ژرف‌اندیشی و دقت علمی؛ ۲ شاخصه مهم خیام نیشابوری

ژرف‌اندیشی و دقت علمی؛ ۲ شاخصه مهم خیام نیشابوری تهران- ایرنا- خیام نیشابوری از جمله نخستین شاعرانی است که در دنیا شهرت یافت و با اندیشه های صلح جو توانست تفکرات علوم باستان و دوره اسلامی را به اندیشمندان مغرب زمین پیوند دهد و اینگونه تاثیری شگرف در جهان هستی از خود برجای گذارد.

به گزارش گروه اطلاع رسانی ایرنا؛ ترانه ها و شعرهای خیام نیشابوری پس از گذشت سده ها همچنان تازگی و لطافت خود را از حفظ کرده است زیرا این سروده ها درون مایه ای پربار دارند و دربردارنده تمام مسایل مهم و تاریک فلسفی دوران زندگی انسان هستند. خیام ترانه های ناب فلسفی را با زیبایی تمام به زبان می آورد و مخاطب را با خود همراه می سازد. حکیم ابوالفتح خیام نیشابوری از حکیمان، ریاضیدانان و شاعران بزرگ ایران در پایان سده پنجم هجری و اوایل سده ۶ است. او در ریاضیات از سرآمدان عصر خویش بود و در احکام نجوم هم قول وی را مسلم می داشتند.

"خیام ترانه های ناب فلسفی را با زیبایی تمام به زبان می آورد و مخاطب را با خود همراه می سازد"این حکیم در فن، جبر و مقابله؛ معلومات تازه ای بدست آورد که از اهمیت بسزایی برخوردار بود.خیام در نهایت فصاحت و بلاغت به شاعری می پرداخت و هیچگاه در شعرهایش به تخیلات شاعرانه روی نمی آورد. وی سروده هایی به پارسی، تازی و کتاب هایی به ۲ زبان دارد. درباره رباعیات خیام تحقیقات فراوانی به زبان پارسی و دیگر زبان ها صورت گرفته که استقبال بی نظیری از افکار این شاعر بلندآوازه در جهان شده و رباعیات وی به بسیاری از زبان ها ترجمه شده است.«قسطاس المستقیم، رساله روضةالقلوب در کلیات وجود، رساله‌ای در طبیعیات، رساله معراجیه و نوروز نامه» از جمله آثار این شاعر پرآوازه به شمار می رود. حکیم خیام نیشابوری پس از سال ها تلاش در راه اعتلای علم و ادب ایران زمین در ۸۳ سالگی رخ در نقاب خاک کشید و به دیار حق شتافت. اکنون پس از گذشت سده ها هنوز هم آثار این شاعر بنام در ایران و جهان تاثیرگذار است و به همین دلیل ۲۸ اردیبهشت به پاس خدمات ارزشمند پژوهشی و علمی این دانشمند برجسته و ادیب بزرگ ایرانی، روز «بزرگداشت حکیم عمر خیام» نامگذاری شد.«اسماعیل آذر»‌ پژوهشگر و استاد زبان و ادبیات فارسی؛ این شاعر را مصلحی اجتماعی دانست که در دوران زندگی خویش تلاش های بسیاری برای رفع مشکل های جامعه کرد.

در ادامه گفت وگوی پژوهشگر گروه اطلاع رسانی ایرنا را با وی می خوانیم. ** خیام نیشابوری نخستین شاعر مشهور جهان خیام نیشابوری از جمله نخستین شاعرانی به شمار می رود که در دنیا شهرت یافت و این موضوع به علت ترجمه ای است که «ادوارد فیتز جرالد» شاعر و نویسنده انگلیسی از رباعیات وی داشت. هرچند خیام از علمای نجوم و ریاضیدان محسوب می شود اما حدود ۶۰ رباعی که از او باقی مانده همه وجوه علمی این دانشمند ایرانی را تحت الشعاع خود قرار داده و پاسخ به چرایی این موضوع، «عظمت شعر و ادبیات» است. در حقیقت خیام فیلسوفی روشنفکر، موحد و روزگار آزموده بود. شخصیتی مانند او در برخی از دست اندازهای زندگی توقفی ندارد و به هر وسیله از پیچ و خم‌های عالم هستی عبور می‌کند.

"حکیم ابوالفتح خیام نیشابوری از حکیمان، ریاضیدانان و شاعران بزرگ ایران در پایان سده پنجم هجری و اوایل سده ۶ است"هیچ گاه در شعر نباید به دنبال حقیقتی ناب بود بلکه باید آنها را در آن طرف مفاهیم شعر یافت. بنابراین شاعر چیزی می‌گوید و چیز دیگر برداشت می‌کند. آنچه در رباعیات خیام آمده، با آنچه در کتاب های فلسفی موجود است، فاصله بسیاری دارد. خیام به عنوان فیلسوفی تمام عیار هیچگاه به دنیا بدبین نیست و نظام موجود در عالم هستی را دارای سیستم منظم می داند اما در برخی موارد از رباعیات، وی به گونه ای دیگر به هستی نگاه می کند و جهانی فراتر از این عالم را می نگرد. ** خیام؛ شاعری صلح جو و مبارزهمواره در طول تاریخ به خیام خرده گرفته می شد و آثار وی را درک نمی کردند.

