آداب و رسوم هزار رنگ ایرانی‌ها در تحویل سال نو/ در خانه نوروزی ماندگار می‌سازیم + فیلم

نوروز امسال را با حفظ آداب و رسوم کهن خود، متفاوت‌تر از سال‌های قبل می‌سازیم.

به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از ساری ، در واپسین روز‌های سال برایم از طرف یک دوست پیامی آمد که نوشته بود:

امروز ۲ ماه آینده است!

اردیبهشت ۹۹ است و دور از جان شما و خانواده شما، عزیزی یا عزیزانی را به علت ابتلا به ویروس کرونا از دست داده اید! به شدت غمگین هستید و آرزو می‌کنید کاش این بیماری را جدی می‌گرفتید و زمان به عقب بر می‌گشت و ۲ ماه قبل بود و از خانه بیرون نمی‌آمدید.

به بقیه هم اجازه خروج نمی‌دادید و به این بیماری مبتلا نمی‌شدید و عزیز و یا عزیزان خود را از دست نمی‌دادید.

امروز آرزوی شما برآورده شده است!

اکنون اسفند است و شما به ۲ ماه قبل برگشتید و می‌توانید از فاجعه جلوگیری کنید.

لطفا سفر نکنید و در خانه بمانید.

بهترین راه مبارزه با کرونا خانه نشینی است و امن‌تر از خانه جایی را نمی‌توان یافت.

همه را به خانه نشینی تشویق کنید و این بزرگترین کاری است که باید انجام دهیم.

این متن خواندنش ۲ دقیقه بود، اما شاید ۲ ساعتی ذهنم را مشغول کرد، این پیام را برای عزیزترین هایم به اشتراک گذاشتم تا سهمی در شادی‌های آینده شان داشته باشم.

در خانه می‌مانیم تا در امان باشیم

 اکبری یکی از شهروندان ساروی می‌گوید: از وقتی ویروس کرونا در استانمان شناسایی شد همه نکات بهداشتی را رعایت می‌کنیم و توصیه در خانه ماندن برای نوروز را هم جدی می‌گیریم.

او افزود: از همه افرادی که این روز‌ها قصد سفر دارند خواهش می‌کنیم در خانه بمانند تا بهار برای ما و خودشان غم انگیز نشود.

این شهروند ساروی گفت: عید نوروز امسال قصد سفر به کیش را داشتیم که به علت شرایط موجود آن را لغو کردیم و به قول قدیمی تر‌ها هر وقت که دل خوش باشه عیده...

خانم اکبری افزود: اگر همه مردم دست به دست هم دهند و با ایجاد سرگرمی در خانه در خانه بمانند، می‌توانند این ویروس را ریشه کن کنند.

در خانه نوروزی ماندگار می‌سازیم

مردم مازندران در عید نوروز، آداب و رسوم و بازی‌های محلی زیادی دارند، یکی از مراسم مردم مازندران در آستانه عید نوروز، نوروز خوانی است، اما مازندرانی‌ها با این همه آداب و رسوم کهن امسال نوروز را در خانه می‌مانند و مراسم نوروزخوانی را هم برپا نمی‌کنند.

همه ساله نوروز خوانان پانزده روز قبل از فرا رسیدن عید نوروز به خانه‌های مردم می‌ رفتند و با خواندن اشعار در مدح امامان و آواز‌های محلی، طلیعه سال نو را به آنان نوید می‌دادند.

نوروز خوانان چند نفر هستند که یک نفر اشعار را می‌خواند، یک نفر ساز می‌زند، نفر دیگر که به آن کوله کش یا بارکش می‌گویند هدایای مردم را جمع آوری می‌کند.

هفت سینی برگرفته از طبیعت بکر مازندران

هنگام تحویل سال افراد خانواده دور سفره هفت سین که با ظرافت و سلیقه خانم خانه چیده شده می‌نشینند و در حالی که پدر خانواده دعای تحویل می‌خواند، منتظر سال نو می‌شوند.

در گذشته که امکانات ارتباطی مانند رادیو و تلویزیون نبود با تیراندازی یا گفتن اذان سال جدید را به همه اعلام می‌کردند و هنوز هم این رسم در برخی از روستا‌های دورافتاده اجرا می‌شود.

بعد از این که سال نو شد کسی که به عنوان مادرمه انتخاب شده با مجمعی که در آن قرآن، آیینه، آب، سبزه و شاخه‌های سبز جوان قرار دارد وارد خانه می‌شود و چهارگوشه اتاق‌ها را آب می‌پاشد.

