هوای آلوده تهران در وضعیت هشدار

فرهیختگان - ۱۳ آذر ۱۳۹۱

تعداد بازدیدها: ۳۸

فرهیختگان/آرش کاویان: پیشتر یعنی درست اوایل سال‌جاری زمانی که شکوفه تازه باز شده بود یک کارشناس ارشد محیط زیست به فرهیختگان گفت باید فکر نیمسال دوم را کرد؛ هوای تهران در نیمسال دوم به نسبت سال پیش آلوده‌تر خواهد شد.

این کارشناس تنها یکی از دلایل آلوده‌تر شدن هوا را اینورژن یا وارونگی هوا دانست. این در حالی است که وی در مورد سوخت غیر استاندار و خودروهای غیراستاندارد هشدارهایی را داد؛ هشدارهایی که بیشتر کارشناسان و البته دلسوزان می‌دهند اما کو گوش شنوا.
شاید اما این پرسش در ذهن جامعه این‌گونه پیش بیاید که چرا در نیمسال دوم شاهد آلودگی هوا می‌شویم. به‌عبارتی اینورژن یا وارونگی هوا چرا در فصل‌هایی پاییز و زمستان پیش می‌آید. باید اعتراف کرد وارونگی هوا در تمام سال است اما در نیمسال دوم به دلیل حاکم شدن فصل سرما وارونگی هوا بیشتر می‌شود.

"این در حالی است که وی در مورد سوخت غیر استاندار و خودروهای غیراستاندارد هشدارهایی را داد؛ هشدارهایی که بیشتر کارشناسان و البته دلسوزان می‌دهند اما کو گوش شنوا"در حالت عادی و از لحاظ فیزیکی، هوای گرم به سمت بالا و هوای سرد به دلیل سنگینی به سمت پایین حرکت می‌کند. در اوایل روز و هنگام طلوع خورشید لایه‌های سطحی زمین به دلیل برخورد اشعه‌های نور خورشید گرم‌تر از لایه‌های زیرین می‌شود و با شروع روز و آغاز فعالیت‌های انسانی و مصرف سوخت دمای سطح زمین زیاد می‌شود. این هوای گرم هنگام صعود و حرکت به سمت بالا یا هنگام جا‌به‌جایی به وسیله باد با لایه‌ای هم دما از هوا که توسط تابش خورشید در طبقات فوقانی جو تشکیل شده برخورد کرده و این مانع صعود و تبادل هوا می‌شود که نتیجه آن تشکیل یک سطح پوششی بالای شهر است که با گذشت زمان و افزایش فعالیت‌های انسانی و به دلیل حبس هوا در زیر این لایه مواد آلاینده تولید شده در سطح زمین باقی مانده و بالا نمی‌روند. هیچ‌کدام از آلاینده‌ها در به وجودآمدن چنین پدیده‌ای دخیل نیستند و فقط وضعیت جوی است که آن را به‌وجود می‌آورد. به عبارتی دمای هوای محیط در لایه تروپسفر معمولا با ارتفاع کاهش می‌یابد.

با وجود این گاهی اوقات درلایه مزبور درجه حرارت با ارتفاع، افزایش نشان می‌دهد که به این وضعیت اینورژن یا وارونگی دما گفته می‌شود.
حالا تهران دچار وارونگی هوا شده است و هرکس حرفی می‌زند؛ یکی می‌گوید مدارس را تعطیل کنیم، دیگری می‌گوید ادارات تهران را تعطیل کنیم، یکی دیگر اما پیدا می‌شود و می‌گوید که تعطیلی در کار نیست. اگرچه وارونگی هوا یک پدیده طبیعی است و منحصر به تهران نیست اما می‌شود به نوعی آن را مهار کرد. رعایت استاندارد سوخت و استانداردسازی خودروها از مهم‌ترین راهکارهایی مهار آلودگی در کلان‌شهرهاست که متاسفانه در این پیکار ما هنوز اندر خم یک کوچه‌ایم. تاسف بار‌تر از آن اینکه وقتی هوا به درجه‌ای از آلودگی می‌رسد که تابلوها رنگ هشدار به خود می‌گیرند تهران صدتا صاحب پیدا می‌کند؛ آدم‌هایی پیدا می‌شوند و نظریه‌هایی می‌دهند که به اصطلاح در دکان هیچ عطاری پیدا نمی‌شود!
رسول‌علی اشرفی‌پور، مدیرکل محیط زیست استان تهران با تاکید بر اینکه هیچ جلسه‌ای در خصوص آلودگی هوای تهران تشکیل نمی‌شود، می‌گوید هیچ‌گونه تعطیلی در دستورکار قرار ندارد و تمام مدارس، مهدهای کودک امروز (دوشنبه) باز هستند.

