نگرانی‌های جدی‌ آژانس از فعالیت های هسته ای ایران

چکیده :یوکیا آمانو در نتیجه‌گیری خود می‌نویسد، از آنجا که ایران همکاری لازم را با آژانس ندارد، و از جمله پروتکل‌های الحاقی را به اجرا نگذاشته این آژانس نمی‌تواند «اطمینان واثق» بدهد که برنامه هسته‌ای ایران هیچ فعالیت و مواد اتمی اعلام نشده‌ای در برندارد....

یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، گزارشی دیگری از برنامه ‌هسته‌ای ایران تسلیم شورای حکام آژانس و شورای امنیت سازمان ملل متحدکرد.

در این گزارش آمانو، به اشاره به فصل هفتم منشور سازمان ملل متحد، که ناظر به تهدید صلح و امنیت بین‌المللی است، تاکید کرده به موجب قطعنامه‌های شورای امنیت تصمیم‌های شورای حکام آژانس و شورای امنیت برای ایران الزام‌آور است.

در مقدمه این گزارش با اشاره به سفر اخیر هیات بلندپایه آژانس به ایران آمده است که ایران به این هیات اجازه بازرسی از منطقه نظامی پارچین در تهران را نداده است.

آمانو می‌نویسد که هیات آژانش گفت‌وگوی فشرده‌ای با ایران داشته اما نتوانسته درباره شفاف‌سازی موضاعات حل نشده، با ایران به توافقی دست یابد.

آمانو می‌افزاید بنا به درخواست آژانس ایران ۱۵ سایت هسته‌ای و ۹ منطقه در بیرون از این تاسیسات را که در آن فعالیت‌های هسته‌ای صورت می‌گیرد، برای آژانس مشخص کرد.

به گزارش رادیو فردا، آمانو می‌افزاید با این حال برخی از فعالیت‌هایی که در این تاسیسات صورت می‌گیرد مغایر با درخواست شورای حکام آژانس و شورای امنیت است.

در این گزارش بار دیگر تکرار شده که ایران به رغم خواست شورای حکام آژانس و شورای امنیت به غنی‌سازی اورانیوم ادامه می‌دهد و در عین حال ذکر کرده که همه تاسیسات اعلام شده ایران زیر نظر آژانس قرار دارد.

دو مرکز غنی‌سازی نطنز

کارخانه غنی‌سازی نطنز و مرکز غنی‌سازی تحقیقاتی نطنز و تاسیسات غنی‌سازی فردو، سه مرکزی است که آژانس می‌گوید ایران در آن به غنی‌سازی اورانیوم ادامه می‌دهد.

آژانس تایید می‌کند که ایران از فوریه ۲۰۰۷ تا ۱۶ اکتبر سال ۲۰۱۱ به میزان ۵۵۶۳۸ کیلوگرم هگزا فلوراید اورانیوم طبیعی به آبشارهای غنی‌سازی تاسیسات غنی‌سازی نطنز خورانده است که حاصل آن ۴۸۷۱ کیلوگرم هگزا فلوراید اورانیوم غنی‌شده تا سقف ۵ درصد (اورانیوم ۲۳۵) بوده است.

آژانس می‌افزاید که از ۱۷ اکتبر سال ۲۰۱۱ تا چهارم فوریه امسال به گفته ایران، حدود ۵۸۰ کیلوگرم دیگر هگزا فلوراید اورانیوم را تا سقف ۵ درصد به اورانیوم ۲۳۵ تبدیل کرده است.

به گفته آژانس در مجموع ایران ۵۴۵۱ کیلوگرم هگزا فلوراید اورانیوم را به تا سقف ۵ درصد در تاسیسات غنی‌سازی نطنز غنی کرده است که زیر نظر آژانس بوده است.

در مرکز غنی‌سازی تحقیقاتی نطنز نیز آژانس تایید کرده که ایران از سال فوریه ۲۰۱۰ تاکنون نزدیک به ۹۵.۴ کیلوگرم هگزا فلوراید اورانیوم را تا سقف ۲۰ درصد غنی کرده است.

تاسیسات غنی‌سازی فردو

در مورد تاسیسات غنی‌سازی فردو نیز آمانو گزارش داده است که ایران فعالیت غنی‌سازی خود را آغاز کرده و بنا به گفته ایران در حدود ۹۹.۳ کیلوگرم هگزا فلوراید اورانیوم تا سقف ۵ درصد به اورانیوم ۲۳۵ تبدیل شده و ۱۳.۸ کیلوگرم هگزافلوراید اوارنیوم تا سقف ۲۰ درصد به اورانیوم ۲۳۵ تبدیل شده است.

