پیشرفت ایران در زمینه واکسن کرونا/ در تحقیقات از دنیا جلوتر بودیم

به گزارش خبرنگار مهر، دکتر مصطفی قانعی در نشست خبری مجازی امروز پنجشنبه اول خرداد در محل وزارت بهداشت افزود: برای بیماری کرونا چون هیچ درمان قطعی وجود ندارد باید تمام موارد که پیشنهاد خاصی برای بهبود بیماران یا کیت تشخیصی یا شیوه تشخیصی خاصی که ارائه می شود حتما در کمیته علمی بررسی و بعد اجرا شود.

وی گفت: ما در وزارت بهداشت ضمن اینکه بیماران را بسیار خوب کنترل و بیماری را بسیار خوب مهار کردیم، از طرفی باعث شد هیچ یک از استانداردهای بهداشت و درمان زیر پا گذاشته نشود. با اینکه در فوریت ها برخی از کشورها ممکن است اقدامات خاصی را بکنند که در رسانه ها شاهد آن نیز هستیم. برخی مسئولان درجه اول یک کشور بزرگ پیشنهاداتی می کند که کاملا خلاف امور پزشکی و سلامت بیماران است.

رئیس کمیته علمی ستاد ملی مقابله با کرونا یادآور شد: اما در کشور ما با تشکیل کمیته علمی هر گونه پیشنهادی که برای درمان، پیشگیری و تشخیص این بیماری بود حتما از کمیته علمی عبور کرد ضمن اینکه مردم هم در امنیت بودند.

وی افزود: اگر کمیته علمی تشکیل نمی شد و این موضوع رعایت نمی شد بسیار از کسانی که تصمیم داشتند داروهای خودشان را اعم از داروهای با منشاء طبیعی، شیمیایی و یا بیولوژیک به نوعی در این بحران وارد بازار بکنند و با تقاضای القایی که مردم دارند، مصرف اش را بالا ببرند. و به هر حال می توانستند از این راه ثروت خوبی را بدست بیاورند.

رئیس کمیته علمی ستاد ملی مقابله با کرونا اظهار داشت: حضور کمیته علمی باعث شد مردم در یک امنیت خاطر بسر ببرند و مطمئن شوند که اگر چیزی را وزارت بهداشت صلاح دانسته وارد پروتکل درمان می شود. شاهد بودیم که در ابتدا داروی «اوسلتامی ویر» مطرح و بعد از اینکه مشخص شد بر روی کرونا تاثیر ندارد از لیست خارج شد.

وی گفت: وظیفه دوم کمیته علمی این است که به محض اینکه پروتکلی برای مردم و بیماران تدوین می شود اما اثربخشی آن زیر سئوال می رود، بلافاصله از پروتکل خارج می شود.

ظرف ۲ ماه به کشور صادر کننده تبدیل شدیم

قانعی گفت: نوید بعدی این است که با وجود مشکلاتی که ویروس کرونا برای ما درست کرد همت علمی خوبی در جامعه علمی کشور ما شروع شد. همت فناورانه به آن اضافه شد. کمتر کشوری را در دنیا سراغ داریم که وقتی بیماری ویروسی در داخل کشور می آید و به تمام امکانات، تجهیزات و کیت های تشخیصی احتیاج دارد، ظرف دو ماه به کشور صادر کننده بدل شود. این نشان می دهد بنیه فناورانه ایران نسبت به کشورهایی که ادعا داشتند بسیار خوب است و این می تواند نوید بخش این موضوع باشد که کشور توسط دانش بنیان ها و فناوران مراقبت شود.

وی افزود: کمیته علمی از تعداد پروژه های متعددی که در معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو تصویب شده است، بالغ بر ۷۰ مجوز را برای انجام مطالعات بالینی صادر کرده است و از میان این ۷۰ پروژه نتایج به تدریج وارد کمیته علمی می شود و کمیته علمی بر اساس میزان موفقیت آمیز بودن آن نتایج تصمیم می گیرد که پروتکل نهایی کشور چه باشد.

واکسن کرونا به خوبی درحال پیشرفت است

رئیس کمیته علمی ستاد ملی مقابله با کرونا گفت: به موازات این موضوع کارهای دیگری که بر روی واکسن شروع شده است به خوبی در حال پیشرفت است و ما می توانیم امیدوار باشیم اگر روزی واکسنی در دنیا تولید شد و موثر بود فاصله ما تا تولید واکسن همگام با دنیا است و عقب نخواهیم بود و می توانیم وارد این عرصه شویم.

