۲.۵میلیون شغل چقدر رشد اقتصادی می خواهد؟

برآوردها و محاسبات کارشناسان حاکی از این است که ایجاد ۲.۵میلیون شغل در سال جاری به رشد اقتصادی بی سابقه ای نیاز دارد.  ایلنا: یکی از مهم ترین شاخص های مرتبط با ایجاد شغل نرخ رشد اقتصادی است که وقتی افزایش این نرخ به تبعیت از افزایش تولید در کشور حاصل شود، بی شک می توان یکی از نتایج این پدیده را ایجاد شغل دانست. به گزارش خبرنگار ایلنا،آن زمان هم که وزیر کار و امور اجتماعی برای ارائه توضیحاتی درباره ایجاد یک میلیون و ۶۰۰ هزار شغل طی سال گذشته در مجلس حاضر شد انتقادات و گلایه هایی را شنید که حجم عمده آن ها به این برمی گشت که ایجاد این میزان شغل با رشد اقتصادی ۵/۱ درصدی که منابع بین المللی از جمله صندوق بین المللی پول برآورد کرده همخوانی ندارد. با وجود این انتقادات از سوی دولت هیچ مقامی تاکنون در این مورد اظهار نکرده بود تا اینکه رییس جمهوری روز دوشنبه هفته گذشته در دومین جشنواره ملی امتنان در سال ۹۰ اعلام کرد: «ایجاد ۲.۵ میلیون شغل از آنجایی که نیازمند سرمایه گذاری و ایجاد بنگاه های اقتصادی مختلف است لذا می تواند رشد اقتصادی را هم برای کشور به دنبال داشته باشد.» وی هرچند به این نرخ رشد اقتصادی اشاره ای نکرد اما همین سخنان هم مبین این است که دولت رابطه رشد اقتصادی و ایجاد شغل را پذیرفته که برای بررسی بیشتر آن می توان به یافته های کارشناسان اشاره کرد. حسن طایی، عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی در بررسی که از بازار کار ایران داشته به این نتیجه رسیده است: « اقتصاد ایران در طول سال های پس از جنگ یعنی از سال ۱۳۶۸ تا پایان سال ۱۳۸۶ که حساب های ملی کشور منتشر شده و در اختیار پژوهشگران قرار گرفته، از رشد متوسط نزدیک به شش درصد برخوردار بوده و توانسته است سطح اشتغال را از حدود ۱۱ میلیون فرصت شغلی در سال ۱۳۶۷ به حدود ۲۱ تا ۲۲ میلیون در سال ۱۳۸۶ برساند.

