سرمایه گذاران خارجی نمی آیند، حتی با فرش قرمز

رادیو فردا : با شدت گرفتن مجازات های اقتصادی علیه جمهوری اسلامی، اقتصاد ایران بیش از بیش از سرمایه گذاری های خارجی محروم خواهد شد. گفت و گوی اقتصادی امروز رادیو فردا به همین موضوع می پردازد.

رادیو فردا: همایشی زیر عنوان «فرصت های سرمایه گذاری خارجی در ایران» روز چهارشنبه با حضور رییس جمهوری اسلامی، چند تن از وزرا و شماری از نمایندگان شرکت های خارجی در تهران برگزار شد. پیش از پرداختن به آنچه در این سمینار گذشت، این پرسش مطرح می شود که اصولا ایران، از لحاظ سرمایه گذاری های خارجی در جهان، چه جایگاهی دارد؟

فریدون خاوند: بر پایه آخرین گزارش سازمان تجارت و توسعه ملل متحد (آنکتاد)، که آمار آن کم و بیش مورد تایید منابع اقتصادی جمهوری اسلامی هم هست، در سال ۲۰۱۰ میلادی از ۱۲۴۴ میلیارد دلار سرمایه گزاری مستقیم خارجی در جهان، سه میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار آن به ایران رسیده که البته نسبت به سال های پیش از آن بیشتر شده، ولی در مقایسه با کشور های هم منطقه ایران در سطح بسیار ضعیفی است.

عربستان سعودی، در همان سال گذشته میلادی، ۲۸ میلیارد دلار و ترکیه ۹ میلیارد دلار سرمایه خارجی جذب کرده و این نشان می دهد که ایران، به رغم برخورداری از فرصت های عظیم برای سرمایه گذاری خارجی، هنوز در موقعیتی حاشیه ای است.

انباشت سرمایه خارجی یا ارزش کل سرمایه گذاری های خارجی نیز، که طی سال های متمادی در ایران انجام گرفته، از ۲۸ میلیارد دلار بیشتر نیست، حال آنکه این شاخص در عربستان سعودی ۱۷۰ میلیارد و در ترکیه ۱۸۲ میلیارد دلار است.

در همایش روز چهارشنبه، مسوولان ارشد جمهوری اسلامی از اهمیت سرمایه گذاری های خارجی برای اقتصاد ایران صحبت کردند. آیا اصولا درباره نیاز ایران به سرمایه گذاری خارجی ارزیابی آماری وجود دارد؟

مسوولان ارشد جمهوری اسلامی در همایش دیروز گفتند که برای سرمایه گذاران خارجی فرش قرمز پهن خواهند کرد و یکی از آنها هم سرمایه گذار خارجی را هموطن توصیف کرد.

گویا برای حدود ۱۳۰۰ پروژه در بخش های گوناگون (نفت و گاز، صنعت، کشاوزی، حمل و نقل، گردشگری و غیره) به ارزش ۱۶۰ میلیارد دلار، مدیران ارشد جمهوری اسلامی در صدد جلب مشارکت خارجی ها هستند.

بهروز علیشیری، رییس کل سازمان سرمایه گذاری و کمک های اقتصادی و فنی ایران، چندی پیش گفته بود که کشورش در طول برنامه پنج ساله پنجم، که سال ۱۳۹۴ به پایان می رسد، به ۵۰۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری خارجی نیاز دارد. می دانیم که با وضعیت فعلی کشور، حتی جذب یک دهم این مبلغ هم به خواب و خیال شباهت دارد.

رستم قاسمی، وزیر نفت جمهوری اسلامی در همایش روز چهارشنبه گفت که اگر نفت و گاز را با هم در نظر بگیریم، ایران از لحاظ منابع انرژی فسیلی در دنیا مقام اول را دارد.

"رادیو فردا : با شدت گرفتن مجازات های اقتصادی علیه جمهوری اسلامی، اقتصاد ایران بیش از بیش از سرمایه گذاری های خارجی محروم خواهد شد"با این موقعیت، و با توجه به دیگر فرصت های بزرگ اقتصادی در ایران، چرا این کشور از لحاظ جذب سرمایه گذاری در یک وضعیت حاشیه ای قرار گرفته؟

جواب این پرسش در همایش دیگری داده شد که همان روز زیر عنوان «همایش سراسری اقتصاد ایران» در تهران برگزار شد.

یکی از سخنران های این همایش دوم، یحیی آل اسحق، رییس اتاق بازرگانی تهران، بود که گفت: «یا باید در نظام بین‌الملل هضم شویم یا خود را حذف کنیم؛ یا باید تعامل منطقی با دیگر کشورها را دنبال کنیم یا بگوییم هر چه بادا باد.»

اگر منطق اقای آل اسحق را ملاک قضاوت قرار دهیم، به نظر می رسد که دستگاه رهبری جمهوری اسلامی اصرار دارد راه دوم را را ادامه دهد و بگوید «هر چه باداباد.»

مساله بزرگ اقتصاد ایران یکی گزینش های نادرست در عرصه سیاست های داخلی است که سرمایه گذاری را حتی برای ایرانی ها دشوار کرده، تا چه رسد به خارجی ها.

و بعد هم، روابط بسیار تیره ای است که نظام تهران با جامعه بین المللی دارد. با توجه به مجازات های اقتصادی خارجی علیه جمهوری اسلامی، که به تازگی شدیدتر هم شده، چطور می توان سرمایه گذار خارجی را به ایران آورد، حتی با پهن کردن صدها فرش قرمز؟