کارگران در انتظار گرفتن سهمی از عدالت

ایلنا: تنها یک سال از فعالیت دولت نهم گذشته بود که علی اکبر طاهایی، معاون وقت وزیر کار آمار نگران‌کننده‌ای از وضعیت کارگران کشور ارائه کرد. البته پیشتر نهادهای صنفی کارگری و رسانه‌های منتقد و مستقل، بارها از وضعیت کارگران کشور انتقاد کرده بودند، اما اوج گرفتن اختلافات بین نهادهای صنفی کارگری و وزارت کار دولت نهم، سبب شده بود تا مقامات دولتی در بخشنامه‌ای نانوشته، ملزم باشند تا از پایان یافتن بحران‌های کارگری، رضایت کارگران از دستمزدها و ... خبر دهند و هیچ‌گاه به مناطق ممنوعه هم‌چون تجمعات کارگری، علل اعتراضات رو به گسترش این طبقه و ... قدم نگذارند. با این حال، طاهایی جرات به خرج داد و به منطقه قرمز پای گذاشت.

"ایلنا: تنها یک سال از فعالیت دولت نهم گذشته بود که علی اکبر طاهایی، معاون وقت وزیر کار آمار نگران‌کننده‌ای از وضعیت کارگران کشور ارائه کرد"وی از پایین بودن حداقل دستمزد کارگران و فاصله فاحش مزد با خط فقر سخن گفت و در ادامه اعلام کرد که همین حداقل دستمزد نیز به طور گسترده‌ای در کشور مورد بی‌اعتنایی قرار می‌گیرد. معاون وقت وزارت کار برای اثبات خود دلیل هم داشت؛ گزارش وزارت کار از استان قم نشان می‌داد که ده‌ها هزار کارگر فارغ‌التحصیل این استان، ماهانه کمتر از هشتاد هزار تومان حقوق می‌گیرند؛ رقمی کمتر از نصف حداقل دستمزد مصوب آن سال. پس از این ماجرا، طاهایی کمتر در رسانه‌ها حضور یافت و حتی عده‌ای با طعنه می‌گفتند که تغییر دفتر وی از ساختمان اصلی وزارت کار واقع در خیابان آزادی به ساختمانی در میدان فاطمی، نوعی تبعید محسوب می‌شد، اما همین موضوع گویای بسیاری از واقعیت‌های کشور بود. مسوولان اوضاع کارگران کشور را می‌دانند، با واقعیات زندگی این طبقه آشنا هستند اما نمی‌خواهند قدمی برای بهبود این وضع بردارند، به هزار و یک دلیل. شواهد و قراین زیادی در دست است که اوضاع کارگران در دولت نهم نه فقط بهتر نشده، بلکه بدتر نیز شده است، موضوعی که هیچ قرابتی با شعارهای احمدی‌نژاد در جریان رقابت‌های انتخاباتی سال ۸۴ ندارد.

افزایش میزان دستمزد کارگران در سال‌های ۸۵ تا ۸۸ نشان می‌دهد که طی این سال‌ها فقط قدرت خرید حداقل بگیران کارگری حفظ شده است و با توجه به افزایش ریالی سایر سطوح مزدی، قدرت خرید سایر اقشار کارگری با سطوح مزدی دیگر کم شده است. تضعیف روزافزون سازمان تامین اجتماعی از راه تحمیل بخشی از هزینه‌های دولت بر این سازمان که به کاهش خدمات‌رسانی این سازمان به کارگران می‌انجامد، از دیگر راه‌هایی بود که سبب شد وضعیت کارگران به‌خصوص در بخش درمانی افت محسوسی تجربه کند. رواج بیش از پیش قراردادهای موقت که امنیت شغلی و آسایش روانی کارگران را به شدت تهدید می‌کند، هر چند در این دولت آغاز نشد اما روند گسترده و نگران‌کننده‌تری گرفت، به گونه‌ای که آمار رسمی وزارت کار حکایت از این دارد که ۷۵ درصد کارگران کشور قرارداد موقت هستند. با این همه دولت برای جبران تمامی این کم‌کاری‌ها، وعده‌هایی به طور عام به تمامی اقشار محروم جامعه و به‌طور خاص به کارگران داد که سهام عدالت یکی از مهم‌ترین این وعده‌ها بود.  هر چند اصل این موضوع؛ یعنی توزیع سهام کارخانه‌های دولتی مشمول اصل ۴۴ قانون اساسی بین مردم، به محل اختلافی بین کارشناسان اقتصادی بدل شده بود و عده‌ای از کارشناسان با توجه به وضعیت کارخانه‌هایی که سهام آنها در قالب سهام عدالت بین مردم توزیع می‌شد، این کار را توزیع زیان بین مردم عنوان می‌کردند، ولی توزیع گسترده این سهام بین برخی از اقشار جامعه، سبب شد تا گروه‌های محروم نوعی تبعیض و بی‌عدالتی را احساس کنند.

