تذکر جلیلی به اشتون درباره مذاکرات مسکو

دنیای اقتصاد- در آستانه برگزاری مذاکرات ایران و ۱+۵ در مسکو، تدوین نقشه راه و دستور جلسه برای این مذاکرات به دلیل بی‌تحرکی طرف غربی، تنها در حد ارسال و دریافت چند نامه میان تهران و غرب باقی مانده است. در همین رابطه، دیروز سعید جلیلی نماینده مقام معظم رهبری و دبیر شورای عالی امنیت ملی در نامه‌ای به کاترین اشتون، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و نماینده کشورهای ۱+۵ تذکر داد و نوشت: تعلل طرف مقابل در برگزاری جلسه معاونان و کارشناسان اراده آنان را برای گفت‌وگوهای موفق در مسکو در ابهام و تردید قرار می‌دهد.
البته نامه دیروز جلیلی تنها نامه ایران به نماینده ۱+۵ نیست، چه آن که پیش از آن معاونش دو بار به معاون اشتون نامه نوشته بود. دیروز اتحادیه اروپا در حالی دریافت دومین نامه از سوی تهران را تایید کرد که شامگاه سه شنبه علی باقری معاون دبیر شورای عالی امنیت ملی اعلام کرده بود که پاسخ هلگا اشمیت به نامه نخست ایران بر خلاف «توافق بغداد» است. ایران و۱+۵ پس از مذاکرات بغداد (سوم و چهارم ماه جاری) توافق کردند که معاونان سعید جلیلی، دبیر شورای عالی امنیت ملی و کاترین اشتون، نماینده گروه یادشده در مذاکرات با ایران تا زمان برگزاری مذاکرات مسکو چارچوب مذاکرات یادشده را تدوین کنند. این توافق، اما تا امروز -۱۱ روز مانده به مذاکرات مسکو - تحقق نیافته است.

"در همین حال، نماینده آمریکا در آژانس اتمی اظهار کرده است که امید اندکی به مذاکرات روز جمعه ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی وجود دارد"در همین حال، نماینده آمریکا در آژانس اتمی اظهار کرده است که امید اندکی به مذاکرات روز جمعه ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی وجود دارد. نماینده چین در این نهاد بین‌المللی، اما از همکاری ایران و آژانس استقبال کرده است. این همکاری قرار است در قالب چهارمین دور مذاکرات ایران و آژانس طی پنج ماه گذشته، در روز جمعه در وین از سرگرفته شود. در این میان، رییس‌جمهور چین پس از دیدار با همتای روسی خود خبر داد که سران سازمان همکاری شانگهای از حل دیپلماتیک مساله هسته‌ای ایران حمایت می‌کنند.
ابهام ایران درباره اراده ۱+۵
اما در تازه ترین تحول ، دیروز جلیلی در نامه‌ای خطاب به کاترین اشتون تاکید کرد: جمهوری اسلامی ایران با منطق روشن و ابتکارهای مشخص آمادگی دارد تا گفت‌وگوهای رو به جلو را برای همکاری شکل دهد.
رییس تیم مذاکره‌کننده ایران، «گفت‌وگو برای گفت‌وگو» را روندی بی‌ثمر دانست و ابراز امیدواری کرد طرف مقابل بتواند آمادگی لازم برای شرکت در جلسات معاونان و کارشناسان پیدا کند تا مقدمات لازم برای دستور کار اجلاس مسکو فراهم شود.
جلیلی افزود: تعلل طرف مقابل در برگزاری جلسه معاونان و کارشناسان، اراده آنان را برای گفت‌وگوهای موفق در مسکو در ابهام و تردید قرار می‌دهد.
نامه‌نگاری باقری با اشمیت
البته پس از انتشار خبر دعوت معاون جلیلی از هلگا اشمیت (نامه اول علی باقری )، یکی از سخنگویان اشتون اعلام کرد که به این نامه پاسخ داده، اما معاونت رسانه‌ای دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی، نامه اشمیت را نه تنها پاسخ به نامه باقری ندانست، بلکه آن را بر خلاف توافق بغداد عنوان کرد.
به گزارش ایسنا، علی‌ باقری، معاون دبیر شورای عالی امنیت ملی در دو نامه‌ جداگانه به هلگا اشمیت، معاون کاترین اشتون بر ضرورت تشکیل نشست‌های کارشناسی پیش از مذاکرات مسکو تاکید کرد.
پس از اعلام خبر ارسال دو نامه باقری به اشمیت برای دعوت به برگزاری نشست معاونان و کارشناسان ایران و۱+۵، خبرگزاری آسوشیتدپرس، گزارش داد که مایا کوسیانسیچ، سخنگوی اتحادیه اروپا اواخر روز سه‌شنبه گفت که اتحادیه اروپا به علی باقری، معاون مذاکره کننده ارشد ایران پاسخ داده است.

