رابطه سببیت در مسئولیت ناشی از بی‏ احتیاطی؛ نگاهی تطبیقی به حقوق مسئولیت مدنی ایران و انگلستان

رابطه سببیت در مسئولیت ناشی از بی‏ احتیاطی؛ نگاهی تطبیقی به حقوق مسئولیت مدنی ایران و انگلستان

رابطه سببیت در حقوق مسئولیت مدنی ایران و انگلستان، بویژه در مسئولیت ناشی از بی ‏احتیاطی، از جایگاه قابل توجهی برخوردار است.

چکیده

رابطه سببیت در حقوق مسئولیت مدنی ایران و انگلستان، بویژه در مسئولیت ناشی از بی ‏احتیاطی، از جایگاه قابل توجهی برخوردار است. تفاوت حقوق ایران، به عنوان نظامی از خانواده حقوقی رومی-ژرمنی با انگلستان، به عنوان نظامی از جنس کامن‏لا، یافتن یک دیدگاه واحد برای بررسی سببیت را دشوار می‏کند، اما به معنای غیر ممکن بودن آن نیست. بررسی تطبیقی سببیت در حقوق دو کشور، مستلزم تفکیک بحث در دو بخش اصلی با عناوین، «مسئول معین» و «مسئول مجمل» است که پس از بخشی با عنوان «جایگاه سببیت» قرار می‏گیرند. در بحث «مسئول معین» حالتی بررسی می‏ شود که می ‏توان با تکیه بر معیارهای موجود، به تعیین مسئول حادثه پرداخت و ذیل عنوان «مسئول مجمل (یا مردد)»، وضعیتی مورد بررسی قرار می‏ گیرد که وجود رابطه سببیت با یکی از چند عامل معین و موجود، قطعی است اما تشخیص عامل اصلی امکان ندارد. در پایان، باید گفت بدلیل مشابهت‏ های قابل توجهی که در حقوق دو کشور وجود دارد، می ‏توان حقوق انگلستان و راهکارهای آن را الگویی برای حقوق ایران قرار داد و  قضات می ‏توانند در مواردی که راهکاری در حقوق ایران ارائه نشده یا راهکارهای موجود با شرایط دعوی سازگار به نظر نمی‏ رسد، از معیارهای مطروحه در حقوق انگلستان بهره ببرند.

واژگان کلیدی: سببیت؛ مسئولیت؛ زیان دیده؛ عامل ورود زیان؛ خسارت

نویسندگان:

قاسم رضوی: دکترای حقوق تجارت بین الملل علوم قضایی

الیاس نوعی: کارشناس ارشد حقوق خصوصی دانشگاه آزاد  

فصلنامه پژوهش حقوق خصوصی - دوره ۳، شماره ۱۰، بهار ۱۳۹۴.

برای مشاهده کامل مقاله روی فایل مقابل کلیک کنید.