رای نمایندگان مجلس ایران به کلیات طرح انتقال پایتخت

چکیده :این بار چندم است، بار چندم است که مساله انتقال پایتخت در مجلس مطرح می‌شود؛ همه همکلام هستند که وضعیت تهران قابل قبول نیست، اما چنین اتفاق نظری در مورد راه حل‌ها وجود ندارد....

این بار چندم است، بار چندم است که مساله انتقال پایتخت در مجلس مطرح می‌شود؛ همه همکلام هستند که وضعیت تهران قابل قبول نیست، اما چنین اتفاق نظری در مورد راه حل‌ها وجود ندارد.

حالا طرحی در مجلس تصویب شده است که دولت را مجبور می‌کند انتقال پایتخت را در دستور کار خود قرار دهد آن هم در حالی که نماینده دولت در مجلس می‌گوید هیچ تجربه موفقی در این زمینه وجود ندارد.

به گزارش ایسنا، تهران بیش از ۲۰۰ سال است که پایتخت ایران است و بالا و پایین‌های زیادی را هم دیده است. یک روز به خاطر هجوم قوای خارجی تهدید به ترک شده است، یک روز به خاطر ترس از زلزله، یک روز از نگرانی شیوع سرطان ریه، روز دیگر به خاطر گرانی و رشد بی رویه جمعیت، هیچ کدام از این تهدیدها هم تا امروز اتفاق نیفتاده است.

مقصدها هم فرق می‌کرده، یک نفر اصفهان را مناسب دانسته، یکی مشهد را، کویر مرکزی و سمنان هم گزینه بوده است و دولتی‌ها گاهی از پرند حرف زده‌اند، گاهی از استان البرز و شهر کرج.

مجلس هم بارها طرح‌های در این مورد را بررسی کرده است، چندین نفر ساعت زمان صرف طرح‌های انتقال پایتخت شده است، یک روز الگوی آنکارا استانبول مورد توجه بوده است، یک روز الگوی ریو دو ژانیرو برزیلیا، حالا هم که مدل کراچی اسلام آباد در پاکستان.

اما همه این‌ها پاسخی برای دغدغه‌های نمایندگان موافق و مخالف انتقال پایتخت نبوده است.

موافقان می‌گویند وضعیت تهران اسفناک است، ۱۱ درصد جمعیت ایران و ۲۵ درصد تولید ثروت در کشور در تهران است، این روند تهران هر روز ثروتمندتر و شهرستان‌های دیگر هر روز فقیرتر می‌شوند.

علی رضا خسوری نمانیده مردم سمنان،‌می گوید«چهارده درصد پروانه‌های ساختمانی در کل کشور مربوط به تهران است و ما در آینده نزدیک حجم بالای ساخت و ساز را در پایتخت شاهد خواهیم بود و تهران هم به جمعیت شانزده میلیون نفر نزدیک می‌شود.»

نقوی حسینی موافق دیگر انتقال پایخت‌،‌استدلال می کند« کلیه شبکه‌های بزرگ بانکی در تهران قرار دارند پس کارخانجات و مراکز تولیدی هم به تهران می‌آیند. اگر کارخانجات در تهران هم نباشند دفاتر مرکزی آن‌ها در تهران قرار دارد. علاوه بر این تمرکز علمی و تمرکز مراکز خدماتی، درمانی، بهداشتی، آموزشی و تفریحی در تهران است؛ لذا باید فکری برای این موضوع شود چرا که در نتیجه این تمرکزها شاهد آلودگی شدید هوا و محیط زیست هستیم.»

حامد قادرمزی از اعضای کمیسون عمران مجلی هم معتقد است «روزانه سیزده تا چهارده میلیون لیتر بنزین در تهران مصرف می‌شود و آثار سوء آلایندگی بر سلامت مردم مشخص است. همین امر عامل کاهش متوسط عمر شهروندان شده است؛ آلودگی هوا، اتلاف وقت شهروندان و ایجاد خستگی باعث کاهش بهره‌وری می‌شود.

"همین امر عامل کاهش متوسط عمر شهروندان شده است؛ آلودگی هوا، اتلاف وقت شهروندان و ایجاد خستگی باعث کاهش بهره‌وری می‌شود"به تناسب جمعیت ساکن و شناور تهران، سرانه متوسط اتلاف وقت در پایتخت روزانه دوازده میلیون ساعت است.»

