معاون وزیر خارجه اوکراین: دلیلی برای تحویل ندادن جعبه سیاه پرواز ۷۵۲ به اوکراین نیست

پس از یک ماه سکوت دربارهٔ روند بررسی سانحهٔ ۷۵۲ وزیر راه ایران یکشنبه اعلام کرد بازخوانی جعبهٔ سیاه هواپیمای اوکراینی به دلیل شیوع ویروس کرونا متوقف شده است. محمد اسلامی در جمع خبرنگاران افزود بررسی‌ را پس از این وضعیت دنبال می‌کنیم.

این اظهارات در حالی بیان شد که ۱۱ مارس/ ۲۱ اسفند، فرهاد پرورش نمایندهٔ ایران در ایکائو اعلام کرده بود تهران حداکثر تا دو هفته دیگر جعبهٔ سیاه این هواپیما را به کی‌یف تحویل خواهد داد و در صورت نیاز به اقدامات بیشتر برای بررسی این اطلاعات، با ارسال جعبهٔ سیاه به فرانسه نیز مخالفتی ندارد.

پس از این‌که مهلت اجرای این تعهد به پایان رسید، فرانسوآ فیلیپ شامپانی وزیر خارجهٔ کانادا طی مصاحبه با هفته‌نامهٔ اوکراینی نوویه ورمیا صراحتاً ایران را متهم کرد که با عدم‌تحویل جعبهٔ سیاه، حقوق بین‌الملل را نقض کرده.

پدافند هوایی ایران ۸ ژانویه/۱۸ دی‌ماه، با شلیک دو موشک مجاورتی هواپیمای خطوط هوایی اوکراین را سرنگون کرد و باعث جان باختن تمامی ۱۷۶ سرنشین آن شد.

در روزهای گذشته ایگور بوژوک، معاون وزیر خارجهٔ اوکراین، در دیدار با منوچهر مرادی سفیر جمهوری اسلامی در کی‌یف بر ضرورت ادامهٔ تحقیقات تا مشخص شدن دلایل و افراد مسئول در سانحه پرواز ۷۵۲ تأکید کرد.

ایران پیش‌تر با اشاره به بازداشت چند فرد در رابطه با این پرونده که جزئیاتی در این باره اعلام نشده، پیگیری این پرونده را سودجویی‌ سیاسی خوانده بود.

اوکراین اما تأکید می‌کند مشکلات ناشی از شیوع ویروس کرونا در ایران نباید دستاویزی برای به تعویق انداختن تحقیقات سانحهٔ پرواز ۷۵۲ باشد و در این باره در این باره آقای بوژوک، در گفت‌وگویی اختصاصی با رادیو فردا می‌گوید کی‌یف انتظار دارد تهران به وعدهٔ خود عمل کند.

در دیدار اخیرتان با سفیر جمهوری اسلامی در کی‌یف، نماینده ایران دربارهٔ وضعیت پیگیری این پرونده چه گذشت؟

متأسفانه تا امروز هیچ تحول مثبتی صورت نگرفته. تأکید ما این است که جعبهٔ سیاه هواپیمای سرنگون شده باید فوراً به اوکراین یا محلی که ما تعیین می‌کنیم، تحویل داده شود و انتظار داریم ایران به وعده‌هایی که نه تنها به ما بلکه به سازمان ملل متحد و کل جهان داده عمل کند.

دستیابی به حقیقت، مجازات مسئولین و تضمین دریافت غرامت شایسته برای بستگان قربانیان از اولویت‌های ماست. این را به سفیر ایران در کی‌یف گفتم و همچنین او را مطلع کردم از این به بعد پیگیری این پرونده زیر نظر وزارت خارجهٔ اوکراین خواهد بود و از وی خواستم این پیام را به دولت خود منتقل کند.

آیا سفیر جمهوری اسلامی در کی‌یف دربارهٔ دلایل تعلل ایران در تحویل جعبهٔ سیاه به اوکراین توضیح داد؟

متأسفانه خیر. طرف ایرانی می‌گوید تمام تلاش‌های این کشور بر مقابله با شیوع ویروس کرونا متمرکز شده. این را درک می‌کنیم. اوکراین و سایر کشورهای جهان هم درگیر مبارزه با این ویروس هستند. اما تأکید داریم این مسئله نباید مانع تحقیقات شود و قطعاً دلیلی برای عدم تحویل جعبهٔ سیاه به اوکراین نیست.

تصمیم ایران دربارهٔ پرداخت غرامت چیست؟

تا امروز هیچ توضیحی در این رابطه دریافت نکرده‌ایم.

پیش‌تر ارتباطات با ایران در پیگیری پروندهٔ ۷۵۲ برعهدهٔ شورای امنیت ملی اوکراین بود اما اکنون به وزارت خارجه سپرده شده. آیا این جابه‌جایی‌ مسئولیت ابزارهای بیشتری برای وادار کردن ایران به همکاری به دست می‌دهد؟

از این به بعد روند رسمی‌ از طریق ارتباطات مستقیم دیپلماتیک و مشارکت جامعهٔ بین‌الملل ادامه می‌یابد. نمی‌خواهیم بر ایران فشار بیاوریم اما اصرار داریم این کشور به تعهداتی که به ما و کل جامعهٔ بین‌الملل داده، عمل کند.

کانادا رسماً ایران را به نقص حقوق بین‌الملل در رابطه با تحقیقات این سانحه متهم می‌کند. موضع اوکراین چیست؟ متهم می‌کنیم یا همچنان به همکاری امید داریم؟

به همکاری امیدوار هستیم. اما از آنجا که پیگیری این پرونده به عرصهٔ دیپلماتیک منتقل شده، دایرهٔ امیدهای‌مان توسط حقوق بین‌الملل تعیین می‌شود. فعلاً انتظار داریم ایران مطابق تعهدات بین‌المللی خود عمل کند.