دو کشتی چینی به عملیات جستجوی هواپیمای گمشده مالزی پیوستندگزارش ویژه: ناپدید شدن هواپیمای مالزیایی

تازه‌ها

هواپیمای خطوط هوایی مالزی سه هفته پیش ناپدید شد

دو کشتی چینی از جمله یک ناو جنگی در جنوب اقیانوس هند در حال جستجو برای یافتن قطعات هواپیمای گمشده مالزی هستند.

این هواپیما با ۲۳۹ سرنشین سه هفته پیش هنگام پرواز از مالزی به چین ناپدید شد. بیشتر مسافران هواپیما چینی بودند.

این دو کشتی چینی، اولین کشتی‌هایی هستند که به یک منطقه جدید جستجو که از سوی مقام های استرالیایی تعیین شده، می‌رسند.

استرالیا هدایت عملیات جستجو را به عهده دارد. تونی آبوت، نخست‌وزیر استرالیا گفته است که این عملیات تا زمان یافتن هواپیما ادامه خواهد داشت. او گفته است که دولت استرالیا هر آنچه لازم باشد برای خانواده‌های افرادی که سوار هواپیما بودند، خواهد کرد.

روز جمعه، برآورد شد که سوخت این بوئینگ ۷۷۷ پیش از آنکه ابتدا تصور می شد، تمام شده است.

خبرگزاری رسمی چین، شینهوا، گزارش داده که یک هواپیمای چینی سه شیء در دریا پیدا کرده است.

مقام‌های مالزی روز چهارشنبه (۲۶ مارس، ۶ فروردین) گفتند که تصاویر ماهواره‌ای، بیش از یکصد و بیست شیء را که گمان می‌رود متعلق به هواپیمای ناپدید شده این کشور باشند، در اقیانوس هند نشان داده است.

هنوز هیچ اثری از این هواپیما که در مسیر کوالالامپور به پکن ناپدید شد، نیست.

طی روزهای اخیر، هوای نامساعد، عملیات جستجو را مختل کرده است. امروز هوا مساعد است اما پیش بینی شده که هوا بد شود.

هشام‌الدین حسین، وزیر موقت حمل و نقل مالزی گفته است به خانواده مسافران هواپیما اطمینان داده که جستجو برای افرادی که احتمالا زنده مانده باشند، ادامه خواهد یافت.

اما برخی از بستگان ۱۵۳ مسافر چینی هواپیما حرف های مالزی را درباره وقایع مربوط به این هواپیما قبول ندارند و مقامات این کشور را به پنهان کردن اطلاعات متهم می‌کنند.

مقام‌های مالزی پیشتر گفته بودند که تحلیل اطلاعات ماهواره‌ای نشان می دهد که پرواز هواپیما در نقاط دور افتاده اقیانوس هند "به پایان رسیده" و تقریبا تردیدی وجود ندارد که همه سرنشینان هواپیما کشته شده‌اند.

"تونی آبوت، نخست‌وزیر استرالیا گفته است که این عملیات تا زمان یافتن هواپیما ادامه خواهد داشت"اما خانواده‌های مسافران این مساله را هنوز نمی‌پذیرند و می‌گویند عملیات تا زمان یافتن هواپیما باید ادامه داشته باشد.

آنچه از ماجرا می‌دانیم

به گفته نخست وزیر مالزی، هواپیمای بوئینگ ۷۷۷ پرواز MH۳۷۰ شرکت هواپیمایی این کشور در جنوب اقیانوس هند گم شده است، اما هنوز معلوم نیست که این هواپیما دقیقا کجا رفته و چه حوادثی به تغییر مسیر و گم شدن آن منجر شده است.

آنچه در این مورد می دانیم اینهاست:

• ۰۰:۴۱ هشتم مارس (همه ساعت ها به وقت مالزی است): هواپیما فرودگاه بین المللی کوالالامپور را ترک کرد و قرار بود در ساعت ۶:۳۰ در پکن فرود بیاید. شرکت هواپیمایی مالزی می گوید که ارتباط با این هواپیما کمتر از یک ساعت پس از برخاستن آن از باند فرودگاه، قطع شده است.
• ۰۱:۰۷: آخرین ارتباط اتوماتیک میان کامپیوترهای داخل هواپیما و کامپیوترهای روی زمین برقرار شد. ارتباط بعدی که می بایست نیم ساعت پس از آن برقرار شود، هرگز برقرار نشد.
• ۰۱:۱۹: صدای کمک خلبان شنیده شد که به مرکز کنترل ترافیک هوایی مالزی گفت: "بسیار خب! شب به خیر".

  چند ثانیه بعد ترنسپوندر هواپیما که ارتباط با رادارهای زمینی را برقرار می کند خاموش شد. این درست زمانی بود که هواپیما برفراز دریای جنوب چین، از حریم هوایی مالزی خارج به حریم هوایی ویتنام وارد شد.

