«برگزیت» و راه پر پیچ و خم جدایی انگلیس

«برگزیت» و راه پر پیچ و خم جدایی انگلیس تهران- ایرنا- مذاکرات برای خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا بر پایه برنامه زمانبدی شده در جریان است اما چالش های سیاسی پس از همه پرسی تیرماه پارسال در انگلیس، آینده برگزیت را با ابهام مواجه ساخته که در مهلت دو ساله این ماراتن پرچالش و دشوار پایان خواهد یافت یا خیر.

به گزارش گروه پژوهش و تحلیل خبری ایرنا، با رفراندوم سال گذشته (تیرماه ۹۵/ جولای ۲۰۱۶) بریتانیا تحت عنوان برگزیت چهره این قاره و ترکیب اعضای اتحادیه اروپا تغییر یافته و پس از پیمودن کامل روند جدایی، شاهد دگرگونی هایی در نقش و بازیگری دولت های اروپایی خواهیم بود. در این همه پرسی تاریخی مردم بریتانیا شامل انگلیس، اسکاتلند، ولز، ایرلند شمالی در مجموع با ۵۱.۹ درصد آرا در مقابل ۴۸.۱ درصد تصمیمی بزرگ گرفتند و آن تصمیم به خارج شدن از اتحادیه ای بود که در طول دهه ها در آن عضویت داشتند. ** راه دشوار خروجبا انتشار نتایج همه پرسی دیگر کار از تبلیغات و تشویق مردم به ماندن در اتحادیه گذشته بود و سران لندن باید در راستای اجرای خواست شهروندان خود وارد عمل می شدند؛ روندی که در ابتدا دشوار به نظر نمی رسید و پس از مدتی سختی راه نمایان شد. در همان ابتدا تصور بر آن بود که بر پایه ماده ۵۰ پیمان لیسبون، بریتانیا در دو سال آتی روند خروج از اتحادیه اروپا را کامل خواهد کرد چرا که این ماده، دولت هایی که قصد خروج از اتحادیه را دارند ملزم به انجام اقدامات مشخص شده می کند.این ماده به کشورهای متقاضی خروج، دست کم دو سال مهلت داده تا چگونگی انجام این امر، نحوه عقد قرارداد با دیگر کشورهای عضو اتحادیه، چگونگی دسترسی به بازار مشترک و تردد شهروندان کشورها و همچنین وضعیت افرادی را که در کشورهای دیگر زندگی و کار می‌کنند، تدوین کنند؛ اقداماتی که یکطرفه قابل تحقق نیست و به تصویب مجموعه ۲۷ عضوی اتحادیه نیازمند است.

"این موضوع نشان می دهد سران بروکسل برای اداره اتحادیه بدون بریتانیا برنامه های جدی دارند"پرسشی که در این میان به ذهن می رسد این است که آیا در این مدت تعیین شده، بریتانیا قادر به انجام تعهدات خود در قبال اتحادیه و در نهایت خروج از آن خواهد بود؟هر چند مراحل جدایی بریتانیا به کندی به پیش می رود و تاکنون نشست های زیادی در این ارتباط برگزار نشده اما تکلیف اتحادیه از همان روزهای نخست برگزیت تعیین شد و سران بروکسل چند روز پس از رفراندوم، نشست های خود را بدون حضور مقامات لندن آغاز کرده و ادامه داده اند. این موضوع نشان می دهد سران بروکسل برای اداره اتحادیه بدون بریتانیا برنامه های جدی دارند. گزارش ها حاکی از آن است که نخستین دور از گفت وگوهای جدایی بریتانیا از اتحادیه تا پایان سال ۲۰۱۷ به طول خواهد انجامید و در این مدت به شرایط خروج، بدهی بریتانیا به اتحادیه و تعیین تکلیف نزدیک به سه مسلیون شهروند اتحادیه در بریتانیا و بالعکس یک میلیون بریتانیایی در اتحادیه پرداخته خواهد شد و تعریف روابط آتی بریتانیا و اتحادیه در مرحله بعدی گفت وگوها قرار می گیرد. ** چالش های سیاسی انگلیس و راه دشوار جداییوعده «دیوید کامرون» نخست وزیر سابق انگلیس مبنی بر به رای گذاشتن موضوع ماندن یا رفتن از اتحایه اروپا به قمار بزرگی شبیه بود که سرانجام خوشایندی برای محافظه کاران به همراه نداشت. اجبار در عمل به وعده، برآورد نادرست از نظرسنجی ها و امید به تشویق مردم برای رای آری به ماندن در اتحادیه از جمله مسائلی بود که کامرون را به برگزاری همه پرسی واداشت.

