تلاش غربی‌ها برای محکومیت هسته‌ای ایران

دولت اوباما و هم‌پیمانان اروپایی‌اش در حال فشار بر آژانس بین المللی انرژی اتمی برای آشکارسازی مدارکی است که به اعتقاد آنان، تلاش ایران برای دستیابی به توانایی ساخت سلاح هسته‌ای را اثبات می کند. این فشار، بخشی از تلاش وسیع‌تر برای ایجاد شواهد اقناعی لازم جهت تحریم‌های بیشتر علیه ایران است. به گزارش سرویس بین الملل «فردا» به نقل از روزنامه "نیویورک تایمز" این درخواست موجب بروز مباحث داخلی در آژانس بر سر چگونگی مواجهه با ایران شده است. با وجود اینکه در سالهای اخیرایران همواره اعلام آمادگی در حل مسائل فیمابین کرده است،‌ اما همچنان ادعا می‌شود که برای پاسخ‌گویی به سئوالات در مورد اسناد و فایل‌های کامپیوتری که احتمال تلاش های ایران برای کسب سلاح هسته ای را می دهد، قصور شده است. ایران، این اسناد را که عمدتاً از سوی نهادهای اطلاعاتی اروپا، اسرائیل و آمریکا تهیه شده است را جعلی دانسته است. به گفته مقامات فعلی و سابق آژانس، این اسناد با دقت مطالعه شده و احتمال دارد که واقعی باشند. یکی از مقامات ارشد دولت اوباما که نمی‌خواست نامش فاش شود، هفته پیش گفت:" تلاش ما و هم‌پیمانان بر این است که مسائل مربوط به پرونده علنی شود." تلاش دولت آمریکا برای عمومی کردن بحث در مورد برنامه هسته‌ای ایران و تحریم‌های بیشتر، نشان دهند بدبینی فزاینده نسبت به تلاش‌ها برای مذاکره با سران ایران است. مقامات دولت آمریکا می‌گویند درحالی که تا قبل از انتخابات ارتباطاتی با مقامات ارشد ایران داشته‌اند، اما پس از انتخابات این تماس‌ها قطع شده است. در صورتی که مقامات آژانس بین المللی انرژی اتمی می‌گویند که محمد البرادعی، مدیرکل آژانس که روزهای آخرریاستش را می‌گذراند، در برابر افشای پرونده مقاومت کرده‌است. وی معتقد است که در آن صورت عملکرد آژانس جانبگرایانه به نفع غرب و در راستای اتخاذ آنچه که هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه آمریکا، «تحریم های خردکننده» خوانده‌است، خواهد بود. دکتر البرادعی که ایران را صاحب حق تولید محدود اورانیم تحت نظارت آزانس می داند،‌ این اسناد را فاقد وجاهت لازم برای محکوم کردن ایران می‌داند. تلاش دولت اوباما برای عمومی سازی پرونده در تقابل با دیدگاه رئیس جمهور بوش است. پس از افتضاح اطلاعاتی پیرامون عراق، مقامات دولت بوش گفتند که از اعتبار و اعتماد لازم برای آشکارسازی اسناد ادعایی خود علیه ایران برخوردار نیستند. بوش نیز در سال 2005 این امر را تائید کرده و خواستار بررسی بی سر و صدای این پرونده شده بود. علاوه بر این، نهادهای اطلاعاتی آمریکا از انتشار آنچه که حساس‌ترین کشفیات خود خوانده اند امتناع کردند؛ کشفیات ادعایی را اطلاعات لپ تاپ یک مهندس انرژی هسته ای ایران عنوان می‌کنند. برخی از آن اطلاعات از سوی بازرس کل آژانس در فوریه 2008 در جلسه خصوصی به اعضای آژانس اعلام شده بود. "اولی هاینونن"، تعدادی از اسناد، نقشه‌ها و ویدئو ها را که به گفته وی "تنها به ساخت سلاح اتمی می‌تواند مرتبط باشد" را نشان داد. خبراین جلسه به سرعت درز کرد و ایران این موارد را جعلی دانسته بود. اما چه قبل و چه بعد از جلسه توجیهی آقای هاینونن، ایران از دادن مجوز صحبت آژانس با فردی به نام محسن فخری زاده، داشمندی که به گفته غربی ها مسئول دو پروژه سری 110 و 111 می باشد، امتناع کرده است. طبق اسناد فوق، ادعا می‌کنند که ایران در حال تلاش برای طراحی و دستیابی به سلاح هسته‌ای است. دو سال پیش نهادهای اطلاعاتی آمریکا عنوان کرده بودند که این پروژه ها از اواخر سال 2003 متوقف شده اند. یک دیپلمات آگاه به مسائل آژانس می‌گوید که آمریکا، بریتانیا، فرانسه و آلمان در حال اعمال فشار به آژانس جهت افشای قسمت‌های اصلی مستندات فوق هستند. این مقام با بیان اینکه "فقط اسرائیل بدنبال این مساله نیست" از "تلاش‌های چندجانبه برای افزایش فشار علیه ایران" خبر داد. انتظار می‌رود که گزارش بعدی آژانس در مورد ایران روز پنجشنبه یا جمعه منتشر شود. یک مقام ارشد اروپایی عنوان کرده است که "بمب خبری‌ای" در گزارش نخواهد بود. اما انتظار می‌رود که برخی از تحلیل‌های آن مبتنی براطلاعات مربوط به لپ تاپ باشد. یک مقام ارشد اتمی که دست‌اندرکار تهیه این گزارش است،‌ از اختلاف نظر میان سطوح بالای آژانس در زمینه استفاده از متن شدیداللحن علیه فعالیت های ایران خبر داده‌است. اما گفته می شود که دکتر البرادعی کماکان محتاطانه عمل می کند و به نظر نمی‌رسد که مطالب تندی در گزارش آورده شود. ارزیابی پیشرفت ایران در عرصه هسته‌ای در چند سال اخیر سخت شده است و پس از وقایع انتخاباتی نیز پیچیده تر گردیده است. پس از آخرین بازدید دوره‌ای بازرسان آژانس از نطنز، عنوان شد که ایران حدود 7هزار سانتریفیوژ برای تولید اورانیوم نصب کرده است. تمامی اورانیوم ها از سطح غنی سازی پائین برخوردار بودند که برای تولید سلاح هسته ای مناسب نیستند. ایران بارها تاکید کرده است که این سوخت را برای نیروگاه هسته‌ای می‌خواهد.