" شاید اما این پرسش در ذهن جامعه این‌گونه پیش بیاید که چرا در نیمسال دوم شاهد آلودگی هوا می‌شویم"این اظهارات در حالی بیان می‌شود که دکتر یوسف رشیدی، مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران از افزایش ۲۰ درصدی آلودگی هوای پایتخت خبر می‌دهد. حالا کارشناسان می‌گویند میانگین غلظت ذرات معلق کمتر از ۵/۲ میکرون، فراتر از حد مجاز بوده و شاخص کیفیت هوای تهران همچنان در شرایط «هشدار» است و انتظار این است که شاخص کیفیت هوای تهران همچنان در شرایط «هشدار» باقی بماند. اما محمدرضا محمودی، معاون عمرانی استانداری تهران اعتقاد دیگری دارد، او می‌گوید وضعیت کنونی آلودگی هوای تهران به‌گونه‌ای نیست که تهران تعطیل شود. معاون عمرانی استانداری تهران اما حرفی زد که اندکی شگفت‌انگیز است؛ او می‌گوید که تمامی اقدامات لازم را برای جلوگیری از رسیدن به مرحله اضطرار آلودگی هوا انجام دادیم. به‌هرحال چه بخواهیم چه نخواهیم هوا آلوده شده و این آلودگی به مرز هشدار رسیده است.

درست به همین دلیل اورژانس تهران شش دستگاه اتوبوس آمبولانس در میادین پر ازدحام شهر تهران به‌منظور مقابله با آلودگی هوا مستقر کرده است. مدیر روابط عمومی اورژانس تهران در همین خصوص می‌گوید ۳۰ نفر از پرسنل اورژانس تهران اعم از پزشک، پرستار و تکنسین فوریت‌های پزشکی از ساعت هشت صبح تا هشت شب خدمات اورژانسی و پزشکی رایگان را به شهروندان تهرانی ارائه خواهند کرد. در کنار همه این اقدام‌ها برخورد و توقیف ۷۰۰۰ خودرو و موتوسیکلت دودزا و آلاینده در دستور کار پلیس بوده است. همچنین فروش آرم‌های طرح ترافیک روزانه امروز (دوشنبه) و فردا (سه‌شنبه) در پایتخت متوقف شده است. همه این برنامه‌ها هر سال تکرار می‌شود اما هرگز کسی فکری به حال سرویس‌های فرسوده اداره‌ها و نهادهای دولتی نمی‌کند.

"باید اعتراف کرد وارونگی هوا در تمام سال است اما در نیمسال دوم به دلیل حاکم شدن فصل سرما وارونگی هوا بیشتر می‌شود"هرگز کسی برای از رده خارج کردن خودروهای فرسوده آن چنان که باید و شاید کاری انجام نمی‌دهد. هرگز کسی فکری برای مینی‌بوس‌های فرسوده که به عامل مهمی در آلوده کردن هوای تهران و کلان‌شهرهای دیگر تبدیل شده‌اند، نمی‌کند. کسی چه می‌داند شاید سال بعد سال آلوده‌تری داشته باشیم. تردیدی نیست اگر اقدام‌هایی عملی واقعی صورت نگیرد آلودگی هوای تهران بدتر هم بشود. به‌هرحال تا وضع این‌گونه است پیشنهاد می‌شود در زمان آلودگی هوا در فضای باز و پارک‌ها ورزش نکنید.

سالخوردگان، نوزادان، کودکان، زنان باردار و بیماران قلبی - تنفسی از سفرهای غیر ضروری درون‌شهری خودداری کنند. همچنین در این روزها بهتر است مصرف لبنیات به‌ویژه شیر را در برنامه غذایی خود بگنجا نید.

منابع خبر

اخبار مرتبط

دیگر اخبار این روز

جهان نیوز - ۱۳ آذر ۱۳۹۱