کشته شدن جورج فلوید: چرا ماموران پلیس آمریکا به ندرت به خاطر قتل محکوم می‌شوند

کشته شدن جورج فلوید: چرا ماموران پلیس آمریکا به ندرت به خاطر قتل محکوم می‌شوند
بی بی سی فارسی
حق نشر عکس EPA Image caption مصونیت قضایی پلیس موضوعی بحث برانگیز در آمریکاست

تخمین زده می‌شود که هر ساله نزدیک به ۱۲۰۰ نفر در آمریکا توسط ماموران پلیس کشته می‌شوند اما در حدود ۹۹ درصد از این موارد ماموران به هیچ جرمی متهم نمی‌شوند.

در میان اعتراضات و فشار و شورش ناشی از کشته شدن جورج فلوید به دست پلیس ایالت مینه سوتا، ماموران مسئول مرگ او به ارتکاب جرم متهم شده‌اند.

در این مورد، یک مامور پلیس به خاطر واقعه روز ۲۵ مه به ارتکاب قتل متهم شده است. در جریان بازداشت جورج فلوید در آن روز، در حالیکه این شخص روی زمین افتاده بود، مامور پلیس زانوی خود را روی گردن او گذاشته بود.

سه مامور دیگر حاضر در محل نیز به کمک و مشارکت در قتل متهم شده‌اند. قرار است هر چهار نفر روز دوشنبه، ۸ ماه مه، در دادگاه حضور بیابند و روند پیگیری پرونده در دادگاه به جریان افتد.

تظاهرکنندگان معترض به نحوه مرگ جورج فلوید امیدوارند که این محاکمه باعث تغییری اساسی در قوانین مربوط به قتل در جریان انجام ماموریت ماموران پلیس شود زیرا پیگیرد چهار مامور پلیس ایالت مینه‌سوتا در ارتباط با مرگ جورج فلوید یکی از موارد استثنایی پیگیری قتل افراد تحت تعقیب توسط پلیس محسوب می‌شود.

اکثر مامورانی که هنگام انجام ماموریت کسی را به قتل می‌رسانند به ارتکاب جرم متهم نمی‌شوند چه رسد به اینکه محکومیت کیفری بیابند. دلیل این است که در این شرایط، آنها تحت حمایت قوانین جاری در آمریکا قرار دارند.

حفاظت در برابر پیگرد حق نشر عکس AFP Image caption قتل جورج فلوید باعث اعتراضات سرتاسری در آمریکا شد

مجریان طرح موسوم به "نقشه‌برداری خشونت پلیس" ۷۶۶۶ مورد کشته شدن افراد توسط ماموران پلیس بین سال‌های ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۶ را ثبت کرده‌اند. به گفته فعالان حقوق مدنی، این رقم شامل ۹۲ در صد کل مرگ افراد به دست پلیس است.

از میان تمامی این‌ها، تنها در ۹۹ مورد ماموران مرتبط با قتل رسما با اتهام قضایی مواجه شدند، که حدود ۱.۳ درصد کل آمار است. و از این تعداد هم پیگرد فقط ۲۵ مامور به محکومیت آنها منجر شد.

  • چرخه خشونت های نژادی پلیس آمریکا
  • جورج فلويد؛ قانون آمریکا با سیاهپوستان چگونه برخورد می‌کند
  • 'اپیدمی نژادپرستی' عامل مرگ جورج فلوید بود
  • جورج فلوید که بود؟ مردی که مرگش آتش ناآرامی‌ها را در آمریکا برافروخت
  • کشته شدن جورج فلوید: گاهشمار ناآرامی های آمریکا

کلارک نیلی، معاون رئیس موسسه عدالت کیفری در موسسه کاتو در واشنگتن به خبرنگار بی‌بی‌سی گفته است که "موارد ایراد اتهام جنایی علیه ماموران پلیس به شکلی که در مورد پرونده جورج فلوید شاهد بوده‌ایم بسیار نادر است."

