روحانی نباید کشور را وارد بازی سود سپرده حداکثری می‌کرد/ کاهش ۵۶ درصدی دریافتی کارمندان نسبت به سال ۸۴

خبرگزاری فارس - ۴ خرداد ۱۳۹۷

روحانی نباید کشور را وارد بازی سود سپرده حداکثری می‌کرد/ کاهش ۵۶ درصدی دریافتی کارمندان نسبت به سال ۸۴

پژوهشگر ریسک بازار گفت: روحانی نباید کشور را وارد بازی سود سپرده حداکثری می‌کرد ، سود سپرده حداکثری ، افزایش نرخ ارز حداکثری را به دنبال دارد.

خبرگزاری فارس، حوزه دولت-سیده فاطمه موسوی:

انتخابات ریاست‌جمهوری دوازدهم ۲۴ خردادماه سال گذشته برگزار شد و حسن روحانی به عنوان رئیس‌جمهور مجددا با وعده اصلاح اوضاع اقتصادی روی کار آمد.

اشتغال، معیشت، نرخ ارز و موضوعات دیگری از این قبیل همچنان در رأس مطالبات مردم قرار دارد؛ دولت یازدهم که برجام را شاه‌کلید رفع مشکلات اقتصادی می‌دانست اما حال با بدعهدی آمریکایی‌ها به نظر می‌رسد دیگر نباید امیدی به آن داشت.

برهمین اساس در یک‌سالگی دولت دوازدهم با محمدحسین ادیب پژوهشگر ریسک بازار به گفت‌وگو نشستیم؛ آنچه در ادامه می‌آید گفت‌وگوی حوزه دولت خبرگزاری فارس با وی است که در ادامه می‌آید:

فارس: افزایش نرخ ارز در دولت روحانی را چگونه ارزیابی می‌کنید ؟

ادیب:
اگر تورم در یک کشور بیش از تورم در بقیه جهان باشد دیر یا زود اختلاف تورم آن کشور با بقیه جهان ، با افزایش نرخ ارز خنثی می‌شود، در واقع معادل اختلاف تورم ایران با  تورم جهانی باید انتظار داشت تا نرخ ارز افزایش یابد.

فارس: آیا در عمل همین گونه بوده است ؟

ادیب: نسبت به سال ۲۰۰۵ تورم در ایران ۶۳۰ درصد ، تورم جهانی ۲۷.۵ درصد و  اختلاف تورم ایران با تورم جهانی ۶۰۲ درصد بوده است در این لحظه دلار نیر ۶۱۱ درصد در ایران افزایش یافته است ، به عبارت دیگر افزایش نرخ ارز تقریبا  معادل اختلاف تورم داخلی با تورم خارجی بوده است.

وقایع سیاسی افزایش نرخ ارز را تسریع کرده است

فارس:یعنی تحریم در افزایش نرخ ارز موثر نبوده است؟

ادیب: عامل و علت اصلی افزایش نرخ ارز، اختلاف تورم داخل با خارج بوده است اما وقایع سیاسی در آن تسریع کرده است اگر تورم در ایران در دوران روحانی، فقط سالانه ۲ درصد بود دلار حداکثر از ۳۸۰۰ تومان به ۴۰۰۰ تومان افزایش می یافت.

فارس: چرا با سال ۲۰۰۵ مقایسه می‌کنید؟ 

ادیب: افراد و نهادهایی که تخصص آنها پیش‌بینی آینده است در خصوص سال 2005  به عنوان سال پایه برای مقایسه و پیش بینی آینده اجماع دارند، اگر سال ۲۰۰۱ سال پایه قرار گیرد در سال ۲۰۰۱ اقتصاد غرب دچار فروپاشی شد و قیمت‌ها بیش از حد سقوط کرده بود سال ۲۰۰۸ نیز اقتصاد غرب مجددا دچار فروپاشی شد و قیمت‌ها به نحو غیر طبیعی پایین بود سال ۲۰۰۵ قیمتها نرمال و طبیعی بود ، همه نهادهایی که به پیش بینی آینده می پردازند بر سال ۲۰۰۵ اجماع دارند یعنی ۱۳ سال قبل.