وی افزود: تعامل درباره محتوا مهم است و نه روند گفت‌وگوها. این سخنگو افزود: اشتون به طور مستقیم درباره این مساله با همتای ایرانی خود گفت‌وگو خواهد کرد.
در این رابطه در تماس ایسنا با معاونت رسانه‌ای دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی، اعلام شد که در نشست بغداد توافق شد تا پیش از نشست مسکو، نشست معاونان و کارشناسان دو طرف برای تهیه دستور کار گفت‌وگوهای آتی ایران و ۱+۵ در مسکو، برگزار شود و قرار شد علی باقری و هلگا اشمیت در این رابطه هماهنگی‌های لازم را انجام دهند.
باقری ۵ روز پس از گفت‌وگوهای بغداد، با ارسال نامه‌ای به هلگا اشمیت، معاون کاترین اشتون، با اعلام آمادگی برای برگزاری نشست کارشناسان، تصریح کرد: موفقیت نشست مسکو در گرو تمهید مقدمات لازم و تدوین دستور کار جامع و توافق شده است.
بر اساس اعلام این معاونت، اعلام آمادگی نکردن طرف مقابل برای برگزاری چنین نشستی موجب شد تا باقری روز دوشنبه (سه روز قبل) مجددا در نامه‌ای به هلگا اشمیت که رونوشت آن برای نمایندگان ۶ کشور حاضر در گفت‌وگوها (آمریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه و چین به علاوه آلمان) نیز ارسال شده است، با اشاره به گذشت نزدیک دو هفته از گفت‌وگوهای بغداد، بر ضرورت برگزاری نشست مذکور در فرصت اندک باقی مانده تاکید کرده تا زمینه پیشرفت مورد انتظار در انجام توافق‌های مذاکرات استانبول ۲ و بغداد فراهم آید.
معاونت رسانه‌ای دبیرخانه شورای‌عالی امنیت ملی تایید کرد که نامه‌ای از سوی هلگا اشمیت دریافت شده است، اما این نامه پاسخ نامه‌های باقری نبوده است و در این نامه به نظراتی از سوی اشمیت اشاره شده است که درباره برگزاری نشست معاونان و کارشناسان قبل از نشست مسکو نیست و فقط مباحثی کلی است.
تایید دریافت نامه دوم
در همین حال، دیروز مایا کوسیانسیچ، سخنگوی مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا دریافت نامه معاون دبیر شورای‌عالی امنیت ملی ایران مبنی بر اعلام آمادگی تهران برای ازسرگیری مذاکرات با ۱+۵ پیرامون برنامه هسته‌ای ایران را تائید کرد.
به گزارش خبرگزاری فارس به نقل از شبکه تلویزیونی پرس تی وی، سخنگوی اشتون در این رابطه اعلام کرد: ما نامه‌ای دریافت کرده‌ایم و در حال مطالعه آن هستیم؛ ما در حال رایزنی با شرکای خود در گروه ۱+۵ هستیم.
امید اندک آمریکا به توافق در روز جمعه
در رویدادی دیگر، رابرت وود نماینده آمریکا در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت که واشنگتن امید کمی به ایجاد توافقی میان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و ایران دارد.
به گزارش خبرگزاری فارس به نقل از خبرگزاری فرانسه، وی که در حاشیه نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی صحبت می‌کرد، گفت: من خوشبین نیستم؛ البته امیدوارم که توافقی حاصل شود، اما از آمادگی ایران مطمئن نیستم.
رابرت وود افزود: از ایران می‌خواهیم که به سرعت توافقنامه با آژانس را امضا کند و این توافقنامه را با ضمانت‌هایی برای دستیابی به تمامی سایت‌ها، تجهیزات و افراد و مدارکی که آژانس خواستار آن است، در اختیار قرار دهد.
یوکیو آمانو مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دوم خردادماه سال جاری و پس از سفر به ایران گفت که با مقامات ایران درباره امضای توافقنامه‌ای برای تحقیق در ماهیت برنامه هسته‌ای ایران رسیده است.