مخالفان اما به چیزهای دیگری اشاره می‌کنند، می‌گویند طبق اصل ۷۵ قانون اساسی مجلس نمی‌تواند هزینه انتقال پایتخت را به دوش دولت بیندازد، علی لاریجانی رییس مجلس هم در تایید این موضوع تصریح می‌کند که هزینه انتقال پایتخت یک قران و دو زار نیست و منبعی برای تامین هزینه‌های این انتقال وجود ندارد.

با این که خسروی از موافقان انتقال در پاسخ به این ایراد می گوید که دولت می‌تواند با فروش ساختمان‌هایش در تهران بخشی از هزینه‌ها را جبران کند، باقی مخالفان استدلال‌های دیگری را هم در چنته دارند.

کمال علیپور از جمله مخالفانی است که معتقد است باید فکر اساسی تری برای تهران کرد«این طرح در ادامه طرح‌های سنواتی قبلی در خصوص انتقال پایتخت است باید در نظر داشت که وجه اصلی طرح‌های قبلی آلودگی هوا بوده است. امروز هم تا آلودگی و ترافیک افزایش می‌یابد ما به فکر انتقال پایتخت می‌افتیم و این منطقی نیست بلکه باید اعتبارات ویژه‌ای برای آلودگی کلان شهرها در نظر بگیریم. این طرح نیاز به اعتبارات مطالعاتی و جاری دارد و اگر منظور از این طرح، حل مشکلات فعلی تهران است باید در نظر داشته باشیم که مشکل ترافیک و آلودگی شهرهایی که انتقال پایتخت داشتند حل نشده است.»

موسی غضنفرآبادی هم می گوید«مشکلات تهران باید درون خودش حل شود در حالی که ما برای حل مشکل داریم از مشکلات تهران فرار می‌کنیم. پایتخت بعدی زیرساخت‌های لازم را ندارد و تامین این زیرساخت‌ها هزینه‌های زیادی خواهد داشت،رای تمرکززدایی بهتر است که در پی توزیع عادلانه امکانات باشیم.»

جواد جهانگیرزاده از اعضای کمیسیون امنیت ملی هم معتقد است که انتقال پایخت مشکلی را حل نمی کند«اگر بخواهید پایتخت سیاسی و اداری را از تهران بیرون ببرید ما شهر انبوه و پرازدحامی خواهیم داشت که پرمساله است. مردم خانه خودشان را رها نمی‌کنند و جای دیگری بروند بلکه باید امکان زیست برای آنها فراهم باشد.»

نماینده دولت در مجلس هم به صراحت اعلام مخالفت کرد و با تاکید بر این که بدون اذن رهبری نمی‌توان در مورد انتقال پایتخت تصمیمی گرفت در پاسخ به نگرانی‌ها در مورد زلزله در تهران گفت که تمام ایران روی کمربند زلزله است و این سوال را مطرح کرد که حالا اگر پایتخت منتقل شود آیا جان مردمی که در تهران باقی می‌مانند در حد برنامه‌ریزی برای مصونیت از زلزله نیست؟

مجید انصاری همچنین به مساله تامین آب برای باقی شهر ها اشاره کرد و گفت به لحاظ موقعیت جغرافیایی مناسب‌ترین منطقه برای تامین آب تهران است، و دولت برای تامین آب جمعیت فعلی در اصفهان، سمنان و مشهد با مشکل رو به روست بنا بر این نمی تواند بار جمعتی به این شهر ها اضافه کند.

«غیرممکن است که حتی در افق بیست ساله با محدودیت منابع مالی بتوان حداقل‌های مورد نیاز را تامین کرد.

نمایندگان مستحضر هستند که طرح‌ها و پروژه‌های نیمه تمامی در کشور وجود دارد که با اعتبار کنونی بیش از بیست سال وقت برای تامین منابع آنها نیاز است.»

«هیچ یک از نقاط دیگر کشور ظرفیت استقرار چنین جمعیتی را ندارند و از رهگذر انتقال پایتخت، انتقال امکانات به صورت عادلانه به کل کشور میسر نخواهد شد»

صداهای ” دو دو” فریادهای اعلام مخالفت تعدادی از نمایندگان با طرح انتقال پایتخت در صحن علنی شندیده می‌شد، کلیات طرح ساماندهی و انتقال پایتخت سیاسی و اداری با ۱۱۰ رای موافق از مجموع ۲۴۰ نماینده حاضر در جلسه امروز به تصویب رسید تا بررسی جزئیات آن در کمیسیون ها آغاز شود.

تهران البته برای پایتخت بودن کم و زیاد های زیادی دارد، اما بعید است بشود به راحتی زیر ساخت ها و روساخت هایی که طی بیش از ۲۰۰ سال گذشته در این شهر ایجاد شده است را به هر شهری دیگری منتقل کرد.