شکست قلدری در برابر دیپلماسی

شکست قلدری در برابر دیپلماسی
خبرگزاری جمهوری اسلامی
خبرگزاری جمهوری اسلامی - ۱۱ مهر ۱۳۹۷

شکست قلدری در برابر دیپلماسی «ایران یک- ایالات متحده امریکا صفر.» نتیجه جدال حقوقی تهران- واشنگتن در دیوان بین‌المللی دادگستری با استناد به عهدنامه مودت ۱۹۵۵، با صدور قرار موقت به نفع تهران تمام شد.

دولت ایران در اواخر تیرماه سال جاری از دولت امریکا به دلیل وضع مجدد تحریم‌های هسته‌ای یکجانبه در تاریخ ۸ ماه مه، به دیوان بین‌المللی دادگستری شکایت برد. روز گذشته قریب به سه ماه پس از نخستین روزی که ایران ادله‌های خود را به دیوان ارایه کرد، دیوان بین‌المللی دادگستری قرار موقت خود را به اتفاق آرا صادر و طی آن، ضمن احراز صلاحیت علی‌الظاهر (prime Facie) خود برای رسیدگی به این دعوا و اینکه قرار صادره الزام‌آور و لازم الاتباع بوده و موجد تعهدات بین‌المللی برای مخاطبین آن است، باید و نبایدهایی را برای امریکا تعیین کرد.** اعتراف رسانه‌های جهان به پیروزی ایرانجلسه روز گذشته دیوان بین‌المللی دادگستری در داخل ایران به شکل زنده دنبال شد و این در حالی بود که رای دیوان با توجه به فضای تنش‌آمیز میان ایران و امریکا در مقطع فعلی، بازتاب بسیاری در رسانه‌های بین‌المللی پیدا کرد و نکته قابل توجه این بود که برخلاف رسانه‌های فارسی‌زبان فعال در خارج از کشور که ترجیح دادند در تیترهای خود به اهمیت پیروزی حقوقی و سیاسی ایران اشاره‌ای نداشته باشند در رسانه‌های مطرح بین‌المللی وضع به گونه‌ای دیگر بود که تیترهای زیر چند نمونه از آنها است:فاکس‌نیوز: دیوان بین‌المللی دادگستری به امریکا دستور داد برخی تحریم‌های ایران را لغو کندان بی‌سی: امریکا از سوی دیوان بین‌المللی دادگستری موظف به لغو برخی تحریم‌های ایران شدبی بی‌سی: دیوان بین‌المللی دادگستری در مساله تحریم‌های ایران، علیه امریکا رای دادتایمز: پیروزی برای ایران با رای دیوان بین‌المللی دادگسترینیویورک‌تایمز: دیوان بین‌المللی دادگستری به امریکا دستورداد که برخی از تحریم‌های ایران را بردارد** شکست‌های پیاپی برای ترامپهرچند که رای روز گذشته دیوان بین‌المللی دادگستری آغاز راهی طولانی و پرحادثه برای پرونده شکایت ایران از امریکا برپایه عهدنامه مودت ۱۹۵۵ است اما آنچه اهمیت این رای را بیشتر می‌کند فضای سیاسی است که میان تهران و واشنگتن در چندماه گذشته در جریان بوده است. زمانی که دونالد ترامپ، رییس‌جمهور امریکا در تاریخ ۸ ماه مه از برجام خارج شد هیچگاه گمان نمی‌کرد که تبعات سیاسی این تصمیم برای واشنگتن بسیار بیش از تبعات اقتصادی آن برای تهران باشد.بازگشت تحریم‌های هسته‌ای (ثانویه) ایران از ماه جولای آغاز شد و در نخستین روزهای ماه نوامبر هم دور جدی‌تری از این تحریم‌ها کلید می‌خورد اما ایران برخلاف رویای رییس‌جمهور امریکا در تار و پود انزوایی که تیم ترامپ به خیال خود برای ایران بافته بودند، نیفتاد. درست از همان نخستین ساعات خروج امریکا از برجام، حمایت‌ها از این توافق هسته‌ای و تایید پایبندی ایران به آن با سخنان فدریکا موگرینی، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا آغاز شد و این روند در چندهفته اخیر تسریع هم شده است.

