گلایه فعالان فرهنگی از بی‌توجهی نمایندگان به وظایف ذاتی مجلس

به گزارش گروه دیگر رسانه های خبرگزاری دانشجو، هفته گذشته بود که دهمین دوره مجلس شورای اسلامی هم که شاید جز پرحاشیه ترین و ضعیف ترین مجالس در ۴ دهه اخیر به شمار می اید، به کار خود پایان داد تا مجلس یازدهم روی کار بیابد؛ مجلسی که با توجه به مشکلات فعلی کشور به ویژه معضلات اقتصادی راه سختی را در پیش رو دارد؛ در این میان البته حوزه فرهنگ و هنر کشور نیز وضعیت روبراهی ندارد و می طلبد تا اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس جدید هر چه سریعتر راهکاری برای رفع مشکلات فعالان این عرصه بکند. در این گزارش به سراغ فعالان بخش های مختلف فرهنگی و هنری رفتیم تا از انتظارت شان از اعضای کمیسیون فرهنگی بگویند.

مجلس جدید باید ادبیات را ببیند
ادبیات، طفل یتیمی که علی رغم وجود سازمان ها و موسسات مختلف در این حوزه اما در میدان عمل هیچ کدام از آنها برای حل مشکلات نویسندگان و شاعران ایرانی آنطوری که باید پا به میدان نمیگذارند و صرفا به برگزاری جشنواره های متعدد اکتفا می شود. مسئله ای که مجلسی ها باید با تصویب قوانین مرتبط با مشکلات این حوزه به راهکاری عملی برای از میان برداشتن موانع موجود در این برسند.

علی محمد مودب، شاعر و مدیر موسسه شهرستان ادب گفت: آیا می شود که  نمایندگان در یک دوره مجلس  هیچ صحبتی درباره نفت نداشته باشند و هیچ نگاهی به حوزه انرژی نداشته باشند. این ماجرا اگر اتفاق بیفتد بسیار غریب خواهد بود و حتما خطایی شمرده خواهد شد. نفت میراث گیاهان و حیوانات اعصار دور  این سرزمین است اما ادبیات و شعر فارسی میراث انسانی است که در این دیار زیسته است و ما این میراث ارزشمند را که با رویکردهای جدی در حوزه رسانه و سینما و موسیقی می تواند منبع ایجاد ثروتهای مادی هم باشد، ندیده گرفته ایم.

وی با تاکید بر اینکه امیدواریم نمایندگان آینده فرصت خدمت گزاری ایجاد شده را واقعا به فرصت خدمت گذاری تبدیل کنند نه فرصت های شغلی و تجاری ، گفت: ادبیات کشور به عنوان مهمترین داشته تمدنی مان در حوزه قانون گذاری و حمایت حاکمیتی بسیار مظلوم است و اصولا از حمایت های اساسی برای تولید و ترویج ادبیات و استفاده درست از میراث ادبی کشور غفلت های زیادی صورت گرفته است.

وی ادامه داد: نه تنها وزارت فرهنگ و ارشاد در ادوار مختلف در حوزه برنامه ریزی های کلان و حمایت از ادبیات غفلت کرده، بلکه در دیگر بخش ها مانند مجلس نیز اصلا موضوع ادبیات  چنان که باید طرح نشده است. در هر جای دنیا وقتی بخواهیم از ایران بگوییم باید از سعدی، فردوسی، حافظ و خیام و مولوی ... صحبت کنیم اما در ساختارهای قانونی ما ادبیات چه به معنای میراث ادبی کشور و چه به معنای شاعران و نویسندگانی که امروزه میراث دار بیهقی و سعدی اند، بسیار مظلوم واقع شده است.

