پارکور چیست؟ تراسور کیست؟ 'آنارشیستهایی' که در قانون نمیگنجند
بازداشت علیرضا جاپلقی، پارکورکار ایرانی، که به تازگی عکسی از او با عنوان "طلوع تهران در پل صدر" به طور گسترده در شبکههای اجتماعی منتشر شده بود، باردیگر نام این ورزش و حرکات آن را مطرح کرد. آقای جاپلقی در این تصاویر علاوه بر انجام حرکات ورزشی مهیج و خطرناک، دختری را میبوسد. دختر همراه آقای جاپلقی هم بعدا بازداشت شد.
- بوسه در 'طلوع تهران'؛ پارکورکار ایرانی بازداشت شد
- زن همراه علیرضا جاپلقی، پارکورکار ایرانی، دستگیر شد
اگر آتشفشان فاجعهبار سال ۱۹۰۲ در جزیره مارتینیک در دریای کارائیب رخ نمیداد و جورج هربرت افسر ارشد نیروی دریایی فرانسه مجبور نمیشد که برای نجات ۷۰۰ نفر از ساکنان و سربازانش، سختترین و هولناکترین راههای ممکن را امتحان کند، شاید هرگز ورزش پارکور هم خلق نشده بود.
آقای هربرت یک افسر آموزش دیده نیروی دریایی فرانسه بود که پیش از جنگ جهانی اول برای آموزش نیروهای فرانسوی به جزیره مارتینیک رفت. اما آتشفشان، جان او، ساکنان و نیروهایش را به مخاطره انداخت. وقتی با موفقیت بخشی از ساکنان را نجات داد، در دفتر خاطراتش چنین نوشت: "مهارتهای ورزشی، بدون شجاعت و نوعدوستی، هیچ فایدهای ندارند."
حق نشر عکس Getty Imagesاو نتیجه گرفت که باید شکل آموزش سربازان فرانسوی را برای رسیدن به هنر گریز و نجات تغییر دهد. به کشورهای بسیاری سفر کرد؛ از آمریکا تا کشورهای آفریقایی و خاورمیانه. اما آغاز جنگ جهانی اول، او را از رویایش دور کرد.
حدود نیم قرن طول کشید تا ریموند بل، سرباز فرانسوی که زیر پرچم "نیروهای آزادیبخش جهانی" علیه ویتنام میجنگید، با استفاده از تجربیات و دستنوشتههای آقای هربرت، روشهایی نوین برای تعقیب یا گریز خلق کند. مدلهایی جدید از کوهنوردی، دویدن، پریدن و استتار کردن.
اما همه آنها در آرایشهای جنگی خلاصه میشد. جنگ ویتنام که به پایان رسید، آتشها که خوابید، دیوید، پسر ارشد آقای بل در فرانسه راه پدر را به سبکی کاملا صلحجویانه ادامه داد.
نام دیوید بل در فرانسه به عنوان بالرین، طراح رقص، بدلکار، هنرپیشه و حتی نویسنده داستانهای کوتاه هم شناخته میشود. اما همه جهان او را به عنوان خالق ورزش پارکور میشناسند. ورزشی که نه مرز دارد، نه محدودیت. گاهی به شدت خطرناک است ولی کسی با یک سوت در دهان، شما را قضاوت نمیکند.
حق نشر عکس Neday-e Sahel پارکور چیست؟نام پارکور از عبارت فرانسوی "parcours du combattant" میآید. اما آنرا "عبور سریع از موانع" هم معنی کردهاند. در حال حاضر، این ورزش تلفیقی از حرکات دو، شنا، کوهنوری، خزیدن و پریدن است.
یکی از دلایلی که نمیتوان برای پارکور مسابقات منظم بینالمللی برگزار کرد این است که مسیر حرکت نباید از پیش تعیین شده باشد. یعنی ورزشکار خودش را در یک موقعیت خاص قرار میدهد و براساس تواناییهای بدنی و ذهنیاش، در لحظه تصمیمگیری میکند.
حق نشر عکس UGCدر ورزش پارکور، میزان سرعت، میزان پرش از ارتفاع یا جهیدن از موانع، الزاما تعیینکننده برتری نیست. بلکه دقت در زمانبندی انجام حرکت و انتخاب ایدهآلترین مسیر هم در بهترین بودن تاثیر مستقیم دارد. ورزشکارانی که اصول این رشته ورزشی را به اصطلاح در زندگی خود اجرا میکنند اصطلاحا "تراسور" هم خطاب میگویند.
اصول این ورزش از ابتدا بر پایه نوعدوستی و کمک به دیگران گذاشته شده است. اما نوعی آنارشیسم ورزشی و اجتماعی هم در رفتار آنها به چشم میخورد. تراسورها هرگز خود را محدود به ورزشگاهها نکردند. آنها را میتوانید در پارکها، سازههای بلند شهری یا اماکن عمومی ببینید.
اگر فیلم مستند "بپر لندن" (Jump London) ساخته نمیشد، شاید همین اندک اطلاعات در مورد نخستین فری راننرها و پارکورکارها در دست نبود.
سال ۲۰۱۲ پارکور در موزه هنرهای مدرن و معاصر استراسبورگ ممنوع شد. اما باز هم جوانان فرانسوی دیوارهای ساختمان این موزه را "فتح" میکردند.
