شصتمین سالگرد تاجگذاری: یادآوری یک نمایش باشکوه

ادای سوگند ملکه بریتانیا در جریان تاجگذاری در دوم ژوئن ۱۹۵۳

مراسم تاجگذاری ملکه الیزابت دوم، نمایش باشکوهی با ادای سوگند او بود.

این مراسم، دارای خصوصیاتی بود که از دوران پرشکوه و جلال امپراطوری بریتانیا به بعد، دیده نشده بود.

ولی با وجود تمام این شکوه خیره کننده، باید گفت که در بریتانیا تاجگذاری یک وارث تاج و تخت، مراسمی عجیب به شمار می‌رود.

این مراسم از نظر حقوقی و قانون اساسی هیچ ضرورتی ندارد؛ چون ولیعهد از همان لحظه ای که پادشاه یا ملکه فوت می کند تمام اختیارات و وظایف او را بر عهده می‌گیرد.

ولی برای شخصی که تاجگذاری می‌کند، این مراسم دارای اهمیت معنوی بسیار زیادی است.

باید توجه داشت که مقام سلطنت در بریتانیا در برابر یک قاضی یا یک سیاستمدار سالخورده سوگند یاد نمی کند.

در بریتانیا شخصیت هایی که بر مراسم تاجگذاری نظارت داشته اند، همواره بلندپایه ترین مقامات مذهبی کلیسای انگلیکان بوده اند.

از این گذشته، تاجگذاری به هر حال یک مراسم مذهبی است چون نشان دهنده تعهد مقام سلطنت اعم از شاه یا ملکه، به این است که مادام العمر خود را وقف خدمت به ملتش می کند.

پادشاهان و ملکه های بریتانیا از حدود یک هزار سال قبل تا کنون، در کلیسای قدیمی وستمینستر تاجگذاری کرده‌اند.

در تاریخ دوم ژوئن ۱۹۵۳ بود که الیزابت جوان در همین کلیسا ایستاد تا با روغن مقدس تدهین شود و به خداوند سوگند یاد کند که وظایف خود را که مطابق قانون ارثی بودن مقام سلطنت در بریتانیا به او تفویض شده، انجام خواهد داد.

در آن روز، ملکه الیزابت در حالی که اسقف اعظم کانتربری، او را راهنمایی می کرد، سوگند تاجگذاری را ادا کرد. این تنها وقتی است که یک مقام سلطنت در بریتانیا سوگند یاد می کند.

ملکه الیزابت و ندیمه های درباری اش پس از برگزاری مراسم تاجگذاری

این سوگند و مهمتر از آن ماهیت مذهبی و مقدس تمام مراسم تاجگذاری، دلیل اصلی این است که چرا ملکه الیزابت دوم هیچوقت از سلطنت کناره گیری نخواهد کرد.

او عمیقا معتقد است که مراسم تاجگذاری سرنوشتش را تغییر داده و وظیفه او این است که تا هنگام مرگ به خدمت به ملتش، ادامه دهد.

ولی اکنون یعنی ۶۰ سال پس از تاجگذاری، ایده یک "وظیفه مقدس" که باید در تمام طول عمر ادامه پیدا کند ممکن است برای برخی و حتی بسیاری، یک اشتباه تاریخی محسوب شود.

مراسم تاجگذاری ممکن است یک آیین قبیله ای قدیمی جلوه کند که از بسیاری جهات دقیقا چیزی بیشتر از آن نیست.

این مراسم که کاملا جنبه نمادین دارد، در گذشته یک نماد بسیار پرقدرت و مقدس و با اهمیت بود.

برای مقامی که در حال حاضر بر اریکه سلطنت بریتانیا تکیه زده است، این مراسم ویژگی‌های گذشته خود را همچنان حفظ کرده است.

