تلاش برای بازگرداندن اعتماد مردم به صندوق‌های رای/ دولت با نهادهای مداخله‌گر چه خواهد کرد؟

چکیده :دولت با علم به خدشه‌دار شدن اعتماد مردم، می‌خواهد برای رفع بدبینی‌های باقی مانده از انتخابات سال ۸۸ گام بردارد. اما تنها نهاد دخیل در انتخابات، دولت نیست. تا زمانی که دولت نتواند دخالت‌های سپاه و بسیج در انتخابات را کنترل کند، شورای نگهبان را ملزم به پاسخگویی سازد و دست‌های پنهان را از میان بردارد، عملا نمی‌تواند تضمین‌کننده سلامت انتخابات باشد....

کلمه – حسنا دلاوری:

سلامت انتخابات و صیانت از آراء مردم بحث همیشگی در هر انتخابات است. هربار نزدیک انتخابات رسانه‌ها پر می‌شود از اخبار، گفتگوها و اظهارنظر‌هایی در باب لزوم و اهمیت سلامت انتخابات و اعتماد مردم برای شرکت در انتخابات! از سال ۸۸ به این سمت و همزمان با تقلب گسترده در انتخابات ریاست جمهوری، سوژه سلامت انتخابات جنبه ویترینی و تزیینی خود را از دست داد و به یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های مردم و فعالان سیاسی تبدیل شد. دیگر مانند همه ساله رسانه‌ها تنها برای انجام وظیفه و به دلیل نبود سوژه، سراغ این امر مهم نمی‌روند بلکه به یکی از مهم‌ترین اولویت‌های هر انتخابات بدل گشت.

انتخابات سالم و لزوم تدوین سازوکاری برای تضمین سلامت انتخابات آنقدر با اهمیت شده است که این بار این موضوع از سوی معاون سیاسی استانداری تهران مطرح می‌شود. او با اذعان به وجود مشکلاتی در انتخابات گذشته گفته است: ممکن است در گذشته مواردی وجود داشته که شبهه‌هایی را ایجاد کرده که مشارکت مردم را کمرنگ کرده و ما باید تلاش کنیم که این شبهات را از بین ببریم.

سید شهاب الدین چاووشی معاون سیاسی استاندار تهران در پاسخ به این سوال که آیا تمهیدات لازم برای انتخابات سال آینده مجلس شورای اسلامی در استانداری تهران اندیشیده شده است، به ایلنا گفت: بله، معمولا برای برگزاری انتخابات مختلف از یک سال قبل برنامه‌ریزی‌های لازم انجام می‌شود و سازماندهی‌های برای جلب مشارکت مردم صورت می‌گیرد تا فضای اعتماد عمومی افزایش پیدا کند و مردم پای صندوق‌های رای بیایند.

معاون سیاسی استاندار تهران با اشاره به اینکه ما در سطح استان تهران شورای راهبردی انتخابات را سازماندهی کردیم گفت: انشا الله کارهای جدی‌تر خود را به زودی آغاز می‌کنیم تلاش می‌کنیم که هم امکان حضور گسترده مردم و مشارکت جدی آن‌ها فراهم شود و هم اینکه از هر آنچه که مردم تشخیص می‌دهند که برای آینده‌شان بهتر است امانت داری کنیم.

وی گفت: طبیعتا تجارب گذشته و اشکالاتی که در برگزاری انتخابات مطرح شده بررسی و جمع بندی می‌شود و در همین شورای راهبردی انتخابات مورد بازبینی قرار خواهد گرفت.

حضور مردم در انتخابات و اطمینان از سلامت آن موضوعی‌ست که مسئولین اجرایی انتخابات به آن آگاه اند. انتخابات پیشین مجلس ثابت کرد که میزان اعتماد مردم به سلامت انتخابات رابطه‌ای مستقیم با میزان حضور آنان دارد.

پس از یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری و تقلب گسترده که باعث روی کار آمدن احمدی‌نژاد شد، بسیاری از مردم با خود عهد کردند که در هیچ انتخاباتی دیگر شرکت نخواهند کرد و این را در انتخابات پیشین مجلس به اثبات رساندند. مردم در آن انتخابات توانستند قدرت قهر و بی‌اعتمادی خود را به اقتدارگرایانی نشان دهند که تنها رای مردم را به عنوان زینتی بر سر سفره نفت خویش می‌دیدند.

هرچند مردم در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم برای روی‌کار نیامدن فردی مانند احمدی‌نژاد، ترجیح دادند تا به شعارهای انتخاباتی حسن روحانی اعتماد کنند و رای خود را به او اختصاص دهند اما با این حال مقامات اجرایی انتخابات و مسئولان نظام دیگر به خوبی متوجه خطر احتمالی قهر همیشگی مردم با صندوق رای شده‌اند و شاید به همین دلیل باشد که معاون سیاسی وزارت کشور از اینک وعده سلامت در انتخابات سال آینده را می‌دهد.

اکنون به نظر می‌رسد دولت با علم به خدشه‌دار شدن اعتماد مردم، می‌خواهد برای رفع بدبینی‌های باقی مانده از انتخابات سال ۸۸ گام بردارد. اما تنها نهاد دخیل در انتخابات، دولت نیست. با اینکه دولت می‌خواهد و قصد دارد بدبینی‌ها را از میان مردم و حکومت بزداید اما تا زمانی که نتواند دخالت‌های نیروهای مسلح همچون سپاه و بسیج در انتخابات را کنترل کند، شورای نگهبان را ملزم به پاسخگویی سازد و دست‌های پنهان را از میان بردارد، نمی‌تواند عملا گامی موثر در این راستا بردارد. دولت می‌داند که تنها عامل اصلی تضمین‌کننده سلامت انتخابات نیست و باید برای بازیابی اعتماد مردم نه تنها تلاش شبانه‌روزی را آغاز کند که تولیت خود بر انتخابات را به رخ دیگر مدعیان این عرصه نشان دهد.

شفاف‌سازی و پاسخگویی دولت شاید بتواند راه گریزی باشد برای نمایش آنچه به مردم وعده‌اش را داده است. حال دولت است و یک میدان پر از مدعیان و مداخله‌گران در انتخابات و برای اثبات آنچه شعارش را داده است باید منتظر ماند و عملکرد عینی آن را در آینده مشاهده کرد.