مدیر موسسه شهرستان ادب با تاکید بر اینکه تشکل های ادبی، موسسات و ستاره های ادبیات ایران در فضایی فعالیت می کنند که نسبت به آنها غفلت صورت گرفته است، تصریح کرد: بسیاری از بزرگان ما چه در حوزه شعر، داستان و نقدادبی با دشواری زندگی کرده اند، دلیلش هم آن است که بازار ادبیات و زیرساختهای رشد و اعتلای این بازار باید توسط حاکمیت ایجاد شود اما این اتفاق نیفتاده است. ادبیات هویت ساز است و هر حاکمیتی اگر می خواهد گفتمان خود را جدی بگیرد باید ادبیات را جدی بگیرد

مودب در توضیح بیشتر این مسئله گفت: هر چند که فعالان عرصه ادبیات باید خودشان‌ بتوانند آثاری را تولید کنند که باعث رونق بازار ادبیات شود، اما زیرساخت های اساسی بازار ادبیات و ایجاد بسترهای ترویجی برای آن جزو وظایف حاکمیتی است که متاسفانه هیچ بخشی در کشور متولی این حوزه نیست. نظام تمدنی ما مردم را به سمت ادبیات هدایت نمی کند. آموزش و پرورش و آموزش عالی ادبیات خلاقه را جدی نمی گیرند و مخاطب برای ادبیات تربیت نمی کنند.

وی بیان داشت: نگاه به ادبیات در کشورمان نگاه مقطعی و خوشه چینانه است، در حالی که مزرعه بزرگ ادبیات نیازمند کاشت، داشت و برداشت است و باید برای هر مرحله با نگاه فرهنگی، ایده داشت که متاسفانه اینگونه نیست.

مدیر موسسه شهرستان ادب گفت: متاسفانه کارها در بخش های مختلف ادبیات از ورود استعدادها به این حوزه گرفته  تا، چهره سازی و  برگزاری  جوایز ادبی به سامان نیست و جوایز ادبی مان در شان ادبیات کشورمان نیست و این جوایز با سختگیری های بی مورد به   بزرگان ادبی کشور نمی رسد و می توان اسم ده ها نفر از بزرگان ادبیات کشور را نام برد که از دنیا رفتند اما لایق جایزه کتاب سال شناخته نشدند، در حالی که همین بزرگان میراث ادبی روزگار ما را خلق کردند. این خست و بخل نسبت به ادبیات نتیجه مظلومیت ادبیات در حوزه های سیاستگذاری است.

مودب تصریح کرد: تاکنون مجلس و کمیسیون فرهنگی، ادبیات فارسی -که مهمترین ستون فرهنگ کشور محسوب می شود- را اصلا  ندیده است . مجلس باید ادبیات را ببیند . آیا می شود که  نمایندگان در یک دوره مجلس  هیچ صحبتی درباره نفت نداشته باشند و هیچ نگاهی به حوزه انرژی نداشته باشند. این ماجرا اگر اتفاق بیفتد بسیار غریب خواهد بود و حتما خطایی شمرده خواهد شد. نفت میراث گیاهان و حیوانات اعصار دور  این سرزمین است اما ادبیات و شعر فارسی میراث انسانی است که در این دیار زیسته است و ما این میراث ارزشمند را که با رویکردهای جدی در حوزه رسانه و سینما و موسیقی می تواند منبع ایجاد ثروتهای مادی هم باشد ندیده گرفته ایم . مشاهیر ادبیات و هنر و  فرهنگ ترکیه و جهان عرب با اقبال به میراث تمدن ایران برای روزگار جدید این کشورها ثروت آفریده اند اما ما خودمان این میراث را نمی بینیم.این میراث می تواند آورده های مادی هم داشته باشد اگر ما شاعران و نویسندگان امروز را قدر بدانیم چرا که آنان می توانند از این میراث استفاده های تازه کنند و با احیای آن قدرت تولید کنند

مجلس با تصویب قوانینی اشتغال به کتابفروشی را از نظر مالی توجیه پذیر کند
کتابفروشی ها که نقش پیشانی صنعت نشر را برعهده دارند، حالا در کنار دیگر فعالین این حوزه با غول اقتصادی در جنگ اند؛ جنگی نابرابر که عدم تمایل مردم برای خرید کتاب و پایین بودن سرانه مطالعه در کشور وضعیت را برای آنها وخیم کرده  است؛ موضوعی که می طلبد کمیسیون  فرهنگی مجلس جدید راهکار جدی برای رفع آن پیدا کند.

