گفت و گوهای وزیر خارجه روسیه در تهران

مواضع متفاوت ایران در دیدار با وزیر خارجه روسیه
بی بی سی فارسی
اخبار روز - ۲۴ خرداد ۱۳۹۱

اعتماد - مسعود طالقانی: روز گذشته و یک هفته پس از ملاقات‌های سه‌جانبه روسای دولت‌های روسیه، چین و ایران یعنی ولادیمیر پوتین، یوجین تائو و محمود احمدی‌نژاد در حاشیه نشست سران پیمان شانگهای، آن طور که وزارت خارجه ایران اعلام کرد سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، برای انجام گفت‌وگو‌هایی در مورد «اوضاع خاورمیانه و شمال آفریقا، با تمرکز بر تحولات جاری در جهان عرب و سوریه» وارد تهران شد.
سفر آقای لاوروف به ایران اما قبل از این اعلام وزارت خارجه، با گمانه‌زنی‌هایی از سوی ناظران سیاسی همراه بود که جملگی به واقعیت پیوستند. این مرد روس به ایران آمده تا درباره دو چیز با مقامات ایرانی رایزنی کند؛ یکی بحران سوریه و دیگری برنامه هسته‌یی ایران و اجلاس مسکو که قرار است هفته آینده برگزار شود. دیروز همه رسانه‌ها به انتشار اخبار و تحلیل‌هایی مربوط به این سفر پرداختند. بولتن‌نیوز نوشت لاوروف مخالفت روسیه را با رها کردن اسد، و اینکه تا انتها از وی پشتیبانی خواهد کرد، به مقامات ایرانی ابلاغ خواهد کرد و در مقابل از آنها خواهد خواست از تلاش‌های کشورش برای برگزاری یک اجلاس بین‌المللی در مورد سوریه پشتیبانی کنند. علاوه برآن، پیشنهاد روسیه مورد بررسی قرار خواهد گرفت؛ پیشنهادی که قرار است در دیدار پوتین و اوباما برای خروج سوریه از بحران مطرح شود.

"سفر آقای لاوروف به ایران اما قبل از این اعلام وزارت خارجه، با گمانه‌زنی‌هایی از سوی ناظران سیاسی همراه بود که جملگی به واقعیت پیوستند"در همین حال یک منبع نزدیک به نهادهای تصمیم‌گیر در تهران به «السفیر» گفته است: سعید جلیلی دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران «در دیدار اخیرش از شهر سنت پترزبورگ از همتایان روسی‌اش خواسته است با هرگونه راه‌حل یمنی برای حل بحران سوریه، مخالفت ورزند.» این منبع توضیح داده که جلیلی از مسکو خواسته است «در مورد این موضوع بیشتر پافشاری کند؛ زیرا برخی مقامات مسوول روسی در مورد این موضوع سستی و سهل‌انگاری ازخود بروز می‌دهند.» به نظر می‌رسد سستی و سهل‌انگاری به زعم آقای جلیلی انتشار برخی اخبار در روسیه باشد که بر مبنای آنها گفته می‌شد روسیه با کنار گذاشتن بشار اسد از قدرت موافقت کرده است. پس بی‌تردید سفر آقای لاوروف به ایران بیش از هر چیز معطوف است به یافتن راهکارهایی عملی برای چگونگی مشارکت روسیه و ایران در حل بحران سوریه به نحوی که مشکلی برای تداوم قدرت بشار اسد در سوریه پیش نیاید زیرا هر دو کشور می‌دانند کنار رفتن اسد از قدرت در سوریه منفعتی در منطقه برای آنان نخواهد داشت.
محور دیگر گفت‌وگو‌ها، آن‌طور که گفته شده، بحث بر سر پرونده هسته‌یی ایران است و اجلاسی که قرار است تا یک هفته دیگر در مسکو برگزار شود. همزمان با سفر سرگئی لاوروف به تهران، وزارت امور خارجه روسیه ابراز امیدواری کرد «در نشست مسکو تمام طرف‌ها از جمله ایران حضور داشته باشند» و قصد دارد این مذاکرات سازنده باشد تا بتوان از آن به نتایج مثبت رسید و تحولی در روند رفع اختلافات ایجاد کرد. در بیانیه این وزارتخانه آمده است که در واقع انتظار نمی‌رود در نشست آتی در مسکو، تمام طرف‌های شرکت‌کننده، در مورد موضوع هسته‌یی ایران به توافق برسند، ولی با این وجود معتقد است «روند مذاکرات باید در دور بعدی مذاکرات نیز ادامه یابد.» در این بیانیه اضافه شده: «بخش مهمی از اهداف دیدار روز چهارشنبه لاوروف از تهران، به بررسی مقدمات دیدار آتی میان کاترین اشتون وزیر امور خارجه اتحادیه اروپا و سعید جلیلی با حضور مدیران سیاسی گروه «۱+۵» اختصاص خواهد یافت.»
غربی‌ها «گمان می‌کنند این تحریم ها ایران را در تنگنا قرار می‌دهد» در صورتی که ایران همواره گفته آن را جدی نمی‌گیرد. در این میان درباره جزییات توافقی که روسیه با امریکا کرده و بر اساس آن عمل می‌کند گفته می‌شود که توافق روسیه با امریکا بر این پایه قرار دارد که اسد کنار نرود و از او تا خروج از بحران پشتیبانی شود؛ توافقی که هنوز مقامات رسمی ایالات متحده آن را تایید نکرده‌اند زیرا مدت‌هاست مقامات بلندپایه این کشور سخن از لزوم برکناری آقای اسد می‌گویند.