وی تاکید کرد: خبرهایی از پروژه های تحقیقاتی می رسد که نشان می دهد برخی از پروژه ها توانسته اند در میزان بستری و بهبودی بیمار اثر خوبی داشته باشد.

قانعی اظهار داشت: بخش دیگر تحقیقات نتایج خوبی داشته است و اقداماتی است که می تواند در جلوگیری از پیشرفت بیماری کمک کند.

وی یادآور شد: تحقیقات متعددی مثل سلول درمانی، پلاسما درمانی، سورفکتانت که درمان های پیشرفته ای هستند در کمیته علمی مطرح شد و با اینکه از همه این تحقیقات استقبال به عمل آمد اما برای اینکه بتواند وارد پروتکل کشوری شود نیاز به تحقیقات جامع تری دارند.

ایران پیشرو در زمینه تحقیقات علمی کرونا

رئیس کمیته علمی ستاد ملی مقابله با کرونا گفت: گاهی در رسانه های خارجی اعلام می شود که تحقیقاتی در یک مورد شروع شده است اما به شما اعلام می کنم که ما در تمام این تحقیقات جلوتر بوده ایم. مثلا تحقیقاتی که روی کلروکین و آزیترو شروع کردند یک ماه دیرتر از ایران بود. یا تحقیقات پلاسمادرمانی که تاییدیه FDA آمریکا را دریافت کرد بعد از شروع این کار در ایران بود. در زمینه آنتی بادی اختصاص کرونا نیز کشور ما زودتر اعلام کرد.

وی افزود: با تمام این موارد، موارد جدیدی هم وجود دارد که یک ماه آینده اطلاع رسانی می شود. یک تیم علمی بسیار قوی با مدیریت کمیته علمی کشوری در خدمت مردم است که بتواند به موقع هم بیماری را درمان کند هم واکسن برای آن طراحی کند و هم شیوه های تشخیصی جدیدی را ارائه کند.

دکتر مصطفی قانعی در نشست آنلاین در پاسخ به خبرنگاران با موضوع آخرین وضعیت تحقیقات کرونا عنوان کرد: ما در مورد تشخیص بیماری کرونا خوشبختانه به خودکفایی رسیده ایم.

وی با بیان اینکه تأثیرات برخی از داروها روی کاهش التهابات ریه مورد بررسی قرار گرفته، گفت: برخی از تحقیقات در راستای جلوگیری از تکثیر این ویروس در حال انجام هستند؛ همچنین محققان کشور در حال انجام تست هایی روی برخی داروها در راستای ضدالتهابی و ویروسی هستند.

به گفته دبیر ستاد توسعه زیست فناوری، هر کدام از تحقیقات مسیر خود را طی می کنند و اگر موفق شوند، بعد از تأیید کمیته علمی مبارزه با کرونا وارد پروتکل درمانی می شوند.

حمایت های مالی از تولیدکنندگان محصولات مرتبط با کرونا

وی با اشاره به حمایت های مالی از انجام تحقیقات و ساخت دستگاه ها و تجهیزات موردنیاز در بحران کرونا گفت: معاونت تحقیقات وزارت بهداشت بودجه خوبی را برای اجرای پروژه ها در نظر گرفته؛ معاونت علمی هم از اعتبارات خود به میزان ۲۰ تا ۳۰ میلیارد تومان سرمایه را به موضوع خلق فناوری و نوآوری در این عرصه اختصاص داده است.

رئیس کمیته علمی مبارزه با کرونا ادامه داد: همچنین ۴۰ میلیارد تومان برای ساخت ونتیلاتور به شرکت های دانش بنیان تولیدکننده این دستگاه به شکل وام قرض الحسنه اختصاص یافت و از سوی دیگر ۵۰۰ میلیارد تومان نیز صندوق نوآوری و شکوفایی برای حمایت از شرکت های دانش بنیان تولیدکننده محصولات مرتبط با کرونا اختصاص داده است.

وضعیت تولید داروهای گیاهی درمان کرونا

قانعی با اشاره به وضعیت تولید داروهای گیاهی مرتبط با کرونا گفت: در حال حاضر تست های اولیه این داروهای گیاهی انجام و مشخص شده که این داروها سالم هستند اما مرحله بعدی، اثربخشی در بیماران است که برای این منظور محققان در حال پژوهش هستند.

