دعایی که علی(ع) هنگام افطار می‌خواند

مشرق: لحظاتی به اولین افطار ماه مبارک رمضان سال ۱۴۳۵ هجری قمری باقی نمانده است و بندگان خداجوی بعد از یک روز از ماه مهمانی خدا بر نخستین سفره اطعماش حاضر می‌شوند و چه زیباست که با بهترین و زیباترین جملات از پروردگار خویش سپاسگزاری کنند و او را در لحظه اجابت دعا بخوانند.

در مفاتیح الجنان شیخ عباس قمی در خصوص آداب افطار در لحظات ملکوتی اذان مغرب این چنین آمده است:

مستحب شخص روزه‌دار بعد از نماز عشاء افطار کند، مگر آنکه ضعف بر او غلبه کرده باشد یا جمعی منتظر او باشند.

همچنین با طعام پاکیزه و حلال و بدون شبهه افطار کند، بهتر است که با خرمای حلال افطار کند تا ثواب نمازش ۴۰۰ برابر شود، همچنین بهتر آن است به خرما، آب، رطب، لبن، حلوا، نبات و به آب گرم به هر کدام که افطار کند.

در وقت افطار دعاهای وارده خوانده شود، از جمله دعای «اَللّهُمَّ لَکَ صُمْتُ وَعَلی رِزْقِکَ اَفْطَرْتُ وَعَلَیْکَ تَوَکَّلْتُ»؛ خدایا برای تو روزه گرفتم و با روزی تو افطار کنم و بر تو توکل کنم تا خداوند به او ثواب هر کسی را که در این روز روزه داشته عطا کند یا دعای «اَللّهُمَّ رَبَّ النّورِ الْعَظیمِ» را که سیّد و کفعمی روایت کرده‌اند بخواند.

از امیرالمؤمنان علی علیه‌السلام روایت شده است که حضرت هنگام افطار این دعا را زمزمه می‌کردند: «بِسْمِ اللّهِ اَللّهُمَّ لَکَ صُمْنا وَعَلی رِزْقِکَ اَفْطَرْنا فَتَقَبَّلْ مِنّا اِنَّکَ اَنْتَ السَّمیعُ الْعَلیمُ»؛ خدایا برای تو روزه گرفتیم و با روزی تو افطار می‌کنیم پس از ما بپذیر که به راستی تو شنوا و دانایی.

بهتر است در لقمه اول این دعا را بخواند: «بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرّحَیمِ یا واسِعَ الْمَغْفِرَةِ اِغْفِرْ لی» تا خدا او را بیامرزد. همچنین در روایت آمده است که در آخر هر روز از روزهای ماه مبارک رمضان خداوند هزار هزار نفر را از آتش جهنم آزاد می‌کند، پس شخص روزه‌دار از حق تعالی بخواهد که او را یکی از آن افراد قرار دهد .

در وقت افطار سوره «قدر» خوانده شود، صدقه دادن به هنگام افطار هم توصیه شده است، اگر چه به چنددانه خرما یا شربتی آب باشد، از امام صادق(ع) نقل شده که فرمودند: هر مؤمنی که لقمه‌ای مؤمنی را در ماه رمضان اطعام کند، حق تعالی برای او اجر کسی که ۳۰ بنده مؤمن آزاد کرده باشد و از برای او باشد نزد حق تعالی یک دعای مستجاب است .

*دعایی که در لحظه افطار بنده را تا عرش بالا می‌برد

در ادامه سفارشی از پیامبر خاتم(ص) خطاب به امیرالمؤمنین(ع) برای دعای افطار می‌آید:

امام صادق(ع) فرمودند: رسول خدا(ص) به امام علی(ع) فرمود: اباالحسن! ماه رمضان نزدیک شده است، قبل از افطار دعا کن، جبرئیل پیش من آمد و گفت: یا محمد! کسی که در ماه رمضان با این دعا قبل از افطار دعا کند، خداوند دعای او را مستجاب، نماز و روزه او را قبول و ۱۰ دعای او را مستجاب می‌کند، گناه او را بخشیده، غم و غصه او را از بین برده، گرفتاری‌هایش را بر طرف کرده، حاجات او را برآورده کرده، او را به مقصودش رسانیده، عمل او را با عمل پیامبران و صدیقان بالا برده و در روز قیامت چهره او درخشان‌تر از ماه شب چهارده خواهد بود.

آن دعا این است:

اللَّهمَّ ربَّ النُّورِ العَظیم، ورَبَّ الکُرسیِّ الرَّفیع، ورَبَّ البَحرِ المَسجور، ورَبَّ الشَّفعِ الکَبیر، والنُّور العَزیز، ورَبَّ التَّوراهِ والإنجیلِ والزَّبورِ، والفُرقانِ العَظیمِ. أنت إلهٌ مَن فی السَّمواتِ وإلهُ مَن فی الأرضِ لا إلهَ فِیهِما غَیرُکَ، وأنتَ جَبّارُ مِن فی السِّموات وجَبّار مَن فی الإرضِ لا جَبّار فیهِما غَیرُکَ، أنت مَلِکُ مَن فی السَّموات، ومَلِکُ مَن فی الأرضِ، لا مَلِکَ فیهما غَیرُکَ، أسألُکَ بِاسمِکَ الکَبیرِ، و نُور وَجهِکَ المُنیرِ، وبمُلکِکَ القَدیمِ. یا حَیُّ یا قَیِّومُ، یا حَیُّ یا قَیُّوم یا حَیُّ یا قَیّوم، أسألُکَ بِاسمِکَ الّذی أشرَقَ بِهِ کُلِّ شَیءٍ، وبِاسمِکَ الّذی أشرَقَت بِهِ السّمواتُ والأرضُ، وبِاسمِکَ الّذی صَلُحَ بِهِ الأوَّلونَ، وبِهِ یَصلُحُ الاخِرونَ.

یا حَیّاً قَبلَ کُلِّ حَیّ، ویا حَیّاً بَعدَ کُلِّ حَیّ، ویا حَیُّ لا إلهَ إلا أنت صَلِّ علی مُحَمّدٍ وآلِ مُحَمَّد، واغفِر لی ذُنُوبی، واجعَل لی مِن أمرِی یُسراً وفَرَجاً قَریباً، وثَبِّتنی علی دینِ مُحَمَّدً وآل محمد و وعلی هُدی مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّد، وعلی سُنَّهِ مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّد، علیه وعلیهِم السَّلام.

واجعَل عَملِی فی المَرفوعِ المُتَقَبِّلِ، وهَب لی کما وَهَبتَ لأولیائِکِ وأهلِ طاعَتِکَ، فانّی مُۆمِنٌ بِکَ، ومُتَوَکِّلٌ عَلیک، مُنیبٌ الیکَ، مَعَ مَصیری إلیکَ، وَتَجمَع لی ولأهلِی وَلوِلَدَی الخَیرَ کُلَّهُ، وتَصرِف عَنّی وَعَن وَلَدی وأهلِی الشَّرَّ کُلَّهُ. أنتَ الحَنّانُ المَنّانُ بَدیعُ السّمواتِ والأرضِ، تُعطِی الخَیرَ مَن تَشاءُ، وتَصرِفُهُ عَمَّن تَشاءُ، فَامنُن علی بِرَحمَتِکَ یا أرحَمَ الرّاحِمِینَ.