اختلاف بر سر انتقال دارایی‌های مسدود شده لیبی به شورای ملی انتقالی

آفریقای جنوبی با پیشنهاد اعضای غربی شورای امنیت برای کمک به شورای انتقالی مخالف است در حالیکه مقاومت پراکنده نیروهای وفادار به معمر قذافی در برابر مخالفان ادامه دارد، تلاش‌هایی برای رفع اختلاف بین المللی بر سر آزادسازی اموال مسدود شده لیبی به جریان افتاده است. روز پنجشنبه، ۳ شهریور (۲۵ اوت)، گزارش شد که احتمال دارد اختلاف نظر بین اعضای شورای امنیت بر سر آزاد‌سازی بخشی از اموال مسدود شده حکومت لیبی و انتقال آن به شورای ملی انتقالی مانع از آن شود که این طرح به اتفاق آرا به تصویب شورای امنیت برسد. شورای امنیت سازمان ملل در ماه فوریه و مارس سال جاری در موضع‌گیری علیه سیاست حکومت لیبی در مقابله مسلحانه با تظاهرات اعتراضی مردم آن کشور، یک رشته تنبیه‌های بین المللی از جمله مسدود کردن اموال لیبی در تمامی کشورهای عضو سازمان را تصویب کرد. اگرچه رقم دقیقی از میزان این دارایی‌ها در دست نیست، اما گفته می‌شود که جمع آنها دست کم به بیش از یکصد و شصت میلیارد دلار شامل ذخایر بانک مرکزی و دارایی‌های صندوق حکومتی می‌رسد که با توجه به جمعیت این کشور، که کمتر از هفت میلیون تخمین زده شده، ثروت سرانه قابل توجهی است. روز چهارشنبه، اعضای شورای امنیت سازمان ملل برای هماهنگی دیدگاه های خود در قطعنامه پیشنهادی فرانسه شامل آزاد سازی یک و نیم میلیارد دلار از اموال مسدود شده حکومت لیبی برای استفاده شورای ملی انتقالی تشکیل جلسه دادند اما توافق نهایی در این زمینه به دست نیامد. کشورهای غربی انتظار داشتند این پیشنهاد در کمیته نظارت بر اجرای قطعنامه تصویب شود اما آفریقای جنوبی با آن به شدت مخالفت کرد . برخلاف کشورهای غربی، آفریقای جنوبی با تصویب چنین پیشنهادی مخالفت وززیده و منابع دیپلماتیک آمریکایی گفته اند که اگر این کشور نظر خود را تغییر ندهد، در جلسه روز پنجشنبه شورای امنیت، ایالات متحده خواستار رای گیری در این زمینه خواهد شد. آفریقای جنوبی عضو غیر دایم شورای امنیت است و از حق وتو برخوردار نیست و مخالفت آن کشور با تصویب این قطعنامه تاثیری در نتیجه رای گیری نخواهد داشت اما با جلوگیری از تصویب این سند "به اتفاق آرا" باعث کاستن از اعتبار آن در اذهان عمومی خواهد شد. محمود جبریل پس از دیدار با سارکوزی با نخست وزیر ایتالیا ملاقات می کند آفریقای جنوبی با حکومت معمر قذافی روابط نزدیکی داشت و پس از ورود نیروهای مخالف به طرابلس در اوایل این هفته، شایعاتی در مورد فرار سرهنگ قذافی و نزدیکان او به آفریقای جنوبی انتشار یافت که دولت این کشور به شدت آن را تکذیب کرد. در عین حال، نماینده آفریقای جنوبی در سازمان ملل گفته است که دولت متبوع او مخالفتی با کمک های بشردوستانه به مردم لیبی ندارد اما افزوده است که قراردادن اموال حکومت لیبی در اختیار شورای ملی مقاومت به منزله شناسایی رسمی این شورا به عنوان دولت قانونی لیبی و "اقدامی شتابزده و پیش‌رس" است. آفریقای جنوبی در عین حال گفته است که اگر قطعنامه به نحوی تدوین شود که در آن، شورای امنیت تاکید ورزد که در حال حاضر، نه حکومت معمر قذافی و نه شورای ملی انتقالی را به رسمیت نمی شناسد، دولت او چنین قطعنامه ای را صرفا به عنوان اقدامی بشردوستانه قابل قبول می داند. استدلال آفریقای جنوبی این است که اقدام شورای امنیت در انتقال اموال حکومتی لیبی به شورای ملی انتقالی به منزله شناسایی رسمی این شورا به عنوان نهاد برخوردار از حق حاکمیت در لیبی است در حالیکه حکومت به رهبری سرهنگ قذافی سقوط خود را نپذیرفته و از نظر آفریقای جنوبی، شورای ملی مقاومت هم شرایط لازم حقوقی