• ۰۱:۲۱: به گفته مقامات سازمان هوایی ویتنام، هواپیما تماس برنامه ریزی شده با مرکز کنترل ترافیک هوایی شهر هو چای مین را برقرار نکرد.
• ۰۲:۱۵: رادارهای نظامی مالزی پرواز MH۳۷۰ را در جنوب جزیره فوکت در تنگه مالاکا ردگیری کردند که در غرب آخرین نقطه ای قرار دارد که آخرین بار هواپیما از آنجا با برج مراقبت و رادارهای زمینی تماس داشت. اطلاعات ثبت شده توسط رادارهای نظامی تایلند هم تأیید می کند که هواپیما ابتدا به سوی غرب و سپس به سوی شمال بر فراز دریای آندامان پرواز کرده بود.

  "شرکت هواپیمایی مالزی می گوید که ارتباط با این هواپیما کمتر از یک ساعت پس از برخاستن آن از باند فرودگاه، قطع شده است"

• ۰۸:۱۱: هفت ساعت پس از قطع ارتباط هواپیما با مرکز کنترل ترافیک هوایی، ماهواره ای بر فراز اقیانوس هند سیگنال‌هایی را دریافت کرد که از هواپیما به طور خودکار برای تأیید ارتباط با مراکز زمینی ارسال می شود. این موضوع یک هفته پس از ناپدید شدن هواپیما اعلام شد و از آن نتیجه گرفته شد که هواپیما در یکی از دو دالان شمالی یا جنوبی حرکت کرده است. یعنی یا به سمت شمال بر فراز گسترده ای از تایلند تا قزاقستان در شمال، یا به سمت جنوب بر فراز اندونزی و جنوب اقیانوس هند.
• ۰۸:۱۹: شواهدی از ارسال نوعی سیگنال مشابه در این زمان از هواپیما وجود دارد اما به گفته وزیر حمل و نقل مالزی، کارشناسان هنوز در حال بررسی این شواهد هستند.
• ۰۹:۱۵: سیگنال اتوماتیک بعدی می بایست در این زمان از هواپیما ارسال شود، اما نه در این لحظه و نه پس از آن سیگنالی از هواپیما ارسال نشد.

ابهامات و احتمالات

در حالی که تقریبا قطعی است که هواپیمای ناپدید شده مالزی در جنوب اقیانوس هند سقوط کرده و همه سرنشینان آن کشته شده اند، هنوز پرسش های زیادی در مورد این ماجرا باقی است.

چرا هواپیما ناگهان به سمت چپ چرخید؟

اطلاعات ثبت شده توسط رادارهای نظامی نشان می دهد که پرواز MH۳۷۰ هنگامی که ارتباطش با برج مراقبت و رادارهای زمینی قطع شد، ناگهان به سمت غرب چرخید. کارشناسان می گویند که این نوع چرخش ناگهانی "بسیار نادر" است و تنها دلیلی که ممکن است خلبانان چنین چرخشی انجام دهند، این است که هواپیما دچار مشکل جدی شده باشد و آنها بخواهند تغییر مسیر دهند و هواپیما را در خشکی فرود بیاورند. این مشکل می تواند آتشسوزی، کاهش ناگهانی فشار داخل کابین یا قرار گرفتن هواپیمایی دیگر در مسیر حرکت باشد. سوءنیت خلبان یا شخصی که وارد کابین خلبان شده باشد هم می تواند دلیل دیگر باشد. اما تا وقتی جعبه سیاه هواپیما پیدا نشود، این موضوع روشن نخواهد شد.

آیا ممکن است خلبان قصد خودکشی کرده باشد؟

خیلی از رسانه ها به این احتمال اشاره کرده اند.

" ۰۱:۰۷: آخرین ارتباط اتوماتیک میان کامپیوترهای داخل هواپیما و کامپیوترهای روی زمین برقرار شد"اگر این طور باشد، نخستین بار نخواهد بود که چنین اتفاقی می افتد. سقوط پرواز ۹۹۰ هواپیمایی مصر در سال ۱۹۹۹ و پرواز ۱۸۵ سیلک ایر در سال ۱۹۹۷ هر دو ناشی از اقدام عمدی خلبان بود. از سال ۱۹۷۶ تاکنون هشت سانحه سقوط هواپیما مرتبط با خودکشی خلبان گزارش شده است. اما تا کنون هیچ شاهد و مدرکی از بازرسی و تحقیقات وسیع در مورد خلبان یا کمک خلبان پرواز MH۳۷۰ منتشر نشده است که این احتمال را تقویت کند. گفته می شد که کمک خلبان به دلیل جدا شدن از همسرش حال خوشی نداشته، اما تا کنون اطلاع موثقی از نامناسب بودن وضعیت روحی او به دست نیامده است.

