کوچک‌ترین قطعه سکه پس از حذف صفر

كوچك‌ترين قطع سكه پس از حذف صفر معادل 100 ريال فعلي
خبرگزاری فارس
تابناک - ۱۶ مرداد ۱۳۹۰

بانک مرکزی با بررسی آثار گرد شدن احتمالی قیمتها ناشی از اصلاح پول ملی بر تورم به ۲ سناریو اشاره می‌کند که در سناریوی نزدیک به واقع، کوچکترین قطع سکه پس از حذف صفر معادل ۱۰۰ ریال فعلی خواهد بود.به گزارش فارس، در گزارش بانک مرکزی در مورد بررسی آثار گرد شدن احتمالی قیمتها ناشی از اصلاح پول ملی بر تورم آمده است: با تصویب طرح حذف ۴ صفر از پول ملی در هیات محترم دولت، برخی افراد نگرانی‌هایی را از بابت احتمال افزایش تورم در اثر گرد کردن قیمتها پس از اجرای برنامه مذکور در جامعه، عنوان کرده‌اند.در این رابطه به این موضوع اشاره شده که با تقسیم قیمتها و مقادیر پولی بر ۱۰۰۰۰ و معرفی اضعاف پول با نسبت ۱ به ۱۰۰ نسبت به پول اصلی، رقم حاصل در پاره‌ای از موارد بیش از دو رقم اعشار را نشان خواهد داد که لازم است با استفاده از قاعده گرد کردن به دو رقم اعشار تقلیل یابد تا امکان تسویه مبادلات با اضعاف پول فراهم گردد.لذا این شبهه ایجاد شده که با گرد کردن قیمتها، شاخص تورم افزایش خواهد یافت.بانک مرکزی برای رفع نگرانی‌های به وجود آمده وظیفه خود میداند با اتکا به آمارهایی که از قیمت کالاها و خدمات در سبد مصرفی خانوار در اختیار دارد، موضوع را بررسی کرده و نتیجه را به اطلاع افکار عمومی برساند.گزارش حاضر به بررسی آثار گرد کردن قیمت ۳۵۹ قلم کالا و خدمت موجود در سبد مصرفی خانوارهای شهر تهران پس از اجرای طرح حذف ۴ صفر از پول ملی می‌پردازد. نتایج و تحلیلهای صورت گرفته براساس آمار تهران طبق شواهد موجود قابل تعمیم به کل جامعه می‌باشد. با این حال محاسبات در زمینه آمارهای کل کشور نیز در دست انجام می‌باشد که به محض آماده شدن، گزارش بر آن اساس بهنگام خواهد شد.** تغییرات شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی قبل و بعد از حذف صفر از پول ملیدر این گزارش طبق برآوردهای انجام شده توسط اداره آمار بانک مرکزی، نرخ رشد شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی (شاخص تورم) در شهر تهران پس از اجرای برنامه حذف صفر و گرد شدن قیمتها براساس آمارهای تیر ماه سال ۱۳۹۰ در دو حالت به شرح زیر بررسی شده است:** سناریوی نزدیک به واقع؛ کوچکترین قطع سکه پس از حذف صفر معادل ۱۰۰ ریال فعلیسناریوی اول وضعیتی را توصیف می‌کند که در آن پس از اجرای برنامه اصلاح پولی، سکه معادل ۱۰۰ ریال کنونی به عنوان کوچکترین قطع سکه به جریان درآمده و قیمت کالاها و خدماتی که سه رقم آخر آن از ۱۰۰ ریال فعلی کمتر باشد، به سمت بالا و معادل ۱۰۰ ریال گرد خواهد شد. البته متذکر می شود براساس مقرراتی که بانک مرکزی به اتکای قانون وضع خواهد کرد، ترتیبی می‌دهد که گرد کردن ارقام در کمترین حد ممکن اتفاق بیفتد.راهکارهای گوناگونی در این خصوص می تواند مد نظر قرار گیرد از جمله تجدید نظر در تعداد محتویات یک کالا که در قالب یک بسته قابل ارائه است. به عنوان مثال چنانچه قیمت یک عدد آدامس ۱۵۰ ریال باشد، برای پرهیز از گرد کردن قیمت ممکن است این الزام وضع شود که هر بسته آدامس حداقل حاوی دو عدد آدامس باشد تا نیازی به گرد کردن قیمت نباشد.گرد کردن رقم نهایی تراکمی به جای گرد کردن یکایک ارقام: به عنوان مثال چنانچه مالیات غیر مستقیم هر بطری نوشابه ۵۰ ریال باشد در حالی که کوچک ترین سکه رایج در نظام جدید پولی معادل ۱۰۰ ریال فعلی ارزش داشته باشد، ممکن است این الزام گذاشته شود که سرجمع تولیدات یک دوره زمانی معین ضرب در ۵۰ ریال شده و جمع تراکمی حاصل چنانچه مشمول اعشاری شد که برای آن سکه وجود ندارد،در آن صورت از قاعده گرد کردن اعداد استفاده شود.