" دولت ایران در اواخر تیرماه سال جاری از دولت امریکا به دلیل وضع مجدد تحریم‌های هسته‌ای یکجانبه در تاریخ ۸ ماه مه، به دیوان بین‌المللی دادگستری شکایت برد"بازماندگان در برجام نه تنها به درخواست امریکا برای همراه شدن با کاخ‌سفید علیه ایران در حوزه برجام توجهی نکردند بلکه در مسیری کاملا معکوس اراده سیاسی خود برای حفظ توافق و تداوم اجرای آن را به نمایش گذاشتند. اروپا، چین و روسیه از هر فرصتی برای حمایت سیاسی از توافق هسته‌ای با ایران استفاده کردند و همزمان تدابیر اقتصادی برای حفظ ایران در برجام در نظر گرفته شد.درحالی که تیم سیاست خارجی امریکا در چندماه گذشته هیات‌هایی را به بیش از ۲۰ کشور فرستاده و به همگی آنها ماموریت داده که کشورهای میزبان را وادار به کاهش سطح تجاری با ایران کنند، بازماندگان در برجام هم بیکار ننشسته‌اند و یک روز از احیای قوانین مسدود‌کننده برای ایمن‌سازی کمپانی‌های خود از تحریم‌های امریکا سخن می‌گویند و روز دیگر در قلب امریکا یعنی نیویورک در حاشیه مجمع عمومی خبر شکل‌گیری حساب کاربری ویژه‌ای را می‌دهند که قرار است در سایه آن دلار از معامله‌های ایران با اروپا و سایرین حذف و جایگاه یورو در آن تقویت شود.** وین، نیویورک و حالا لاههساعت شنی بازگشت تحریم‌های هسته‌ای ایران آغاز به کار کرده و در حالی که دولت ترامپ در این چندهفته باقی مانده طلایی به حمایت اروپا، چین و روسیه بیش از پیش نیاز دارد، کارت برنده‌های ایران در حال افزایش است. در حقیقت می‌توان گفت که رای دیوان بین‌المللی دادگستری به نفع درخواست تهران یک تکه دیگر از دومینوی موفقیت‌های ایران در چندهفته گذشته بود.دونالد ترامپ ایران را به نقض تعهدهای خود در برجام متهم می‌کند و این در حالی است که قریب به دو هفته پیش در جریان شصت و دومین مجمع عمومی سالانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، کشورهای عضو این نهاد ناظر هسته‌ای متفق القول از اجرای برجام حمایت و ۱۲ گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را نشانه محکمی بر پایبندی ایران دانستند.هرچند که برجام توافقی هسته‌ای در حوزه منع اشاعه است اما نه رسیدن به این توافق و نه اجرای آن بی‌تاثیر از بازی‌های سیاسی در صحنه بین‌المللی نبوده و از این پس نیز نخواهد بود. هرچند که دونالد ترامپ ادله‌های فنی را برای عیب‌گذاری بر برجام مطرح می‌کند اما یک سال و نیم پس از حضور وی در قدرت در کاخ سفید برای همه مشخص شده که رییس‌جمهور امریکا اندک نگرانی در حوزه منع اشاعه ندارد و تنها به دنبال مانور سیاسی پیرامون خروج از برجام و بازگرداندن تحریم‌های ایران است.در چنین شرایطی تنها چند روز پس از حضور علی‌اکبر صالحی، رییس سازمان انرژی اتمی در وین برای شرکت در نشست سالانه آژانس، حسن روحانی، رییس‌جمهور و محمدجواد ظریف، وزیر خارجه به منظور شرکت در نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد راهی نیویورک شدند. حضور امسال تیم ایران در نیویورک با موفقیت‌های چشمگیر سیاسی برای ایران همراه بود.