همچنین او پیشتر برای باقی ماندن در اتحادیه توانسته بود امتیازهای ویژه ای را از دیگر کشورهای عضو بگیرد. همه این تلاش ها اما در همه پرسی تیرماه پارسال بی نتیجه گی خود را آشکار کرد و نزدیک به ۵۲ درصد آرا به نفع برگزیت به صندوق های رای ریخته شد و در نتیجه کامرون چاره ای جر کناره گیری نداشت. پس از کامرون بار این مسوولیت بزرگ بر دوش «ترزا می» نخست وزیر کنونی انگلیس گذاشته شد. خانم می که پیشتر از گروه و حامیان ماندن در اتحادیه بود با تغییر رویه پرچمدار اجرای روند جدایی بریتانیا از اتحادیه اروپا شد اما او هم مثل کامرون به قمار بزرگی روی آورد؛ ریسکی بسیار سطحی و ساده اندیشانه که محافظه کاران را به لبه پرتگاه کشاند.ترزا می برای این که بتواند پیشبرد برگزیت را تسریع و تسهیل نماید دست به برگزاری زودهنگام انتخابات پارلمانی در این کشور زد تا شاید در این مسیر حمایت قاطع پارلمان را کسب کند. با وجود این که در پارلمان ۶۵۰ نفری بریتانیا، محافظه کاران بیش از نصف کرسی ها یعنی ۳۳۰ کرسی را در اختیار داشتند اما با برگزاری انتخابات زودهنگام ۱۲ کرسی خود و به عبارتی دیگر اکثریت را از دست دادند.

"اجبار در عمل به وعده، برآورد نادرست از نظرسنجی ها و امید به تشویق مردم برای رای آری به ماندن در اتحادیه از جمله مسائلی بود که کامرون را به برگزاری همه پرسی واداشت"این در حالی است که پیش از انتخابات پارلمانی، برخی نظرسنجی ها از کسب ۳۸۲ کرسی برای محافظه کاران حکایت می کرد و یکی از دلایل نخست وزیر این کشور برای برپایی انتخابات زودهنگام بود. حال خانم می چاره ای جز ائتلاف ندارد و حزب وی به سمت ائتلاف با حزب دموکراتیک وحدت گرای ایرلند شمالی کشیده شده اند؛ حزبی که در برخی مسائل همچون در مساله خروج از اتحادیه اروپا نگاهی همسو با محافظه کاران ندارد. نکته دیگر این که برنده این دور از انتخابات زودهنگام، حزب کارگر به رهبری «جرمی کوربین» بود که توانست ۲۸ کرسی دیگر نیز به دست آورد. بی تردید تقویت حزب کارگر به عنوان رقیب اصلی محافظه کاران، کار را برای ترزا می و دولت او دشوار خواهد ساخت. شکست نخست وزیر تازه وارد انگلیس در این بازی (برگزاری انتخابات پارلمانی زودهنگام) حتی می تواند با هزینه کناره گیری زیر فشار حزب متبوع او همراه باشد.

ضمن این که وجود چنین چالش های سیاسی در انگلیس، آینده برگزیت را در هاله ای از ابهام فرو برده و این پرسش را ایجاد کرده است که آیا تا مارس ۲۰۱۹ و پایان مهلت اجرای برگزیت، بریتانیا قادر به خروج از اتحادیه اروپا خواهد بود یا خیر؟پژوهشم**1969**1601**خبرنگار: حسن شکوهی نسب **انتشاردهنده : شهناز حسنیایرنا پژوهش، کانالی برای انعکاس تازه ترین تحلیل ها، گزارش ها و مطالب پژوهشی ایران وجهان، با ما https://t.me/Irnaresearchهمراه شوید.