برقراری "عدالت امنیتی" در آذربایجان شرقی/پلیس خلاء قانونی دارد

به گزارش خبرنگار مهر در تبریز، سردار سرتیپ "مسعود خرم نیا" که از تیرماه سال گذشته فرماندهی انتظامی آذربایجان شرقی را عهده دار شده است بسیار متین و باوقار جلوه می کند؛ انگار که فرمانده یک نیروی نظامی نیست و هزاران نفر تحت نظرش خدمت نمی کنند. او هرگز در برابر انتقادهای ما از کوره درنمی رود ولی سئوالات را کوتاه پاسخ می دهد؛ شاید می داند که مخاطبان مایلند پاسخ ها را شفاف و در عین حال به صورت اجمالی دریافت کنند؛ موضوعی که خبرنگاران نیز بدشان نمی آید. متن زیر گفتگوی تفصیلی خبرنگار مهر با سردار "مسعود خرم نیا" را می خوانید:  سردار! هم استانی هایمان علاقمندند چالش های نیروی انتظامی را از زبان خودتان بشنوند؟ - در بررسی های صورت گرفته چالشی که بتوان ذکر کرد وجود ندارد؛ در جریان هستید که آذربایجان شرقی جزو استان های پاک از نظر آسیب های اجتماعی و یکی از امن ترین استان هاست اما در اولویت بندی هایمان، مسایل مربوط به ترافیک، تصادفات جاده ای، موادمخدر، جرایمی مانند سرقت، قتل، خودآزادری، همسرآزاری و کودک آزاری جای می گیرد ضمن اینکه مسایل مربوط به امنیت اخلاقی نیز در رده های بعدی اولویت های پلیس آذربایجان شرقی است. این اولویت ها بر اساس رصدهای دقیقی تعیین شده که آمار وقوع آن ها به دقت در سامانه مستقلی ثبت می شود و قابل دستکاری و یا پاک کردن نیست. در برخوردهای پلیس نیز با توجه به تحول ساختاری صورت گرفته و ایجاد پلیس های تخصصی، آمار تفکیکی در هر ماه توسط هریک از رده های اجرایی تهیه و در اختیار واحد عملیاتی قرار می گیرد و سپس یگان های اجرایی برای برخورد وارد عمل می شوند.

"این اولویت ها بر اساس رصدهای دقیقی تعیین شده که آمار وقوع آن ها به دقت در سامانه مستقلی ثبت می شود و قابل دستکاری و یا پاک کردن نیست" با توجه به اینکه آذربایجان شرقی در مسیر ترانزیت مواد مخدر قرار گرفته است آیا با فقر اطلاعاتی مواجه نیستیم؟ - اصلاً! پلیس آذربایجان شرقی می داند که چه نوع موادی با چه شیوه هایی و از کدام مبادی به کدام مقاصد ترانزیت می شود.حتی پلیس در شهرها نیز اشراف کامل اطلاعاتی به مناطق آلوده و مکان هایی که در آن معتادان تجمع می کنند، دارد. لذا همه عملیات های مقابله با توزیع کنندگان و یا استعمال کنندگان مواد مخدر بر اساس این اطلاعات صورت می گیرد زیرا بر این باوریم که عملیات بدون اطلاعات، عملیات کور است. به نظر می رسد پلیس آذربایجان شرقی در رعایت عدالت امنیتی با نارسایی هایی مواجه است. فرضاً در یک منطقه از شهر، پلیس با استقرار ایستگاه، کلانتری و گشت های سواره و پیاده حضور چشمگیری دارد اما در برخی مناطق دیگر حضورش کمرنگ است. - اگر اصل را بر ارائه خدمات قرار داده و پلیس را به عنوان خدمتگزار مردم قلمداد کنیم باید بگویم که نه تنها در تبریز که در سراسر آذربایجان شرقی عدالت امنیتی برقرار است و پلیس همه تلاش خود را بکار می گیرد تا خدماتی متناسب و عادلانه ارائه دهد.