در بحث‌های مقامات غربی درباره برنامه هسته‌یی ایران نیز تا آنجا که ذهن یاری می‌کند همواره خط و نشان کشیدن برای ایران بیش از هر چیز دیگر بوده است. ناگفته هم پیداست که غرب نمی‌خواهد ایران هسته‌یی را به رسمیت بشناسد و حتی ایران با قابلیت رسیدن به انرژی هسته‌یی را، اما روسیه و چین مثل غربی‌ها نمی‌اندیشند آنها همواره از اهرم ایران برای مواجهه خود با غرب استفاده کرده‌اند. حالا چرخ زمانه باعث شده ایران در محور بحران سوریه قرار بگیرد و مضاف بر پرونده هسته‌یی، این بار در مساله سوریه نیز میان روسیه و چین با غرب قرار بگیرد. آنچنان که چند روز پیش در گزارشی در همین صفحه تاکید شد، حالا دیگر دمشق برای غرب مانند سانتریفیوژهای ایران است و برای روسیه و چین مانند چند سال حمایت از این سانتریفیوژها. بدین ترتیب باید گفت حالا دیگر اجلاس مسکو در سایه بشار اسد و حیات سیاسی او قرار گرفته است.

سرگئی لاوروف دیروز با برخی مقامات ایرانی نظیر وزیر امور خارجه، علی‌اکبر صالحی، دیدار و گفت‌وگو کرد و پس از این دیدار، هماتایان ایرانی و روس در یک کنفرانس خبری شرکت کردند.

"این مرد روس به ایران آمده تا درباره دو چیز با مقامات ایرانی رایزنی کند؛ یکی بحران سوریه و دیگری برنامه هسته‌یی ایران و اجلاس مسکو که قرار است هفته آینده برگزار شود"وزیر امور خارجه ایران در این کنفرانس خبری ضمن دفاع از جهت‌گیری‌های هر دو طرف مذاکرات هسته‌یی، یعنی ایران و ۱+۵، گفت: جهت‌گیری هر دو طرف مذاکره ایران و ۱+۵ تاکنون صحیح بوده است، امیدواریم مذاکرات در مسکو هم در جهت سازنده پیش رود، البته موضوع پیچیده است و باید با صبر و حوصله و سعه صدر و تحمل با این موضوع برخورد کرد. به گزارش ایسنا، علی‌اکبر صالحی افزود: از آنجا که جهت این گفت‌وگوها درست است، ما به آینده و نتیجه آن هم خوشبین هستیم. گاهی این فرآیند کند خواهد شد و گاهی شتاب بیشتری می‌گیرد، اما در مجموع نسبت به نتیجه نهایی خوشبین هستیم. وی همچنین گفت: مواضع ایران و روسیه در قبال سوریه اشتراکات فراوانی دارد. وزیر امور خارجه روسیه نیز در اظهاراتش گفت: معتقدیم طرف ایرانی در مذاکرات با ۱+۵ برای یافتن راه‌حل‌هایی که منجر به پیشرفت در زمینه هسته‌یی شود، تلاش می‌کند.

لاوروف از قطعنامه‌های یکجانبه و فراتر از قطعنامه‌های سازمان ملل علیه ایران انتقاد کرد. وزیر خارجه روسیه گفت: مواضع ایران و روسیه در قبال بحران سوریه به هم نزدیک است.

