مجلس تعارض منافع حاکم بر کمیسیون بهداشت و درمان را اصلاح کند

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، جمعی از دانشجویان در نامه‌ای به منتخبان دور یازدهم مجلس، با بررسی عملکرد دوره قبل کمیسیون بهداشت و درمان خواستار اصلاح اساسی مشکلات گذشته به ویژه در زمینه تعارض منافع حاکم بر این کمیسیون شدند.

اکنون که دوره دهم مجلس به پایان رسیده و چشم‌ها به شروع مجلس جدید دوخته شده تا با اصلاح برخی روند‌های معیوب در دوره‌های گذشته مجلس را به ریل اصلی خود برگردانند؛ بررسی عملکرد نمایندگان در دوره‌های گذشته جهت شناسایی نقاط ضعف و قوت آن از اهمیت دو چندانی برخوردار شده است. بر همین اساس، جمعی از تشکل‌های بسیج دانشجویی دانشگاه‌های علوم پزشکی سراسر کشور در نامه‌ای سرگشاده خطاب به منتخبین یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی ضمن بررسی آسیب شناسانه مشکلات کمیسیون بهداشت و درمان در دوره پیشین خواستار ایجاد اصلاحات اساسی در روند تصمیم گیری درباره مسائل نظام سلامت در مجلس شورای اسلامی شدند.

سیطره پزشکان بر کمیسیون بهداشت و درمان
یکی از کمیسیون‌های مهم و اثرگذار مجلس دهم، کمیسیون بهداشت و درمان بود که از ۲۳ عضو تشکیل می‌شد. از جمله نکات قابل توجه درباره این کمیسیون، تحصیلات اعضای آن است بطوریکه بجز ۲ نفر بقیه اعضای کمیسیون بهداشت و درمان را پزشکان تشکیل می‌دهند. با نگاهی به شرح وظایف و طرح‌های محول شده به این کمیسیون مشخص می‌شود در بسیاری از موارد، تصمیمات گرفته شده در آن به طور مستقیم یا غیر مستقیم در ارتباط با پزشکان بوده است. بدیهی است واگذاری اختیار تصمیم گیری درباره پزشکان به نمایندگانی که خود در آن موضوع ذی نفعند، زمینه ساز بروز تعارض منافع می‌شود.

یکی از اعضای شاخص این کمیسیون، حسینعلی شهریاری، نماینده مردم زاهدان در مجلس شورای اسلامی است. او سابقه نمایندگی مردم زاهدان در چهار دوره اخیر مجلس و همچنین ریاست کمیسیون بهداشت و درمان در چند دوره را در کارنامه دارد. شهریاری در حالی در این دوره نیز توانست با رای مردم زاهدان، واجد شرایط حضور در مجلس یازدهم شود که زمزمه‌هایی مبنی بر قصد وی برای ریاست دوباره بر کمیسیون بهداشت و درمان به گوش می‌رسد. شهریاری به مانند اغلب اعضای کمیسیون بهداشت و درمان، پزشک است. او مدرک دکتری تخصصی چشم پزشکی خود را در سال ۱۳۶۵ و از دانشگاه شهید بهشتی اخذ کرده است و هم اکنون در هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی زاهدان عضویت دارد.

افزایش ظرفیت رشته پزشکی در بن بست منافع صنفی
اما دوران نمایندگی شهریاری چندان کم حاشیه نبوده است. طرح افزایش ظرفیت پذیرش دانشجو در رشته‌های پزشکی یکی از چالشی‌ترین طرح‌های سال گذشته مجلس در حوزه نظام سلامت بوده است. طرحی که به موجب آن نهاد‌های مسئول موظف می‌شدند تعداد دانشجویان پزشکی را افزایش داده و تا حدی کمبود پزشک در کشور را کاهش دهند. با این حال شهریاری، نماینده مردم زاهدان در حالی از همان ابتدا به مخالفت جدی با این طرح پرداخت که سیستان و بلوچستان به گواه آمار، کمترین سرانه پزشک در کشور را دارا است و از لحاظ دسترسی به خدمات درمانی اوضاع فاجعه باری دارد. ترجیح منافع صنفی بر منافع مردم یکی از نکاتی است که در نامه مجموعه بسیج دانشجویی دانشگاه‌های علوم پزشکی به صراحت آورده شده است.

خوب است بدانید سرانه پزشک در ایران ۱۱ به ازای ۱۰ هزار نفر جمعیت است که این آمار نه تنها بسیار پایین‌تر از کشور‌های پیشرو در نظام سلامت است بلکه ایران در این زمینه از کشور‌هایی همچون سوریه و فلسطین نیز شرایط بدتری دارد.

