افغانستان؛ با اقلیت نگران از شیوع کرونا و اکثریتِ بی‌پروا چه می‌توان کرد؟
بی بی سی فارسی
به نظر می‌رسد آنچه که کار جامعه پزشکی افغانستان را در مبارزه با شیوع ویروس کرونا دشوار ساخته است، دو واقعیت عینی در اجتماع افغانستان است؛ اقلیتی که خیلی یا بیش از حد نگران‌انند و اکثریتی که هنوز پروای کرونا را ندارد.
حالت ایده‌ال از نظر پزشکان این است که آحاد مردم به صورت یکدست خطر کرونا را جدی بگیرند. با آنهم در پرتگاه اضطراب و وارخطایی نیز سقوط نکنند.
- کرونا در افغانستان؛ محدودیت تردد و تعطیلی اداره‌های دولتی حداقل برای سه هفته
در افغانستان اما بیشتر آنهایی که سواد و سروکار با شبکه‌های اجتماعی دارند، پیوسته نسبت به عواقب جدی نگرفتنِ کرونا هشدار می‌دهند. برخی حتی از ضرورت تزریق ترس در جامعه برای وادارکردن مردم به رعایت توصیه‌های بهداشتی سخن گفتند. اما رفتارهای مردم در بازارها، کوچه‌ها و در درون خیلی از خانواده‌های روستایی فرق می‌کند.
گمان و تصور غالب این است که اکثر مردم افغانستان با بی پروایی خطر این پدیده را نادیده می‌گیرند. این اکثریت، از لحاظ عواملی که آنان را بی پروا نگهمیدارد، از نظر بسیاری از کاربران شبکه‌های اجتماعی در دو دسته کلان قابل تقسیم اند:
یکی افرادی که به آنان در خانواده‌های سنتی یا از طریق منبر پیوسته گفته شده که تنها با توکل به خدا و رعایت احکام مذهبی از هر گزندی در امان خواهند بود.
- کرونا و بحران هویت دینی؛ از شرعیات تا الاهیات
این نوع نگرش به پدیده‌ها و آفات به این دلیل که در برخی از مساجد بدون تاکید بر ضرورت عمل به دستورات پزشکان تبلیغ می‌شود، نگرانی‌هایی برانگیخته است.
حتی برخی از عالمان دینی واکنش نشان داده اند، و به صورت تلویحی و گاه آشکارا با این استدلال که "توکل" منافی سعی و عمل نیست آن را به چالش کشیده اند.
اما، روحانیونی که توکل را مقدم بر تدبیر انسانی می‌شمارند، و حتی شیوع بیماری‌ها را نوعی "آزمون الهی" می‌دانند و مردم را به صبر، دعا و توبه فرا می‌خوانند در جامعه سنتی افغانستان طرفداران بیشتر دارند.
گروهی دیگر که چگونگی حضور آنان در بیرون از خانه در وضعیت اضطراری هم به ظاهر حاکی از بیپروایی است، اینان افرادی هستند که امنیت اقتصادی ندارند.
حق نشر عکس Empics Image caption در افغانستان کارگران روزمزد و کسب‌وکارهای کوچک به‌شدت آسیب دیده انداین گروه که تحت فشار وضعیت معیشتی و روانی قرار دارند، ابتلا به ویروس را یک احتمال می‌بینند، ولی ماندن در خانه را مترادف با گرسنگی و تهدید مستقیم حیات خانواده خود می‌بینند.
- 'شهر خالی، جاده خالی'؛ هرات در نخستین روز محدودیت تردد
بسیاری از کاربران شبکه‌های اجتماعی نیز این انتظار را واقع‍‌بینانه نمی‌دانند که مردم گرسنگی بکشند و قرنطین را تحمل کنند، در صورتی که هیچ برنامه گسترده برای کمک، هرچند ناچیز به افراد فقیر جامعه اجرا نشود.
منتقدان می‌گویند درست است که وقایه/پیشگیری و پرهیز خرجی ندارد. اما زنده ماندن حتی بدون خطر ویروس برای هر آدمی هزینه دارد.
اغلب کشورهای دنیا در مواجهه با کرونا غافلگیر شده اند. ولی کشورهای پیشرفته به برکت ثروت و سیستم‌های فعال و کارامد اقتصادی قرنطین را تجویز و مدیریت می‌کنند، شهروندان نیز به آن تن می‌دهند.
Image caption مرکز شهر هرات خلوت‌تر از روزهای معمولشدت یافتن لحن مقام‌ها و هشدارها که اگر مردم به مقررات "کمیته مبارزه با شیوع کرونا" توجه نکنند، دولت به زور متوسل خواهد شد، نشانه این است که دولت هم به دشواری‌های وضعیت پی برده است.
کشمکش‌های سیاسی در عصر کروناخبرهای کشمکش‌های سیاسی از خبرهای کرونا در اشغال سرخط خبرهای مربوط به افغانستان گاهی پیشی می‌گیرد.
دولت افغانستان به صورت همزمان روی سه بحران تمرکز کرده است: رویارویی با طالبان و آمادگی برای مذاکره، کشمکش با رقیب انتخاباتی و مبارزه با کرونا.
در افغانستان که اکثریت مردم زیر خط فقیراند، و ارگ محل تلاقی دشواری‌های متعدد سیاسی، امنیتی و اقتصادی است، نمی‌توان به حرف‌شنویی مردم و پذیرش "طرزالعمل محدودیت‌ها" چندان امیدوار بود.
کارآمدترین حکومت‌های دنیا در برابر شیوع کرونا کم می‌آورند. دولتی که بتواند از چنین تنگنای بی‌سابقه با کمترین پیامد منفی و تلفات موفق بدر آید، شاید در ردیف کارآمدترین دولت‌های دنیا شناخته شود. رسیدن به چنین جایگاهی برای افغانستان خیلی سخت به نظر می‌رسد.
سیاست‌مداران افغان گویا در دقیقه نود یا وقت اضافه این بازی قرار گرفته‌اند. توپ در میدان است، گاه نزد این، گاه نزد آن.
حق نشر عکس Getty Imagesبرای وزارت صحت عامه/بهداشت افغانستان و پزشکان چالش تازه شروع شده، یک مبارزه نابرابر در برابر کرونا که نیاز به سرسختی، مقاومت و شجاعت خاص افغانها دارد.
دشوارترین کار آوردن تغییر در طرز نگرش مردم نسبت به وضعیت تازه در زندگی روزمره‌شان است. فعالان اجتماعی و رسانه‌ای را وارد یکی از جدی‌ترین آزمون‌های تاریخ کاری‌شان کرده است.
- کرونا در افغانستان؛ بیمار فراری در هرات به شفاخانه بازگردانده شد
- کرونا در افغانستان؛ غنی ۴۰۰ میلیون افغانی برای هرات اختصاص داد
منبع خبر: بی بی سی فارسی 
اخبار مرتبط: افغانستان؛ با اقلیت نگران از شیوع کرونا و اکثریتِ بی‌پروا چه می‌توان کرد؟
حق کپی © ۲۰۰۱-۲۰۲۴ - Sarkhat.com - درباره سرخط - آرشیو اخبار - جدول لیگ برتر ایران