کنفرانس بین‌المللی سوریه با مدیریت جمهوری اسلامی

وزارت امور خارجه روسیه درباره سفر «لاوروف» وزیر امور خارجه این کشور به ایران با صدور بیانیه‌یی اظهار امیدواری کرد که مذاکرات ایران و ۱+۵ پس از مسکو نیز ادامه یابد. به گزارش ایسنا، در بخش‌هایی از متن این بیانیه آمده است: مقامات روسیه با دقت رخدادهای منطقه را پیگیری می‌کنند، منطقه‌یی که در طول ده‌ها سال روابط دوستانه تنگاتنگ با آن برقرار می‌کردیم. روسیه خواهان آن است که اصلاحات و تحولات در کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا و همچنین اختلافات داخلی سیاسی همراه آن از طریق مسالمت‌آمیز، گفت‌وگوی ملی و در چارچوب قانون اساسی حل و فصل شوند. واکنش جامعه جهانی نسبت به فرآیندهای داخلی برخی از کشورهای خاورمیانه باید بسیار مسوولانه و متعادل باشد.

"علاوه برآن، پیشنهاد روسیه مورد بررسی قرار خواهد گرفت؛ پیشنهادی که قرار است در دیدار پوتین و اوباما برای خروج سوریه از بحران مطرح شود"اشاعه «مدل لیبی» بر سایر کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا که رخدادهای انقلابی آنها را فراگرفته است، جایز نیست. روسیه نقش وکیل برخی رژیم‌های خاورمیانه را ایفا نمی‌کند. ما خواهان پایبندی کامل به موازین و اصول حقوق بین‌الملل برای حفظ ثبات در منطقه و امنیت در کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا هستیم. مشکل سوریه در تهران با توجه به این ملاحظات اصولی مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت. مهم‌ترین هدف در حال حاضر مساعدت به اجرای طرح به‌تصویب‌رسیده «کوفی عنان» فرستاده ویژه سازمان ملل متحد و اتحادیه کشورهای عربی در شورای امنیت سازمان ملل متحد و رفع مشکلاتی است که مانع این امر می‌شوند.

در همین راستا در نظر است ابتکار روسیه برای برگزاری کنفرانس بین‌المللی سوریه به‌طور مفصل با مدیریت جمهوری اسلامی ایران مورد بررسی قرار گیرد. اعتقاد داریم که در شمار شرکت‌کنندگان در این کنفرانس، علاوه بر همسایگان سوریه و سایر کشورهایی که بر طرف سوری تاثیرگذار هستند، ایران نیز باید حضور داشته باشد. بدون مشارکت ایران در این کنفرانس، ظرفیت‌های تاثیرگذاری سازنده بین‌المللی بر سوریه به‌طور کامل مورد استفاده قرار نخواهند گرفت. بررسی مقدمات دیدار بعدی خانم «اشتون» نماینده عالی اتحادیه اروپا در امور سیاست‌های خارجی و امنیتی با آقای «جلیلی» دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران و همچنین مشارکت روسای سیاسی «گروه شش» میانجیگران بین‌المللی برنامه هسته‌یی ایران (انگلیس، آلمان، چین، روسیه، امریکا و فرانسه) که در روزهای ۱٨ و ۱۹ ژوئن سال جاری در مسکو برگزار خواهد شد، جایگاه قابل ملاحظه‌یی در هنگام گفت‌وگو در تهران خواهد داشت. همانطور که بارها خاطرنشان شده است، روسیه همواره خواهان جست‌وجوی حل مسائل مرتبط با برنامه هسته‌یی ایران منحصرا از طریق روش‌های سیاسی و دیپلماتیک با احترام به منافع شرکت‌کنندگان در مذاکرات بر مبنای اصول گام‌به‌گام و متقابل است.

"محور دیگر گفت‌وگو‌ها، آن‌طور که گفته شده، بحث بر سر پرونده هسته‌یی ایران است و اجلاسی که قرار است تا یک هفته دیگر در مسکو برگزار شود"پیشنهادهای مشخص «گروه شش» که در دور قبلی مذاکرات در بغداد در روزهای ۲٣ و ۲۴ ماه مه به طرف ایرانی ارجاع شدند، وجود دارند. این پیشنهادها دقیقا بر مبنای همین اصول بوده و شامل مطالباتی نسبت به تهران و گام‌های احتمالی «گروه شش» می‌شوند. انتظار داریم که در مسکو بررسی مشخص این پیشنهادها آغاز شود. امیدواریم که تمام هیات‌ها، از جمله هیات ایرانی با روحیه‌یی سازنده به پایتخت مسکو سفر کنند و گفت‌وگوی سازنده‌یی که برگزار خواهد شد امکان نتایج مثبت و پیشرفت در رفع اختلافات موجود و نزدیکی هرچه بیشتر مواضع را تامین کند. 

اگر عضو یکی از شبکه‌های زیر هستید می‌توانید این مطلب را به شبکه‌ی خود ارسال کنید:

منابع خبر

اخبار مرتبط