مجلس باید نماینده اکثریت جامعه ما باشد/ حق الناس یعنی کسی نبیند که نامزد مطلوب او در عرصه نیست

سیدمحمد خاتمی: حق الناس یعنی کسی ببیند که نامزد مطلوب او در عرصه نیست
کلمه
نوروز - ۸ مهر ۱۳۹۴

سید محمد خاتمی در دیدار با جمعی از فرهنگیان و معلمان : ۱۳۹۴/۷/۸

سیدمحمد خاتمی با اظهار تاسف از فاجعه منا گفت: مطمئنا دولت عربستان سعودی باید پاسخگوی این رخداد باشد. امسال عید ما به عزا مبدل شد.

رییس دولت اصلاحات با اشاره به سخنان حضرت علی درباره ی حکومت مطلوب با تصریح اینکه از مهمترین حقوقی که خداوند بر بندگان خود فرض کرده است، دو حق مهم است؛ حق والی بر رعیت و حق رعیت بر والی، خاطرنشان کرد: از حکومت و نظام و مسؤولان می خواهیم زمینه ای فراهم کنند که واقعا نمایندگان مردم از همه سلیقه ها و گرایش ها انتخاب و وارد مجلس شوند.

به گفته ی سیدمحمد خاتمی اگر بخشی از جامعه احساس کند که نامزد مطلوب او در عرصه نیست و اجازه حضور به او داده نشده است، یعنی حق انتخاب از او گرفته شده است؛ حقی که به تعبیر رهبری حق الناس است.

خاتمی گفت: تلاش من این است که بین جریانات مختلف، همدلی، همسویی و اتحاد ایجاد شود و تفرقه ایجاد نشود و بیش از این کاری از دستم برنمی آید و بیش از این بنا ندارم کاری کنم.

وی به معلمان و فرهنگیان توصیه کرد که در عرصه فعال باشند زیرا معلمان به دلیل فراجناجی بودن می توانند بین خود انتخاب های خوبی داشته باشند.

به گزارش خاتمی مدیا، سیدمحمد خاتمی در دیدار فرهنگیان و معلمان بیان کرد: در روز ولادت امام علی بن محمد علیه السلام و در آستانه عید سعید غدیر قرار داریم، اما امسال عید ما به عزا مبدل شد و مطمئن هستم که قلب این بزرگواران و پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم آزرده است؛ فاجعه ای که در مکه مکرمه و منا رخ داد یکی از سهمگین ترین فاجعه هایی بود که با آن روبرو شدیم.

وی با اشاره به تعداد زیاد حاجیان جان باخته که صدها ایرانی در میان آنها بودند گفت: مطمئنا دولت عربستان سعودی باید پاسخگوی این رخداد باشد. بر اساس اصول مسلم حقوق بین الملل هر فردی که وارد کشوری می شود، مسؤولیت حفظ امنیت و سلامت او به عهده کشور میزبان و دولت آن کشور است و اگر حادثه ای رخ دهد که به جان و سلامت انسان ها لطمه وارد شود علت هر چه باشد، مسؤولیت آن با دولت میزبان است.

خاتمی با بیان اینکه حاجیان جان باخته برای انجام یک وظیفه بزرگ دینی به عربستان رفته بودند افزود: اینکه بیت الله الحرام و مکه مکرمه و مزار حضرت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم در عربستان است مسؤولیت بزرگتری را متوجه حکومت عربستان می کند.

وی با تاکید بر اینکه فاجعه منا مساله ای نیست که بتوان ساده از کنار آن گذشت اظهار کرد: مکه حرم امن خداست و خداوند این حرم را برای بندگانش امن قرار داده و اگر امنیت با این حوادث بهم بخورد نقض غرضی است که خداوند از اجتماع آن جمعیت داشته است.

خاتمی با یادآوری اینکه ممکن است حادثه ای رخ دهد اما نمی توان چنین اتفاقی را با این ابعاد به سادگی پذیرفت افزود: مسؤولیت لوازمی دارد که امیدوارم به لطف خداوند به آن عمل شود و سازوکاری اندیشیده شود که شاهد تکرار این فاجعه ها نباشیم.

