پایان مذاکرات ژنو در فضای مثبت؛ دور بعدی سه هفته دیگر

پایان مذاکرات ژنو در فضای مثبت؛ دور بعدی سه هفته دیگر
بی بی سی فارسی
بی بی سی فارسی - ۲۴ مهر ۱۳۹۲

دومین روز از مذاکرات هسته‌ای ایران و کشورهای ۱+۵ در ژنو، در فضای مثبت پایان گرفت. قرار شد دور بعدی مذاکرات، حدود سه هفته دیگر برگزار شود.

طرفین مذاکرات با لحن مثبت و در عین حال محتاطانه‌ای درباره مذاکرات صورت‌گرفته صحبت کرده‌اند.

مذاکرات بعدی قرار است روزهای ۷ و ۸ نوامبر، ۱۶ و ۱۷ آبان، برگزار شود.

کاترین اشتون، سخنگوی کاترین اشتون، رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا و نماینده کشورهای ۱+۵ در مذاکرات با ایران، گفته است در این مذاکرات دو روزه، "به طور بی‌سابقه‌ای بحث در مورد جزئیات انجام شده است."

خانم اشتون و محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، این مذاکرات را "اساسی و با نگاه به آینده" توصیف کرده‌اند.

این دو در پایان مذاکرات بیانیه مشترکی صادر کردند. انتشار چنین بیانیه مشترکی در زنجیره مذاکرات هسته‌ای ایران بی‌سابقه بوده است.

طبق این بیانیه، مذاکره‌کنندگان کشورهای ۱+۵ به‌دقت پیشنهاد ایران را بررسی می‌کنند.

کسری ناجی، خبرنگار اعزامی بی‌بی‌سی فارسی به ژنو، می‌گوید برای نخستین‌بار در سال‌های اخیر، دو طرف در شرایطی محل مذاکرات را ترک می‌کنند که احساس می‌کنند دست خالی نیستند.

جزئیات بیشتر را در صفحه پوشش لحظه به لحظه از این رویداد کلیک

بخوانید
.

'ملاقات کارشناسان پیش از نشست بعدی'

وزیر خارجه ایران که از کمردرد رنج می‌برد، روی صندلی چرخ‌دار آمد

شش کشور آمریکا، بریتانیا، چین، روسیه، فرانسه به علاوه آلمان در این مذاکرات دو روزه در سوئیس درباره آینده برنامه هسته‌ای ایران مذاکره کردند.

در بیانیه مشترک خانم اشتون و آقای ظریف آمده است: "شرکت‌کنندگان در مذاکرات همچنین موافقت کردند که کارشناسان تحریم و متخصصان علمی و هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵ پیش از نشست بعدی، ملاقات داشته باشند تا به موارد مورد اختلاف بپردازند و گام‌های عملی را طراحی کنند."

در کنفرانس خبری بعد از مذاکرات، محمد جواد ظریف گفت که امیدوار است گفت‌وگوها به "آغاز یک دور تازه از روابط" منجر شود و کمک کند "یک بحران غیرضروری" حل شود.

وزیر امور خارجه ایران که به خاطر کمردرد روی صندلی چرخ‌دار به محل کنفرانس خبری آمد، گفت مذاکره‌کنندگان کشورهای ۱+۵ به زمان نیاز دارند تا پیشنهاد ایران را بررسی کنند و به آن پاسخ دهند.

ایران پیش‌تر گفته بود پیشنهاد در نشست ژنو می‌تواند زمینه‌ساز پیشرفت قابل‌توجهی در این روند باشد.

خبرنگاران بی‌بی‌سی در ژنو از قول یکی از مقامات مذاکره‌کننده نقل کرده‌اند این که جزئیات پیشنهاد ایران همچنان محرمانه مانده، یک نشانه مثبت است.

به گفته این مقام ارشد که نامش ذکر نشده، مذاکرات واقعی در انظار عمومی صورت نمی‌گیرند.

جی کارنی، سخنگوی کاخ سفید، گفته است که ایران در این مذاکرات "به قدری جدیت و اهتمام نشان داده است که پیش‌تر ندیده بودیم".

با این حال واکنش روسیه محتاطانه‌تر بوده است.

سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه که نماینده مسکو در این مذاکرات بود، به خبرگزاری اینترفاکس گفته است: "دلیلی ندارد ذوق‌زده شویم. می‌شد کارها بهتر از این پیش برود."

ویلیام هیگ، وزیر امور خارجه بریتانیا، از این واقعیت استقبال کرد که "دیپلمات‌ها برای نخستین‌بار بحث‌هایی اساسی با ایران داشته‌اند".