مادرمه قرآن را کنار سفره هفت سین می‌گذارد و شاخه‌های شکوفه درخت آلوچه را به این نیت که سال سرسبز و خوش و خرمی برای خانواده باشد، جلوی در اتاق آویزان یا روی طاقچه اتاق می‌گذارد.

طوبی اوصانلو مسئول واحد مردم شناسی و میراث معنوی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مازندران در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از ساری ، گفت: مادرمه اولین فردی که وارد خانه بعد از تحویل سال می‌شود درآیین سنتی مازنی‌ها می‌گویند برکت را به همراه گل سبزه، آب و آیینه به نشانه میمنت، برکت و خوشبختی به داخل خانه می‌آورد.

او افزود: مادرمه یکی از زیباترین رسم‌های به جا مانده از دوران باستان است که در بسیاری از اقوام ایرانی منسوخ شده است، ولی در بین مردم مازندران و استان‌های گیلان، گلستان و سمنان این رسم هنوز پابرجا است.

اوصانلو با بیان اینکه بزرگان فامیل برای عیدی به بچه ها، تخم مرغ رنگی پخته می‌دهند، گفت: بچه‌ها با تخم مرغ‌های عیدی خود بازی مرغنه جنگی راه می‌انداختند.

مسئول واحد مردم شناسی و میراث معنوی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مازندران افزود: در شب یا روز تحویل سال جدید رسم است که سبزی پلو ماهی، کوکو سبزی و فسنجان پخت می‌کنند.

اگر چه امسال عید را در خانه می‌مانیم، اما این آداب و رسوم با رعایت نکات بهداشتی و فاصله معین شده اجرا می‌شود.

نگاهی به آداب و رسوم مردم ایران در نوروز

نوروز در گوشه گوشه سرزمینم رنگ و بوی خاص خودش را دارد، این عید باستانی در همه جای ایران با فرهنگ همان منطقه عجین شده است.

در میان اقوام ترکمن ایام نوروز فرصتی برای انجام بازی منجوق آتدی به شمار می‌رود که نام آن به معنای انداختن دانه منجوق است.

دختران ترکمن دور هم جمع می‌شوند و منجوق‌های خود را که علامت زدند به داخل ظرف پر آبی می‌ریزند، یکی از دختران ظرف را بالای سر دوستانش می‌برد و یک بیت شعر می‌خواند، در همین حال منجوق‌ها را با هم مخلوط می‌کند و در آخر یکی را از ظرف در می‌آورد، منجوق متعلق به هر دختری که باشد، مضمون شعر در ارتباط با او در نظر گرفته می‌شود.

در تهران شب سال نو غذایی پرقوت و گرم کننده مزاج به نام رشته پلو که با رشته پلویی با خرما و کشمش سرخ کرده درست می‌شود، آماده می‌گردد که تهیه و خوردن آن آدابی دارد.

در همدان، رسم بر این است که در لحظه تحویل سال، فردی دست خود را در تنگ ماهی ببرد و آن را بگیرد، سپس آرزویی کرده و ماهی را رها کند.

ﻣﺮدم ﻣﻴﻨﺎب با فرا رسیدن ایام نوروز، ﭘﻴﺸﺎنی و ﺷﺎخ ﮔﺎو و ﮔﻮﺳﻔﻨﺪان و در ﻣﻨﺎزل را ﺑﺎ گل سرخ رنگ آمیزی می‌کنند، بر اساس یک باور کهن، زﻣﻴﻦ روی ﺷﺎخ ﮔﺎوی ﻗﺮار دارد که در نوروز ﺑﺮای رﻓﻊ خستگی زﻣﻴﻦ را از اﻳﻦ ﺷﺎخ ﺑﻪ آن ﺷﺎخ انتقال می‌دهد.

یکی از جالب‌ترین سفره‌های هفت سین در میان بوشهری‌ها برپا می‌شود، آن‌ها علاوه بر سفره هفت سین، یک سفره هفت میم نیز دارند و ماهی، میگو، میوه، مرغ، مربا، ماست و مسقطی را در آن قرار می‌دهند.

در خراسان رضوی مردم چند لحظه قبل از تحویل سال آب جوجه خروس یا شیر می‌خورند، زیرا معتقدند با خوردن آب جوجه خروس در سال پوست بدنشان لطیف و درخشان و با خوردن شیر، پوست بدنشان سفید و نرم خواهد شد.

در سیستان و بلوچستان مردم همه ظروف سفالی که در طول سال بهره برداری می‌شد را به بالای بام برده و می‌شکستند، زیرا معتقد بودند ارواح پلید که درون آن‌ها جای گرفتند، سبب ناخوشی خانواده و اعضای آن می‌شود.