وی به وضعیت سخت و غم‌بار خانواده‌هایی اشاره کرد که خود را برای برگزاری مراسم شکرگزاری بازگشت حاجیان خود آماده می کردند و حال با اجساد عزیزانشان مواجه می شوند.

خاتمی ابراز امیدواری کرد که خداوند منان بر دل بازماندگان محترم دست شفقت بگذارد و به آنها تسلی و صبر بدهد و به آنها که جان باختند علو درجات دهد که حتما همین طور است و کسی که مهاجر الی الله است و در حال لبیک گفتن است طبق بیان الهی وقع اجره علی الله است و انشاءالله خداوند به مجروحان و آسیب دیدگان شفا و سلامت عنایت کند و دولت ما را موفق بدارد که این بار سنگین را تحمل کند و این مساله به سامانی برسد و انشاءالله دولت عربستان سعودی نیز به وظایف و مسؤولیت های خود ملتزم باشد و عمل کند.

رئیس بنیاد باران یادآوری کرد: اگر این دو عید بزرگ پیش رو را تبریک نگفتم – به ویژه عید غدیر که عید بسیار بزرگی است- برای این است که دل مولا امیرالمومنین علیه السلام نیز آزرده است.

خاتمی در ادامه به مناسبت عید غدیر و به تناسب مسؤولیت آموزگاری و مربی‌گری به بیانات امیرالمومنین علیه‌السلام و نگاه ایشان به جامعه و حکومت مطلوب اشاره کرد و گفت: ما امروز از حکومت خوب صحبت می کنیم اما حکومت خوب چیست و چه مشخصاتی دارد؟ امیرالمومنین علیه السلام در جایی می فرماید از مهمترین حقوقی که خداوند بر بندگان خود فرض کرده است، دو حق مهم است؛ حق والی بر رعیت و حق رعیت بر والی.

وی افزود: رعیت و معادل‌های آن در زبان های مختلف بار معنایی خاصی دارد و در برابر آن سلطان قرار دارد و این واژه ها متعلق به دنیایی است که امروز بشر از آن عبور کرده است. سلطان کسی است که جایگاهی دارد که ربطی به انسانها و مردم ندارد و متکی به زور و امکانات است و اختیارات تام دارد و در برابر مردم مسؤولیتی ندارد و همه اختیار در دست اوست و رعیت هم انسانی است بی اختیار که فقط باید اطاعت کند از سلطان و نظام سلطانی است. ولی تعبیر امیرالمومنین از رعیت متفاوت است و اگر بخواهیم به زبان امروزی بیان کنیم امیرالمؤمنین گرچه عنوان رعیت را به کار می برد ولی معنایی از آن مراد می کند که معادل شهروند امروز است.

خاتمی گفت: امروز بشر با رشد خود به درجه ای رسیده که بداند انسان ها صاحب حق هستند و حکومت ها دارای حد هستند و بشر در طول تاریخ به این رسیده است و این مشیت الهی است و خداوند خواسته است بشر در مسیر رشد خود به این مرحله برسد و امیرالمومنین علیه السلام از چنین انسانی سخن می گوید که حق دارد.

"سید محمد خاتمی در دیدار با جمعی از فرهنگیان و معلمان : ۱۳۹۴/۷/۸ سیدمحمد خاتمی با اظهار تاسف از فاجعه منا گفت: مطمئنا دولت عربستان سعودی باید پاسخگوی این رخداد باشد"به تعبیر مولی علی علیه السلام برای رعیت بر حاکم حقی است و حاکم و حکومت در برابر او دارای مسؤولیت و حد است و این انسان حقوقی دارد که باید ادا شود؛ حکومت بی مهار نیست و همه اختیارات را ندارد.