اظهار نظر عجیب شهریاری درباره درآمد پزشکان
تابستان سال گذشته بود که این نماینده با اظهارنظری درباره درآمد پزشکان جنجال ساز شد. او که به عنوان مخالف ظرح افزایش ظرفیت‌های رشته پزشکی در تلویزیون حاضر شده بود درآمد بالای پزشکان را شایعه خوانده و افزود برخی از پزشکان بعد از فارغ التحصیلی حتی به خدمت گرفته نمی‌شوند. شهریاری در ادامه با اظهار نظری عجیب مدعی شد: «درآمد پزشک تفاوت چندانی با یک معلم ندارد.» [۱]این در حالی است که پیش از این قاضی زاده هاشمی، وزیر سابق بهداشت گفته بود: «اوایل فکر می‌کردم، ۲۰ هزار پزشک عمومی بیکار داریم، ولی با پرداختی ۱۷ میلیون تومانی هم بیش از ۱۵۰۰ پزشک نیامدند یعنی یا این تعداد پزشک عمومی بیکار نداریم یا آن‌ها فقط شماره نظام پزشکی دارند و دیگر پزشک نیستند.» [۲]سابقه مخالفت‌های شهریاری با افزایش تعداد پزشکان تنها منحصر به زمان ارائه این طرح نیست. او قبلا نیز بار‌ها در مصاحبه‌های خود کمبود پزشک را نفی کرده و مشکل نبود پزشک در مناطق محروم را به گردن توزیع نامناسب پزشکان در کشور انداخته بود. [۳]شهریاری در یکی از صحبت‌های خود منکر عدم حضور پزشک در مناطق محروم شده و می‌گوید: «در بسیاری از مناطق، حتی مناطق محروم پزشکان هستند و خدمات ارائه می‌دهند. در سیستان‌وبلوچستان خوشبختانه در خیلی از شهر‌ها چهار تا پنج پزشک متخصص وجود دارد که خدمات ارائه می‌دهند.» [۴].

اما این تنها نکته عجیب کارنامه شهریاری نیست. او پیشتر نیز بار‌ها با اظهارات این‌چنینی خبرساز شده بود. او در اسفند ۹۵ وقتی با سوال خبرنگار درباره فروش کلیه توسط کسانی که در فقر مفرط به سر می‌برند مواجه شد در اظهار نظری عجیب گفت: «چه اشکالی دارد وقتی که فرد در فقر به سر می‌برد و با دریافت ۲۰ الی ۳۰ میلیون زندگی اش متحول می‌شود این کار را انجام دهد؟ این موضوع عوارض و مشکلات خاصی ندارد و انسان‌های زیادی هم با یک کلیه زندگی می‌کنند!» [۵]شهریاری، در سال ۹۰ نیز که ریاست کمیسیون بهداشت را بر عهده داشت به خاطر دفاع عجیب خود از وزارت بهداشت با انتقادات گسترده‌ای روبرو شد. ماجرا از این قرار است که در پی رهاسازی دو بیمار در حاشیه اتوبان خلیج فارس توسط عوامل بیمارستان دولتی که جنجال گسترده‌ای در رسانه‌ها به پا کرد، او دقایقی پیش از تایید این موضوع، با تهدید رسانه‌ها به پیگیری قضایی، آن را فضا سازی علیه دولت خواند! این صحبت‌های شهریاری واکنش رسانه‌ها را در پی داشت تا جایی که یکی از سایت‌های خبری اظهارات او را «اتفاقی غم انگیزتر از رها کردن بیماران در جاده‌های بیرون شهر» [۶]توصیف کرد.

منافع ملی در گرو شکستن سد تعارض منافع
گذشته از موارد فوق، همانطور که در نامه دانشجویان به منتخبان مجلس یازدهم به تفصیل آمده است، موضوع تعارض منافع حاکم بر کمیسیون بهداشت، همچون دیگر بخش‌های نظام سلامت به مانعی اساسی در مسیر ارتقاء سطح بهداشت و درمان در کشور بدل شده است و لزوم توجه و اقدام فوری منتخبان را برای تغییر روند موجود می‌طلبد. بیم آن می‌رود در این دوره نیز همچون دوره‌های گذشته شاهد فعالیت نمایندگان پزشک شاغل در مراکز درمانی خصوصی و دولتی و تصمیم سازی آن‌ها در این حوزه باشیم. مسئله‌ای که می‌تواند با توجه به تعارض منافع بالقوه موجود، در تصمیمات آنان در این حوزه اثرگذار باشد.

[۱]http://kelaket.com/news/۷۱۱۳۷

[۲]https://www.farsnews.com/news/۱۳۹۴۰۳۰۴۰۰۰۸۲۰

[۳]https://www.farsnews.com/razavi/news/۱۳۹۸۰۵۲۰۰۰۰۹۶۹

[۴]https://www.isna.ir/news/۹۸۰۴۱۰۰۴۹۹۸

[۵]https://www.mashreghnews.ir/news/۶۹۶۳۵۵

[۶]https://www.asriran.com/fa/news/۱۶۳۶۷۱