علی اسماعیلی، مدیرعامل ‌شرکت کتابشهر ایران با تأکید بر اینکه کمیسیون فرهنگی باید در حوزهٔ قانون‌گذاری دربارهٔ کتاب‌فروشی‌ها ورود کند، گفت: ما در این حوزه یک سری قوانینی داریم و از طرف دیگر با خلا برخی قوانین نیز روبه‌رو هستیم که می‌توان این قوانین را به نوعی تنظیم و تعدیل کرد تا کسب‌وکار کتاب‌فروشی‌ها که چندان توجیه اقتصادی نیز ندارد، توجیه‌پذیر شود.

وی ادامه داد: امروز قوانینی در حوزهٔ بیمه و مالیات دربارهٔ برخی صنوف وجود دارد که می‌توان همین قوانین را دربارهٔ کتاب‌فروشی‌ها نیز اجرا کرد. از طرف دیگر کار عمدهٔ مجلس قانون‌گذاری است و یکی از مطالبات جدی ما از کمیسیون فرهنگی همین موضوع قانون‌گذاری است.

مدیرعامل شرکت کتابشهر ایران تصریح کرد: کتاب‌فروشی‌ها باید در حوزه مالیات معاف باشند یا درخصوص بیمه می‌بایست معافیت داشته باشند؛ البته ناشران به‌عنوان تولیدکننده از پرداخت سهم بیمه برای تعداد مشخصی از نیروهایش معاف هستند و قطعا می‌توان این قانون را برای کتاب‌فروشی‌ها نیز اعمال کرد.

اسماعیلی بیان کرد: هرچند کتاب‌فروشی‌ها به زبان از پرداخت مالیات معاف هستند، در عمل به بهانه‌های مختلف از آن‌ها مالیات گرفته می‌شود و نباید فراموش کرد که یکی از وظایف مجلس پیگیری اجرای قوانین تصویب شده است و مجلس باید این مهم را به‌طور جدی دنبال کند.

وی با بیان اینکه قانون امکان ایجاد کتاب‌فروشی‌ها در املاک غیرتجاری نیز در همهٔ کشور اجرایی نمی‌شود، تصریح کرد: در حالی که اگر قانونی داشته باشیم تا کسب‌وکار کتاب‌فروشی‌ها به شکل جدی‌تری دنبال شود، قطعاً وضعیت تغییر خواهد کرد که یکی از این قوانین هم دایر کردن کتاب‌فروشی در ملک مسکونی و غیرتجاری است که متأسفانه به‌صورت جدی و در همهٔ شهرها اجرایی نمی‌شود.

مدیرعامل شرکت کتابشهر ایران تصریح کرد: نمایندگان مجلس باید وضعیت نشر را به‌صورت مداوم رصد کرده و هر چند وقت یکبار با فعالان عرصهٔ نشر جلسه داشته باشند تا بتوانند در جریان مشکلات صف این حوزه قرار بگیرند، از طرف دیگر مجلس باید پیگیر انجام فعالیت‌های برخی نهادها باشد؛ مانند وزارت ارشاد که قدرت اجرایی دارند. در اصل نمایندگان مردم پیگیر  مطالبات تخصصی و عمومی در حوزه فرهنگ باشند.

اسماعیلی با اشاره به فعالیت‌های اتحادیهٔ ناشران و کتاب‌فروشان دربارهٔ کمیسیون فرهنگی گفت: طبیعتاً بخشی از فعالیت‌های این اتحادیه به اجرای اقداماتی منتهی شده، اما اتکای صرف ارتباط اتحادیهٔ صنوف مختلف با نمایندگان مجلس کافی نیست و قطعاً نمایندگان باید با فعالان حوزهٔ نشر جلسات مختلفی داشته باشند.

وی با بیان اینکه مشکل اصلی کتاب‌فروشان آمار کم فروش کتاب است، اظهار کرد: قطعاً اگر شاهد فروش چشمگیر آثار باشیم، به‌تبع مشکل معیشت کتاب‌فروشان، مسائل مربوط ناشران و ... رفع خواهد شد و مجلس باید برای تحقق این مهم راهکارهایی از جنس ترویج، تبلیغ و ترغیب مردم برای خرید کتاب داشته باشد.