"این همکاری قرار است در قالب چهارمین دور مذاکرات ایران و آژانس طی پنج ماه گذشته، در روز جمعه در وین از سرگرفته شود"وی همچنین چند روز پیش در مراسم افتتاحیه نشست شورای حکام از این توافق قریب‌الوقوع سخن گفت. قرار است ایران و آژانس روز جمعه در وین برای چهارمین بار طی پنج ماهه گذشته به گفت و گو بنشینند.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از ایران خواسته است تا دسترسی به سایت نظامی پارچین را فراهم کند، اما بر اساس مقررات آژانس، ایران هیچگونه تعهدی برای در اختیار آژانس قرار دادن سایت‌های نظامی خود برای بازرسی ندارد.
وعده ضدایرانی اوباما به نتانیاهو
در عین حال، پایگاه خبری صهیونیستی دبکا مدعی شد: باراک اوباما، رییس‌جمهور آمریکا با وعده اعمال دور جدیدی از تحریم‌های سخت علیه ایران، بار دیگر بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل را متقاعد کرد برای چند ماه آینده نیز از حمله به تاسیسات هسته‌ای ایران خودداری کند.
به گزارش خبرگزاری فارس، بر اساس این گزارش، مقامات دولت آمریکا به منابع آگاه دبکا اطمینان خاطر دادند دولت اوباما به مقامات اسرائیلی قول داده اگر دور بعدی مذاکرات ایران با گروه ۱+۵ در مسکو بار دیگر به بن‌بست برسد، تحریم‌های آمریکا و اروپا علیه ایران افزایش یابد.
این پایگاه خبری در ادامه به نقل از منابع آگاه خود به بیان تحریم‌های جدیدی که قرار است علیه ایران اعمال شود، پرداخت و نوشت: اول جولای (۱۱ تیرماه ۱۳۹۱)‌ اروپایی‌ها تحریم‌ علیه بانک‌ها و صادرات نفت ایران را که اکنون معلق است، اجرایی خواهند کرد. علاوه بر این، در پاییز دولت آمریکا تحریم‌هایی را علیه ناوگان‌های دریایی و هوایی که عازم بنادر ایران می‌شوند، اعمال خواهد کرد. به این معنا که هر خط هوایی ملی یا هواپیمای بین‌المللی که وارد حریم هوایی ایران شود،‌ از ورود به فرودگاه‌های آمریکا و اروپا منع خواهد شد. این امر شامل ناوگان‌های دریایی دولتی و خصوصی نظیر نفت‌کش‌ها نیز خواهد شد.

این ناوگان‌ها به محض ورود به بنادر ایران، به طور خودکار از ورود به بنادر اروپا و آمریکا منع می‌شوند.
استقبال چین از تعامل ایران با آژانس
با وجود این تحرکات منفی، نماینده دائم چین در آژانس اتمی از تعامل ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای شفاف‌سازی درباره ابعاد نظامی احتمالی در برنامه هسته‌ای ایران استقبال کرد.
به گزارش ایسنا به نقل از خبرگزاری شینهوا، چینگ جینگیه، نماینده دائم چین در سازمان ملل و دیگر سازمان‌های بین‌المللی در وین گفت که چین معتقد است پیشرفت حاصله درباره یک رویکرد ساختاری منعکس کنند. رفتار مثبت ایران در افزایش گفت‌وگو‌ و همکاری با آژانس است. چینگ گفت: ما از ایران دعوت می‌کنیم انعطاف بیشتری نشان دهد و توافقی را با آژانس درباره یک رویکرد ساختاری با هدف روشن‌ ساختن مسائل باقی‌مانده مربوطه در اسرع وقت منعقد و امضا کند. وی ادامه داد: هم‌چنین از ایران می‌خواهیم اقدامات فعال‌تری در اجرای قطع‌نامه‌‌های شورای حکام و شورای امنیت سازمان ملل اتخاذ کند. چینگ ابراز امیدواری کرد که آژانس به گفت‌وگو و همکاری با ایران با رویکرد بی‌طرفانه و حرفه‌ای ادامه دهد و آن را تسریع کند.
حمایت سران شانگهای از دیپلماسی
در همین حال، برگزاری نشست تازه سران سازمان همکاری‌های شانگهای به فرصتی برای ایران بدل شده است.

"این سخنگو افزود: اشتون به طور مستقیم درباره این مساله با همتای ایرانی خود گفت‌وگو خواهد کرد"چه آنکه ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهور روسیه پس از دیدار با هوجین‌تائو همتای چینی خود به خبرنگاران گفت: روسیه و چین خواستار یک نظم بین‌المللی مبتنی بر عدل و انصاف هستند. روسیه و چین هر دو مخالف تحریم‌های یک جانبه علیه ایران بوده‌اند.
رییس‌جمهور چین نیز با تاکید بر اینکه سران سازمان همکاری شانگهای از حل دیپلماتیک مساله هسته‌ای ایران حمایت می‌کنند، از همه طرف‌ها خواست از اقداماتی که رویارویی را تشدید می‌کند، پرهیز کنند. به گزارش ایسنا، هوجین‌تائو، رییس‌جمهور چین در مصاحبه‌ای کتبی با سازمان‌های رسانه‌ای دولت‌های عضو سازمان همکاری شانگهای که پیش از برگزاری دوازدهمین نشست شورای سران دولت‌ های عضو انجام شد، گفت : دولت‌های عضو این سازمان از آغاز گفت‌وگوی پایدار آمریکا، فرانسه، انگلیس، روسیه، چین و آلمان با ایران و حل مساله هسته‌ای ایران از طریق ابزارهای سیاسی و دیپلماتیک حمایت می‌کنند. او گفت: دولت‌های عضو از همه طرف‌ها می‌خواهند از اظهارات و اقداماتی که می‌تواند به تشدید رویارویی‌ها منجر شود، خودداری کنند.

بنابر گزارش خبرگزاری شینهوا، رییس‌جمهور چین گفت: این اقدامات برای حفظ صلح وثبات در خاورمیانه و دنبال کردن یک راه‌حل جامع، بلندمدت و مناسب برای مساله هسته‌ای ایران حائز اهمیت است.