به گفته او، دادستان‌ها ناگزیر هستند با ماموران پلیس همکاری کنند و برای کشف جرایم و ادای شهادت در پرونده‌های کیفری به پلیس متکی هستند و پلیس آمریکا هم که به اسلحه مسلح است می‌تواند از آن استفاده کند بی آنکه قانونا مرتکب جرم کیفری شده باشد.

در این موارد، قربانیان و خانواده‌های آنان تنها می‌توانند ماموران پلیس را در محاکم حقوقی تحت پیگرد قرار دهند اما به گفته آقای نیلی حتی در این موارد هم "غالبا درهای دادگاه به روی اینگونه شکایات هم بسته است" زیرا در قوانین آمریکا اصلی به نام "مصونیت صلاحیتی" یا صلاحیت برخورداری از مصونیت وجود دارد.

براساس این اصل، اگر ماموران دولتی هنگام اجرای ماموریت "مرتکب اقدامی معقول اما شامل خطا در تفسیر موازین قطعی حقوقی" شوند تحت پیگرد کیفری قرار نمی‌گیرند مگر اینکه عمدا مرتکب این اقدام شده باشند.

این اصل باعث می‌شود تا اگر ماموران دولتی واجد صلاحیت در حین انجام ماموریت حقوق فردی را نقض کنند از تعقیب کیفری مصون بمانند مگر اینکه "حق مسلم مصرحه" فرد مورد تعدی قرار گرفته باشد. حقوق مصرحه مسلم در مجموع عبارتند از حقوق شهروندی که در قانون اساسی ایالات متحده یا قوانین ایالتی تصریح شده باشد.

آقای نیلی معتقد است که رویه قضایی موجود، یعنی سابقه عملکرد محاکم با شکایت از ماموران، عملا پیگرد ماموران دولتی برای اخذ خسارت در چنین مواردی را ناممکن می‌کند.

'مجوز' نقض حقوق حق نشر عکس AFP

در سال ۲۰۱۴، یک مرد تحت تعقیب وارد حیاط پشت ساختمان ایمی کوربیت شد و خانواده خانم کوربیت را در میان درگیری پلیس با این فرد گرفتار کرد. ماموران پلیس با سرعت وارد ساختمان شدند و به شش کودکی که در حیاط بازی می‌کردند دستور دادند روی زمین دراز بکشند.

ناگهان بروس، سگ خانم کوربیت، به داخل حیاط دوید و یک مامور پلیس در واکنش به ظاهر شدن سگ، بدون هشدار قبلی دو گلوله به سوی آن شلیک کرد در حالیکه براساس مدارک تسلیم شده به دادگاه، سگ تهدیدی برای ماموران محسوب نمی‌شد.

گلوله به سگ اصابت نکرد اما یکی از آنها به پای داکوتا، پسر ده ساله خانم کوربیت خورد که حدود نیم متر دورتر روی زمین دراز کشیده بود. داکوتا از ناحیه پا به شدت زخمی شد و بعدا نیز به خاطر ضربه روانی ناشی از این واقعه تحت درمان قرار گرفت.

حق نشر عکس Getty Images Image caption فعلان مدنی خواستار بازنگری قانون مصونیت پلیس شده‌اند

با این همه، دادگاه شکایت ایمی کوربیت علیه پلیس را رد کرد با این استدلال که "هیچ حق مسلمی در قوانین پیش بینی نشده که براساس آن به افراد در برابر آسیب تصادفی ناشی از استفاده ماموران از قوه قهریه در جریان بازداشت مجرمان مصونیت بدهد." به عبارت دیگر، از آنجا که فرزند خانم کوربیت به طور تصادفی در زمان اجرای ماموریت پلیس زخمی شده بود استحقاق دریافت خسارت را نداشت زیرا قانونا حق مسلمی از او ضایع نشده بود.

یک مورد مشهور دیگر به مالیکا بروکس مربوط می‌شود که پلیس سه بار با تفنگ تیزر به او شلیک کرد، بعد او را از اتومبیلش بیرون کشید، روی زمین انداخت و به او دستبند زد در حالیکه پسر ۱۱ ساله‌اش شاهد ماجرا بود. در آن زمان، خانم بروکس هشت ماهه حامله بود.