حسن روحانی در سخنرانی خود در مجمع، صدای حقانیت ایران در مساله توافق هسته‌ای را به گوش جهان رساند و همزمان از امریکا خواست که اگر به دنبال مذاکره با ایران است به قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت بازگردد. حسن روحانی از تریبون شورای امنیت، امریکا را ناقض قطعنامه این شورا خواند و تاکید کرد که ایران تا این لحظه هم به مفاد برجام پایبند بوده و هم قطعنامه ۲۲۳۱ را رعایت کرده است. جدا از مجمع عمومی، نمایش ترامپ در شورای امنیت نیز به شکستی برای وی تبدیل شد. در جلسه شورای امنیت به ریاست رییس‌جمهور امریکا که قرار بود به گمان ترامپ تریبونی برای همصدایی علیه ایران باشد تمامی اعضای دایم و غیردایم مستقیم یا غیرمستقیم امریکا را مسوول متزلزل شدن جایگاه برجام خواندند و البته تاکید کردند که بدون امریکا هم این توافق راه خود را برای اجرا پیدا خواهد کرد.بنابراین می‌توان گفت که پس از یک «پیروزی فنی» برای ایران در نشست مجمع سالانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، یک«پیروزی سیاسی» در مجمع عمومی سازمان ملل متحد و نشست شورای امنیت روز گذشته «پیروزی حقوقی» ایران در صحن دیوان بین‌المللی دادگستری در کاخ صلح لاهه رقم خورد.**هزینه‌های اعتیاد به تحریمامریکا باید اعتیاد به تحریم برای تحمیل اراده خود به سایر کشورها را ترک کند. این جمله بارها از زبان محمد جواد ظریف، وزیر خارجه کشورمان شنیده شده است.

"حسن روحانی در سخنرانی خود در مجمع، صدای حقانیت ایران در مساله توافق هسته‌ای را به گوش جهان رساند و همزمان از امریکا خواست که اگر به دنبال مذاکره با ایران است به قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت بازگردد"وزیر خارجه از زمانی که با آغاز به کار دولت حسن روحانی در سال ۱۳۹۲، مسوولیت مذاکرات هسته‌ای ایران را برعهده گرفت همواره تاکید داشت که برخلاف ادعای امریکا این تحریم نبود که ایران را پشت میز مذاکره آورد چرا که هدف تحریم‌های همه‌جانبه امریکا، اروپا و سازمان ملل متوقف کردن فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای ایران بود که بهترین نشانه برای رد این سیاست تعداد سانتریفیوژهای ایران پیش و پس از آغاز تحریم‌ها بود. پس از خروج امریکا از برجام و دستور ترامپ به بازگشت تحریم‌های هسته‌ای ایران نیز ظریف بارها با استناد به مفاد برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ امریکا را به قلدربازی در عرصه بین‌المللی و تحمیل ظالمانه تحریم‌ها علیه ایرانی که به همه تعهدهای سیاسی و فنی خود پایبند بوده متهم کرد. اصلی‌ترین علت مراجعه اخیر ایران به دیوان بین‌المللی دادگستری امریکا در پرونده بازگشت تحریم‌های امریکا با استناد به عهدنامه مودت ۱۹۵۵ نیز همین مبارزه با تحریم‌های فرامرزی و یکجانبه امریکا بود. تیم حقوقی وزارت خارجه ایران در نزدیک‌ترین فاصله ممکن پس از ۸ مه، ادله‌های حقوقی خود را در اختیار دیوان بین‌المللی دادگستری قرار داد و زیرکانه از تنها بستر موجود برای پیشبرد ادعایش که عهدنامه مودت بود استفاده کرد. ایران با طرح این مساله که دور دوم تحریم‌های امریکا نیز در ماه نوامبر بازخواهد گشت از دیوان خواست که حکم موقت خود را مبنی بر توقف اجرای این تحریم‌ها از سوی امریکا صادر کند که این مساله منجر به درج قید نیاز به بررسی فوری بر پیشانی پرونده ادعایی ایران علیه امریکا در دیوان شد.