"خبر دهند و هیچ‌گاه به مناطق ممنوعه هم‌چون تجمعات کارگری، علل اعتراضات رو به گسترش این طبقه و .."در این بین کارگران جزء گروه‌هایی محسوب می‌شدند که تبلیغات گسترده‌ای از سوی دولت حول توزیع سهام عدالت بین آنها صورت گرفت ولی تا امروز سهامی بین آنها توزیع نشده است. دولت برای کارگران برنامه‌ها دارد تمام کارگرانی که تاکنون سهام عدالت دریافت نکرده‌اند در قالب یک برنامه جدید، سهام عدالت دریافت می‌کنند. شمس‌الدین حسینی، وزیر امور اقتصاد و دارایی با بیان این مطلب سعی کرد تا بخشی از نگرانی‌های کارگران را برطرف کند. وی در این‌باره اظهار داشت: بسیاری از واحدهای دولتی که به بخش خصوصی واگذار می‌شوند، بخشی از سهامشان به صورت سهام ترجیحی به کارگران آن واحد واگذار می‌شود که ارزش بیشتری نسبت به سهام عدالت دارد. وی با بیان اینکه سهام عدالت در فازهای مختلف واگذار می‌شود، تاکید کرد: در مرحله اول سهام عدالت بین ۲۳ میلیون نفر از روستائیان توزیع شد که بسیاری از کارگران روستایی در قالب این طرح از مزایای سهام عدالت برخوردار شدند.

حسینی ادامه داد: بسیاری از کارگران شرکت‌های خدماتی و پیمانی که با دستگاه‌های دولتی همکاری می‌کنند هم سهام عدالت دریافت کرده‌اند، همچنین سهام عدالت بین کارگران ایثارگر نیز توزیع شده است. وزیر اقتصاد خاطر نشان کرد: به هر حال ممکن است برخی از کارگران زحمتکش کشور در قالب این طرح‌ها موفق به دریافت سهام عدالت نشده باشند که به زودی با تشکیل جلسه شورای عالی اصل ۴۴، برنامه ویژه‌ای برای توزیع سهام عدالت بین این قشر زحمتکش تدوین و اجرا خواهد شد. این در حالی است که رییس سازمان خصوصی سازی کشور و مدیرعامل کارگزاری سهام عدالت اعلام کردند که پرونده سهام عدالت تا پایان تیرماه بسته خواهد شد و دیگر ورودی جدیدی نخواهد داشت. نمایندگان کارگری: کارگران تاکنون سهام عدالت نگرفته‌اند تاکنون هیچ کدام از کارگران کشور سهام عدالت دریافت نکرده‌اند. علی اکبر عیوضی، عضو کانون شوراهای اسلامی کار استان تهران با این اظهارنظر به‌طور غیرمستقیم اظهارات وزیر اقتصاد را که معتقد است گروه‌های مختلفی از جامعه کارگری سهام عدالت گرفته‌اند، پاسخ داده و می‌گوید: کارگران همچنان در انتظار سهام عدالت هستند، در حالی که این قشر جزء افراد کم‌درآمد جامعه هستند و باید هنگام ارائه خدمات حمایتی در اولویت قرار گیرند.

"وی از پایین بودن حداقل دستمزد کارگران و فاصله فاحش مزد با خط فقر سخن گفت و در ادامه اعلام کرد که همین حداقل دستمزد نیز به طور گسترده‌ای در کشور مورد بی‌اعتنایی قرار می‌گیرد"وی با بیان اینکه کارگران تاکنون فقط از سهام ترجیحی برخوردار شده‌اند، اظهار داشت: موضوع سهام ترجیحی از سهام عدالت جدا است، سهام عدالت یک طرح بزرگ کشوری بوده و قرار است به همه اقشار جامعه تعلق گیرد. عضو دیگر کانون هماهنگی شورای اسلامی کار تهران هم با بیان اینکه ممکن است بخشی از کارگران به طور مستقل سهام عدالت دریافت کرده باشند، می‌گوید: قشر کارگری به طور عام تاکنون از دریافت سهام عدالت بی‌بهره بوده است. ناصر برهانی می‌گوید: کارگران همیشه از سهام ترجیحی برخوردار بوده‌اند، اما درخواست ما این بوده که باید سهام عدالت به آنها هم تعلق بگیرد. نماینده دیگری از جامعه کارگری که در شورای عالی کار هم عضویت دارد نیز با تایید دریافت نکردن سهام عدالت از سوی بخش عمده کارگران، می‌گوید: در حال حاضر فقط زنان شاغل سرپرست خانوار و بازنشستگان تحت پوشش تامین اجتماعی از این سهام برخوردار شده‌اند. ولی الله صالحی افزود: حجم جمعیت کارگران بالا است و پرداخت سهام عدالت به آنها در برنامه مسوولان قرار دارد.

هزار وعده خوبان یکی وفا نشود مروری بر خاطرات پیشین به کارگران یادآوری می‌کند که شهریور سال ۸۷، وزیر تعاون با قاطعیت از برخورداری تمامی کارگران از سهام عدالت تا پایان سال ۸۷ خبر داد. محمد عباسی در حاشیه مراسم جشنواره تعاونی‌های برتر در جمع خبرنگاران گفت: تاکنون ۲۳ میلیون فرم سهام عدالت در تعاونی‌های یاد شده توزیع شده که کارگران و کارمندان می‌توانند برای پر کردن فرم‌های سهام اقدام کنند. وزیر تعاون از پر کردن فرم سهام عدالت توسط حدود ۱۴ میلیون نفر از کارگران خبر داد و اظهار داشت: کارگران می‌توانند با مراجعه به تعاونی‌های سهام عدالت نسبت به دریافت و پر کردن فرم سهام عدالت اقدام کنند. عباسی از واگذار کردن سهام عدالت به تمام کارگران تا پایان سال جاری (سال ۸۷) خبر داد و افزود: میزان استقبال کارگران از طرح و عضویت آنها در تعاونی‌های سهام عدالت مهم است. وی خاطر نشان کرد: تعاونی‌های سهام عدالت در تمام شهرستان‌های کشور ایجاد شده است.