"نتایج و تحلیلهای صورت گرفته براساس آمار تهران طبق شواهد موجود قابل تعمیم به کل جامعه می‌باشد"مشخصًا اگر تولید نوشابه یک کارخانه ۱۰۰۰۱ واحد به ازای یک هفته باشد و مالیات غیر مستقیم به ازای هر بطری نوشابه ۵۰ ریال باشد، این طور نیست که مالیات غیر مستقیم هر نوشابه به سمت ۱۰۰ ریال گرد شده و معادل یک میلیون و صد ریال مالیات اخذ شود بلکه رقم ۱۰۰۰۱ بطری در ۵۰ ریال ضرب شده و عدد ۵۰۰۰۵۰ ریال مالیات غیر مستقیم به سمتبالا گرد می‌شود.در موارد نادری که گرد کردن قیمت لازم می شود این طور نیست که همواره به سمت بالا باشد بلکه این الزام در مقررات می‌آید که قیمت منتهی به کمتر از ۵۰ ریال به سمت پایین و قیمت منتهی به ۵۰ ریال و بیشتر به سمت بالا گرد شود.موارد فوق از باب مثال مطرح شد و اقدامات کنترلی که می توان به کار گرفت منحصر به این موارد نیست. اما حتی اگر هیچ یک از این اقدامات کنترلی هم به کار گرفته نشود و فرض شود تمامی قیمتهایی که به کمتر از ۱۰۰ ریال ختم می‌شوند به سمت بالا گرد شوند، در آن صورت طبق جدول زیر مشاهده م یشود که شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی تغییر محسوسی نداشته و اصلاح پولی و گرد کردن قیمتها هیچ تاثیر معن یداری بر تورم نخواهد داشت. بنابراین، با این فروض، اقتصاد کشور شاهد رشد تورم ناشی از پدیده گرد کردن قیمتها پیرو اجرای برنامهحذف صفر نخواهد بود.** معرفی کوچکترین سکه پس از حذف صفر معادل ۱۰۰ ریال فعلیهما نطور که اشاره شد سناریوی واقع‌بینانه نیز تا حدی افراطی م یباشد. زیرا فرض کرده تمامی قیمتهایی که به ۱۰۰ ریال ختم می‌شوند به بالا گرد خواهند شد. در حالی که به طور معمول طبق آنچه در سایر کشورها اتفاق افتاده و در ایران نیز در دستور کار قرار دارد، دستورالعمل گرد کردن قیمتها به صورتی تنظیم خواهد شد که به عنوان مثال، براساس آن قیمتهای کمتر از ۵۰ ریال به پایین و معادل صفر در نظر گرفته شده و قیمتهای ختم به ۵۰ ریال و بالاتر به سمت بالا گرد می‌گردند.