در نهایت نیز هرچند دیوان با تمام درخواست‌های ایران در رای روز گذشته پاسخ مثبت نداد اما از طرفین خواست از مبادرت به هر اقدامی که ممکن است - تا صدور رای نهایی - مناقشه بین دو کشور را تشدید کند خودداری کنند. بنابراین براساس این رای امریکا باید از وضع تحریم‌های نفتی و سایر تحریم‌های هسته‌ای که قرار است در ۱۳ آبان کلید بخورند، خودداری کند.هرچند که رای روز گذشته دیوان بین‌المللی دادگستری تازه ابتدای راه حقوقی برای ایران و امریکا در این پرونده است و مفاد رای دیروز نیز با وجود الزام‌آور و لازم‌الاجرا بودن از ضمانت اجرایی به دلیل جایگاه امریکا در شورای امنیت برخوردار نیستند اما تلاش‌های تیم حقوقی امریکا در جلسات استماع نشان از اهمیت این پرونده و حذر از شکست در آن برای کاخ سفید داشت. رای دیوان بین‌المللی دادگستری مشروعیت تحریم‌های فرامرزی امریکا را زیر سوال برده و به گواه کارشناسان اهل فن با این رای، موضوع تحریم‌های فرامرزی از طرف دیوان بین‌المللی دادگستری در لاهه به چالشی تاریخی کشیده شد. استدلال‌های حقوقی ایران در این پرونده برای محکوم کردن تحریم‌های امریکا به اندازه‌ای محکم و مستدل بود که رای نهایی حاصل اجماع قضات بود و حتی قاضی چارلز براور، قاضی اختصاصی امریکا در دیوان لاهه که کشورش طرف دعوا بود نیز به نفع استدلال حقوقی ایران رای داد و اعلام کرد که امریکا باید موانع اقلامی که بشردوستانه توصیف شده را برای صدور به ایران بردارد.** پیروزی دوم حقوقدان‌های ایرانیرای دیوان بین‌المللی دادگستری پس از برجام دومین سند توانایی حقوقدان‌های ایرانی در برابر حقوقدان‌های امریکایی به حساب می‌آید. دونالد ترامپ برجام را بدترین توافق ایالات متحده در تاریخ خواند و همچنان هم تاکید دارد که میزان امتیازهای امریکا در این توافق به اندازه‌ای ناچیز بود که عملا راهی برای دولت وی جز خروج از آن باقی نمانده بود.

"حسن روحانی از تریبون شورای امنیت، امریکا را ناقض قطعنامه این شورا خواند و تاکید کرد که ایران تا این لحظه هم به مفاد برجام پایبند بوده و هم قطعنامه ۲۲۳۱ را رعایت کرده است"رای روز گذشته دیوان بین‌المللی لاهه در حالی که تیم امریکا تا دندان مسلح به حقوقدان‌های خبره بود نشان از توانمندی بالای تیم ایران بود.هرچند که برخی منتقدان عدم اجرایی شدن این حکم از سوی امریکا را دلیلی برای کاستن از ارزش رای روز گذشته می‌دانند اما این رای و پیروزی حقوقی ایران یکی دیگر از نشانه‌های پویایی دستگاه دیپلماسی ایران و استفاده وزارت خارجه از تمام ابزارهای سیاسی و حقوقی در اختیار برای احیای حق ایران و مقصر نشان دادن امریکا است. تا پیش از توافق هسته‌ای، ایران در نگاه افکار عمومی کشورهای غربی، عضو خلافکار آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بود که برنامه هسته‌ای خود در ابعاد نظامی را مخفی کرده بود و البته به قطعنامه‌های شورای حکام آژانس و شورای امنیت سازمان ملل نیز وقعی نمی‌نهاد. با برجام و وفای به عهد ایران به تمام تعهداتش، اندک اندک پروژه ایران‌هراسی که امریکا و متحدانش برای تحت فشار قرار دادن ایران طراحی و پیش برده بودند، کمرنگ و کمرنگ‌تر شد و ایران در افکار عمومی به بازیگری قاعده‌مند که به توافقی چندجانبه پایبند مانده تبدیل شد. هرچند که امریکا پس از خروج یکجانبه از برجام انتظار داشت ایران نیز ترک این توافق را به ادامه اجرای تعهداتش ترجیح داد اما تصمیم هوشمندانه و منطقی ایران هزینه‌ها را برای امریکا افزایش داد. ایران نه‌تنها در زمین از پیش طراحی شده امریکا بازی نکرد بلکه با فاصله گرفتن از بازیگری منفعل و واکنشی به عضوی فعال و کنشگر در جامعه بین‌المللی تبدیل شد که نه با منطق قدرت بلکه با قدرت منطق امریکا را متهم به نقض قوانین بین‌المللی کرده و از آن طلبکار شده است.

