پیوند فقر با اعتراض های خیابانی در عراق

گرچه بر اساس این گزارش رسمی میزان فقر ۲۰ درصد کاهش داشته اما همچنان استان های شیعه نشین عراق که مرکز اعتراضات خیابانی در طول چهار ماه گذشته در عراق هستند، در صدر فقیرترین استان های این کشور قرار دارند.

این در حالی است که پست نخست وزیری و قوه مجریه (دولت) در طول ۱۷ سال گذشته در اختیار جریان های سیاسی شیعه بوده اما در عمل این گزارش نشان می دهد که این دولت ها در طول این سال ها نتوانسته اند تغییر جدی در کاهش فقر و بهبود شرایط معیشتی اهالی جنوب و مرکز عراق ایجاد کنند.

وزارت برنامه ریزی عراق روز یکشنبه ۲۷ بهمن ماه ۱۳۹۸ در گزارش خود از کاهش ۲۰ درصدی فقر در این کشور در مقایسه با سال ۲۰۱۴ (زمان حمله داعش به عراق) خبر داده است.

این گزارش بازتاب زیادی در رسانه ها و بین صاحب نظران عراقی داشته و بسیاری از دولت های شیعه در طول ۱۷ سال گذشته ایراد گرفته اند.

وزارت برنامه ریزی عراق افزود که در معیارهای کاهش فقر، مسایلی مانند بهداشت، مسکن، سواد، درآمد و تغذیه مورد توجه قرار گرفته است.

طبق این گزارش سه استان اقلیم کردستان عراق به علاوه کرکوک (که بخش عمده ساکنان آن کرد هستند) کمترین میزان فقر و استان های سنی نشین در رتبه دوم قرار دارند اما استان های شیعه نشین جنوب و مرکز دارای بیشترین آمار فقر هستند.

سلیمانیه، اربیل، دهوک و کرکوک به ترتیب ۴.۵، ۶.۷، ۸.۵ و ۷.۶ درصد کمترین میزان فقر را در عراق دارند.

در میان استان های سنی نشین، نینوا (پایتخت داعش در ۲۰۱۴) با ۳۷.۷ درصد بیشترین میزان فقر و استان های الانبار با ۱۷ و ۱۸ درصد دارای کمترین میزان فقر هستند و دیاله به عنوان استان مختلط (شیعه و سنی) درصد فقر در آن ۲۲.۵ درصد گزارش شده است.

نجف و کربلا دو استان میزبان عتبات مقدسه میزان فقر در آنها ۱۲ درصد عنوان شده در مقابل المثنی با ۵۴ درصد دارای بیشترین آمار فقر در عراق است.

 استان های دیوانیه با ۴۸ درصد، میسان با ۴۵ درصد، ذی قار با ۴۴ درصد، بصره با ۱۶ درصد در رده های بعدی قرار دارند.

بر اساس این گزارش میزان فقر در استان بغداد پایتخت عراق نیز ۱۰ درصد گزارش شده است.

وزارت برنامه ریزی عراق قبل از حمله داعش یک برنامه پنج ساله برای کاهش فقر برنامه ریزی کرده بود اما در نتیجه حمله داعش و تصرف استان های سنی نشین، این طرح در عمل متوقف شد.

بسیاری از شخصیت ها و فعالان رسانه ای و اجتماعی در توئیت هایی گفته اند که این گزارش جدید چرایی تمرکز اعتراضات خیابانی در طول چهار ماه گذشته در استان های جنوب و مرکز عراق (استان های شیعه نشین) را توجیه کرده است.

به اعتقاد این عده، استان های جنوب و مرکز عراق با وجود اینکه دولت در اختیار شیعیان است، اما در عمل از طرح های توسعه ای محروم بوده اند امری که باعث اعتراض عمومی علیه وضع موجود شده است.

این درحالی است که این استان ها دارای بیشترین منابع نفتی هستند و زمین های آنها جزو حاصلخیزترین زمین های کشاورزی عراق است.

چرخ بسیاری از کارخانه ها در نتیجه شرایطی که بر عراق در طول ۲۵ سال گذشته از جمله جنگ و تحریم اقتصادی رفته از کار بازایستاده است و به همین دلیل اغلب معترضان از نسل جوانی اند که خواهان کار و رفاه عمومی هستند.