خاتمی گفت: در جای دیگر مطلبی دارد در همین زمینه که با تعلیم و تربیت هم نسبتی دارد می فرماید: «إِنَّ لِی عَلَیْکُمْ حَقّاً وَ لَکُمْ عَلَیَّ حَقٌّ». (من بر شما حقی دارم و شما بر من حقی دارید). امام این جمله را در شرایطی می گوید که حاکم است و گرچه معصوم معصوم است و منصوب از طرف خدا است اما این حاکمیت را مبتنی بر رضایت مردم می داند و می گوید چون مردم خواستند روی کار آمده است. یکی از مقومات دموکراسی که دستاورد بزرگ بشری است، این است که حکومت برآمده از رای و رضایت مردم است.

وی افزود: امیرالمومنین علیه السلام در مقام حکومت است که می گوید من بر شما حقی دارم و شما بر من حقی دارید و در مورد حق مردم تکیه و بر سه امر تاکید می کند؛ فَأَمَّا حَقُّکُمْ عَلَیَّ وَ تَوْفِیرُ فَیْئِکُمْ عَلَیْکُمْ وَ تَعْلِیمُکُمْ کَیْلَا تَجْهَلُوا وَ تَأْدِیبُکُمْ کَیْمَا تُعَلِّمُوا؛ (حقی که شما به گردن من دارید غنایم را به تمامی، میان شما تقسیم کردن و زمینه برخورداری شرافتمندانه شما را از زندگی فراهم آوردن و تعلیم دادن شماست تا جاهل نمانید و تأدیب شماست تا بیاموزید.) یعنی کاری کنم که از زندگی آبرومند برخوردار شوید و کریمانه زندگی کنید و در زندگی تان رونق باشد و کارآفرینی و اشتغال، ایجاد و نیازهای مردم، تامین، و سلامت و رشد مردم، تضمین و خواست های مطلوب مردم تامین شود.

خاتمی به حق آموزش اشاره کرد و گفت: ایشان می فرماید حق شما بر من این است که شما را آموزش و تعلیم بدهم تا جاهل نمانید. صحبت از تربیت و تادیب کردن جامعه است که به فساد و صلاح خود آگاهی پیدا کند و در زندگی آن را رعایت کند در اینجا اخلاق بسیار مهم است.

حکومت در برابر اخلاق نیکوی جامعه و دانش و تعلیم و تربیت جامعه مسؤول است و طبیعی است باید نظام تعلیم و تربیتی وجود داشته باشد که بتواند آن حقی که مردم دارند و امام می خواهد، اجرایی کند.

وی با بیان اینکه امام در جای دیگر از آزادی بیان و گفتار و اندیشه سخن می گوید اظهار کرد: از اولویت های حکومت علوی تعلیم و تربیت با هدف رفع جهل از جامعه و آگاه کردن جامعه به صلاح و فساد خود و فراهم کردن زمینه برای رفع فساد و گسترش صلاح در زندگی است. امام در مقابل می فرماید وظیفه شماست که نصیحت کنید؛ نصیحت انتقاد توام با خیرخواهی است. اگر حکومت در جایی لغزشی دارد جامعه در برابر او بایستد و با نقد کردن و راهکار نشان دادن هم حق خود را بگیرد و هم از انحراف جلوگیری کند.

خاتمی با بیان اینکه امروز بشر به این نقطه رسیده که آزادی بیان و انتقاد کردن حق بشر است افزود: امام می گوید انتقاد حق حکومت است و این را وظیفه انسانها می داند که نقد کنند و در یک نظام اینچنینی است که انسان رشد می کند و زندگی خوب انسانها تامین می شود و رابطه مردم و حکومت مستحکم می شود و امنیت به دنبال آن خواهد آمدو وقتی مردم احساس کنند که آنها حاکمان را روی کار آورده اند و حکومت احساس مسؤولیت کند در برابر مردم و زمینه رشد مادی و معنوی جامعه فراهم شود، این جامعه امن و پیشرو خواهد بود.