"برآوردها و محاسبات کارشناسان حاکی از این است که ایجاد ۲.۵میلیون شغل در سال جاری به رشد اقتصادی بی سابقه ای نیاز دارد"به عبارت دیگر با رشد ۷/۱ درصدی برنامه اول توسعه، رشد چهار درصدی برنامه دوم، رشد ۸/۵ درصدی برنامه سوم و رشد ۷/۶ درصدی سال های ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۶ و افزایش سطح تولید از ۱۸۰ هزار میلیارد ریال به ۴۹۹ هزار میلیارد ریال در سال های ۱۳۶۷ تا ۱۳۸۶ به قیمت سال ۱۳۷۶ اقتصاد ایران طی ۱۹ سال توانسته حدود ۱۰ تا ۱۱ میلیون فرصت شغلی جدید ایجاد کند.» این کارشناس اقتصادی پس از این فرمولی را مطرح می کند که مورد تایید کارشناسان دیگر نیز است. طبق گفته وی «کارشناسان بازار کار براساس حجم تولید و عملکرد اقتصادی دهه اخیر، این واقعیت تجربی را آشکار شده می دانند که اگر اقتصاد ایران در خط روندی خود یعنی رشد چهار تا پنج درصدی حرکت کند، احتمال این که به ازای هریک درصد رشد تولید ناخالص داخلی، ۱۰۰ هزار فرصت شغلی جدید ایجاد شود دور از انتظار نخواهد بود.» یک درصد رشد = ۱۰۰ هزار شغل "یک درصد رشد اقتصادی مساوی است با ۱۰۰ هزار شغل" فرمولی است که نه تنها مورد تایید کارشناسان اقتصادی دیگر است بلکه نمایندگان مجلس نیز با اتکا به همین محاسبه آمارهای اشتغال کشور را نمی پذیرند. داریوش قنبری، عضو فراکسیون کارگری مجلس با تاکید بر اینکه هر یک درصد رشد اقتصادی می تواند ۱۰۰ هزار شغل را در کشور ایجاد کند، می گوید: به همین دلیل آن صحبت آقای احمدی نژاد که گفته در امسال ۵/۲میلیون شغل ایجاد می شود به نظر من صحبت بی معنایی است. در سال جاری هم نرخ رشد اقتصادی یک تا ۵/۱ درصد مثل سال گذشته خواهد بود و میزان ایجاد شغل نیز در کشور ۱۵۰ هزار شغل خواهد بود. بنابراین اگر قرار باشد در کشور بیش از ۵/۲میلیون شغل ایجاد شود آن وقت باید نرخ رشد اقتصادی کشور ۲۵ درصد باشد که به هیچ وجه ما نمی توانیم این نرخ رشد اقتصادی را داشته باشیم.

علاوه بر وی ، از سوی کارشناسان نیز حسن سبحانی و فرشاد مومنی این فرمول را تایید می کنند. سبحانی، عضو هیات علمی دانشگاه تهران در این مورد می گوید: « بعضی دوستان یک مدلی را تخمین زدند که البته من از آن مدل اطلاعی ندارم اما اگر مثلا متغیرها و شرایط آن مدل همچنان حاکم باشد، آن موقع باید یک نرخ رشد ۲۵ درصدی حاصل شود که این اعداد، عددهای خیلی بالایی است. به نظر می آید ایجاد ۵/۲شغل واقع بینانه نباشد.» این کارشناس اقتصاد اعتقاد دارد که در شرایط عادی میانگین تا ۶۰۰ هزار و ۷۰۰ هزار شغل در سال شغل ایجاد می شود. فرشاد مومنی، عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی نیز در این مورد به قانون اوکان اشاره می کند و متذکر می شود: «در آنجا نشان داده شده که به قاعده هر یک فرصت شغلی جدیدی که ایجاد می شود، اثر این به صورت سه واحد افزایش در درآمد ملی باید منعکس شود. در آنجا به تفصیل توضیح داده شده که مسئله به چه شکلی است.

" ایلنا: یکی از مهم ترین شاخص های مرتبط با ایجاد شغل نرخ رشد اقتصادی است که وقتی افزایش این نرخ به تبعیت از افزایش تولید در کشور حاصل شود، بی شک می توان یکی از نتایج این پدیده را ایجاد شغل دانست"ضمن آن که مطالعه ارزشمند جناب دکتر حسن طایی نشان می دهد که طی نزدیک به ۵۰ سال اخیر به صورت یک قاعده رفتاری مشاهده شده در اقتصاد ایران، به ازاء هر یک درصد رشد اقتصادی، ۱۰۰ هزار فرصت شغلی ایجاد می شود. این یک ضابطه و معیار کاملا روشن برای ارزیابی میزان صحت ادعاهای مطرح شده است.» بنابراین با این برآوردها می توان به رشد اقتصادی ۲۵ درصدی برای ایجاد ۵/۲ میلیون شغل رسید که البته با همین مبنا ایجاد ۶/۱میلیون شغل در سال گذشته مورد ابهام قرار می گیرد که این میزان شغل نیاز به ۱۶ درصد رشد اقتصادی بوده است! پایان پیام گزارش از سید ابراهیم علیزاده