حق نشر عکس Getty Images Image caption یکی از ورزشکاران پارکور در پارکی در ایرانرایان دویل یکی از مشهورترین تراسورهای اسپانیایی در نقد ممنوعیتها، محدودیتها و قانونگذاری برای پارکور سال ۲۰۱۰ گفته بود: "گاهی اوقات مردم از ما می پرسند ، چه کسی در پارکور بهترین است؟ دلیل این پرسش این است که نمی دانند پارکور چیست یا چه کسی بهترین است. من متوجه این سوالات نمیشوم. این سوالات را شاید بتوانید در مورد ورزشها و ورزشکاران دیگر بپرسید، اما پارکور یک ورزش نیست، بلکه یک هنر است. مثل این میماند که من از شما بپرسم بهترین موسیقی یا آهنگ دنیا چیست؟ ما بهترین آهنگ نداریم، همان طور که در پارکور هم بهترین وجود ندارد."
شاید به همین دلیل بود که وقتی فدراسیون جهانی ژیمناستیک در سال ۲۰۱۷ تصمیم گرفت رشته ورزشی پارکور و همینطور "سازمان بینالمللی پارکور" را زیر مجموعه خود کند، با مخالفت شدید تراسورها مواجه شد. امروز این رشته ورزشی، زیر نظر فدراسیون جهانی ژیمناستیک فعالیت میکند.
پارکور در ایراندر ایران از امیرحسین ایمانی و کوشا فتحینژاد به عنوان نخستین تراسورهای ایرانی نام برده میشود. این دو گروهی دو نفره به نام "IRPK" برگرفته از مخفف نامهای ایران و پارکور برای خود انتخاب کرده بودند.؛ اما از سال ۲۰۰۵ نام گروه را به "رها" تغییر دادند. پس از آن گروههای شفق، بن هدز، فراز و ونتد در تهران و تبریز تاسیس شدند؛ و افراد زیادی به این ورزش می پردازند.
سال ۱۳۸۸ نخستین دوره مربیگری و آموزش پارکور با مدیریت زینب دمیرچی در تهران برگزار شد.
خیلی زمان نبرد که قدمهای پارکوربازها روی در و دیوار شهرهای تهران نشست. آنها از دیوارهای ساختمان اکباتان تهران میپرند، روی سی و سه پل اصفهان مانور میدهند و حتی در بازار ایکی قاپیلی تبریز هم دیده شده بودند.
خبرگزاری ایسنا دی ۱۳۹۶ در گزارشی به زندگی یوسف، جوان اصفهانی اشاره کرد که زندگیاش پس از دیدن چند تراسور که از پل فلزی شهر میپریدند تغییر کرده بود. اما در همین گزارش اشاره شد که "پارکور در ایران ممنوع است."
پارکور،دوی آزاد است؟
در ایران برای آنکه رضایت تراسورها را جلب کنند، پارکور را ممنوع ولی "دوی آزاد" (Free running) را وجاهت قانونی دادند. دوی آزاد ابتدا معادل انگلیسی واژه پارکور بود، اما بعدها خود به عنوان شاخهای مستقل و جداگانه معرفی شد. شباهتهایی به پارکور دارد و جزییاتش در چرخش و مکان پریدن هم کاملتر است و هم قانونمند.
این قانونمند بودن، دقیقا در نقطه مقابل دیدگاههای آنارشیسم تراسورها قرار دارد. آنها میگویند برای هیچ یک از اجزای پارکور نه میتوان قانونی تعریف کرد، نه زمان و مکانی قائل شد؛ پس دوی آزاد به عنوان رشته پارکوربازها شناخته نمیشود.
حق نشر عکس Getty Images Image caption دختران پارکور کار در ایراننخستین بار سال ۱۳۹۲ محمود گودرزی وزیر ورزش و جوانان ایران سعی داشت تا پارکور را در ایران قانومند کند. اما موفق نشد. با وجود اینکه از سال ۱۳۹۶ رشته پارکور به برخی از نیروهای پلیس ایران آموزش داده میشود، اما انجام حرکات این رشته در خیابانهای ایران ممنوع است.
مهمترین تلاشی که برای به رسمیت شناخته شدن این رشته ورزشی انجام شد به سال ۱۳۹۷ برمیگردد. محمدرضا داورزنی معاون توسعه ورزش قهرمانی و حرفهای وزارت ورزش و جوانان حکم به انتقال کامل اختیارات ورزش پارکور به فدراسیون ژیمناستیک ایران داد.
اما با این حال هنوز تراسورهای ایرانی فقط باید در اماکنی که هیاتهای ژیمناستیک استانها تعیین میکنند بدوند و بپرند. در شهر ممنوع است؛ درست نقطه مقابل فلسفه این هنر.
بگذر از پست اینستاگرام شماره از bbcpersian View this post on Instagramگزارشی از بازداشت علیرضا جاپلقی، پارکورکار ایرانی، که به تازگی عکسش با عنوان "طلوع تهران" به طور گسترده در شبکههای اجتماعی منتشر شده بود.
A post shared by BBC NEWS فارسی (@bbcpersian) on May 18, 2020 at 8:31am PDT
پایان پست اینستاگرام شماره از bbcpersian
کپیرایت تصویر bbcpersian bbcpersianمنبع خبر: بی بی سی فارسی
اخبار مرتبط: نگاهی به سوابق رییس جدید مجلس/ قالیباف کیست؟
حق کپی © ۲۰۰۱-۲۰۲۴ - Sarkhat.com - درباره سرخط - آرشیو اخبار - جدول لیگ برتر ایران