نکته نخست در پاسخ به این مسایل این است که بسیاری افراد از رموز و رازناکی واژگانی که در هنر عرفان به کار می رود، بی خبر هستند اما این رباعی خیام می تواند مثال خوبی برای افرادی باشد که او را نقد نامعقول می کنند: «آمد سحری ندا زمیخانه ما /کی رند خراباتی دیوانه ما/ برخیز که پر کنیم پیمانه زمی / زان پیش که پر کنند پیمانه ما». خیام در این رباعی از سحر سخن می گوید، باید توجه داشت که در هیچ جای دنیا در زمان سحر میکده باز نیست، بلکه وقت دعا و نیایش محسوب می شود. از طرفی دیگر خیام در زمانی می زیست که فساد همه جا را فراگرفته بود و او به عنوان یک مصلح اجتماعی می کوشید، رفع نقض کند و چون به بن بست می رسد فریاد می کند: «انگار که نیستی چو هستی خوش باش» و مکتب شاد بودن را به جامعه خود تزریق می کند. وی شاعری قَلندر است و شاعرانی مانند او خود را مصلح جامعه می‌پندارند و با توجه به روزگار پر ظلم آن زمان، وی توانست جامعه‌ را اصلاح کند.** راستین ترین رباعی های خیام شعر خیام را باید تا میزان زیادی با تحلیل و کشف خوانش کرد. بر پایه مبانی نظری نقد ادبی نمی‌توان هیچ چیز را در ساحت متن جز در ارتباط با وضعیت‌های متفاوت و تقابلی معنادار کرد.

"این حکیم در فن، جبر و مقابله؛ معلومات تازه ای بدست آورد که از اهمیت بسزایی برخوردار بود.خیام در نهایت فصاحت و بلاغت به شاعری می پرداخت و هیچگاه در شعرهایش به تخیلات شاعرانه روی نمی آورد"علاقه مندان خیام و اشعار وی درباره این شاعر کتاب های بسیاری نگاشته اند. با این وجود راستین ترین رباعی های خیام را می توانند از کتاب «ترانه های خیام» نوشته صادق هدایت به دست آورد. همچنین مجتبی مینوی، خیام را تنها متفکر ایرانی می داند که پاینده بودن نام و گفته وی در میان تمام دنیا مسلم است. علت ماندگاری حافظ و خیام تفکر و سخنان آنها محسوب می شود که تاکنون در جوامع بشری سریان و جریان دارد.پژوهشم**9117** 2002**9131

انتهای پیام /*

برچسب ها

فرهنگی

مناسبتها

بزرگداشت خیام نیشابوری

ژرف اندیشی خیام

ارسال دیدگاه ها برای ارسال دیدگاه از فرم پایین صفحه استفاده کنید

فرستنده

*

*

پست الکترونیک کد امنیتی ارسال یادداشت ارسال نظر

*

موضوع از شما گزارش از ما

سخن شما با مسئولین

دیدگاه شما با موفقیت ارسال شد.

ارتباط با سردبیر newsroom@irna.ir

تماس بی واسطه با مسئولین

گالری تصاویر پربیننده

عضو ائتلاف دولت قانون:

«الفتح» و «دولت قانون» به توافق اولیه رسیدند

سخنگوی وزارتخارجه آمریکا:

جزئیاتی از سفر سردار سلیمانی به عراق در دست نیست

خلبان چینی هواپیما را معجزه آسا بر زمین نشاند

وزیرخارجه فلسطین:

روابط سیاسی خود را با آمریکا قطع می کنیم

۴۰۰ راس گوسفند در حمله پلنگ تلف شدند جدیدترین مطالب سایت

طرح پایش بازار ماه رمضان در قم آغاز شد

ماکو به مجتمع فرهنگی و هنری نیاز دارد

۳۷۷ هزار روزه دارسر سفره رضوی افطار می کنند

امام جمعه زنجان:

کشور در شرایط حساسی قرار دارد، وقت سهم خواهی نیست

نگاهی به نمایشگاه «زن ، آغازی از پایان» در برج آزادی موضوعات مرتبط

• پژوهش
• اجتماعی فرهنگی
• صفحه اول
• سایر

دسترسی سریع

• صفحه اصلی
• RSS
• آخرین خبرها
• پیوندها
• ارتباط با ما
• عناوین کل اخبار
• عناوین برگزیده

خبرها

• سیاسی
• اقتصادی
• اجتماعی
• فرهنگی
• علمی
• ورزشی
• خارجی
• استانها
• پژوهش
• عکس

چند رسانه ای

• عکس
• فیلم
• صدا
• داده نما

ثبت نام در خبرنامه آدرس ایمیل معتبر نیست!

• سیاسی
• اقتصادی
• اجتماعی
• فرهنگی
• علمی
• ورزشی
• بین الملل
• استان ها
• پژوهش
• اخبار مهم
• ویژه ها
• نقد و نظر
• رسانه ها
• گزارش و میزگرد
• تازه های پژوهش
• مرورمطبوعات
• گفت و گو

فارسی | English | العربیة | Türkçe | Español | Pусский | اردو | Deutsch | Français

بالای صفحه

خبر گزاری جمهوری اسلامی   پست الکترونیک :

irna@irna.ir

© کلیه حقوق این سایت متعلق به خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران بوده و استفاده از مطالب با ذکر منبع آزاد است.