گشت های سواره و پیاده پلیس همواره در فکر تامین امنیت مردم هستند و اگر تماسی با سامانه ۱۱۰ پلیس برقرار شود با ارجاع به نزدیکترین گشت و یا نزدیک ترین واحد عملیاتی با مورد و یا موارد مشکوک برخورد می شود. پلیس در ساختار خود از سه فاکتور اصلی جغرافیا، جرم و جمعیت تبعیت می کند و امکانات، نیرو و تجهیزات خود را با در نظر گرفتن این فاکتورها در سطح مناطق مختلف توزیع می کند. بر همین اساس کلانتری ها چنان در سطح مناطق شهری توزیع شده اند که حوزه استحفاظی همدیگر را پوشش دهند تا مشکلی ایجاد نشود. قبول می کنید که برخوردهای پلیس با عاملان توزیع و معتادان مواد مخدر سختگیرانه نیست و مجرمان در فاصله کوتاهی از ارتکاب جرم، مجدداً به اعمال تبهکارانه خود دست می زنند؟ - وظیفه پلیس در خصوص توزیع کنندگان مواد مخدر، شناسایی سوداگران مرگ، تشکیل پرونده برای آن ها و تحویلشان به مقام قضایی است. به نظر می رسد یک خلاء قانونی وجود دارد که برخورد محکم با مجرمان را غیرممکن می سازد.

"لذا همه عملیات های مقابله با توزیع کنندگان و یا استعمال کنندگان مواد مخدر بر اساس این اطلاعات صورت می گیرد زیرا بر این باوریم که عملیات بدون اطلاعات، عملیات کور است" سردار! اغلب مردم معتقدند که عملیات های پلیس در برخورد با سوداگران مرگ هدفمند نیست؛ به این معنی که در مقطعی برخوردها با معتادان و توزیع کنندگان مواد مخدر تشدید می شود اما در برهه ای دیگر همین برخوردهای نصفه و نیمه هم صورت نمی گیرد. - نه! اصلاً چنین نیست. اطلاعات دقیق توزیع کنندگان و معتادان با انجام عملیات اطلاعاتی در دسترس پلیس است و به محض ارتکاب جرم برخوردهای قانونی صورت می گیرد اما بحث اینجاست که معتاد پس از دستگیری، بسیار زود آزاد شده و به بطن جامعه بازمی گردد. با وجود خلاء های قانونی، پلیس آذربایجان شرقی برنامه های آموزشی، فرهنگی و مشاوره ای گسترده ای برای آگاه سازی معتادان دارد و امیدوار است با ورود به این حوزه ها، شمار مبتلایان به اعتیاد را کم کند. آیا نمی توان با تعامل بیشتر با نمایندگان مجلس، آنها را تشویق به وضع قوانین جدید و یا اصلاح قوانین گذشته کرد تا سد خلاء قانونی شکسته شود؟ - این تعامل ها هم در حوزه های انتخابیه و هم در سطح استان بین نمایندگان مجلس و فرماندهی انتظامی آذربایجان شرقی وجود دارد و جمع بندی رایزنی های دوطرف برای تصمیم گیری کلان به امور مجلس نیروی انتظامی کشور منعکس می شود؛ به هرحال معتقدیم که قانون مبارزه با مواد مخدر نیازمند اصلاح و تکمیل است.