گزارش شده که پلیس هنوز در حال بررسی شبیه ساز پروازی است که خلبان در خانه خود داشته است. کارشناسان می گویند که شواهد کافی برای تأیید یا رد قطعی فرضیه خودکشی وجود ندارد.

آیا ممکن است هواپیماربایی در کار باشد؟

پس از حملات ۱۱ سپتامبر، برای کابین خلبان در هواپیماهای مسافربری درهایی کارگذاشته شد که جلوی ورود بدون اجازه به کابین را بگیرد. کارشناسان می گویند که این درها ضد گلوله است و حتی با تبر نمی توان به آنها صدمه زد. بنابراین به نظر می رسد که وارد شدن به زور به کابین خلبان محتمل نیست. اما یک خلبان سابق که خواست هویتش محفوظ بماند به بی‌بی‌سی گفت که راهی برای از کار انداختن قفل این درها وجود دارد.

" ۰۱:۱۹: صدای کمک خلبان شنیده شد که به مرکز کنترل ترافیک هوایی مالزی گفت: "بسیار خب! شب به خیر""ضمن اینکه در طول پرواز زمان هایی هست که خدمه و خلبان ها در را باز می کنند تا به کابین وارد یا از آن خارج شوند. (بعضی شرکت های هواپیمایی دو در کار می گذارند تا ایمنی بیشتر شود). اما حتی در صورت اقدام به هواپیماربایی و ورود هواپیماربایان به کابین خلبان، خلبان ها یا خدمه به راحتی می توانند پیام بفرستند و خطر را به مرکز کنترل اطلاع دهند. درهای ایمنی همانطور که جلوی ورود بدون اجازه را می گیرند، در صورت وقوع حادثه ناگهانی، مانع از اقدام خدمه که خارج از کابین هستند می شوند. ماه گذشته کمک خلبان یک هواپیمای اتیوپی صبر کرد تا خلبان برای استفاده از توالت از کابین خارج شود، بعد هواپیما را ربود و آن را به سوئیس برد.

احتمال دیگر این است که خلبان ها مسافر یا مسافرانی را داخل کابین ببرند. عکس هایی از کمک خلبان پرواز MH۳۷۰ منتشر شده است که نشان می دهد او در گذشته در جریان یک پرواز، جهانگردان نوجوان را داخل کابین خلبان برده است.

آیا ممکن است ماجرا در اثر اتفاق باشد؟

تا به حال تئوری هایی که مطرح شده عمدتا بر پایه این نظر مقامات مالزی بوده است که سیستم ارتباطی و ترانسپوندر هواپیما عمدا خاموش شده است. اما یک کارشناس می گوید که همه اینها ممکن است در اثر وقوع یک سلسله اتفاق هم رخ داده باشد. مثلا آتشسوزی در بخش کوچکی از هواپیما ممکن است سیستم ها را از کار انداخته باشد بدون اینکه به هواپیما صدمه جدی زده باشد. بعد کاهش فشار اتفاق افتاده باشد، اما نه به صورت ناگهانی، بکله به صورت تدریجی.

"چند ثانیه بعد ترنسپوندر هواپیما که ارتباط با رادارهای زمینی را برقرار می کند خاموش شد"این کارشناس سانحه سقوط پرواز ۵۲۲ هواپیمایی هلیوس را در سال ۲۰۰۵ در یونان یادآوری می کند که در آن کاهش فشار هوای داخل کابین و کمبود اکسیژن باعث بی حال شدن خدمه شد، اما هواپیما روی سیستم خودکار به پرواز ادامه داد تا به کوه برخورد کرد. "اگر این هواپیما به کوه نمی خورد، آنقدر به پرواز ادامه می داد تا سوختش تمام شود". خلبان ها می گویند یکی از نخستین اقدامات در تمرین های وضعیت اضطراری، فرستادن پیام به مرکز کنترل ترافیک هوایی یا نوع دیگری از پیام رسانی است. بنابراین اگر ناپدید شدن MH۳۷۰ در اثر اتفاق بوده باشد، می بایست حادثه ای در لحظات اول هرگونه امکان ارتباط با خارج را از کار انداخته باشد.

چرا وقتی رادار هواپیما خاموش شد، کسی کاری نکرد؟

وقتی هواپیما بر فراز دریای جنوب چین از کنترل ترافیک هوایی مالزی به حریم هوایی ویتنام وارد شد، ترانسپوندر آن خاموش شد. این سئوال مطرح است که چرا کسی روی زمین بلافاصله اعلام خطر نکرد.