وی اظهار امیدواری کرد که همه ما این معیارهای اساسی زندگی خوب، انسان، حکومت و جامعه خوب را درک کنیم و بتوانیم آن را در جامعه پیاده کنیم.

خاتمی با اشاره به پیدایش گرایش های واپس گرایِ خشونت گرایِ ضدانسانِ ضدآزادی و ضد پیشرفت به نام اسلام در منطقه گفت: وجه مشترکی با نگاه به آینده میان امت اسلامی وجود دارد و همه مذاهب امام علی را قبول دارند و ایشان بافضیلت ترین صحابی پیامبر شناخته می شود که لازم است به عنوان الگوی مسلمانان مطرح شود و علیرغم همه اختلافات مذهبی لازم است در کنار گفت وگوی تمدنها و فرهنگ ها و ادیان، گفت وگوی بین دینی و بین مذاهب داشته باشیم و با برادران اهل سنت بگوییم امیرالمومنین علیه السلام وجه مشترک ماست و منهای اختلافات مذهبی، رو به آینده داشته باشیم و وحدت ما در این باشد که این الگو را در متن جامعه خود پیاده کنیم.

وی با اشاره به نظر امام خمینی مبنی بر تشکیل اتحاد جماهیر اسلامی ابراز امیدواری کرد که در برابر جریان هایی که خشونت می کنند و سر می برند و زنان را به بردگی می کشند و خود را مسلمان می دانند شاهد استقرار جمهوری های اسلامی باشیم که مردم در آن صاحب حق هستند و حکومت ها برآمده از رای و نظر مردم است و حکومت ها در برابر مردم مسؤول هستند و رویکرد این جمهوری ها رشد علمی، اخلاقی، اقتصادی و پیشرفت و جامعه و ارتقاء قدرت مادی و معنوی ما در دنیا باشد.

خاتمی تاکید کرد که با وجه مشترک قرار دادن امام علی به آینده نگاه کنیم و در گذشته نمانیم و در کنار یکدیگر قرار بگیریم و برای عظمت اسلامی که پیامبر و امیرالمومنین می خواستند تلاش کنیم و آن اسلام را در عرصه عمل هم داشته باشیم.

رئیس بنیاد باران در بخش دیگری از سخنانش درباره انتخابات آتی بیان کرد: من دخالتی در انتخابات ندارم و نمی خواهم داشته باشم. مردم و جریانات سیاسی باید در انتخابات شرکت کنند و فعال باشند.

وی با تاکید بر اهمیت جایگاه مجلس و در راس امور بودن اظهار کرد: مجلس خود در برابر مردم مسؤول است، دیگر دستگاه ها در برابر مجلس مسؤول هستند و حق مردم بر جامعه را بیش از همه مجلس نمایندگی می کند به همین دلیل از حکومت و نظام و مسؤولان می خواهیم زمینه ای فراهم کنند که واقعا نمایندگان مردم از همه سلیقه ها و گرایش ها انتخاب و وارد مجلس شوند.

خاتمی گفت: اگر بخشی از جامعه احساس کند که نامزد مطلوب او در عرصه نیست و اجازه حضور به او داده نشده است، یعنی حق انتخاب از او گرفته شده است؛ حقی که به تعبیر رهبری حق الناس است.

وی یادآور شد: مجلس باید نماینده اکثریت جامعه ما باشد نه اینکه بخشی یا جریاناتی خاص از همه امکانات برخوردار باشند و جریاناتی از همه چیز محروم باشند. این مساله ایست که همه باید پافشاری کنند و بگویند و همه مسؤولان این اصل را رعایت کنند.

خاتمی بیان کرد: ما مجلس روشن بین خواستار استقلال، آزادی، پیشرفت و ایستاده در برابر توطئه ها و مشکلاتی که برای مملکت ایجاد می شود می خواهیم که این باید با حضور نمایندگان متخصص کاردان، و روشن شکل بگیرد.