احمدی‌نژاد و روحانی به سبب تورم های سنگین با نرخ ارز، تنبیه شدند

فارس:‌پرسش صریح‌تر اینکه این نرخ ارز طبیعی است؟

ادیب: این نرخ ارز واکنشی نسبت به تورم بالاتر ایران نسبت به تورم جهانی است، احمدی‌نژاد و روحانی به سبب تورم های سنگین با نرخ ارز، تنبیه شدند.

فارس: دولت روحانی را در مدیریت بخش مسکن چگونه ارزیابی می‌کنید؟

ادیب: یک متر مربع واحد مسکونی در تهران درسال  2005  بالغ  بر ۶۵۹هزار تومان و اکنون ۵ میلیون و ۷۶۰ هزار تومان است یعنی ۷۷۴ درصد رشد کرده است اما اگر قیمت یک متر مربع واحد مسکونی معامله شده در تهران در سال ۲۰۰۵( ۱۳۸۴) با سال جاری ۱۳۹۷ مقایسه شود البته به دلار و تورم ۲۷.۵ درصدی جهانی از آن کسر شود قیمت مسکن ۲۳ درصد نیز کاهش یافته است

فارس: یعنی مسکن در تهران نسبت به ۱۳ سال قبل ارزان تر شده است؟

ادیب: نه ریالی ۷۷۴ درصد گران شده اما اگر اختلاف تورم داخلی و خارجی از آن کسر شود بله ۲۳ درصد ارزان شده است.       

فارس: بودجه دولت را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

ادیب: دولت در سال 1384  دربخش هزینه جاری با ۳۳ هزار میلیارد تومان اداره شده و در سال ۹۶ با ۲۲۵ هزار میلیارد تومان، اما اگر هزینه جاری دولت  به دلار تبدیل شود و از آن تورم جهانی کسر شود دولت در سال گذشته ۳۲ درصد نسبت به سال ۸۴ کمتر در بخش جاری هزینه کرده است یعنی دولت کوچک شده است دولت ۳۲ درصد کوچک شده است.

فارس: آقای ادیب در حال حاضر موضوع مهمی که وجود دارد بانک‌ها هستند، سود سپرده‌ها چه تأثیری بر افزایش نرخ ارز خواهد داشت؟

ادیب : سودی که بانک‌ها به  سپرده  پرداخت می‌کنند در همه دنیا سالانه حدود یک درصد است که البته بعدا بانک‌ها آنقدر هزینه می‌تراشند تا آن یک درصد را هم پس می‌گیرند ، سود سپرده کمی بالای صفر معقول است البته نه به این معنا که سود واقعی سپرده یک درصد در سال باشد ، در ایران هم کل سپرده های بخش دولتی و خصوصی نسبت به سال ۱۳۸۴ اگر به دلار محاسبه شود و تورم جهانی از آن کسر شود فقط در اسفند ۹۶ نسبت به مرداد ۸۴ بالغ بر ۸ درصد افزایش یافته است ، نیم درصد در سال نمیشود  البته صفر هم نیست.

روحانی نباید کشور را وارد بازی سود سپرده حداکثری می‌کرد

فارس: یعنی همه سودی که بانک‌ها به سپرده طی ۱۳ سال گذشته پرداخت شده با افزایش نرخ ارز پس گرفته شده است؟

ادیب : نه تنها تا کنون پس گرفته شده بلکه در آینده هم پس گرفته میشود ، روحانی نباید کشور را وارد بازی سود سپرده حداکثری می‌کرد ، سود سپرده حداکثری ، افزایش نرخ ارز حداکثری را به دنبال دارد.

فارس: پس سودهای بالای ۲۰ درصد که بانک‌ها به سپرده پرداخت می‌کنند چه می‌شود؟

ادیب:
بانک‌ها با یک دست می‌دهند و بعد با افزایش نرخ ارز پس گرفته می‌شود، رشد ۸ درصدی سپرده ها طی ۱۳ سال و البته به قیمت های ثابت خوب است.