لذا با توجه به اینکه در حد افراطی گرد کردن تاثیری بر رشد قیمتهانخواهد داشت، بنابراین نتایج در حالتهای واقع بینانه تر نیز مصداق خواهند داشت.** سناریوی بدبینانه؛ کوچک‌ترین قطع سکه پس از حذف صفر معادل ۵۰۰ ریال فعلیدر سناریوی دوم برآوردها در بدبینانه ترین شرایط و با این فرض صورت گرفته که پس از انجام برنامه اصلاح پولی سکه های معادل ۵۰۰ ریالی کنونی به عنوان کوچکترین قطع سکه ضرب شده و به جریان درآید که به ناچار ارقام براساس قیمت کالاهایی که به ۵۰۰ ریال فعلی ختم میشوند، به بالا گرد خواهند شد. در این صورت، تغییرات ۰/ ماهانه و تغییر نسبت به ماه مشابه سال قبل شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی در شهر تهران، هریک معادل ۱ درصد تغییر خواهد کرد که باز هم بسیار ناچیز است.** سناریوی دوم: معرفی کوچکترین سکه پس ازحذف صفر معادل ۵۰۰ ریال فعلیبنابراین مشاهده می‌شود که با حذف ۴ صفر از پول ملی، در حالت معمول که قطع سکه‌ها برای تسویه مبادلات مناسب بوده و قیمتها براساس ارقام منتهی به ۱۰۰ به بالا گرد می‌شوند، شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی (شاخص تورم) هیچ تغییر محسوسی نسبت به ماه قبل و ماه مشابه سال قبل نخواهد داشت. تنها در بدبینانه‌ترین حالت که کوچک‌ترین قطع سکه برای تسویه مبادلات خرد کافی نبوده و لذا قیمت کالاها و خدماتی که ۰ درصد می‌باشد. البته این حالت در / به ۵۰۰ ختم می‌شوند به بالا گرد می‌شوند، میزان تاثیر بسیار اندک و معادل ۱ عمل اتفاق نخواهد افتاد زیرا در برنامه حذف صفر، کوچک‌ترین قطع سکه معادل ۱۰۰ ریال کنونی در نظر گرفته خواهد شد.** نتیجههمانگونه که ملاحظه شد، نتایج نشان میدهد تاثیر گرد کردن ارقام به دلیل حذف ۴ صفر از پول ملی بر تورم بسیار ناچیز است. در واقع از آنجا که کوچک‌ترین قطع سکه معادل ۱۰۰ ریال کنونی خواهد بود، حتی در حالت افراطی گرد کردن نیز اثرگذاری بر تورم محسوس نخواهد بود.

"تنها در بدبینانه‌ترین حالت که کوچک‌ترین قطع سکه برای تسویه مبادلات خرد کافی نبوده و لذا قیمت کالاها و خدماتی که ۰ درصد می‌باشد"در این زمینه تنها در صورتی که کوچک‌ترین قطع سکه ۵۰۰ ریالی بوده و قیمتها براساس آخرین سه رقم ارقام بر مبنای ۵۰۰ ریال به بالا گرد شوند حداکثر اثری که بر افزایش قیمت کالاها و خدمات سبد مصرفی خانوار خواهد داشت فقط ۰.۱ درصد خواهد بود و بسیار ناچیز است.علاوه بر موارد فوق، هنگام تحلیل سبد کالاهایی که در محاسبه شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی مورد استفاده قرار میگیرد و تعداد آنها ۳۵۹ قلم کالا میباشد، موارد زیر قابل تامل است:• تعدادی از ۳۵۹ قلم کالاها و خدمات مورد پوشش مشمول قاعده گرد کردن میشوند.• با ارائه راه حلهایی از قبیل فروش برخی کالاها و خدمات به صورت بسته های چندتایی برای اقلامی، می توان از افزایش قیمتها بر اثر قاعده گرد کردن جلوگیری کرد.• برای برخی دیگر از کالاها و خدمات میتوان تمهیداتی در نظر گرفت که قاعده گرد کردن بر واحد کالا انجام نگیرد بلکه سرجمع هزینه را شامل شود. مانند:• سوخت اتومبیل (بنزین، گاز طبیعی و گازوئیل)• گاز مایع که به صورت عمده به فروش میرسد• آب، برق، گاز، خدمات تلفن و اینترنت• معاملات بورس• مالیات• نرخ ارزهمچنین قطع های اسکناس و سکه به گونه ای طراحی می شود که با ترکیب اسکناس و مسکوک عموم قیمتها قابل تسویه باشد تا نیاز به گرد کردن قیمت کالاها و خدمات به حداقل برسد. همینطور نهادهای نظارتی با کمک بانک مرکزی تدابیر خاصی از منظر تهیه دستورالعملهای ناظر بر گرد کردن ارقام و کنترل قیمتها به کار خواهند بست که از سوء استفادههای احتمالی برای بالا بردن قیمتها جلوگیری شود. علاوه بر تدوین دستورالعمل گرد کردن قیمتها، استفاده از برچسبهای قیمتی به هر دو نوع پول قدیم و جدید به طور موازی از جمله اقداماتثمربخشی است که امکان تطابق قیمتها را برای مصرفکنندگان فراهم آورده و احتمال افزایش قیمت با سوء استفاده از ناآگاهی خریداران را منتفی خواهد کرد. X Share Google Reader Stumble Upon Delicious Cloob Facebook Twitter Digg نظر شما.

منابع خبر

اخبار مرتبط