دبیر ستاد توسعه زیست فناوری با تأکید بر اینکه داروها باید در ابتدا سالم و سپس اثربخشی آنها اثبات شود، گفت: در این صورت می توان گفت که این داروها در درمان کرونا تأثیر دارند که هنوز داروهای گیاهی به این مرحله اثربخشی نرسیده اند.

به گفته قانعی، یک یا دو ماه دیگر اثربخشی این داروها مشخص می شود.

قانعی با بیان اینکه برخی داروها تحت عنوان کاهش بار ویروس هستند، گفت: تولید این دارو نیز در حال تحقیق و پژوهش است؛ برخی داروها تأثیری در کاهش التهاب ریه دارند که هر یک از این داروها مورد تحقیق هستند که آیا تأثیری در درمان کرونا دارند یا خیر.

رئیس کمیته علمی مبارزه با کرونا ادامه داد: هنوز هیچ کدام از این داروها وارد پروتکل درمانی کشور نشده اند؛ در واقع مسیر تحقیقات ادامه دارد و برای انجام آنها مورد حمایت قرار می گیرند.

بررسی اثربخشی پلاسمادرمانی

وی با اشاره به پلاسمادرمانی گفت: تاکنون اثبات شده که پلاسما درمانی بی عارضه است اما اثربخشی آن در حال بررسی بوده و محققان در حال جمع آوری اطلاعات در این خصوص هستند.

قانعی با اشاره مشکل پلاسمادرمانی در کشور گفت: مشکل پلاسمادرمانی این بود که راندومایز نشده بوده، در حالی که باید بیماران به صورت تصادفی دارو را دریافت کنند که این صحت تحقیقات را مشخص می کند.

ورود واکسن آنفلوانزای داخلی به بازار قبل از مهر

رئیس کمیته علمی مبارزه با کرونا با بیان اینکه یکی از شرکت های دانش بنیان در حال تولید واکسن آنفلوانزای داخلی است، گفت: این شرکت ادعا کرده که می تواند تا قبل از شهریور ماه واکسن آنفلوانزای داخلی را به بازار وارد کند.

قانعی تأکید کرد: در این خصوص جلساتی امروز برگزار و مشخص شد که قبل از مهرماه واکسن آنفلوانزای داخلی به بازار وارد می شود.

به گفته وی، در حال حاضر کمبود شدیدی در خصوص واکسن آنفلوانزا در دنیا وجود دارد اما قرار است این واکسن با همت سازمان غذا و دارو که به روش نوترکیب تولید شده، به بازار عرضه شود.

رئیس کمیته علمی مبارزه با کرونا با بیان اینکه همچنین ساخت واکسن روتاویروس به اتمام رسیده، گفت: باید تست های بالینی این واکسن نیز انجام شود.

قانعی افزود: از سوی دیگر ساخت واکسن پونوماکوک تا ۷۰ درصد پیشرفت داشته که تا سال ۱۴۰۰ می توانیم تست های بالینی آن را داشته باشیم.

وی در خصوص تولید واکسن توسط شرکت های دانش بنیان گفت: قراردادهای تولید واکسن را با چندین شرکت منعقد کردیم که در حال اجرا هستند. این واکسن ها باید به لحاظ علمی و اخلاقی پیشرفت کنند تا آنها را بتوانیم اعلام و رسانه ای کنیم. از این رو صبر می کنیم به این پیشرفت برسند.

قانعی تأکید کرد: اما بسیاری از کشورها به محض تست روی حیوانات آزمایشگاهی آن را رسانه ای می کنند که این از لحاظ علمی درست نیست و ما در این خصوص احتیاط می کنیم.

اجرای بالغ بر ۲۷۰ پروژه تحقیقاتی در خصوص کرونا

رئیس کمیته علمی مبارزه با کرونا در پاسخ به خبرنگار مهر با بیان اینکه همواره تعداد پروژه های مرتبط با کرونا در حال افزایش است، گفت: تاکنون بالغ بر ۲۷۰ پروژه در خصوص کرونا توسط محققان کشور انجام شده است.

وی در ادامه با تأکید بر اینکه این پروژه های مداخله ای برای درمان، پیشگیری و تشخیص هستند، گفت: ما در بین کشورهای مبتلا به کرونا جزو پنج کشور برتر دنیا از لحاظ تعداد تحقیقات هستیم که کار مداخله ای انجام می دهیم.

