رابطه‌ هیجان دوران نوجوانی و مواد اعتیادآور

اگر کمی با نوجوانان صمیمی و با آنها نشست و برخواستی داشته باشید، با طرز تفکرات عجیب و غریبی روبرو خواهید شد. بسیاری از آنها برای به دست آوردن بزرگی و تشخص، به مواد اعتیادآور آلوده می‌شوند. این موضوع از نگرش مثبت نسبت به مواد نشأت می‌گیرد.

به گزارش ایسنا، وقتی نوجوان را دست‌کم می‌گیرید و حتی وظایف کوچکی را به او محول نمی‌کنید، در او جوانه‌های احساس حقارت را پرورش می‌دهید. این احساس حقارت می‌تواند سهم مهلکی برای از پای درآوردن او باشد. همچنین انگیزه‌های جدید و منفی برای کسب بزرگی کاذب از طریق کشیدن مواد را قوی‌تر کند.

یکی دیگر از نگرش‌هایی که بین نوجوانان و جوانان مرسوم شده، رفع دردهای جسمی و خستگی به وسیله مواد اعتیادآور است.

"اگر کمی با نوجوانان صمیمی و با آنها نشست و برخواستی داشته باشید، با طرز تفکرات عجیب و غریبی روبرو خواهید شد"این افکار نشأت گرفته از تفکر غلطی است که نسبت به جنبه درمانی مخدرها وجود دارد. سودجویان و فروشندگان مواد اعتیادآور می‌کوشند بین افراد جامعه نگرش و ذهنیتی مثبت نسبت به این مواد ایجاد کنند.

متاسفانه مصرف مواد اعتیادآور برای برخی از نوجوانان و جوانان کسب تجربه و رسیدن به حالتی ویژه است؛ به خصوص برای آنهایی که نتوانسته‌اند هدف و جایگاه مناسبی برای خود پیدا کنند.

نوجوانانی که به دلیل کژرفتاری و یا ترک تحصیل فرصت‌های اجتماعی و تحصیلی خود را از دست می‌دهند، بیشتر شامل این گروه می‌شوند. این نوجوانان برای فراموش کردن و یا تجربه احساس‌های جدید و ارضای روحی خود، مواد اعتیادآور را انتخاب می‌کنند. البته نباید فراموش کرد، افرادی که نگرش و باورهای مثبت و یا خنثایی نسبت به مواد اعتیادآور دارند، احتمال مصرف و اعتیادشان بیش از کسانی است که نگرش‌های منفی دارند.

بین ما افرادی هستند که زمینه‌های اعتیاد به مواد اعتیادآور در آنها بیشتر است. اما نوجوانان به دلیل شکل نگرفتن شخصیت و هیجانات فردی، از همه زودتر به این سمت و سو کشیده می‌شوند.

دسته اول کسانی هستند که فقط در جست‌وجوی کمی لذت و یا نشاط مواد مصرف می‌کنند. نمونه این گروه را بیشتر از همه در سنین نوجوانی می‌بینیم که دست آخر نیز به خاطر گرفتار شدن جسم، قادر به قطع اعتیاد خود نیستند. دسته دوم به دلیل آزردگی خاطر آن قدر مواد مصرف می‌کنند که بتوانند رنج و ناراحتی خود را فراموش کنند، اما هنوز مصرف مواد در آنها به صورت منظم انجام نمی‌شود.

نوجوان‌هایی که زودتر به بلوغ جسمی و جنسی می‌رسند، به خاطر شکست‌های عاطفی شدیداً تحت تاثیر مواد اعتیادآور قرار می‌گیرند. در گروه آخر نیز فرد به طور منظم مواد مصرف می‌کند و آن‌قدر در گوشه و کنار خانه مواد اعتیادآور مخفی می‌سازد که در صورت قطع ارتباط با فروشنده، خیالش از بابت جنس راحت باشد. این دسته مصرف‌کننده دائمی هستند و سلامت آنها لطمه بسیار زیادی خورده است.

"این موضوع از نگرش مثبت نسبت به مواد نشأت می‌گیرد.به گزارش ایسنا، وقتی نوجوان را دست‌کم می‌گیرید و حتی وظایف کوچکی را به او محول نمی‌کنید، در او جوانه‌های احساس حقارت را پرورش می‌دهید"در چنین شرایطی، فرد معتاد قادر به انجام وظایف خود نیست.