آقای هیگ افزوده است: "ایران باید گام‌های ضروری نخست را در زمینه برنامه هسته‌ای بردارد و ما هم در مقابل آماده ایم اقدامات مناسب را بکنیم."

'گام آخر'

نمای هوایی از پایگاه فردو که از موارد مناقشه بین ایران و غرب است

دولت‌های غربی و اسرائیل درباره اهداف ایران از توسعه فنآوری هسته‌ای بدگمان بوده‌اند و در سال‌های اخیر تحریم‌های سنگینی علیه تهران وضع کرده‌اند تا برنامه هسته‌ای را متوقف کند.

ایران این اتهامات را رد می‌کند و می‌گوید برنامه هسته‌ای‌اش صلح‌آمیز و برای تولید برق یا استفاده پزشکی و تحقیقاتی است.

پیش‌تر عباس عراقچی، معاون وزیر امور خارجه ایران که در این مذاکرات شرکت داشت، گفته بود بازدیدهای سرزده از تاسیسات هسته‌ای ایران می‌تواند بخشی از "گام آخر" توافق هسته‌ای بین تهران و غرب باشد.

آقای عراقچی به رسانه‌های ایرانی همچنین گفته بود که کاهش سطح غنی‌سازی هم می‌تواند بخشی از گام آخر توافقات باشد.

رئیس تیم مذاکره‌‌کننده ایران، محمدجواد ظریف است ولی با توجه به این که وزیران خارجه کشورهای ۱+۵ در نشست نیستند، عمده مذاکرات را آقای عراقچی پیش می‌‌برد.

کشورهای ۱+۵ از ایران می‌‌خواهند گام‌‌های به‌‌خصوصی بر دارد تا نشان دهد هیچ‌‌گاه به توانایی تولید سلاح هسته‌‌ای دست نخواهد یافت.

در عوض، آنان وعده می‌‌دهند که بخشی از تحریم‌‌های بین‌‌المللی وضع‌‌شده در سال‌‌های اخیر را لغو کنند.

غرب از ایران خواسته است که غنی‌‌سازی اورانیوم و ذخیره‌‌کردن اورانیوم ۲۰ درصد غنی‌‌شده را متوقف کند.

رئیس قبلی مذاکرات هسته‌ای، سعید جلیلی، با فاصله عمده‌ای از آقای روحانی در انتخابات شکست خورد

آنها همچنین از تهران می‌‌خواهند که بخشی از ذخیره اورانیوم خود را به خارج از کشور بفرستد و تاسیسات فردو در نزدیکی شهر قم را تعطیل کند.

عمده غنی‌‌سازی با درصد بالا در این پایگاه صورت می‌‌گیرد.

از سال ۲۰۰۶، شورای امنیت سازمان ملل زنجیره‌‌ای از تحریم‌‌ها را علیه ایران وضع کرده است؛ از جمله مسدود کردن دارایی‌‌ها و محدودیت برای سفر مقامات ایرانی که دست‌‌اندرکار برنامه هسته‌‌ای هستند.

ایالات متحده و اتحادیه اروپا نیز جداگانه تحریم‌‌های بیشتری علیه تهران وضع کرده‌‌اند که بخش نفت و گاز و همچین‌‌طور امور بانکی کشور را هدف گرفته‌‌اند.

این تحریم‌‌ها اقتصاد ایران را به‌‌شدت تحت تاثیر گذاشته‌‌اند و ایران می‌‌خواهد که این تحریم‌‌ها رفع شوند.

نخستین دور با روحانی

این نخستین دور مذاکرات ایران و کشورهای ۱+۵ پس از انتخاب حسن روحانی به ریاست جمهوری بود.

آقای روحانی که نسبت به رئیس‌جمهوری قبلی ایران، محمود احمدی‌نژاد، میانه‌رو به نظر می‌رسد، در رقابت‌های انتخاباتی خرداد ۱۳۹۲ خورشیدی، خواستار بازشدن گره پرونده هسته‌ای ایران شده بود.

پیش از دولت جدید، سعید جلیلی، دبیر شورای‌عالی امنیت ملی و رئیس مذاکره‌کنندگان هسته‌ای ایران بود که او نیز از نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری بود ولی با فاصله عمده‌ای از آقای روحانی، در این انتخابات شکست خورد.

در جریان رقابت‌های انتخاباتی، حسن روحانی و برخی از نامزدهای دیگر از جمله علی‌اکبر ولایتی، از سیاست‌ها و رویکرد آقای جلیلی انتقاد کرده بودند.

منابع خبر

اخبار مرتبط