ایران در زمین بازی که امریکا آن را چمن‌کاری کرد با مهارت تمام بازی می‌کند و این دروازه تیم ایالات متحده است که یک به یک میزبان پاس گل‌های تیم سیاسی و حقوقی ایران می‌شود. ناگفته نماند که برخی از این پاس گل‌ها را هم تیم امریکایی به ایران در چندماه اخیر داده است.منبع: روزنامه اعتماد، ۱۳۹۷.۷.۱۲گروه اطلاع رسانی**2002**

انتهای پیام /*

برچسب ها

سیاسی

روزنامه اعتماد

دادگاه لاهه

عهدنامه مودت

ارسال دیدگاه ها برای ارسال دیدگاه از فرم پایین صفحه استفاده کنید

فرستنده

*

*

پست الکترونیک کد امنیتی ارسال یادداشت ارسال نظر

*

موضوع از شما گزارش از ما

سخن شما با مسئولین

دیدگاه شما با موفقیت ارسال شد.

ارتباط با سردبیر newsroom@irna.ir

تماس بی واسطه با مسئولین

گالری تصاویر پربیننده

ترامپ: به پادشاه عربستان گفتم بدون ما دو هفته دوام نمی آورد

چرا دلار ارزان شد؟

پیش بینی ها از کاهشی بودن قیمت ارز حکایت دارد

همه مواضع نخست وزیر جدید عراق

دیوان لاهه به نفع ایران رای داد
جدیدترین مطالب سایت

به بهانه برگزاری نهمین نمایشاه کتاب زنجان؛

بازار بی رونق ناشران در فصل خزان

۹۱ هزار و ۶۲۰ تن سولفات سدیم در املاح معدنی ایران تولید شد

هوای شهرها پس است

اجتماع ده‌ها هزارنفری جهادگران بسیجی در ورزشگاه آزادی

شکست قلدری در برابر دیپلماسی موضوعات مرتبط
  • پژوهش
  • سایر
دسترسی سریع
  • صفحه اصلی
  • RSS
  • آخرین خبرها
  • پیوندها
  • عناوین کل اخبار
  • عناوین برگزیده
خبرها
  • سیاسی
  • اقتصادی
  • اجتماعی
  • فرهنگی
  • علمی
  • ورزشی
  • خارجی
  • استانها
  • پژوهش
  • عکس
چند رسانه ای
  • عکس
  • فیلم
  • صدا
  • داده نما
ارتباط با ایرنا
  • درباره ما
  • ارتباط با ما
  • شناسنامه خدمت
  • سوالات متداول
ثبت نام در خبرنامه آدرس ایمیل معتبر نیست!

  • سیاسی
  • اقتصادی
  • اجتماعی
  • فرهنگی
  • علمی
  • ورزشی
  • بین الملل
  • استان ها
  • پژوهش
  • اخبار مهم
  • ویژه ها
  • نقد و نظر
  • رسانه ها
  • گزارش و میزگرد
  • تازه های پژوهش
  • مرورمطبوعات
  • گفت و گو
فارسی | English | العربیة | Türkçe | Español | Pусский | اردو | Deutsch | Français

بالای صفحه

خبر گزاری جمهوری اسلامی   پست الکترونیک :

irna@irna.ir

© کلیه حقوق این سایت متعلق به خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران بوده و استفاده از مطالب با ذکر منبع آزاد است.

منابع خبر

اخبار مرتبط