نقش عوام در حادثه عاشورا/خواص دوره امام حسین(ع) به چند دسته تقسیم می‌شوند

نقش عوام در حادثه عاشورا/خواص دوره امام حسین(ع) به چند دسته تقسیم می‌شوند
خبرگزاری فارس
خبرگزاری فارس - ۲۳ آبان ۱۳۹۶

نقش عوام در حادثه عاشورا/خواص دوره امام حسین(ع) به چند دسته تقسیم می‌شوند

با توجه به مرجعیت خواص برای عوام، توجه به عملکرد و نوع تفکر این دو دسته در انعقاد و شکل‌گیری فرایندهای تاریخی، امری دارای اهمیت است؛ زیرا نوع عملکرد آنهاست که می‏‌تواند جامعه و حتی تاریخ را سعادتمند کند.

به گزارش خبرنگار آیین و اندیشه خبرگزاری فارس، ششمین فصلنامه علمی و تخصصی پاسخ از سوی عمومی مرکز مطالعات و پاسخ‌گویی به شبهات حوزه علمیه قم منتشر شد.
در این شماره فصلنامه مقالاتی با عناوین رهیافتی به منظومه فکری مقام معظم رهبری در حوزه پاسخ‌گویی به سؤالات و شبهات، بررسی و تحلیل نقش جریان‌های تأثیرگذار در پیداش حادثه عاشورا، بازشناسی عناصر حماسه عاشورا در حادثه عاشورا با تأکید بر نقش صفویه، واکاوی و تحلیل ریشه‌های تاریخی روزه روز عاشورا در منابع اسلامی، بحثی انتقادی درباره دیدگاه‌های روان‌شناختی الحادی در مسأله منشأ دین،‌ نگاهی تحلیلی به ادله‌ انتصاب امام علی(ع) به عنوان پیشوای سیاسی با تأکید بر واقعه غدیر خم و بررسی و نقد نظریه ناهمسازی وجود شرور با توحید فاعلی خداوند گنجانده شده است.

در بخشی از این فصلنامه با عنوان «بررسی و تحلیل نقش جریان‌های تأثیرگذار در پیداش حادثه عاشورا» می‌خوانیم:

-با یک نگاه جامعه‌‏شناختی نسبت به جوامع پیشین ملاحظه می‌شود که در طول تاریخ افراد هر جامعه‌‏ای در طول تاریخ، افرادش را در دو گروه خواص و عوام تقسیم شده است و در واقع، همین دو گروه هستند که منشأ تحولات تاریخی در دوره‌‏های مختلف بود‌ه‌‏اند؛ به‌گونه‌‏ای‌ که هر پدیده تاریخی، حاصل نوع عملکرد این دو گروه و تعامل آن‌هاست. اکنون با توجه به مرجعیت خواص برای عوام و تأثیرپذیری گروه پیرو از گروه پیشرو، توجه به عملکرد و نوع تفکر این دو دسته در انعقاد و شکل‌گیری فرایندهای تاریخی، امری دارای اهمیت است؛ زیرا نوع عملکرد آنهاست که می‏‌تواند جامعه و حتی تاریخ را سعادتمند کند و یا به تباهی و انهدام بکشد. عنصر اصلی در این امر، خواص هستند.

در یک تقسیم‌‏بندی می‏‌توان خواص دوره امام حسین(ع) را به چند دسته تقسیم کرد:

۱. برخی از اصحاب پیامبر(ص) از مهاجر و انصار که در قید حیات بودند مانند: جابر بن‌ عبدالله انصاری، ابن عباس، سهل‌ بن‌ ساعدی و انس‌ بن‌ مالک؛

۲.

"برخی از اصحاب پیامبر(ص) از مهاجر و انصار که در قید حیات بودند مانند: جابر بن‌ عبدالله انصاری، ابن عباس، سهل‌ بن‌ ساعدی و انس‌ بن‌ مالک؛2"بزرگان و خواص شیعه مانند: محمد حنفیه، مختار، سلیمان‌ بن‌ صرد خزاعی، هانی‌ بن‌ عروه، مسیب‌ بن‌ نجبه فزاری و ابراهیم اشتر؛

۳. شخصیت‌های با نفوذی مانند: عبدالله‌بن‌عمر و عبدالله‌بن‌زبیر؛

۴. متنفذان قبایل قحطانی در سرزمین عراق شامل بزرگان و رؤسای قبایل قحطانی مانند: شمر، محمد‌بن‌اشعث و عمروبن‌حریث؛

۵. کارگزاران بنی‏‌امیه از قبیل عمارة‌ بن‌ عقبة‌ بن‌ ولید و ابن‌ زیاد؛

اکنون با توجه به عملکرد خواص دوره امام حسین(ع) در قبال حادثه عاشورا، می‌‏توان آن‌ها را به دو گروه عمده تقسیم کرد:

الف: کسانی که از همکاری با امام(ع) به علل و دلایلی بازماندند و توفیق حضور در رکاب او را نیافتند؛

ب: کسانی که زمینه‌ساز حادثه عاشورا بودند و آتش جنگ را علیه امام(ع) دامن زدند.

وجود متنفذان و خواصی که کارشان جعل حدیث بود، یکی دیگر از عوامل پیدایش حادثه عاشورا به شمار می‏‌آید. آنان که به نفع دستگاه حکومتی اموی جعل حدیث می‏‌کردند، نه تنها قیام امام حسین(ع) را غیر مشروع جلوه می‏‌دادند و آن را خروج بر خلیفه مسلمانان قلمداد می‌‏کردند، بلکه عوام را نیز به دنبال خود کشیده، آنها را تحریک به جنگ علیه امام می‏‌کردند.

فضای سیاسی بیمار کوفه نیز چنین نغمه‌‏های شومی را پذیرا می‏‌شد و به همین علت بود که از عوام تا خواص، از رعیت تا اشراف و سران قبایل از جنگ با فرزند رسول خدا مضایقه نکردند.

نقش عوام در حادثه عاشورا به اجمال از دو منظر قابل ملاحظه است: نخست از حیث نظری و فکری؛ زیرا عوام حاضر در لشکر کفر از حیث اعتقادی پیرو خواص و بزرگان و سران خود بودند؛ دوم از حیث عملی، یعنی همه آن‌ها به پیروی از سران خود و به دستور آنان، زینت‌‏دهنده لشکر عمر سعد علیه امام(ع) بودند.

علاقه‌مندان برای تهیه این فصلنامه می‌توانند به اداره محصولات این مرکز واقع در قم خیابان شهداء کوچه ۳۷ پلاک ۱۶ مراجعه و یا از ساعت ۱۱ الی ۱۴ با شماره تلفن ۳۶۰۶۹۳۳۹۱ تماس حاصل کنند.

انتهای پیام/

منابع خبر

اخبار مرتبط