در کرمان هنگام تحویل سال آش رشته می‌پزند و و رشته آش را زمان تحویل سال درون آن می‌ریزند تا پایان سال رشته کار‌ها در دستشان باشد، در برخی نقاط خانم‌ها خود رشته بریده و آش درست می‌کنند.

از آیین سنتی مردم کهگیلویه و بویراحمد چاله گرم کنون یا سفره پرکنون است که در نخستین شب سال برگزار می‌شود، برای پر خیر و برکت بودن سال نو هر خانواده سفره خود را پر از نان تازه کرده و با پخت غذا‌های سنتی مانند شله ماش، شله عدس، شله بادام، شله کنجد چاله یا اجاق خود را گرم نگه می‌دارد.

در لرستان هنگام تحویل سال برای آمدن باوُ نوروز درب خانه خود را باز می‌گذاشتند، باوُ نوروز هنگام تحویل سال آن چه بر سفره موجود بود را بین افراد تقسیم می‌کرد و برکت سال آن خانه را معین و مشخص می‌کرد و اگر در‌ها بسته بودند، باوُ نوروز پشت درمی ماند، مردم لرستان به جای روز سیزده بدر در روز ۱۴ به دامان طبیعت می‌رفتند.

کرونا با سنت‌های نوروز کاری ندارد

این روز‌ها مردم شهر و روستا همه یک صدا شعار در خانه می‌می مانیم را سر می‌دهند تا نوروزی زیباتر خلق کنند.

 رضازاده یکی از بانوان روستایی که هر ساله به همراه بانوان روستا گردهم جمع می‌شدند و انواع شیرینی‌های محلی را برای عید درست می‌کردند، می‌گوید: نوروز ۹۹ همه اهالی روستا در خانه می‌مانیم و هر کسی به اندازه خانواده خود شیرینی سنتی درست می‌کند و خبری از دورهمی برای پخت شیرینی نیست.

او افزود: تنوری در حیاط خانه درست کردم و کلوچه کوهی که به آن نان ییلاقی یا تندیر نون هم می‌گوییم، درست می‌کنم.

این بانوی روستایی گفت: آرد، تخم مرغ، شیر، گردو و کنجد مواد اصلی تشکیل دهنده این نوع کلوچه سنتی است.

رضازاده افزود: پشت زیک، برنجک یا بهاردانه، کماج، قطاب و انواع شیرینی سنتی مازندران را برای نوروز امسال به میزان کم برای مصرف اعضای خانواده درست می‌کنم.

دیگر قدر داشته هایمان را می‌دانیم

زمانی بود که نفس‌های عمیق می‌کشیدیم و اکسیژن تازه وارد ریه هایمان می‌کردیم، اما شکرگزاری از خداوند متعال را از یاد برده بودیم.

خدایا فکر می‌کردیم نفس کشیدن حقمان است و از تو طلب داریم...!

هر زمان دلمان می‌خواست عزیزترین هایمان را در آغوش می‌فشردیم و فراموش می‌کردیم از خداوند بابت سلامتی شان تشکر کنیم.

دلتنگی‌ها که به سراغمان می‌آمد دورهمی می‌گرفتیم و از ته دل می‌خندیدیم و باز هم فراموش می‌کردیم شکر خدا را به جا بیاوریم.

وقتی اشیاء را بی دغدغه لمس می‌کردیم فراموش می‌کردیم حس لامسه، زیباترین حسی هست که خداوند در وجودمان نهاد.

خدایا ما را ببخش که فارغ از هر درد و غمی مشغول خود بودیم.

نوروز ۹۹ متفاوت است

در بین خبر‌های دلهره آور این روزها، موضوعی برایم جالب بود، و آن هم پر برکت بودن سال ۹۹ بود... تعجب نکنید، بهتر است نگاهی به تقویم بیندازید.

۳ فروردین مبعث رسول اکرم (ص)، ۹ فروردین ولادت امام حسین (ع)، ۱۰ فروردین ولادت حضرت ابوالفضل العباس (ع)، ۱۱ فروردین ولادت امام زین العابدین (ع)، ۱۷ فروردین ولادت حضرت علی اکبر (ع) و ۲۱ فروردین نیمه شعبان و ولادت حضرت قائم عجل الله تعالی فرجه الشریف است.
‌
می‌گویند سالی که نکوست از بهارش پیداست و چه زیبایی‌هایی برتر این ولادت ها.

عجب شروع خوب و مبارکی است بهار ۹۹، همیشه باید زندگی را جور دیگری دید و تفسیر کرد تا بهترین‌ها رقم بخورد.

گزارش از سیده حکیمه موسوی ازنی

 

کد ویدیو دانلود فیلم اصلی

انتهای پیام/ م