دو آمریکایی برندگان جایزه نوبل شیمی سال ۲۰۱۲

رابرت لفکوویتز و برایان کوبیلکا برندگان جایزه نوبل شیمی جایزه یک میلیون و ۲۰۰ هزار دلاری نوبل را میان خود تقسیم خواهند کرد

برندگان جایزه نوبل شیمی امسال دو آمریکایی هستند که در زمینه دریافت کننده های سلولی مطالعه کرده اند.

این دریافت کننده ها نقش مهمی در فرآیندهای فیزیولوژیکی بدن دارند و نیمی از داروها از طریق آنها بر بدن اثر می گذارد. همین دریافت کننده ها هستند که چگونگی ارتباط سلول ها میان یکدیگر و با جهان بیرون را توضیح می دهند.

دکتر رابرت لفکوویتز، ۶۹ ساله، استاد مرکز پزشکی دانشگاه دوک در دورهام کارولینای شمالی و دکتر برایان کوبیلکا، ۵۷ ساله، استاد دانشکده پزشکی دانشگاه استانفورد کالیفرنیا جایزه یک میلیون و ۲۰۰ هزار دلاری نوبل را میان خود تقسیم خواهند کرد.

دانشمندان از قبل از این مطالعات می دانستند که هورمون استرس مثل آدرنالین به واکنش شدید بدن منجر می شود مثلا حس بویایی یا بینایی را تیزتر می کند و باعث انتقال خون از نقاطی می شود که کمتر به آن نیاز دارد.

اما آدرنالین هرگز وارد سلول نمی شود. بنابراین باید رابطی در کار باشد.

اسون لیدین، از اعضای کمیته جایزه نوبل روز چهارشنبه گفت که دانشمندان به درستی تشخیص داده بودند که این رابط همان دریافت کننده های سلولی هستند، اما ماهیت این دریافت کننده ها و چگونگی کنش و واکنش آنها با بیرون برای مدت های طولانی یک معما بود.

اینجا است که کار این دو دانشمند اهمیت پیدا می کند.

دکتر لفکوویتز در اوایل دهه ۱۹۷۰ تحقیقاتش را دراین زمینه شروع کرد.

او در طول سالیان موفق شد پروتئین های دریافت کننده را آشکار کند و نشان دهد که ملکول های مشخصی هستند.

دکتر کوبیلکا در دوره فوق دکتری در دهه ۱۹۸۰ جزو تیم تحقیقاتی دکتر لفکوویتز بود و موفق به یافتن ژنی شد که این پروتئین ها را تولید می کند.

او به بی بی سی گفته است: "ما توانستیم دریافت کننده ای را حین ارسال پیام به دام بیاندازیم و بفهمیم که فرآیند تشخیص یک ملکول خیلی کوچک در بیرون سلول توسط پروتئینی که در جداره سلول قرار دارد، به تغییرات واقعا بزرگ در داخل سلول منجر می شود."

او می گوید که ساختن دارو یک فرآیند پرهزینه است و گاه به تولید داروهای موثر منجر نمی شود اما خوشبین است که اکتشافات آنها وضع را عوض کند.

او گفت: "امیدوارم بتوانیم با استفاده این اکتشافات داروهای ایمن تر و موثرتر و مقرون به صرفه تری بسازیم."

اما طی حدود سه دهه ای که از این اکتشافات می گذرد، تاثیر آن برای داروسازی عظیم بوده است.

دکتر لیدین از موسسه نوبل می گوید که نیمی از داروهای موجود این دریافت کننده های سلولی را هدف می گیرد.