدهای جدید” علیه جمهوری اسلامی یاد کرده و گفته بود: «سرویس‌های اطلاعاتی اینترنت را به‌وجود آورده‌اند و اطلاعاتی به شما می‌دهند که در واقع آن چیزی که شما می‌خواهید نیست بلکه آن‌چه که خود می‌خواهند به شما می‌دهند و اطلاعات شما را می‌گیرند.»

سردار غلام‌رضا جلالی، رئیس سازمان پدافند غیر‌عامل ایران نیز گفته بود: “یاهو و جی‌میل هیچ امنیتی ندارند و هر مطلبی از طریق این دو سرویس ارسال شود ابتدا به مرکز کنترل این دو سرویس کپی شده و سپس به فرد گیرنده ارسال می‌شود.”

به گفته سردار جلالی “برای مقابله با این موضوع هر چه سریع‌تر باید زیرساختی به نام اینترنت ملی در کشور ایجاد شود.”

همچنین معاون فنی وزارت اطلاعات نیز گفته بود: “شبکه اینترنت عامل تهدید یا ابزار جاسوسی نیست بلکه خود، تهدید و جاسوس است.”

اسماعیل احمدی مقدم نیز در ۲۰ دی ماه در مورد ملی شدن اینترنت، اشاره کرده بود:«نباید مرکز اطلاعات رایانه‌ای ما در خارج از کشور باشد؛ خودمان می‌توانیم این مراکز را در داخل کشور داشته باشیم؛ گوگل موتور جستجو نیست بلکه ابزار جاسوسی است.»

با این همه آشفتگی که در نگاه مسوولان نسبت به اینترنت وجود دارد، مخالفان این طرح فراوان اند و تاکنون انتقادات زیادی به این طرح وارد شده است. این انتقادات این اقدام را طرحی علیه آزادی بیان و اینترنت جهانی توصیف کرده اند. همچنین به موازات آن، برخی کارشناسان به این مساله نیز اطمینان دارند که ایران توانایی و تخصص لازم در این زمینه را برخوردار نیست.

• رایانامه