فارس: حقوق بازنشستگان همواره از مطالبات آنها بوده تغییرات در این زمینه به چه شکل بوده است؟

ادیب: متوسط حقوق بازنشستگان از ۱۶۲ هزار تومان در ماه در سال ۹۴ به یک میلیون و ۷۵۰ هزار تومان افزایش یافته اما اگر حقوق به دلار تبدیل شود و تورم ۲۷.۵ درصدی جهانی از آن کسر شود حقوق بازنشسته های کشوری از ۱۸۰ دلار به ۱۹۸ دلار افزایش یافته که گواه حدود ۱۰ درصد افزایش است حقوق به قیمت ثابت طی ۱۳ سال ۱۰ درصد افزایش یافته و بقیه افزایش ها با تورم پس گرفته شده است.

فارس: وضعیت کارمندان دولت چه تغییری کرده است ؟

ادیب : متوسط دریافتی کارمند دولت در سال ۸۴ بالغ بر ۴۴۹ هزار تومان و در سال گذشته یک میلیون و ۹۵۰ هزار تومان بود؛ البته دریافتی کارمند از فیش حقوق کمتر است و دولت علاوه بر حقوق بابت کسورات بازنشستگی ، بیمه  و ... نیز مبالغی پرداخت می کند اما ۴۴۹ هزار تومان در سال ۸۴ نیز دریافتی کارمند است ؛ یعنی هر دو آمار از یک جنس است ، اگر این حقوق به دلار محاسبه شود و تورم جهانی از آن کسر شود دریافتی  هر کارمند از ۴۹۹ دلار به ۳۰۴ دلار  کاهش یافته که گواه ۵۶ درصد کاهش است ؛ البته هزینه ای که  یک کارمند برای دولت ایجاد می کند ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان است و این نیز نباید فراموش شود و در پرانتز این کاهش در دوران روحانی رخ داده و نه دوران احمدی نژاد در این مورد اگر دوره احمدی نژاد از دوره روحانی تفکیک شود همه   نوسان کاهشی  در دوران روحانی رخ داده است.

فارس: این کاهش را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

ادیب: هیچ کدام از آمارهای حیاتی کشور چنین کاهشی  نداشته است البته اینجا متوسط دریافتی در سال ۹۶ مبنا قرار گرفته و حقوق ها در سال ۹۷ افزایش داشته که ااینجا لحط نشده است  چون در همه داده های  آماری به آمار بانک مرکزی یا نهاد های مرتبط مثل سازمان بازنشستگی استناد شده و تخمینی عمل نشده است افزایش سال جاری باید اضافه و آمار اصلاح شود.   

دولت‌ها نباید اجازه داده می‌دادند این سان منابع آب‌های زیر زمینی مصرف شود   

فارس:آقای ادیب یکی از معضلات امروزموضوع آب است، این امر در بحث کشاورزی چقدر دخیل بوده؟

ادیب: ۸۰ درصد آب های زیرزمینی مصرف شده و این به کاهش تولیدات کشاورزی منجر شده است البته در این مورد همه دولت‌ها مقصر بوده اند نباید اجازه داده می شد اینسان منابع آبهای زیر زمینی مصرف شود

فارس: به بحث تجارت خارجی می‌رسیم، که موضوع واردات از جمله شاخصه‌ آن است.

ادیب: واردات در سال   ۸۴ بالغ بر ۳۹.۷ میلیارد دلار بود و در سال ۹۶ به ۵۴ میلیارد دلار افزایش یافت اما اگر تورم ۲۷.۵ درصدی جهانی از آن کسر شود واردات در سال ۹۶ حدود  ۳۹.۷ میلیارد دلار بوده که با سال ۸۴ مساوی است ؛ واردات تعییری نکرده است.