مدیرعامل شرکت کتابشهر ایران افزود: هرچند هدف نهایی، محور قرار گرفتن کتاب‌خوانی نیست، قطعاً رسانهٔ مکتوب یکی از ابزارهای اصلی برای انتقال مفاهیم است و مجلس در همین زمینه باید دستگاه‌های مختلف مانند رسانهٔ ملی را در ترویج و تبلیغ کتاب‌خوانی وارد میدان کند؛ چراکه شاید دستگاه‌هایی مانند صداوسیما با توجیه کتاب‌فروش و فعالان عرصهٔ نشر آن‌طور که باید، پای کار نیایند. به همین دلیل مجلس باید این دستگاه‌ها را به‌سمت این مهم سوق دهند.

مجلس باید نقش مددکار هنرمندان را ایفا کند
ریل گذاری درست برای داشتن سینمای قوی در کشور یکی از موضوعاتی است که شاید یک سر آن متوجه مجلس به عنوان نهاد قانونگذار در کشور برمی گردد؛ حوزه ای که با اشفتگی های زیادی روبه روست ‌و می طلبد کمیسیون فرهنگی مجلس جدید فکری برای آن داشته باشد.

مسعود ردایی، تهیه کننده فیلم «مالاریا» با تاکید بر اینکه کمیسیون فرهنگی مجلس جدید نیز به سرنوشت کمیسیون فرهنگی ادوار قبل دچار می شود، گفت: هیچ کدام از کمیسیون ها برنامه ای برای اینکه در ارتباط با سینما و عرصه فرهنگ و هنر فکر اساسی کنند، نداشته اند و دلیلش هم این است که نمایندگان این کمیسیون پیش از آنکه به سیاست گذاری ها بپردازند، به موارد جزئی می پردارند و این کار اشتباهی است.

وی افزود: ورود به جزییات از سوی نمایندگان مجلس در اصل دخالت در امور اجرایی است که توسط بخش های مختلف فرهنگ و هنر دنبال می شود؛ در حالی که مجلس باید سیاستگذاری کرده و با این کار اهداف جمهوری اسلامی را در عرصه فرهنگی ‌‌و هنری پیگیری کنند؛ از سوی دیگر متاسفانه تعداد نهادهای فرهنگی در کشورمان بسیار زیاد است، اما شاهد دخالت جزئی نمایندگان مجلس در اموری هستیم که ارتباطی به وظایف آنها ندارد ‌‌و این مهم باعث کندی کار هنرمندان می شود.

تهیه کننده فیلم «مالاریا» اظهار داشت: مجلس باید با انجام سیاستگذاری در حوزه فرهنگ و هنر به نوعی مددکار هنرمندان در اجرای اهدافی باشد که کشور به آن نیاز دارد.

ردایی  تصریح کرد: مجلس باید با برنامه ریزی دقیق موسسات و‌نهادهای فرهنگی که تعدادشان کم هم نیست را در مسیری قرار دهد تا آنها در راستای اهدافی که برایشان تعریف شده، حرکت کنند. به طور مثال یکی از موسسات فرهنگی که وابسته به یکی از نیروهای نظامی است باید در راستای اهداف خودش که شاید یکی از آنها شناخت و آگاهی مزدم نسبت به این نهاد نظامی است، عمل کند.

ردایی گفت: متاسفانه ژانرهایی از سینمای کشور مانند کودک و تا حدی ژانر دفاع مقدس در کشورمان مهجور مانده اند و ما تنها در ژانر اجتماعی و کمدی فعال هستیم، در حالی که هدف گذاری ها توسط مجلس برای بخش های مختلف فرهنگی و هنری باعث می شود تا نهادهای فرهنگی فعال در کشورمان بر اساس اولویت های تعیین شده توسط مجلس فعالیت کنند.

وی اظهار داشت: اگر مجلس نتواند در سیاستگذاری به درستی عمل کند، قطعا عرصه برای فعالیت تهیه کنندگان بخش خصوصی در سینما تنگ خواهد شد و این خود باعث ایجاد مشکلاتی شده و از طرف دیگر اصلا رقابت منطقی بین افراد مستقل و کسانی که با همکاری ارگان ها دست به ساخت فیلم می زنند، شکل نخواهد گرفت.