آماری از عملکرد پلیس آذربایجان شرقی در حوزه مواد مخدر دارید؟ - در سال۸۹، تعداد ۲۶۴ قاچاقچی در قالب ۵۳ باند سازمان یافته در آذربایجان شرقی شناسایی، دستگیر و منهدم شدند. در همین مدت چهار هزار و ۸۳۰ عامل توزیع مواد مخدر در سطح استان نیز دستگیر شد که در مجموع برای این تعداد دستگیرشده، سه هزار و ۵۰۰ فقره پرونده تشکیل و تحویل مقام قضایی شد. در سال ۸۹ فرماندهی انتظامی آذربایجان شرقی تعداد چهار هزار و ۱۰۰ مرحله عملیات در سطح استان برای مقابله با توززیع کنندگان و مصرف کنندگان مواد مخدر انجام داد. وضعیت مجرمانی که پرونده آن ها به دستگاه قضایی تحویل شده را رصد می کنید؟ - امکان رصد تک تک پرونده ها و مجرمان که وجود ندارد اما پلیس آذربایجان شرقی از عملکرد سیستم قضایی این استان و همراهی مسئولان این مجموعه با نیروی انتظامی رضایت دارد و لازم است از همینجا از زحمات ایشان قدردانی کنیم. شمار معتادان استان مشخص است؟ - تخمین زده می شود ۵۰ هزار نفر در آذبایجان شرقی به اعتیاد ابتلا داشته باشند که این آمار بر اساس دیتاهای جمع آوری شده طی سال های مختلف اعلام می شود.

"فرضاً در یک منطقه از شهر، پلیس با استقرار ایستگاه، کلانتری و گشت های سواره و پیاده حضور چشمگیری دارد اما در برخی مناطق دیگر حضورش کمرنگ است"شاید عده ای تصور کنند که این رقم در مقایسه با موقعیت جغرافیایی استانمان که در مسیر ترانزیت مواد مخدر قرار گرفته، عدد کمی باشد اما باید گفت که مواد ترانزیتی به هیچ وجه در سطح آذربایجان شرقی مورد استفاده قرار نمی گیرد بلکه محموله ترانزیتی، از یک دروازه وارد کشورمان می شود و در صورت شناسایی نشدن، ازدروازه دیگر خارج می گردد. پلیس آذربایجان شرقی مجموعاً در سال گذشته هزار و ۶۹۲ کیلوگرم انواع مواد مخدر که بیشترین میزان آن مربوط به تریاک بود را کشف وضبط کرد که این آمارها بیانگر وضعیت نسبتاً مطلوب آذربایجان شرقی در مقایسه با استان های دیگر است. شما به عنوان عضو شورای تامین و فرمانده انتظامی آذربایجان شرقی از بابت افزایش استفاده از مواد مخدر صنعتی در آذربایجان شرقی نگرانی ندارید؟ - خوشبختانه مسئولان و مردم این استان به خوبی به هدف دشمنان در ترویج استفاده از مواد مخدر به ویژه مواد مخدر صنعتی پی برده اند و می دانند که دشمنان از این راه در پی تضعیف جوانان کشورمان به عنوان موتورمحرکه جامعه هستند. در حقیقت ترویج استفاده از مواد مخدر صنعتی سناریوی دیگری از جنگ نرم دشمنان است. به لطف همین آگاهی عمیق، وضعیت آذربایجان شرقی از نظر استعمال مواد مخدرصنعی چندان نگران کننده نیست.

به تدریج با فرا رسیدن تابستان، نگرانی ها از افزایش بدحجابی در جامعه بیشتر می شود. نیروی انتظامی چه تکلیفی در برخورد با مصایق بدحجابی دارد ؟ - مطابق دستورالعمل ها، مصادیق بدحجابی مانند برخی پوشش های نامناسب و یا داشتن علایم خاص در لباس ها کاملاً مشخص است و این مصادیق همواره در مصاحبه مسئولان ناجا، اطلاع رسانی می شود و فکر می کنم که در جامعه کسی نباشد که مصادیق بدحجابی را نداند. ما موضوع حجاب را یک موضوع فرهنگی می دانیم و معتقدیم باید ابتدا خانواده ها ضرورت رعایت این مسئله را به خوبی تبیین کنند و یک جوان ایرانی بپذیرد که رعایت حجاب نوعی مصونیت است و نه محدودیت. نیروی انتظامی در کنار کار انتظامی فعالیت فرهنگی هم در این خصوص انجام می دهد و علاوه بر ارشاد، کلاس های مشاوره و آموزش را هم برگزار می کند. موضوع حجاب جزو دستورالعمل های جنگ نرم و تهاجم فرهنگی غرب بوده و همیشه مورد هدف دشمنان است و تبلیغات گسترده برخی مدها در کانال های ماهواره ای در همین راستا ارزیابی می شود.