بیشتر نوجوانان برای اتخاذ تصمیماتشان می‌توانند مانند بزرگسالان دلیل بپرورانند. اما تمایل آنها به گرفتن تصمیمات بسیار خطرناک، نشان می‌دهد که بعضی از عناصر کلیدی لازم برای تصمیم‌گیری عاقلانه در این سنین وجود ندارند. دانشمندان احتمال می‌دهند، چنین اتفاقی به این دلیل است که نوجوان قبل از انجام کارهایش به خودش زحمت فکر کردن نمی‌دهد. برای همین نسنجیده و عجولانه عمل می‌کند. در وهله بعدی، مغز نوجوانان در مقایسه با مغز افراد بزرگسال، با هیجان بیشتری به سیستم پاداش‌دهی واکنش نشان می‌دهد.

در مغز نوجوانان فعالیت‌های بیش از حد آشفته‌ای دیده می‌شوند که جایزه گرفتن را به شکل متفاوتی پردازش می‌کنند. این موضوع ممکن است روی تصمیم‌گیری آنها شدیدا تاثیر بگذارد و پاسخ‌های رفتاری مختلفی را به وجود آورد.

بنابراین نباید از امر و نهی و انتقاداتی که شخصیت نوجوان و جوان را تحقیر می‌کند، برای راهنمایی او استفاده کرد. همچنین باید از راه شناساندن الگوها، تربیت صورت پذیرد و برخوردی بازپرسانه و مجرمانه با لغزش‌هایشان کاملاً اشتباه است. وقتی با این گروه سنی با ظرافت و احترام برخورد کنید، زمینه عکس‌العمل‌های پرخاشگرانه از آنها گرفته می‌شود، کارشناسان بر این باورند که اگر در سنین رشد، شخصیت نمونه افراد موفق و متعالی را به نوجوان معرفی کنید، او خود به خود به سمت الگوبرداری از این افراد می‌رود. زیرا نوجوانان و جوانان نیز ذاتاً خواهان خیر و قهرمان‌گرایی هستند.

"این نوجوانان برای فراموش کردن و یا تجربه احساس‌های جدید و ارضای روحی خود، مواد اعتیادآور را انتخاب می‌کنند"البته نباید این کار با لحنی تمسخر‌آ‌میز و در قالب مقایسه انجام گیرد. همچنین افرادی را مد نظر قرار دهید که در رده بزرگان تاریخی و معاصر قرار بگیرند.

خاموش کردن کبریت اعتیاد

خانواده علاوه بر اینکه محل حفظ و رشد افراد است، در عین حال منبعی برای تنش‌ و اختلال نیز است. ناآگاهی والدین و ارتباط ضعیف آنها با نوجوانان و جوانان، احتمال ارتکاب به انواع بزهکاری و سوء مصرف مواد را در نوجوانان و جوانان افزایش می‌دهد. البته عوامل مخاطره آمیز اجتماعی مانند بازار مواد نیز در این میان بی‌تاثیر نیستند. میزان مصرف مواد، با قیمت آن نسبت معکوس دارد.

هر چقدر قیمت مواد کم باشد، تعداد افرادی که قدرت خرید آن را دارند، بیشتر می‌شود. همچنین، در دسترس بودن این مواد، وسوسه مصرف را بین نوجوانان و جوانان بالا می‌برد. البته یکی از اصلی‌ترین دلایل تامین نشدن نیاز جوان‌ترها به هیجان و لذت‌طلبی، کمبود امکانات فرهنگی، ورزشی و تفریحی است. کمبود امکانات لازم برای تفریح و برطرف نشدن نیازهای طبیعی، روانی و اجتماعی نوجوانان و جوانان، موجب گرایش آنها به کسب لذت و تفنن از طریق مصرف مواد اعتیادآور و عضویت در گروه‌های غیرسالم می‌شود. کنجکاوی، تنوع‌طلبی، هیجان و ماجراجویی از نیازهای عادی و طبیعی این رده سنی هستند که آنها را فرا گرفته‌اند.

"اما نوجوانان به دلیل شکل نگرفتن شخصیت و هیجانات فردی، از همه زودتر به این سمت و سو کشیده می‌شوند"پس نباید از کنار این موارد سرسری گذشته و باید در صدد برطرف کردن آنها باشیم.