احسان شریعتی: امروز دین همه جا حضور دارد اما کمتر در آن خلوص و اصالت دینی دیده می شود

چکیده : در آن زمان دین یک امر رسمی نبود و در نتیجه حالت داوطلبانه تر، عمیق تر و درونی تر داشت اما در حال حاضر دین همه جا حضور دارد اما کمتر در آن خلوص و اصالت دینی دیده می شود؛ این موضوع یک پارادوکسی است که با توجه به ظاهر افراد می توانیم بگوییم دیندار هستند یا خیر. اسم اسلام در بیشتر اماکن و همه موارد وجود دارد اما نمی توانیم تشخیص درستی داشته باشیم که چه چیزی دینی یا چه چیزی غیر دینی است...

احسان شریعتی گفت: جوانان امروز اگر بخواهند اعتقاد دینی پیدا کنند قطعا با آگاهی بیشتری نسبت به گذشته خواهد بود به این دلیل که امکانات بسیار بیشتر و سریع تری در اختیار آنهاست.

دکتر احسان شریعتی در گفت و گو با شفقنا درباره تفاوت دینداری جوانان امروز با جوانان هم نسل دکتر علی شریعتی اظهار کرد: در آن زمان دین یک امر رسمی نبود و در نتیجه حالت داوطلبانه تر، عمیق تر و درونی تر داشت اما در حال حاضر دین همه جا حضور دارد اما کمتر در آن خلوص و اصالت دینی دیده می شود. این موضوع یک پارادوکسی است که با توجه به ظاهر افراد می توانیم بگوییم دیندار هستند یا خیر. اسم اسلام در بیشتر اماکن و همه موارد وجود دارد اما نمی توانیم تشخیص درستی داشته باشیم که چه چیزی دینی یا چه چیزی غیر دینی است.

او با توجه به دینداری در قبل از انقلاب توضیح داد: در قبل از انقلاب هم عده ای مذهبی و عده ای غیر مذهبی بودند و هرکسی هر عقیده ای داشت محترم بود اما در حال حاضر شُبهه ایجاد شده که این موضوع باید آسیب شناسی شود.

این استاد فلسفه ادامه داد: البته باید جنبه منفی را کنار بگذاریم و به جنبه مثبت بپردازیم در حال حاضر اگر نسل جوان بخواهد اعتقاد دینی پیدا کند بسیار آگاهانه تر است و با امکاناتی که وجود دارد می تواند مقایسه و انتخاب کند بنابراین روش های تازه ای از نظر هنری می طلبد که در زمان گذشته محدودتر بود. برای مثال دکتر شریعتی یک تئاتر ایجاد و زبان تازه ای برای بیان دین پیدا کردند؛ اما در حال حاضر با اینکه بودجه های زیادی صرف می شود تولیدات مبتکرانه و خلاق کم دیده می شود و این خود یک نقیصه است.

"این موضوع یک پارادوکسی است که با توجه به ظاهر افراد می توانیم بگوییم دیندار هستند یا خیر"البته در اغلب اماکن این آثار احساسی وجود دارند اما بیشتر مدیحه گونه (آپولوژیک)، عاطفی و صوری هستند تا خلق یک اثر مذهبی معنوی و هنری یا تمدنی جدی پس در این زمینه باید اندیشیده شود که چرا با چنین آثاری روبرو نیستیم.

شریعتی درخصوص عمق نداشتن آثار که سبب فاصله گرفتن از دین می شود، تصریح کرد: در جامعه و نسل جوان یک دین زدگی وجود دارد چون دین یک بعد نیاز معنوی انسان است که دارد با عرفان های مختلف و معنویت های تازه که اتفاقا زیاد هم شدند جایگزین می شوند که جاذبه دارند. برای مثال در هند یک جوانی که تازه وارد می شود می تواند نقاط ضعف و قوت ادیانی که در این کشور وجود دارد را مقایسه کند و به نتیجه برسد البته با اطلاعاتی که در فضای مجازی قرار دارد اغلب افراد می توانند به اطلاعات ادیان مختلف دست پیدا کنند. این یک پدیده جدید مذهبی است که متکثر است و می خواهد همه آیین ها را با هم مقایسه کند تا ببیند ادیان مختلف چه قوت ها و ضعف هایی دارد.

او با اشاره به معنویت گرایی و بنیادگرایی عنوان کرد: مطالعات مقایسه ای و تطبیقی زیاد انجام می شود و وجوه مشترک معنویت های بزرگ هم فهمیده می شود اما جنبه منفی آن هم این است که بازگشت به بنیادگراهایی مانند پدیده های داعش و در بودیسم به وجود می آید، بنابراین در کنار این معنویت گرایی نوعی بازگشت به بنیادگرایی نیز پدید می آید.