"پلیس در ساختار خود از سه فاکتور اصلی جغرافیا، جرم و جمعیت تبعیت می کند و امکانات، نیرو و تجهیزات خود را با در نظر گرفتن این فاکتورها در سطح مناطق مختلف توزیع می کند" سردار! بسیاری از مردم از عملکرد پلیس ۱۱۰ انتقاد دارند و بخش اعظمی ازاین انتقادها به رسیدن با تاخیر ماموران نیروی انتظامی در سر صحنه ها مربوط است. آیا این انتقاد را قبول دارید؟ - سقف زمانی که برای حضور پلیس در صحنه در نظر گرفته شده ۱۵ دقیقه است. در دو دققیه اول، اپراتور اطلاعات لازم را گرفته و به واحد مربوطه ارجاع می دهد و در ۱۳ دقیقه بعدی واحد عملیاتی و یگان مربوطه وارد عمل می شود. البته نباید به راحتی از کنار مشکلاتی مانند ترافیک، بارندگی و یا ابلاغ همزمان چند ماموریت گذشت که شاید تاخیر ماموران هم به این دلایل باشد. روزانه فقط در تبریز هزار و ۵۰۰ تماس با پلیس ۱۱۰ صورت می گیرد.

در طول سال گذشته نیز دو میلیون تماس داشتیم که ۶۰۰ هزار تماس آن، تماس عملیاتی بود. در زمینه استانداردسازی الگوی رفتاری پرسنل نیروی انتظامی چه اقداماتی صورت گرفته است؟ - آستانه تحمل برخی از پرسنل نیروی انتظامی به علت فشار زیاد ماموریت ها کم است که با آموزش هایی در قالب استانداردسازی الگوی رفتاری، این ضعف از بین خواهد رفت. پلیس، خدمتگزار مردم بوده و قطعاً خطای پرسنل نیروی انتظامی سهوی است. در عین حال سامانه ۱۹۷ آیینه عملکرد پلیس است و هر هفته گزارش هایی از افرادی که با این سامانه تماس می گیرند در اختیار فرماندهی انتظامی قرار می گیرد و تمام موارد مطرح شده بعد از عملیاتی شدن به اطلاع خود تماس گیرنده می رسد که مردم می توانند از طریق این سامانه انتقادها و دیدگاه های خود را انتقال دهند. ظهور و فعالیت فرقه های انحرافی طی سال های گذشته به یکی از چالش های جدید نیروی انتظامی تبدیل شده؛ وضعیت در آذربایجان شرقی چگونه است؟ - پلیس به دقت تغییر و تحولات این حوزه را رصد می کند و لذا می توانیم با جرات بگوییم که مشکل نگران کننده ای در این زمینه وجود ندارد.

"بر همین اساس کلانتری ها چنان در سطح مناطق شهری توزیع شده اند که حوزه استحفاظی همدیگر را پوشش دهند تا مشکلی ایجاد نشود"فرقه های انحرافی و نوظهور حداقل در آذربایجان شرقی به مرز بحران نرسیده است. سردار با توجه به افزایش استفاده از ماهواره، بالاخره این اقدام قانونی است یا غیرقانونی؟ - استفاده از ماهواره طبق قانون آزاد نیست و لذا غیرقانونی محسوب می شود. با همه این اوصاف شاهد دیجیتالی شدن کانال های صداوسیما هستیم که فکر می کنم این قدام صداوسیما به مردم کمک خواهد کرد تا خودشان دیش های ماهواره را جمع آوری کنند