می شد از هواپیماهای دیگر که در آن نزدیکی پرواز می کردند خواست که تلاش کنند با هواپیمای ناپدید شده تماس بگیرند. اما یک خلبان سابق بوئینگ ۷۷۷ بر اساس حافظه می گوید که از زمان خارج شدن هواپیماها از دایره کنترل ترافیک هوایی مالزی تا ورود آنها به حریم هوایی ویتنام یک فرجه ده دقیقه ای وجود دارد. بنابراین می توان نتیجه گرفت که احتمالا هیچ کس روی زمین بلافاصله متوجه ناپدید شدن هواپیما از صفحه رادار نشده است. مرکز کنترل ترافیک هوایی مالزی با هواپیما خداحافظی کرده و دیگر کاری به آن نداشته و در ویتنام هم تا چندین دقیقه بعد کسی منتظر هواپیما نبوده است. علاوه براین، حتی اگر مرکز کنترل ترافیک هوایی متوجه ناپدید شدن هواپیما شود، لزوما آن را فورا اعلام نمی کند.

چرا ماهواره‌های نظامی هواپیما را پیدا نمی‌کنند؟

جستجو برای بقایان هواپیما در اقیانوس هند در غرب استرالیا بر تصاویری متکی است که ماهواره های تجاری ارائه می کنند.

"این درست زمانی بود که هواپیما برفراز دریای جنوب چین، از حریم هوایی مالزی خارج به حریم هوایی ویتنام وارد شد"کارشناسان می گویند که ۲۰ ماهواره شناخته شده توانایی تصویربرداری با کیفیت لازم در آن بخش از اقیانوس هند را دارند که احتمالا ده تا از آنها روزانه عکس برداری می کنند. این تصاویر حدود دو تا سه ساعت بعد روی زمین قابل دسترس است. تحلیل این همه تصویر از چنان منطقه پر وسعتی کاری بسیار وقت گیر است. ماهواره های نظامی و دولتی هم وجود دارند که در جستجو برای هواپیمای ناپدید شده مشارکت نداشتند. این موضوع باعث رواج این شایعه شده که سرنوشت هواپیما پیش از آنکه اعلام شود برای آنها معلوم شده بود.

نویسنده کتابی در باره سانحه هوایی پرواز ۲۳۲ می گوید که ماهواره های نظامی پرواز یک موشک بالستیک را که کوچکتر از هواپیماست و خیلی هم سریع تر حرکت می کند دنبال می کنند، چطور نمی توانند یک هواپیما را ردگیری کنند؟ اما یک کارشناس دیگر می گوید که ماهواره های نظامی برای منظور دیگری تنظیم شده اند. موشک های بالستیک چهار یا پنج برابر هواپیماهای مسافربری اوج می گیرند و سرعت و مسیر حرکت آنها به کلی متفاوت است. ماهواره های نظامی برای ردگیری در آن ارتفاع و حرکت هایی در آن مسیر و با آن سرعت برنامه ریزی شده اند و نمی توانند هواپیماها را ردگیری کنند.

آیا هواپیما به آرامی روی آب نشسته یا پس از پایان سوخت ناگهان به آب افتاده؟

آخرین لحظات عمر پرواز MH۳۷۰ به این بستگی دارد که آیا هنوز توسط خلبان هدایت می شده یا نه. کارشناسان می گویند که هواپیمایی با آن مشخصات، می تواند تا ۵۰ مایل هم با موتور خاموش پرواز کند و به آرامی از ارتفاع خود بکاهد. اما اگر خلبان به هر دلیل کنترل هواپیما را در دست نداشته باشد، احتمالا ناگهان به دریا می افتد.

چرا مسافران از موبایل های خود برای تماس گرفتن استفاده نکردند؟

یکی از سئوالاتی که خیلی ها می پرسند این است که اگر مسافران متوجه شده بودند که چیزی غیر عادی در جریان است، چرا با موبایل موضوع را به بستگان خود اطلاع ندادند؟ این سئوال به ویژه با توجه به این واقعیت مطرح می شود که در جریان حوادث ۱۱ سپتامبر، مسافران هواپیمای یونایتد ۹۳ با موبایل با کسانی روی زمین تماس گرفته بودند.

" ۰۱:۲۱: به گفته مقامات سازمان هوایی ویتنام، هواپیما تماس برنامه ریزی شده با مرکز کنترل ترافیک هوایی شهر هو چای مین را برقرار نکرد"اما کارشناسان می گویند که بسیار بسیار بعید و تقریبا غیرممکن است که کسی در ارتفاع ۳۰ هزار پایی بتواند با استفاده از موبایل تماس برقرار کند. موبایل حتی در جاده های دورافتاده هم آنتن نمی دهد و به سختی کار می کند چه برسد به در هواپیمایی که در ارتفاع هفت مایلی با سرعت ۵۰۰ مایل در ساعت در حرکت است.