دلیل بازداشت این زن رانندگی با سرعت ۵۱ کیلومتر در منطقه محدودیت ۳۰ کیلومتری سرعت و امتناع از امضای برگ جریمه بود به این دلیل که امضای آن را به منزله قبول جرم می‌دانست.

با وجود خشونت پلیس در این مورد، دادگاه ماموران پلیس را قابل پیگرد تشخیص نداد باز هم با این استدلال که قوانین موجود در نحوه استفاده از تفنگ تیزر "حقوق مسلم مصرحه" مشخصی را ذکر نکرده‌اند که بتوان گفت در این مورد نقض شده است.

پس از یک سال تلاش، در نهایت ایمی کوربیت با دریافت ۴۵ هزار دلار خسارت از پلیس راضی شد از پیگیری شکایت خود صرف نظر کند.

آقای نیلی به خبرنگار بی‌بی‌سی گفته است که "واقعا حیرت آور است که عملا محاکم در چه مواردی به پلیس مجوز خشونت می‌دهند." وی می‌افزاید: "من این وضعیت را پاسخگویی نزدیک به صفر برای ماموران پلیس هنگام اجرای قانون نام داده‌ام."

'عدالت برای فلوید '#

حق نشر عکس AFP Image caption گرافیتی جورج فلوید بر دیواری در آلمان

آقای نیلی می‌گوید که اصل "مصونیت صلاحیتی" می‌تواند کسب عدالت برای خانواده جورج فلوید را دشوار کند.

او می‌افزاید: "اگر خانواده نتواند سابقه‌ای قضایی را بیابد که در آن مشخص شده باشد قرار دادن زانو روی گردن یک نفر و فشار بر ستون فقرات او به مدت ۹ دقیقه تا قطع تنفس و مرگ به معنی نقض حقوق مصرحه شهروندان در قانون اساسی است، آنگاه استناد متهم به اصل مصونیت صلاحیتی در نهایت به معنی آن است که شاکیان مجاز به پیگیری شکایت خود نیستند زیرا چنین مجازاتی در قوانین و سوابق کیفری پیش بینی نشده است."

بی‌بی‌سی برای گرفتن واکنش پلیس در این مورد با انجمن ملی ماموران پلیس آمریکا تماس گرفت اما با وجود چند بار تماس تا قبل از انتشار این مطلب جوابی دریافت نکرد.

البته پیشتر مایکل مک هاله، رئیس این انجمن در مورد ماجرای جورج فلوید گفته است: "آنچه که در مورد جورج فلوید روی داد یک فاجعه و مایه رسوایی است زیرا طبق هیچ قانونی، اصل دفاع از خود یا موازین اخلاقی هیچ توجیهی برای شیوه عمل این مامور پلیس وجود ندارد."

سیاستمداران آمریکایی نیز همین نظر را تکرار کرده‌اند.

آیانا پرسلی، از نمایندگان ایالت ماساچوست در مجلس نمایندگان کنگره آمریکا، در توییتر خود نوشته است: "برای زمانی طولانی، بدن‌های سیاه و قهوه‌ای هدف توهین، بازرسی، مثله شدن، خفگی، خشونت و قتل توسط ماموران پلیس قرار گرفته‌اند."

وی در روز ۲۹ مه پیش نویس قطعنامه‌ای شامل محکومیت خشونت‌ورزی ماموران پلیس را برای بررسی و تصویب به مجلس نمایندگان تسلیم کرد.

او در توییتر خود ادامه داده است: "نمی‌توان اجازه داد تا این بی عدالتی‌های مرگبار مهار نشده ادامه یابد."

فشار افکار عمومی ظاهرا نقشی مهم در نحوه برخورد با ماجرای جورج فلوید داشته اما خواست معترضان اصلاحات و تحولات بیشتر در مجموعه پلیس و قوانین است.

کارشناسان و رسانه‌ها پیشنهاد کرده‌اند که دادگاه عالی می‌تواند اصل مصونیت صلاحیتی را مورد بازنگری قرار دهد و فعالان مدنی نیز از کنگره خواسته‌اند تا طرح "الزام پلیس به مراعات محض همگان" را تصویب کند.

