آغداشلو: امروز به هر کار سخیف می‌گویند هنر

آیدین آغداشلو در مراسم نقد و بررسی کتاب "زمینی و آسمانی" به شدت از سطحی‌نگری و ابتذال در هنر معاصر انتقاد کرد. به گزارش مهر، نشست تخصصی نقد و بررسی کتاب "زمینی و آسمانی" که با حضور آیدین آغداشلو، علی‌رضا هاشمی‌نژاد و جمعی از علاقه‌مندان به هنرهای تجسمی در آمفی تئاتر فرهنگسرای ارسباران برگزار شد. در ابتدای این نشست هاشمی‌نژاد هدف از تألیف این کتاب را کمبود منابع تخصصی در زمینه هنر خوشنویسی عنوان کرد و گفت: امروزه متاسفانه هنر خوشنویسی مغفول مانده و کسی به آن اعتنایی نمی‌کند ما در زمینه خوشنویسی با کمبود منابع تخصصی و علمی مواجه هستیم و تقریبا سالها کسی را نداشتیم که درباره خوشنویسی پژوهش و تحقیق کند. وی در ادامه از چگونگی انتشار این کتاب گفت: از سال‌ها پیش با اولین مقالات استاد آغداشلو درباره خوشنویسی آشنا شدم و همیشه آرزو داشتم که از تجربیات و دیدگاه‌های استاد در این زمینه استفاده ببرم و نظریات و دیدگاه‌های ایشان را در قالب کتابی منتشر کنم. هاشمی‌نژاد درباره موضوع این کتاب گفت: اساس این کتاب پی بردن به نظرات و تفکرات آغداشلو درباره خوشنویسی است و بحث بیشتر به کلیات و مباحث نظری می‌پردازد و کمتر به تاریخ خوشنویسی پرداخته شده و بیشتر سعی شده که به سوالاتی که اساسا یا پرسیده نشده یا بی جواب مانده پاسخ داده شود. وی با اشاره به استقبال زیاد از این کتاب گفت: با وجود تخصصی بودن کتاب ، این استقبال برای ما هم دور از انتظار بود به طوری که الان به چاپ دوم رسیده و نقدها و مقالات مثبتی زیادی در خصوص این کتاب در نشریات به چاپ رسیده است. در ادامه برنامه آغداشلو با بیان این که حضور در این جلسه بیشتر یک بهانه است برای اینکه کنار هم باشیم و یادمان باشد چیزی با اسم فرهنگ هنوز وجود دارد گفت: برای من شرکت در این نشست از این جهت حایز اهمیت است که درباره هنر خوشنویسی است، هنری که متأسفانه امروز در حال فراموشی است و اساسا بعضی‌ها بر روی اینکه آیا خوشنویسی هنر است یا نه بحث می‌کنند. آغداشلو در ادامه بیان کرد: در گذشته خوشنویسی متن هنر ایران و اسلام بود و هنر مقدسی برای ما به حساب می‌آمد. خوشنویسان به یمن نوشتن قرآن، به خود افتخار می‌کردند. در واقع خوشنویس در گذشته ناشر فرهنگ بود و خوشنویس با مباهات زیر تابلوی خوشنویسی نام خود را می‌نوشت در حالی که نقاشان چنین جرأت و جسارتی را نداشتند، چون اساسا خوشنویسی نه تنها هنر بود بلکه هنر مقدس و عرفانی ایرانیان به شمار می‌آمد ولی این جایگاه به تدریج و با صنعتی شدن کشور و ورود صنعت چاپ ارزش و جایگاه خود را از دست داد به طوری که امروز بعضی‌ها خوشنویسی را دیگر هنر نمی‌دانند. وی در ادامه با انتقاد از سطحی‌نگری و ابتذال در هنر معاصر، گفت: متأسفانه امروز به اسم پست مدرن و آوانگارد به هر کار سخیف و کم ارزشی می‌گویند هنر، و روز به روز دایره کسانی که به هنر و چارچوب زیباشناسی آن پایبندند تنگ‌تر می‌شود. در ادامه آغداشلو در پاسخ به سوال یکی از حاضران در خصوص اوج شکوفایی هنر خوشنویسی گفت: تاریخ خوشنویسی ایران بعد از میرعماد و شاگردانش به مدت یکصد سال در یک محاق فرو رفت تا اینکه در دوره قاجار و به خاطر اهمیت دادن دستگاه حکومتی به این هنر خوشنویسی به اوج شکوفایی و توفیق خود رسید. در پایان این نشست که دیروز 8 مرداد برگزار شد، آغداشلو در مورد پرسشی در خصوص موانع و مشکلات جهانی شدن هنر خوشنویسی عنوان کرد: آن بخش از هنر خوشنویسی که صرفا به معنا و مفهوم عرفانی این هنر توجه دارد شانسی برای جهانی شدن ندارد ولی آن بخشی که برگرفته از سنت‌ها و فرهنگ‌ها بومی و ملی و با توجه به زیباشناسی هنر صورت گرفته باشد قطعا جهانی خواهد شد. از نمونه‌های آن می‌توان به مکتب سقاخانه اشاره کرد که با توجه به فرهنگ‌های بومی و مذهبی ایران به دروازه‌های جهان راه پیدا کرد.