دستاوردهای جانبی اجلاس تهران

سخنگو و معاون وزیر خارجه در برنامه‌هاي جداگانه‌اي در صدا و سیما به تشریح دستاوردهای اصلی و جانبی اجلاس شانزدهم کشورهای عضو جنبش عدم تعهد پرداختند. از مهم‌ترین این دستاوردها به روایت مهمانپرست و امیرعبداللهیان مي‌توان به تشکیل یک گروه دوستان برای حل مشکل سوریه و نیز صدور بیانیه‌هايي درباره مبارزان و زندانیان فلسطینی و البته قول آزادی گروگان‌هاي ایرانی در لیبی در سریع‌ترین زمان ممکن اشاره کرد.

به نوشته دنیای اقتصاد احتمال بازدید برخی از مقامات حاضر در اجلاس تهران از برخی تاسیسات هسته‌اي هم موضوع دیگری بود که مهمانپرست به آن اشاره کرد و گفت که درخواستی برای بازدید از این مراکز به دست ایران نرسیده است. این البته در حالی بود که وزیر امور خارجه طی روزهای برگزاری اجلاس در واکنش به خبرهای احتمال بازدید از سایت‌هاي هسته‌اي از اعلام آمادگی کشورمان در این باره خبر داده بود. با این حال نه محمد مرسی، رییس جمهور مصر از نیروگاه بوشهر بازدید کرد و نه بان کی مون از تاسیسات هسته‌اي نطنز. اگرچه دو مقام وزارت خارجه نفس حضور دبیرکل سازمان ملل و نیز سفر اولین رییس‌جمهور مصر بعد از دوران مبارک را از جمله نکات مثبت برگزاری این اجلاس در تهران برشمردند. البته آنها به موضوع اختلاف دیدگاه ایران با مصر و برخی دیگر از کشورهای عضو جنبش عدم تعهد درباره بحران سوریه دارند نیز پرداختند. مهمانپرست این اختلاف دیدگاه را طبیعی قلمداد کرده و تاکید کرد که نمی‌توان انتظار داشت همه اعضای جنبش درباره همه موضوعات به‌صورت یکسان نگاه کنند. به اعتقاد امیرعبداللهیان هم برخی با هجمه رسانه‌اي بنا داشتند تا موضوع سوریه را مهم‌تر از فلسطین قلمداد کنند.

این دو مقام حضور محمود عباس، رییس تشکیلات خودگردان فلسطین در اجلاس را هم قابل توجه دانسته و به گفته امیرعبداللهیان دیدگاه‌هاي عباس در حال نزدیکی به اسماعیل هنیه رییس جنبش حماس است. با این حال موضوع سوریه نیز از دیگر موارد بحث در حاشیه‌هاي اجلاس بوده است و به گفته مهمانپرست حتی در سند مشترک بندهایی درباره سوریه مطرح شد که همه با آنها موافق بودند و مصر نیز جزو این کشورها بود. جدای از موضوع اختلاف مصر و ایران درباره سوریه اما امیرعبداللهیان از تشکیل گروه دوستان ريیس عدم تعهد برای حل بحران سوریه خبر داده است.

گروه دوستان یا تروئیکای نم را ایران و مصر و ونزوئلا تشکیل مي‌دهند. این پیشنهادی بود که خبر آن در حاشیه نشست‌هاي اجلاس منتشر شد و البته گفته مي‌شد عراق هم جزو این گروه است که اکنون ظاهرا از این لیست حذف شده است.

تشکیل این گروه دوستان در جنبش نم در حالی است که مصر هم در اجلاس اضطراری مکه پیشنهاد داده بود تا گروه تماسی متشکل از ترکیه، مصر، ایران و عربستان ایجاد شود. پیشنهادی که از آن استقبال هم شد و البته مرسی هم در سخنرانی خود در روز افتتاحیه اجلاس تهران باز به آن اشاره کرد . با این وصف به نظر مي‌رسد که ایران در تلاش‌هاي دیپلماتیک خود برای حل بحران سوریه در نظر داشته تا گروهی را تشکیل دهد که عربستان عضو آن نباشد. با این حال مقامات سوری در تهران از هر دو پیشنهاد -به ویژه پیشنهاد ایران- استقبال کردند. تا به اینجا هم فعلا پیشنهاد مصر صرفا در حد پیشنهاد باقی مانده است و این تروئیکای نم است که به گفته امیرعبداللهیان تشکیل شده و در آن ونزوئلا به عنوان یک هم پیمان نزدیک ایران نیز عضویت دارد.

تشکیل گروه دوستان نم درباره سوریه

در همین راستا معاون وزیر امور خارجه حسین امیر عبداللهیان در گفت‌وگو با برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری شنبه شب شبکه دو سیما با اشاره به حمایت ایران از راهکار سیاسی و مسالمت‌آمیز برای حل بحران سوریه گفت: اقدام مهمی که در این باره در اجلاس «نم» صورت گرفت تشکیل گروه دوستان ريیس یا تروئیکای «نم» با حضور نمایندگان (ایران، مصر و ونزوئلا) برای حل بحران سوریه است.

به گزارش خبرگزاری مهر، وی با بیان این سوال که چرا مرسی در این شرایط و پس از انتخابات مصر به آمریکا نرفت و به تهران آمد؟ افزود: بسیاری از نظرات مرسی با ایران مطابق است و تنها در برخی موارد چون سوریه وی نظرات متفاوتی دارد که اگر اطلاعات مرسی درباره سوریه بیشتر بود ایشان دیدگاه‌های خود را تغییر مي‌داد. امیرعبداللهیان افزود: ایران از طرح آقای مرسی و نیز طرح 6 ماده‌اي کوفی عنان نیز استقبال مي‌کند و کشور ما به دنبال آرامش و ثبات، احقاق حقوق مردم و اصلاح امور در سوریه است.