قانعی در پاسخ به سئوال دیگر خبرنگار مهر مبنی بر اینکه آیا نتایج تحقیقات با کشورهای دیگر در میان گذاشته می شود، گفت: چند پروژه وجود دارد که اعضای هیئت علمی دانشگاه ها در حال انجام هستند. این پروژه های آنها به صورت چندکشوری انجام می شود.

مشارکت محققان ایرانی در پروژه بین المللی سازمان بهداشت جهانی

وی ادامه داد: همچنین سازمان بهداشت جهانی یک پروژه بین المللی دارد که ایران هم در این پروژه مشارکت می کند.

به گفته رئیس کمیته علمی مبارزه با کرونا، زمانی که محققی کار خود را به پایان می رساند، تلاش می کند که مقاله خود را در مجله ای ثبت کند که این مقالات داوری می شود و به چاپ می رسد اما اگر بخواهیم هر تحقیقی را با هر یک از کشورها در میان بگذاریم، این پروژه سختی است.

قانعی در ادامه خاطرنشان کرد: داروی «رمیدسیور» مورد بررسی‌های علمی در کشور قرار گرفته که نشان داد در فاز اولیه دارو سالم است اما این دارو تأثیری در درمان ندارد.

دبیر ستاد توسعه زیست فناوری با بیان اینکه این دارو به صورت تزریقی است، گفت: حتماً باید بیمار ۱۰ روز در بیمارستان بستری شود و پروسه درمانی انجام شود که نتایج تحقیقات این بیماری نشان داد در ۱۰ روز اثربخش نبوده است.

وی در خصوص تجهیزاتی که در کوتاه‌ترین زمان ممکن این ویروس را از بین می‌برند، گفت: ما زمانی به طور قطعی می‌توانیم درباره این ادعاها صحبت کنیم که کشت ویروس کرونا در کشور امکان‌پذیر باشد؛ از آنجایی که ما در کشت این ویروس موفق نشدیم، ویروس را در اختیار نداریم. از این رو نمی‌توانیم ادعا کنیم که دستگاهی در از بین بردن این ویروس تأثیر دارد.

قانعی افزود: برخی از موارد مانند از بین بردن ویروس با اوزون وجود دارد به دلیل آنکه از قبل اثبات شده بود و از این رو نمی‌توان ادعایی کرد که یک دستگاه به عنوان مثال در عرض دو ساعت ویروس کرونا را از بین می‌برد.

هیچکدام از دستگاههای از بین برنده ویروس کرونا را تأیید نمی کنیم

رئیس کمیته علمی مبارزه با کرونا تأکید کرد: این کمیته هیچ‌کدام از دستگاه‌های از بین‌برنده ویروس کرونا در عرض دو ساعت را تائید نکرده است.

قانعی با تأکید بر اینکه این شرکت‌ها باید طرح‌های خود را به اداره کل تجهیزات پزشکی ارائه کنند، گفت: در چنین شرایطی اگر به تائید رسیدند، قابل استناد و استفاده هستند.

وی عنوان کرد: از اینکه محققان در شرکت‌های دانش‌بنیان به دنبال راه‌حل‌هایی برای از بین بردن ویروس کرونا به هر طریقی هستند، تقدیر می‌کنیم اما باید برای ادعاهایشان صبر کرد.

دبیر ستاد توسعه زیست فناوری با تأکید بر اینکه ساخت این تجهیزات از تکنولوژی‌هایی که برای ویروس‌های قبلی بوده، استفاده شده است، گفت: در حال حاضر ما قادر به تست ویروس کرونا نیستیم که بتوانیم به صورت قطعی بگوییم تجهیزات برای صرف از بین بردن ویروس کرونا است.

قانعی با بیان اینکه ایران از چرخه تحقیقات بین‌المللی عقب نیست، افزود: اکنون تمام داروها در حال تست هستند. چنانچه یکی از این داروها مؤثر باشند، با تائید کمیته علمی وارد پروتکل درمانی خواهند شد.

وی با اشاره به رسانه‌ای شدن برخی از تحقیقات در زمینه درمان کرونا گفت: همواره رقابت‌های بین‌المللی در این زمینه وجود دارد زیرا هر یک از این کشورها به فکر نفع اقتصادی خود هستند و باید این تحقیقات مورد داوری قرار گیرد.

به گفته دبیر ستاد توسعه زیست فناوری، همه تحقیقات کشورها در حال رصد هستند که تحقیقات در ایران هم در سایر کشورها قابل رصد است.