در صورت تبدیل این طرح به قانون، ماموران فدرال هنگام اجرای قانون از استفاده از اقدامات بالقوه مرگبار منع می‌شوند مگر به عنوان چاره نهایی و تنها در مواردی که روش دیگری امکان‌پذیر نباشد.

برخی از اعضای کنگره حمایت خود را از طرحی اعلام کرده اند که مانع از آن می شود که اسلحه نظامی دراختیار مراکز پلیس قرار گیرد. طرح‌های دیگری نیز برای تغییر در شرایط کنونی به کنگره پیشنهاد شده است.

پلیس از نوع جدید؟ حق نشر عکس Getty Images Image caption اعتراض‌ها ‌در آمریکا با وجود خطر بیماری کووید ۱۹ همچنان ادامه دارد

در همان حال، اودی اوفر، مدیر بخش حقوقی اتحادیه آمریکایی آزادی‌های مدنی معتقد است که ایالات متحده به تحولاتی فراتر از تغییر در قوانین نیاز دارد. به گفته او، آنچه که مورد نیاز است تغییر در فرهنگ و نگرش نسبت به نقش پلیس است.

در نظام فدرال آمریکا، نظام پلیسی به شدت غیر متمرکز است. به گفته آقای اوفر، در بعضی از شهرهای آمریکا سازمان پلیس حدود ۴۰ درصد از بودجه شهری را به خود اختصاص می‌دهد.

در این کشور، در طیف وسیعی از شرایط، ماموران پلیس مسلح به کار گرفته می‌شوند که می‌تواند به تشدید یک درگیری کوچک منجر شود. به عنوان مثال، در گشت‌زنی و محافظت از مدارس و حتی برخورد با تخلفات کوچک هم ممکن است پلیس مسلح اعزام شود.

در آمریکا در هر سه ثانیه یک نفر بازداشت می‌شود و به تخمین اداره پلیس فدرال - اف بی آی - تعداد بازداشت‌ها در سال ۲۰۱۸ به ده میلیون و سیصد هزار مورد رسید.

آقای اوفر معتقد است که به اکثر کسانی که بازداشت می‌شوند اتهام ارتکاب خشونت وارد نمی‌شود. به عنوان مثال، پلیس در صدد بازداشت جورج فلوید به خاطر اقدام به خرج کردن اسکناس تقلبی در یک فروشگاه محلی بود.

اودی اوفر می‌گوید: "به اعتقاد ما، از همان اول هم نباید پلیس با اینگونه تخلفات درگیر شود. ما نباید هر سال ده‌ها میلیارد دلار به پلیس اختصاص دهیم بلکه این پول باید در جوامعی سرمایه‌گذاری شود که به طور سنتی هدف‌های پلیس محسوب شده‌اند."

حق نشر عکس Getty Images

اگرچه سختگیری بیشتر در زمینه ضوابط استخدام ماموران پلیس ممکن است باعث بهبود وضعیت بعضی از بخش‌های پلیس شود اما آقایان نیلی و اوفر معتقدند که "در حال حاضر، سازوکار پاسخگویی پلیس بیشتر جنبه تشریفاتی دارد."

با وجود خطر ابتلای به ویروس کرونا، نشانه‌ای از کاهش اعتراضات کنونی علیه مرگ جورج فلوید مشاهده نمی‌شود و فعالان حقوق مدنی مایلند که خشم ناشی از مرگ او از خشونت خیابانی به سوی تحولات بنیادی تغییر جهت یابد.

اودی اوفر می‌گوید: "ما در زمینه خشونت پلیس و نژادپرستی در میان ماموران در ایالات متحده مشکل اساسی داریم و با وجود چندین دهه تلاش برای مقابله با این وضعیت، هنوز هم این مبارزه پیروزی حاصل نشده است." وی می‌افزاید: "نمی‌توان از راه پیگرد قانونی ماموران پلیس در این نبرد برنده شد."

منبع خبر: بی بی سی فارسی

اخبار مرتبط: کشته شدن جورج فلوید: چرا ماموران پلیس آمریکا به ندرت به خاطر قتل محکوم می‌شوند