لازم برای اعمال حاکمیت ملی را احراز نکرده است. همزمان، تلاش شورای ملی انتقالی برای کسب موافقت کشورهای دیگر با دسترسی آن به اموال مسدود شده لیبی ادامه دارد و قرار است محمود جبریل، عضو ارشد شورا که روز گذشته در پاریس با رئیس جمهوری فرانسه ملاقات کرده بود، روز پنجشنبه با نخست وزیر ایتالیا دیدار کند. ادامه درگیری در لیبی اگرچه شمار قابل توجهی از کشورهای جهان، از جمله ایران، از ورود نیروهای مخالف حکومت لیبی به پایتخت این کشور ابراز خرسندی کرده اند، اما تا کنون تنها چهل و پنج کشور از بیش از یکصد و نود کشور عضو سازمان ملل شورای ملی انتقالی را به عنوان نهاد حاکم و یا نماینده مشروع مردم لیبی به رسمیت شناخته اند که اکثرا کشورهای غربی هستند. اکثر کشورهای آفریقایی از کمکهای سخاوتمندانه قذافی برخوردار بوده اند از میان کشورهای آفریقایی، شامل کشورهای عرب این قاره، تنها نه کشور به شناسایی این شورا مبادرت کرده اند در حالیکه شمار دیگری از دولت های این قاره، که طی سال های گذشته از کمک های سخاوتمندانه لیبی برخوردار شده اند، تمایل چندانی به این موضوع نشان نداده اند. در داخل لیبی نیز، نیروهای وابسته به شورای ملی انتقالی که قرار بود تا پایان هفته جاری زمینه تشکیل دولت جدید را در طرابلس، پایتخت، فراهم آورند، ظاهرا هنوز نتوانسته اند پایتخت را به طور کامل از نیروهای طرفدار حکومت معمر قذافی پاکسازی کنند و درگیری های پراکنده بین دو طرف ادامه داشته است. از بامداد پنجشنبه، گروه هایی از نفرات با تجربه تر نیروهای مخالف از نقاط مختلف لیبی برای کمک به تصرف کامل طرابلس به تدریج وارد این شهر شده اند. از جمله گروه های اعزامی به پایتخت کسانی هستند که در ماه های اخیر برای تصرف شهر مصراته با نیروهای دولتی درگیر بودند و با شیوه های جنگی آنها، از جمله استفاده از تک تیراندازان و آتشباری به سوی مناطق شهری برای جلوگیری از نفوذ طرف مقابل آشنایی دارند. بخش دیگری از ماموریت نفرات اعزامی به پایتخت، تلاش برای یافتن معمر قذافی است تا به این ترتیب، امید به بازگشت به قدرت از طریق مقاومت مسلحانه و ادامه جنگ داخلی را از طرفداران او سلب و آنان را به تسلیم وادار سازند. مخالفان برای پاکسازی طرابلس به اعزام نفرات و تجهیزات به این شهر مبادرت کرده اند در هفته های اخیر، معمر قذافی در انظار عمومی دیده نشده اما طی روزهای اخیر، چند نوار صوتی حاوی پیام های او خطاب به طرفدارانش پخش شده که از آنان خواسته است مخالفان مسلح را از پایتخت بیرون برانند. در مورد محل اختفای سرهنگ قذافی اطلاعی انتشار نیافته اما او در یکی از پیام هایش که روز چهارشنبه پخش شد، مدعی شد که به طور ناشناس در نقاط مختلف طرابلس گردش کرده و شرایط را عادی یافته است اما خواستار جنگ مسلحانه مردم در حمایت از خود شد. برخی گزارش ها از ادامه مقاومت نیروهای وفادار به معمر قذافی در نقاط دیگر لیبی نیز حکایت دارد. از جمله، شامگاه چهارشنبه گزارش شد که نیروهای مخالف در مسیر حرکت به سوی شهر سرت، زادگاه سرهنگ قذافی، با گروهی از افراد مسلح درگیر شدند و به دلیل آتشباری طرف مقابل، نتوانستند به پیشروی خود ادامه دهند. از درگیری های پراکنده و آتشباری نیروهای طرفدار قذافی در برخی شهرک های نزدیک طرابلس هم گزارش هایی مخابره شده که ممکن است نشانه حرکت آنان برای سازماندهی مجدد به منظور اجرای عملیات متمرکز تری علیه نیروهای مخالف در طرابلس باشد. همزمان، گزارش های رسیده از طرابلس حاکی ازآن است که مراکز درمانی این شهر به دلیل کثرت تعداد زخمی های درگیری های اخیر با کمبود امکانات از جمله دارو و تجهیزات درمانی مواجه هستند و به کمک نیاز دارند.