 

فارس: وضعیت تولید گاز چگونه بوده است ؟

ادیب: تحولی اساسی در این حوزه زخ داده است مصرف گاز از ۹۰ میلیارد متر مکعب در سال ۸۴ به ۱۷۰ میلیارد متر مکعب افزایش یافته که گواه ۸۳ درصد افزایش است ارزش حرارتی گاز مصرفی در سال ۹۶ بالغ بر ۲.۹ میلیون بشکه نفت خام در روز است ارزش گاز مصرفی معادل ۷۴ میلیارد دلار در سال است ،  این خیره کننده است؛ باید روی آن مانور داد این نکته مثبتی است. 

فارس: در موضوع نفت و میعانات به چه شکل بوده؟

ادیب: تولید نفت و میعانات از ۸۶ میلیارد دلار در سال ۸۴ به ۱۱۰ میلیارد دلار در سال گذشته افزایش یافته اما با کسر تورم ۲۷.۵ درصد تورم جهانی به قیمت های ثابت سال ۸۴ ارزش نفت خام و میعانات تولیدی ۸۰ میلیارد دلار است که گواه ۷ درصد کاهش است.

فارس: بخش دیگر صنایع هستند در این زمینه نیز توضیحاتی ارائه دهید؟

ادیب : تولید فولاد خام از ۹.۳ میلیون تن در سال ۸۴ به ۲۲ میلیون تن رسید که گواه ۱۳۴ درصد رشد است رشد خیره کننده است ، صادرات فولاد در سال ۹۶ بالغ بر ۹ میلیون تن بود که معادل تولید فولاد خام در سال ۸۴ است.

فارس: دربقیه رشته‌ها به چه صورت است؟

ادیب : صادرات پتروشیمی از ۲.۳ میلیارد دلار در سال ۸۴ به ۱۲ میلیارد دلار در سال ۹۶ افزایش یافت در این حوزه عملکرد دولت روحانی و احمدی نژاد تحسین برانگیز بوده است.

کاهش قدرت خرید کارمندان دولت عامل اصلی رکود در اقتصاد است

فارس: آقای ادیب اگر بخواهید جمع بندی دولت روحانی در حوزه اقتصاد را شرح دهید به چه شکل است؟

ادیب : پیشرفت در حوزه گاز ، پتروشیمی و فولاد قابل قبول و تحسین برانگیز بوده است ، کاهش قدرت خرید کارمندان دولت عامل اصلی رکود در اقتصاد است و به  شدت منفی ارزیابی می‌شود‌ ، افزایش حقوق بازنشستگان کشوری به میزان خالص ۱۰درصد مثبت است ، کاهش ۲۳ درصدی قیمت مسکن در جهت بهبود قدرت خرید اقشار ضعیف و متوسط مثبت ارزیابی میشود ، اصلاح نرخ ارز تقریبا معادل اختلاف تورم داخل و خارج ، در خصوص حمایت از تولید داخلی پدیده مثبتی است ، کاهش ۸۰ درصدی منابع آب های زیرزمینی ، کارنامه ناموفقی را ترسیم می کند.

ایران همه سامانه‌هایی که تحریم را خنثی می‌کرد در سه ماه گذشته سوزاند

فارس: به عنوان سؤال آخر سیاست های جدید ارزی را چگونه تفسیر می‌کنید؟

ادیب : من حس بدی  دارم ، ایران همه سامانه هایی که تحریم را خنثی می کرد در سه ماه گذشته صد در صد سوزاند ، ایران سیستمی داشت که هر نوع تحریم را بلااثر می کرد ، تجارت خارجی به وسیله صراف تسویه می شد و این به معنای بی اثر شدن تحریم بود ؛ اما طی سه ماه گذشته صراف ها از حوزه تسویه حساب تجارت خارجی حذف شدند و بلافاصله بعد از آن تحریم های آمریکا اعلام شد در عمل قبل از تحریم های جدید آمریکا ، ایران همه سیستم خنثی کننده تحریم ها را سوزاند ، این شیوه عمل حس خوبی ایجاد نمی کند ، قرار این نبود.

انتهای پیام/   

 

منابع خبر

اخبار مرتبط