وی با اشاره به هجمه گسترده بین‌المللی و رسانه‌اي برای صدمه زدن به مقاومت و فلسطین در اجلاس و اینکه مساله سوریه مهم‌تر از فلسطین در اجلاس «نم» نمایان شود، گفت: همه مي‌دانند هلال مقاومتی به مصر، تونس و لیبی گسترش یافت و جایگاه مقاومت و فلسطین پیشرفت کرده و رژیم صهیونیستی منزوی شده است.

امیر عبداللهیان حضور محمود عباس در تهران را مهم خواند و افزود: نظرات ابومازن به جایی رسیده که فهمیده است رژیم صهیونیستی دیگر هیچ فایده‌اي برای او ندارد و در رایزنی‌هايي که با محمود عباس داشتیم، دیدیم که دیدگاه‌هاي وی نیز بسیار به عقاید اسماعیل هنیه نزدیک شده است. وی تاکید کرد: این بهترین فرصت برای حل مشکلات فلسطینیان و برگزاری یک انتخابات دموکراتیک بین ساکنان اصلی فلسطین نه ساکنان جعلی آن است.

اختلاف دیدگاه ایران و مصر طبیعی است

همچنین رامین مهمانپرست سخنگوی وزارت امور خارجه هم در برنامه نگاه یکشنبه شب شبکه اول تلویزیون، بیان کرد: در کمیته سیاسی اجلاس در مورد بعضی از موضوعات مانند سوریه بحث داشتیم که با مدیریت جمهوری اسلامی خیلی زود به تفاهم رسیدیم.

وی درباره حضور مرسی و سخنرانی وی گفت: نطق ريیس‌جمهور مصر حائز نکات مهمی بود. نکاتی که درباره دفاع از استقلال کشورها و ملت فلسطین و... مطرح کرد بسیار مهم بود. ممکن است در مساله سوریه اختلاف دیدگاه داشته باشیم که کاملا طبیعی است. نباید انتظار داشته باشیم که همه 120 کشور مانند هم فکر کنند. اینکه دیدگاه‌هاي سیاسی درباره بحران‌هاي منطقه متفاوت باشد طبیعی است.

وی ادامه داد: مهم این است که کشورها عزم و اراده برای مقابله با حرکت‌هاي استکباری را در نظر گرفته‌اند و به دنبال راه‌حل مطلوبی هستند. در نکاتی که درباره سوریه مي‌گفتند نیز با ادامه درگیری‌ها و دخالت خارجی مخالف بودند و همین نکته مهمی است.

درخواستی برای بازدید از تاسیسات هسته‌اي نبود

وی در مورد تمهیداتی که درباره تحریم‌ها در اجلاس شانزدهم اندیشیده شد هم گفت: یکی از موضوعات مهم اعلام مواضع کشورها، مقابله با تحریم‌هاي یکجانبه بوده است. هم در سند 700 بندی و هم در بیانیه تهران بر این نکته تاکید شد، اما اتفاق خوب این بود که هیات‌ها در حاشیه اجلاس دیدارهای دوجانبه داشتند و تفاهم‌نامه‌ها و موافقتنامه‌هايي به امضا رسید که در عمل کشورها به توسعه روابط اقتصادی خود خواهند رسید.

مهمانپرست در مورد بازدید هیات ها از تاسیسات هسته‌اي ایران گفت: هدف اصلی اجلاس برنامه‌هاي کاری بود و ما به هیات‌ها اعلام کرده بودیم که در حاشیه برنامه‌ها مي‌توانند از شهرها، پروژه‌ها و حتی تاسیسات هسته‌اي ما بازدید کنند، اما درخواستی در این باره وجود نداشت.

قول آزادی گروگان‌ها در لیبی

سخنگوی وزارت خارجه همچنین درباره مذاکراتی که با کشور لیبی برای آزادی زندانیان صورت گرفت، گفت: وزرای خارجه دو کشور ایران و لیبی در حاشیه اجلاس مذاکراتی را برای آزادی زندانیان داشتند و خانواده زندانیان نیز ملاقات‌هايي داشتند و تماس‌هاي تلفنی بین خانواده‌ها با ربوده شدگان انجام شد و قول آزادی اتباع کشور در سریع‌ترین زمان ممکن از دستاوردهای مهم این اجلاس بود.

نشست مجالس «نم» برای سوریه

ريیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی از برگزاری نشست مجالس عضو عدم تعهد و کشورهایی که معتقد به حل بحران سوریه از طریق سیاسی هستند، خبر دادند.

به گزارش مهر، علاءالدین بروجردی با بیان اینکه وزارت امور خارجه برای حل بحران سوریه از طریق سیاسي طرح‌هایی دارد، یادآور شد: همچنین در نظر داریم نشست مجالس عضو عدم تعهد و کشورهایی را که معتقد به حل بحران از طریق سیاسی هستند برگزار و از آنها برای هم فکری دعوت کنیم.

وی با بیان اینکه این اجلاس احتمالا در تهران برگزار می‌شود، یادآور شد: اگر هم محل برگزاری آن در تهران نباشد با هم فکری اعضا در یک منطقه برگزار خواهد شد. ريیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با تاکید بر اینکه برای حل بحران سوریه تلاش متناسب با جایگاه ایران باید صورت گیرد، یادآور شد: در سفر به سوریه این نظر را از بشار اسد داشتیم که از برداشتن هر گامی برای حل مشکل سوریه از جانب ایران به لحاظ اعتمادی که به جمهوری اسلامی دارند استقبال می‌کنند.

منبع خبر: تابناک

اخبار مرتبط: دستاوردهای جانبی اجلاس تهران