‌آمانو می‌گوید ایران هنوز باید اطلاعات مورد نیاز را برای اهداف تاسیسات فردو در اختیار آژانس قرار دهد.

آژانس می‌گوید ایران باید در مورد برنامه خود برای ساخت ۱۰ مرکز غنی‌سازی اورانیوم و همچنین درباره فناوری غنی‌سازی لیرزی که در سال ۲۰۱۰ از آن خبر داده بود، توضیح دهد.

تاسیسات اراک

آژانس همچنین بار دیگر از ایران خواسته طبق خواسته شورای حکام و شورای امنیت ساخت رآکتور آب سنگین و کارخانه تولید آب سنگین اراک را متوقف کند و اجازه دسترسی بیشتر به این تاسیسات را برای بازرسان فراهم کند.

تاسیسات اصفهان

آمانو می‌گوید، به رغم درخواست شورای حکام و شورای امنیت، ایران همچنان به فعایت‌های هسته‌ای خود در تاسیسات یو. سی. اف و تاسیسات تولید سوخت اصفهان ادامه می‌دهد.

تولید سوخت

آژانس تایید می‌کندکه ایران تا فوریه امسال ۱۴ صفحه سوخت ۲۰ درصدی و ۱۲ میله سوخت ۳.۳۴ درصدی تولید کرده است.

ابعاد نظامی احتمالی

مانند گزارش‌های دیگر آژانس، یوکیا آمانو بخشی دیگر از گزارش خود را به ابعاد نظامی احتمالی برنامه هسته‌ای ایران اختصاص داده است.

آمانو می‌نویسد، از سال ۲۰۰۲ ‌آژانس به طور فزاینده‌ای از وجود ابعاد نظامی فاش نشده در برنامه اتمی ایران ابراز نکرده که از جمله آنها فعالیت‌های مربوط به ساخت خرج هسته‌ای موشک است.

آمانو با ارجاع به گزارش پیشین خود می‌افزاید اطلاعاتی که آژانس در مورد فعایت‌های نظامی هسته‌ای به دست آورده در مجموع معتبر است و منابع آن آژانس، کشورهای عضو آژانس، منابع مستقل و خود ایران هستد.

آمانو می‌نویسد، این اطلاعات نشان می‌دهد که تا پیش از سال ۲۰۰۳ این فعالیت‌های نظامی برنامه‌ای مدون بوده و برخی از آنها پس از سال ۲۰۰۳ ادامه یافته و برخی ممکن است همچنان ادامه داشته باشد.

پروتکل‌های الحاقی

آمانو بار دیگر با ارجاع به شورای احکام و قطعنامه‌های شورای امنیت خواستار اجرای پروتکل‌های الحاقی از سوی ایران شده است، پروتکل‌هایی که به گفته مقام‌های ایرانی اجرای ایران توسط کشوری عضو ان پی تی الزام‌آور نیست.

آمانو یادآور شده است که ایران هنوز برخی اسناد و مدارک را در اختیار آژانس قرار نداده و اجازه مصاحبه با دانشمندان هسته‌ای نداده است.

بازرسی از نیروگاه اتمی بوشهر

آمانو می‌نویسد، بازرسان آژانس در ۱۰ ژانویه سال ۲۰۱۲ از نیروگاه بوشهر بازدید کردند و در آن هنگام رآکتور بوشهر خاموش شده بود.

نتیجه‌گیری

یوکیا آمانو در نتیجه‌گیری خود می‌نویسد، از آنجا که ایران همکاری لازم را با آژانس ندارد، و از جمله پروتکل‌های الحاقی را به اجرا نگذاشته این آژانس نمی‌تواند «اطمینان واثق» بدهد که برنامه هسته‌ای ایران هیچ فعالیت و مواد اتمی اعلام نشده‌ای در برندارد.

آمانو می‌افزاید که آژانس همچنان «نگرانی‌های جدی‌» در مورد ابعاد نظامی احتمالی برنامه هسته‌ای ایران دارد و یادآور می‌شود که ایران هنوز نگذاشته بازرسان از منطقه نظامی پارچین دیدن کنند.

در پایان یوکیا آمانو از ایران خواسته، غنی‌سازی را متوقف کرده، پروتکل‌های الحاقی را به اجرا درآورد و درباره موضوعات حل نشده به ویژه درباره ابعاد احتمالا نظامی برنامه هسته‌ای خود با آژانس همکاری کند.