"امام این جمله را در شرایطی می گوید که حاکم است و گرچه معصوم معصوم است و منصوب از طرف خدا است اما این حاکمیت را مبتنی بر رضایت مردم می داند و می گوید چون مردم خواستند روی کار آمده است"ما یک مجلس واقعا دارای تخصص بالا می خواهیم و این طور نباشد که در بخشی تراکم نیرو داشته باشیم و در بخش دیگر اصلا متخصص نداشته باشیم.

وی با یادآوری اینکه «الان دوره سهم خواهی نیست» گفت: اکثریت قریب به اتفاق مردم ایران اصلاح طلب به معنی واقعی کلمه هستند هر چند ممکن است عضو فلان گروه اصلاح طب نباشند، باید از بین آنها متخصصان متعهد و با شخصیت انتخاب شوند و اتحاد داشته باشند و متفرق نشوند.

خاتمی گفت: تلاش من این است که بین جریانات مختلف، همدلی، همسویی و اتحاد ایجاد شود و تفرقه ایجاد نشود و بیش از این کاری از دستم برنمی آید و بیش از این بنا ندارم کاری کنم.

وی با هشدار نسبت به اینکه بین اصلاح طلبان و اصولگرایان ممکن است جریان ها یا کسانی باشند که فرصت طلب باشند بیان کرد: کم به نام اصولگرایی به نظام، امام، رهبری و جمهوری اسلامی ضربه نزده اند و در بین اصلاح طلبان نیز کسانی بوده اند که کارشان مفید نبوده و دارای اشتباه بوده اند اما معتقدیم که اکثریت قاطع اصلاح طلبان و اصولگرایان دلسوز نظام هستند و باید همچنان که بین خودمان صحبت و تفاهم می کنیم با عقلای دیگر جریانات ولو با سلیقه متفاوت صحبت کنیم که این دست گروه های سیاسی است که ائتلاف صورت گیرد یا نگیرد. آنچه ترجیح من است شکل گرفتن یک رقابت سالم بین دو جریان اصیل کشور است و عقلای هر دو جریان با معیارهای عقلانی و منطقی بیایند و زمینه را فراهم کنند و نظام هم زمینه را فراهم کند و مردم بتوانند رای بدهند.

خاتمی گفت: مهم این است که جریانات فعال و متحد باشند و اصول و معیارهایی تعریف کنند که همه یک جهت داشته باشند و تفرقه نباشد و جریان های اصیل و ریشه دار در سیر دو جریان حضور داشته باشند و مجلسی داشته باشیم که در خدمت عظمت و پیشرفت و سربلندی کشور و تامین آرمان های بلندی باشد که امام و انقلاب داشتند و مردم می خواستند و برای آن فداکاری کردند.

وی به معلمان و فرهنگیان توصیه کرد که در عرصه فعال باشند زیرا معلمان به دلیل فراجناجی بودن می توانند بین خود انتخاب های خوبی داشته باشند.

خاتمی با بیان اینکه زنان حق بیشتری از آنچه تاکنون نصیبشان شده، دارند، فعالیت زنان را مهم دانست و به گروه ها و جریانات سیاسی توصیه کرد که به زنان و جوانان عرصه و مجال بیشتری دهند تا مجلسی شکل بگیرد که در همه زمینه ها متخصصان و اقشار مختلف حضور داشته باشند.

وی با تاکید بر اینکه باید مجلسی داشته باشیم که با شعارهای دولت همراه و همسو باشد، این را به معنای نقد نکردن دولت ندانست و گفت: دولت نباید تخریب شود و مجلس باید بداند که این دولت محترم با رویکرد و برنامه ها و شعارهایی روی کار آمده است که مردم آن را پسندیده اند و باید کمک شود تا شعارهایش اجرایی شود.

خاتمی در پایان ابراز امیدواری کرد که درعرصه داخلی و بین المللی روزهای بهتری داشته باشیم.

منابع خبر

اخبار مرتبط

دیگر اخبار این روز

خبرگزاری جمهوری اسلامی - ۸ مهر ۱۳۹۴
خبرنامه ملی ایرانیان - ۸ مهر ۱۳۹۴