هنر تئاتر از بی‌توجهی مسئولین رنج می‌برد
تئاتر نیز یکی دیگر از حوزه های فرهنگی و هنری کشور محسوب می شود؛حوزه ای که متاسفانه این روزها حال و روز خوشی ندارد و شاید در کنار معضلات مالی بیشتر از حوزه های دیگر هنری  در معرض تهاجم‌ فرهنگی هم قرار گرفته است.

حسین مسافر آستانه با بیان اینکه متاسفانه تئاتر در هر دوره ای از بی توجهی مسئولین رنج برده است، گفت: تا امروز این هنر به خاطر نیازی که مردم به آن نشان داده اند توانسته است خودش رو سرپا نگه دارد و معتقدم مجلس باید هنرمندان تئاتر را جدی تر ببیند و برای این هنر شغل تعریف شود.

وی ادامه داد: هنرمندان تئاتر از لحاظ  معیشتی دچار مشکلات عدیده ای هستند و امروز نیز به دلیل شیوع کرونا مزید بر علت شده است، اما در شرایط عادی هم اگر استثنائات رو کنار بگذاریم، هنرمندان این هنر با سختی زندگی می کنند و عموم آنها به دلیل عشق شان به این هنر و اعتقادشان به تاثیرگذاری تئاتر در جامعه به حیات کاری خود ادامه می دهند.

این کارگردان تئاتر با تاکید بر اینکه در کشور استعدادهای درخشانی در این هنر داریم، افزود: هنرمندان تئاتر هیچگاه از امنیت شغلی برخوردار نیستند و برای تحقق این مهم نمایندگان مجلس باید تئاتر را به عنوان شغل تصویب کنند تا هنرمندان این حوزه بتوانند از مزایای شغلی برخوردار باشند.

مسافر آستانه با تاکید بر اینکه قطعا حمایت از تئاتر باید با برنامه ریزی همراه باشد، تصریح کرد: متاسفانه تئاترهایی که امروزه روی صحنه می روند، رسالت واقعی شان را دنبال نمی کنند؛ چرا که طبیعی است وقتی تئاتر به حال خودش رها شده، رسالتش را نیز به فراموشی بسپارد و تنها تلاش کند تا به هر قیمتی ادامه حیات دهد، البته منظور از به هر قیمتی آن است که تئاتر به سمت سوژه هایی برود که چندان ضرورتی برای طرح آن در جامعه وجود ندارد.

وی با تاکید بر اینکه تئاتر برای اینکه بتواند ادامه حیات دهد، مجبور شده تا خود را به ذائقه ضعیف ترین تماشاگر از حیث فرهنگی نازل دهد، بیان داشت: قطعا اگر این هنر از حمایت لازم برخوردار باشد آنگاه می توان از رسالت این هنر سخن گفت؛ در حالی که امروز این هنر در بخش خصوصی با مشکلات عدیده ای همراه است و قطعا در چنین شرایطی نمی توان انتظار داشت تا تئاتر به نقش در اعتلای فرهنگی جامعه آنطور که باید عمل کند؛ چرا که عملا هیچ برنامه ای برای حمایت از این هنر نداشته ایم.

این کارگردان تئاتر گفت: تئاتر موثرترین عنصر فرهنگی در همه کشورهای دنیا است، اما شرط این اثرگذاری آن است که هنرمندان این عرصه بدانند نقش شان در ارتقای فرهنگی جامعه کجاست و دغدغه اش از اجرای تئاتر چیست و می خواهد چه مسئله مهمی را در جامعه به اشتراک بگذارد، اما نبود حمایت ها و برنامه فرهنگی مدون باعث می شود تا هنر تئاتر در سطح نازل تری خودش را نشان دهد، چرا که تنها می خواهد ه حیات خود ادامه دهد.

مسافر آستانه تصریح کرد: اینکه امروز شاهد ناهنجاری های اخلاقی، اقتصادی و عدم پایبند به اصلا اخلاقی هستیم به دلیل آن است که نتوانستیم خوراک فرهنگی را برای جامعه فراهم کنیم‌ و نباید فراموش کنیم که هنر تئاتر یکی از اصلی ترین راه های تامین خوراک فرهنگی برای جامعه است.

منبع: خبرنامه دانشجویان ایران