مراسم تاجگذاری در آینده

گفته می شود ده سال قبل، هنگامی که مراسم پنجاهمین سالگرد تاجگذاری ملکه بریتانیا برگزار می شد، یکی از مقامات کلیسای وستمینستر به ملکه الیزابت پیشنهاد کرده بود که می تواند سوگندی را که هنگام رسیدن به مقام سلطنت ادا کرده بود، تکرار کند.

ولی آنطور که گفته می شود ملکه این پیشنهاد را نادیده گرفت. از نظر ملکه بریتانیا این سوگند بسیار شخصی است و تنها یک بار ادا می شود و برای یک عمر معتبر است و چیزی نیست که دوباره بتوان آن را تکرار کرد.

ملکه بریتانیا نسبت به یک چنین مسائلی دارای عقاید سنتی است و صراحتا آن را اعلام می کند.

خصوصیات مراسم تاجگذاری مقام سلطنت از روز کریسمس سال ۱۰۶۶ که ویلیام فاتح در کلیسای وستمینستر تاجگذاری کرد تا کنون کمتر تغییری داشته است.

ولی نمیتوان گفت که این مراسم در آینده نیز تغییر نخواهد کرد. لازم به گفتن نیست که بریتانیای سال ۲۰۱۳ با بریتانیای سال ۱۹۵۳ تفاوت بسیار زیادی دارد.

در باره این که تاجگذاری بعدی باید چگونه باشد هم اکنون بحث‌های بسیار مخفیانه ای صورت گرفته و هم نظر کلیسای انگلیس و هم نظر شاهزاده چارلز، ولیعهد بریتانیا که انتظار می رود جانشین ملکه الیزابت شود، مورد بررسی قرار گرفته است.

پس از تاجگذاری، ملکه و همسرش پرنس فیلیپ، در بالکن کاخ باکینگهام به ابراز احساسات مردم پاسخ دادند

کلیسای انگلیس مصمم است موقعیت خود به عنوان کلیسای رسمی کشور را حفظ کند. موقعیتی که لازمه اش داشتن مسئولیت هایی هم در برنامه ریزی و هم اجرای مراسم تاجگذاری است.

با این وجود به نظر می رسد به این مسئله توجه خواهد شد که کلیسای انگلیس اکنون نمی تواند به تنهایی نماینده شاخه های متفاوت مسیحیت باشد. علاوه براین باید به پیروان ادیان دیگر در بریتانیا و ملت های دیگری که مقام سلطنت بریتانیا، رئیس کشورشان محسوب می شود، نیز توجه کرد.

مراسم تاجگذاری سال ۱۹۵۳ به طور تقریبا انحصاری، ساخته و پرداخته کلیسای انگلیس بود.

تنها به یک کلیسای دیگر یعنی کلیسای اسکاتلند اجازه داده شده بود نماینده ای در مراسم داشته و یک انجیل به ملکه الیزابت اهدا کند.

اکنون پس از گذشت شصت سال، مردم بر این باورند که کلیسای انگلیس ناچار خواهد بود از نقش انحصاری خود چشم پوشی کرده و پذیرای ادیان دیگر باشد.

در صورت تحقق این پیش بینی، تاجگذاری بعدی، اعم از این که چه موقعی باشد، بیشتر منعکس کننده متفاوت بودن باورهای مذهبی و معنوی در بریتانیای امروز خواهد بود.

البته مراسم مذهبی مسیحی هنوز توسط بلندپایه ترین مقامات کلیسای انگلیس برگزارخواهد شد که در آن موقع ممکن است یک زن نیز در میان آنان باشد.

تاجگذاری مراسمی است که جنبه نمادین بسیار زیادی دارد و نشان دهنده تعهد مقام سلطنت به ملتش برای خدمت است.

از این رو دفعه آینده که اسقف اعظم کانتربری، تاج سنت ادوارد، را بر سر مقام سلطنت می گذارد، انتظار می رود حضور نمایندگان سایر ادیان و باورهای مذهبی نیز در این مراسم مشهود باشد.